tag:blogger.com,1999:blog-28065461168249710552024-02-07T07:25:33.694+02:00ΠΑΤΑΡΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝΤο Σχολειό ΜουΛεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.comBlogger379125tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-30668367019685194302018-12-20T20:18:00.001+02:002018-12-20T20:18:07.647+02:00Ας φρόντιζαν, του Κωνσταντίνου Καβάφη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 10.0px Times; color: #000000; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 10.0px Times; color: #000000; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 13.0px}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Ας φρόντιζαν, του Κωνσταντίνου Καβάφη</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κατήντησα σχεδόν ἀνέστιος καί πένης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αὐτή ἡ μοιραία πόλις, ἡ Αντιόχεια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όλα τά χρήματα μου τά ‘φαγε:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αυτή ἡ μοιραία μέ τόν δαπανηρό της βίο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ἀλλά εἶμαι νέος καί μέ ὑγείαν ἀρίστην.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κάτοχος τῆς ἑλληνικής θαυμάσιος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">(ξέρω και παραξέρω Ἀριστοτέλη, Πλάτωνα΄</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τί ρήτορας, τί ποιητάς, τί ὅ,τι κι ἄν πεῖς).</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ἀπό στρατιωτικά ἔχω μιάν ἰδέα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κ’ ἔχω φιλίες μέ ἀρχηγούς τῶν μισθοφόρων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εἶμαι μπασμένος καμπόσο καί στά διοικητικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην Ἀλεξάνδρεια ἔμεινα ἕξι μήνες, πέρσι΄</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κάπως γνωρίζω (κ’ εἶναι τοῦτο χρήσιμον) τά ἐκεῖ:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τοῦ Κακεργέτη βλέψεις καί παληανθρωπιές, καί τά λοιπά.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ὅθεν φρονῶ πώς εἶμαι στά γεμάτα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ἐνδεδειγμένος γιά νά ὑπηρετήσω αὐτήν τήν χώρα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τήν προσφιλῆ πατρίδα μου Συρία.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σ’ ὅ,τι δουλειά μέ βάλουν θά πασχίσω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">νά εἶμαι στήν χώρα ὠφέλιμος. Αὐτή εἶν’ ἡ πρόθεσίς μου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ἄν πάλι μ’ ἐμποδίσουνε μέ τά συστήματά τους –</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τούς ξέρουμε τούς προκομένους: νά τά λέμε τώρα;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ἄν μ’ ἐμποδίσουνε, τί φταίω ἐγώ.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θ’ ἀπευθυνθῶ πρός τόν Ζαβίνα πρῶτα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι ἄν ὁ μωρός αὐτός δέν μ’ ἐκτιμήσει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θά πάγω στόν ἀντίπαλό του, τον Γρυπό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι ἄν ὁ ἠλίθιος κι αὐτός δέν μέ προσλάβει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πηγαίνω παρευθύς στόν ‘Υρκανό.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θά μέ θελήσει πάντως ἕνας ἀπ’ τους τρεῖς.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κ’ εἶν’ ἡ συνείδησίς μου ἥσυχη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γιά τό ἀψήφιστο τῆς ἐκλογῆς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βλάπτουν κ’ οἱ τρεῖς τους τήν Συρία τό ἴδιο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ἀλλά, κατεστραμμένος ἄνθρωπος, τί φταίω ἐγώ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ζητῶ ὁ ταλαίπωρος να μπαλωθῶ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ἀς φρόντιζαν οἱ κραταιοί θεοί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να δημιουργούσαν ἕναν τέταρτο καλό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετά χαρᾶς θά πήγαινα μ’ αὐτόν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">[1930]</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κωσταντίνος Καβάφης</span></div>
<br /></div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-20254688409696497932017-07-20T20:38:00.002+03:002017-07-24T10:30:33.351+03:00« Όταν είσαι υπό κατοχή μην κάνεις δημοψηφίσματα »<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/-868rw_65JQ0/WXSjPdgtmmI/AAAAAAAAC7Y/BdARYq2GoTIxJGpHOMZb_wpJYkS2ZIO7wCK4BGAYYCw/s1600/%25CE%25A6%25CF%2589%25CF%2584%25CE%25BF%25CC%2581%2B%25CE%25B3%25CE%25B9%25CE%25B1%2B%25CE%25A0%25CF%2581%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B9%25CE%25BB.jpg" imageanchor="1" style="text-align: left;"><img border="0" height="240" src="https://1.bp.blogspot.com/-868rw_65JQ0/WXSjPdgtmmI/AAAAAAAAC7Y/BdARYq2GoTIxJGpHOMZb_wpJYkS2ZIO7wCK4BGAYYCw/s320/%25CE%25A6%25CF%2589%25CF%2584%25CE%25BF%25CC%2581%2B%25CE%25B3%25CE%25B9%25CE%25B1%2B%25CE%25A0%25CF%2581%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B9%25CE%25BB.jpg" width="320" /></a></div>
<span style="font-family: "helvetica"; font-size: 11px;"><br /></span>
<span style="font-family: "helvetica"; font-size: 11px;"><br /></span>
<br />
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1"> « Όταν είσαι υπό κατοχή μην κάνεις δημοψηφίσματα »</span><br />
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1">Γιατί το λέω ?</span><br />
<span class="s1">Διότι, μ</span>ε το καλό ή με το άγριο, με την μία με τις δύο ή και τις τρεις, ο κατακτητής θα περάσει τελικά το δικό του .<br />
Γι΄ αυτό το λέω !<span class="Apple-converted-space"> </span></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<br /></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
Αλλά κι επειδή φοβάμαι πως αργά, ή μάλλον ότι γρήγορα, κάποιο θα μας σκάσουν κάτι σχετικό με την ανάγκη δημοψηφίσματος για αλλαγή του Συντάγματός .</div>
<div class="p2" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1">Με την συνθήκη του Μάαστριχτ<span class="Apple-converted-space"> </span>η Ε . Ένωση<span class="Apple-converted-space"> </span>θωρακίστηκέ από κάθε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ<span class="Apple-converted-space"> </span>παρέμβαση που θα πίεζε, για την αύξηση κοινωνικών δαπανών ή για<span class="Apple-converted-space"> </span>μια δίκαιη κατανομή του Εθνικού Εισοδήματος εντός των κρατών μελών της .<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1">Η εφαρμογή όμως από τα κράτη μέλη των αλλαγών τις οποίες προβλέπει και επιβάλει αυτή η συνθήκη , κάποτε</span> προσκρούει σε Νόμους και στα Δημοκρατικά ψηφισμένα Συντάγματα των κρατών μελών της Ε.Ε.<span class="Apple-converted-space"> </span><br />
Ιδιαίτερα στην Ελλάδα<span class="Apple-converted-space"> η </span>εφαρμογή των σχετικών ρυθμίσεων καθυστερούν περισσότερο, διότι αν και στην Ελλάδα τους Νόμους, οι Τραπεζίτες της Ε . Ένωσης<span class="Apple-converted-space"> </span>μπορούν σχετικά εύκολα,<span class="Apple-converted-space"> </span>με οικονομικές πιέσεις ή παροχές να αναγκάζουν τις Κυβερνήσεις και τα Κόμματα να τους αλλάζουν, κάποτε και με τρόπο<span class="Apple-converted-space"> </span>αντισυνταγματικό <span class="Apple-converted-space"> </span>, αλλά το Σύνταγμά<span class="Apple-converted-space"> </span>μόνο με Δημοψήφισμα μπορεί να ΑΛΛΑΞΕΙ , (να αναθεωρηθεί ) .</div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1">Το Σύνταγμα της Ελλάδας συντάχτηκέ και ψηφίστηκε<span class="Apple-converted-space"> </span>από τον Ελληνικό λαό, αμέσως μετά την πτώση της επτάχρονης<span class="Apple-converted-space"> </span>Φασιστικής Δικτατορίας και ως εκ τούτου κατοχυρώνει πολλά σημαντικά δημοκρατικά δικαιώματα των πολιτών . </span><br />
<span class="s1">Είναι προφανές λοιπόν ότι τα κοράκια της Ε . Εν. με τους ντόπιους συνεργάτες τους στα Μ . Μ . Ε . και όχι μόνο,<span class="Apple-converted-space"> </span>θα κάνουν ότι είναι δυνατόν για να προκαλέσουν , με κάποια πρόφαση ή με την όποια αφορμή ένα Δημοψήφισμα για<span class="Apple-converted-space"> </span>αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να το φέρουν στα μέτρα τους .<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1">Η αναθεώρηση αυτή μπορεί να έχει σαν προπέτασμα ένα οιοδήποτε, ακόμα και γενικά αποδεκτό λαϊκό αίτημα, όπως π . χ . « Να έλθουν πίσω τα κλεμμένα και μπλα-μπλα μπλα » ή ακόμα «όλοι οι Πολιτικοί κλέφτες του Δημοσίου<span class="Apple-converted-space"> </span>χρήματος,<span class="Apple-converted-space"> </span>να πάνε<span class="Apple-converted-space"> </span>φυλακή …. μπλα μπλα μπλα …» , ή τέλος , όπως διάβασα πρόσφατα μια ανάρτηση<span class="Apple-converted-space"> να</span> καλέσουν τους πολίτες να ψηφίσουν,,,,,.. ,« ΝΑΙ » στην αναθεώρηση του Συντάγματος, «για να προστατευθούν δήθεν τα ΖΩΑ …… »</span></div>
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1">Εγώ ξέρω εδώ<span class="Apple-converted-space"> </span>Συνταγματολόγους, οι οποίοι </span>ακόμα<span class="s1"> μέσα και από μια τέτοια τροποποίηση του Συντάγματος (μεταρρύθ</span><span class="s1">μιση) , είναι ικανοί και πρόθυμοι ... « μπλα-μπλα μπλα μπλα<span class="Apple-converted-space"> </span>….…<span class="Apple-converted-space"> </span>» να προστατεύσουν μεν πλήρως<span class="Apple-converted-space"> </span>τα δικαιώματα των ζώων,<span class="Apple-converted-space"> μα</span> να ξεχάσουν να αναφέρουν και </span>θα παραλείψουν,<span class="s1"> τα όποια δημοκρατικά πολιτικά ανθρώπινα δικαιώματα μας, ενοχλούν ή εμποδίζουν την πλήρη εφαρμογή και την επίτευξή των στόχων της </span> Συνθήκης του<span class="Apple-converted-space"> </span>Μάαστριχτ. <style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
span.s1 {font-kerning: none}
</style><br />
Θα μας σερβίρουν μάλιστα σε αυτήν την τελευταία περίπτωσή την μεταρρύθμιση τους, με το εύλογο κατ΄ αυτούς , πιστικό και κολακευτικό για τους Έλληνες σκεπτικό , ότι δεν θέλησαν να θεωρήσουν ΖΩΑ<span class="Apple-converted-space"> </span>τους Έλληνες και να αναφέρουν τα δικά τους (των Ελλήνων) τα δικαιώματα σε μια τροποποίηση του Συντάγματός που αφορά τα δικαιώματα των Ζώων !!!<br />
<br /></div>
<div class="p2" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<span class="s1"></span>Αυτό υπαγορεύουν οι ανάγκες της κεφαλαιαγοράς και έχει κλιθεί να το επιβάλει, ο ελέω καπιταλισμού ορισθείς ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ της Δημοκρατικής Ευρώπης όπως ακόμη , δυστυχώς, εξακολουθούν να την νομίζουν πολλοί . </div>
<br />
<div class="p1" style="-webkit-text-stroke-width: 0px;">
<br /></div>
<div class="p1">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_rgItve_NszTYICnZNAuWjXGD2zsJNZZ7b92SGW_AfogVe8tcNe9Umn-s3PXL-Xmb0cFOT-T4MJ5sAfDsZdeOVuSQ5A-LPapynnf0LtxHI8rCwbbcYakMYVfv4CYQpI-FX5EJu7vo_HI/s1600/%25CE%259B%25CE%2595%25CE%259F.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_rgItve_NszTYICnZNAuWjXGD2zsJNZZ7b92SGW_AfogVe8tcNe9Umn-s3PXL-Xmb0cFOT-T4MJ5sAfDsZdeOVuSQ5A-LPapynnf0LtxHI8rCwbbcYakMYVfv4CYQpI-FX5EJu7vo_HI/s200/%25CE%259B%25CE%2595%25CE%259F.jpg" width="150" /></a></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1">
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Λεωνίδας Ορφανουδάκης .</div>
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
span.s1 {font-kerning: none}
</style></div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-52544502652515098142017-07-10T21:42:00.000+03:002017-07-11T00:42:36.252+03:00ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ : Το ΠΑΡΩΝ της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ και το ΜΕΛΛΟΝ του ΦΑΣΙΣΜΟΥ στην ΕΥΡΩΠΗ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
Ο Φασισμός, πάντα έλκει την δύναμή του από τις ΕΞΑΘΛΙΩΜΕΝΕΣ και μη ενημερωμένες<span class="Apple-converted-space"> </span>λαϊκές μάζες. Αυτές που οδηγεί τελικά στα σφαγεία των πολέμων,<span class="Apple-converted-space"> </span>για να σώζει τον καπιταλισμό και τους Καπιταλιστές, από τα αδιέξοδα που αυτοί νομοτελειακά δημιουργούν.<span class="Apple-converted-space"> </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μπορώ να φαντασθώ ποιοι με ποιους και εναντίον ποιων θα συμμαχήσουνε στον επόμενο μεγάλο πόλεμο, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος . Μπορώ για την ώρα να πω μόνο, ότι<span class="Apple-converted-space"> </span>το Brexit έχει και επ΄ αυτού την σημασία του .<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τέτοιες μέρες το 1992 ΥΠΟΓΡΑΦΤΗΚΕ<span class="Apple-converted-space"> </span>στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας, μια Συνθήκη που ποτέ δεν διαβάσαμε, « η Συνθήκη Μάαστριχτ ». Με αυτή την συνθήκη την οποία<span class="Apple-converted-space"> </span>υπέγραψαν οι (δημοκρατικά; ) εκλεγμένες κυβερνήσεις, ο καπιταλισμός κλάδεψε μέχρι και τον κορμό την Δημοκρατία των κρατών της Ευρώπης και παρέδωσε την εξουσία στους μη υποκείμενους σε κανένα δημοκρατικό έλεγχο Τραπεζίτες .<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με το άρθρο 73β της η Συνθήκη του Μάαστριχτ προβλέπει απαγόρευση «οποιουδήποτε περιορισμού των κινήσεων κεφαλαίων», πάει να πει πως πας ανεξέλεγκτα κρύβεις όπου αλλού θέλεις τα κεφάλαια που κέρδισες στην πατρίδα σου .<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παράλληλα με το άρθρο 102α υιοθετείται η «αρχή της οικονομίας της ανοιχτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό» , δηλαδή χαριστική βολή στη Δημοκρατία, η οποία όφειλε να<span class="Apple-converted-space"> </span>έχει , και εν πολύς είχε, διατιμημένα τα βασικά προϊόντα διατροφής , στέγασης και υγείας των πολιτών της .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span class="Apple-converted-space"> </span>Με την συνθήκη του Μάαστριχτ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σαν στόχο να αποτρέψει πάση θυσία τα ελλείμματα και τα χρέη στους προϋπολογισμούς των κρατών,<span class="Apple-converted-space"> </span>ακόμη και αν αυτό θα γιγαντώνει την ανεργία<span class="Apple-converted-space"> </span>ή θα οδηγήσει σε διάλυση ολόκληρες κοινωνίες . Ενδεικτικό της λογικής της Ε.Ε είναι το φρένο χρέους, που προβλέπετε από το σύμφωνο σταθερότητας, και που χρησιμοποιείται πλέον όλο και συχνότερα . Πρόκειται για ένα μηχανισμό που τίθεται αυτόματα σε λειτουργία<span class="Apple-converted-space"> </span>και τιμωρεί όποια χώρα δημιουργεί ελλείμματα . Το έλλειμμα μιας χώρας να μην ξεπέρνα το 3% και το χρέος το 60% του ακαθάριστου Εθνικού προϊόντος της<span class="Apple-converted-space"> </span>Σε καταστάσεις ανάγκης όμως , όπως σε μια παρατεταγμένη οικονομική κρίση, οι κανόνες θα έπρεπε να μπορούν να παραβιασθούν . Μια κυβέρνηση αυξάνοντας τις δαπάνες να μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία . Παραβιάζοντας δηλαδή για λίγο τους κανόνες να μπορεί<span class="Apple-converted-space"> </span>να αντιμετωπίσει ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα . Το φρένο κόφτης όμως δεν επιτρέπει σε ένα λαό να αποφασίσει ποια δημοσιονομική πολιτική<span class="Apple-converted-space"> </span>θέλει να ακολουθήσει αφού ο έλεγχος της οικονομίας φεύγει από τα χέρια της κυβέρνησης του . Οι οικονομικά ισχυρές χώρες της Ε.Ε<span class="Apple-converted-space"> </span>δημιουργούν πλεόνασμα από τις εξαγωγές τους το οποίο είναι όλα τα ελλείμματα των οικονομικά αδύναμων χωρών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην πραγματική οικονομία με την Υποτίμηση των Εθνικών Νομισμάτων μπορούσαν οι κυβερνήσεις να παράγουν φθηνά ανταγωνιστικά προϊόντα και να πατάσσουν την ανεργία δημιουργώντας παραγωγικές μονάδες. Με το Ευρώ αυτή η Δυνατότητα Χάθηκε . Έτσι η μόνη λύση που μένει στις αδύναμες χώρες είναι ή λεγόμενη εσωτερική υποτίμηση , δηλαδή μείωση μισθών,<span class="Apple-converted-space"> </span>αύξηση των ωρών εργασίας και περισσότερες απολύσεις . Επιβιώνει τελικά η χώρα που μπορεί να τιμωρήσει περισσότερο τους εργαζομένους της.<span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η δομή του Ευρώ εξασφάλιζε μια κούρσα μείωσης μισθών σε όλες τις χώρες . Παράλληλα όμως ή κρίση έγινε ευκαιρία πλουτισμού σε χώρες όπως η Γερμανία .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όταν η Γερμανία ήθελε να αυξήσει τις εξαγωγές της στην Ευρώπη η Ευρωπαϊκή<span class="Apple-converted-space"> </span>Κεντρική Τράπεζα πλημμύριζε την ευρωζώνη με ρευστότητα .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όταν όμως οι περιφερειακές οικονομίες χρειαζόταν χαμηλά επιτόκια και κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν την κρίση η Ε. Κ. Τράπεζα τα κρατούσε ψηλά όπως απαιτούσε η Γερμανική Οικονομία .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με τον όρο πραξικόπημα χαρακτήριζαν συχνά πολλοί πολιτικοί τη συμπεριφορά της Ε.Ε απέναντι στις Δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις . Άλλά πραξικόπημα είναι το να ξεφεύγεις από την καθιερωμένη τάξη .<span class="Apple-converted-space"> </span>Στην περίπτωση μας όλα έγιναν σύμφωνα με ότι είχε προβλέψει η συνθήκη του Μάαστριχτ . Ποιοι Κυβερνούσαν την Ελλάδα τον Ιούλιο του 1992 όταν υπογράφτηκε « η Συνθήκη Μάαστριχτ », ενώ παράλληλα οργάνωναν Ολυμπιάδες καταχρεώνοντας το κράτος ? <span class="Apple-converted-space"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με την συνθήκη του Μάαστριχτ<span class="Apple-converted-space"> </span>η Ε.Ε θωρακίζετε από κάθε Δημοκρατική παρέμβαση που θα μπορούσε να πιέσει για αύξηση των κοινωνικών δαπανών και για μια ποιο δίκαιη κατανομή του Εισοδήματος . Κάποιοι όμως δεν είναι ευχαριστημένοι και θέλουν να επιβάλουν αυτές τις αλλαγές<span class="Apple-converted-space"> μέχρι </span>και στο κόκαλο<span class="Apple-converted-space"> </span>των κρατών μελών της Ε.Ε<span class="Apple-converted-space"> ,</span></span><span class="Apple-converted-space"> δηλαδή </span><span class="Apple-converted-space"> σ</span>τους Νόμους και στα Συντάγματα τους .<span class="Apple-converted-space"> </span>αν και χώρες όμως, όπως η Ιταλία η Ισπανία και η Ελλάδα συνέταξαν τα συντάγματά τους μετά την ήτα του Φασισμού .<br />
Όσο η κρίση της ευρωζώνης κορυφωνόταν τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση απομακρυνόταν από κάθε μορφή Δημοκρατικού ελέγχου . Η εξουσία αντί να βρίσκεται στο κτίριο του Ευρωκοινοβουλίου συγκεντρώθηκε αρχικά στο κτίριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και από τους μη εκλεγμένους Επιτρόπους περάσαμε στην Ευρωπαϊκή<span class="Apple-converted-space"> </span>Κεντρική Τράπεζα και τους Ανεξάρτητους Τραπεζίτες της Φρανκφούρτης.<span class="Apple-converted-space"> </span><br />
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
</div>
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 13.0px}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Ορισμένοι όπως, και η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στον τόπο μας, υπέθεσαν ότι αφού η κρίση του ευρώ πλήττει την Δημοκρατία θα έπρεπε να ενισχυθεί η Δημοκρατία στην Ευρώπη για να λυθεί και η κρίση του Ευρώ . Δεν είναι δυνατόν<span class="Apple-converted-space"> </span>όμως να αλλάξεις τη δομή μιας Ένωσης που δημιουργήθηκε από Τραπεζίτες για Τραπεζίτες, οι οποίοι όπως ξαναέγραψα στο F/B <span class="Apple-converted-space"> </span>έχουν εχθρό την Δημοκρατία και προκρίνουν το φυσικό τους παιδί , ΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΟ<span class="Apple-converted-space"> </span>.</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-78081834153644122622017-02-26T19:32:00.002+02:002017-02-26T19:32:38.037+02:00Ο Φρόυντ για τον Ντοστογιέφσκι ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΝΤΗΣ 24/02/2017<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<br />
<div class="p1">
<span style="-webkit-text-stroke-width: initial;">Ή… το αίνιγμα της δημιουργικότητας</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Ό,τι ο άνθρωπος δεν ξέρει ή δεν σκέφθηκε καλά,</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το λαβύρινθο του στήθους μεσ’ τη νύχτα διαπερνά», Γκαίτε</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βαθύτατα καλλιεργημένος άνθρωπος ο θεμελιωτής της σύγχρονης ψυχολογίας, ήταν παράλληλα εξαιρετικός ομιλητής και διεισδυτικός συγγραφέας. Ο ίδιος δήλωνε θαυμαστής του έργου των αρχαίων Ελλήνων, της κλασικής γερμανικής φιλολογίας, του Γκαίτε, του Σίλλερ, του Χάινε, αλλά και του Σαίξπηρ, του Ζολά, του Ντοστογιέφσκι. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Δηλώνω προκαταβολικά πως δεν είμαι γνώστης της τέχνης, αλλά πρακτικός. Έχω παρατηρήσει συχνά ότι με τραβάει περισσότερο το περιεχόμενο ενός έργου τέχνης απ’ ό,τι οι μορφολογικές και τεχνικές του ιδιότητες», έγραφε αναλύοντας το άγαλμα του Μιχαήλ Άγγελου για τον Μωυσή.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στις 28 Αυγούστου του 1930, ανήμερα των γενεθλίων του Γκαίτε, τιμήθηκε από τις αρχές της πόλης της Φρανκφούρτης με το Βραβείο Γκαίτε. «Η έρευνά σας, με τολμηρή ερμηνεία των αλληγοριών που διατύπωσαν οι ποιητές, δημιούργησε τη δυνατότητα ώστε να κατανοήσουμε τη γένεση και την εξέλιξη πολλών μορφών του πολιτισμού», έγραφε η επιστολή της Επιτροπής απονομής των Βραβείων Γκαίτε προς τον Φρόυντ.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Φρόυντ έγραψε αναλύσεις για σπουδαίους εικαστικούς, ανάμεσά τους και ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ενώ δημιούργησε σημαντικές μελέτες για τη λογοτεχνία, όπως αυτή με τίτλο: «Ο Ντοστογιέφσκι και η πατροκτονία», που είδε το φως της δημοσιότητας το 1928.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Στην πλούσια προσωπικότητα του Ντοστογιέφσκι θα μπορούσε κανείς να διακρίνει τέσσερις πλευρές: τον συγγραφέα, τον νευρωτικό, τον ηθικολόγο και τον αμαρτωλό», γράφει ο Φρόυντ και συνεχίζει: «Τις μικρότερες αμφιβολίες έχει κανείς για τον συγγραφέα. Η θέση βρίσκεται πολύ κοντά στον Σαίξπηρ. Οι Αδελφοί Καραμαζώφ είναι το πιο μεγαλειώδες μυθιστόρημα που έχει γραφτεί ποτέ».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Φρόυντ διατυπώνει την υπόθεση ότι οι κρίσεις επιληψίας που βασάνιζαν τον Ντοστογιέφσκι έχουν την αφετηρία τους στην παιδική του ηλικία, αλλά εντάθηκαν μετά από τη δολοφονία του πατέρα του, όταν ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας ήταν πλέον 18 ετών. Αναφέρει επίσης ότι πολλοί βιογράφοι του Ντοστογιέφσκι πρόσεξαν τη συνάφεια που υπάρχει ανάμεσα σε πραγματικά γεγονότα, όπως η δολοφονία του πατέρα του και στα περιστατικά πατροκτονίας που περιγράφει ο συγγραφέας στους «Αδελφούς Καραμαζώφ». «Αν είναι αλήθεια», γράφει ο Φρόυντ, «ότι στη Σιβηρία (κατά τη διάρκεια της εξορίας του) ο Ντοστογιέφσκι ήταν απαλλαγμένος από κρίσεις, αυτό θα επιβεβαίωνε μόνο ότι οι κρίσεις ήταν η τιμωρία του. Δεν τις χρειαζόταν πια αφού ήταν ήδη τιμωρημένος με άλλο τρόπο».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μιλά για τις ενοχές του συγγραφέα, που είχαν πυροδοτηθεί από τις σκέψεις πατροκτονίας, και διαχωρίζει τις κρίσεις επιληψίας σε οργανικές και «συναισθηματικές», εντάσσοντας στη δεύτερη κατηγορία αυτές που ταλαιπωρούσαν τον Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφκσι. Δεν είναι τυχαίο ασφαλώς ότι: Ο Οιδίπους τύραννος, του Σοφοκλή, ο Άμλετ, του Σαίξπηρ, οι Αδελφοί Καραμαζώφ, του Ντοστογιέφσκι… τρία από τα κορυφαία έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας πραγματεύονται το ίδιο ζήτημα, το θέμα της πατροκτονίας, με σημείο αιχμής τη σεξουαλική αντιζηλία για μία γυναίκα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Φρόυντ, στο γραπτό του, αναλύει και ερμηνεύει γεγονότα από τη ζωή του μεγάλου Ρώσου δημιουργού, όπως την εμμονή του με τα τυχερά παιχνίδια σε μία περίοδο της ζωής του.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Το κυριότερο είναι το ίδιο το παιχνίδι», γράφει σε μία επιστολή του ο Ντοστογιέφσκι.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Δεν έβρισκε ησυχία προτού τα χάσει όλα», υποστηρίζει ο Φρόυντ βασισμένος στα ημερολόγια της συζύγου του Ντοστογιέφσκι: «Το παιχνίδι ήταν γι’ αυτόν επίσης ένας τρόπος αυτοτιμωρίας. Αμέτρητες φορές είχε δώσει το λόγο του στη νεαρή γυναίκα ή την υπόσχεση, ότι δεν θα ξαναπαίξει ή ότι εκείνη την ημέρα δεν θα έπαιζε πάλι. Σχεδόν πάντα, όπως λέει η ίδια, αθετούσε το λόγο του. Όταν έχανε και οδηγούσε τον εαυτό του κι εκείνη στην έσχατη αθλιότητα, από αυτό αντλούσε μια δεύτερη παθολογική ικανοποίηση. Μπορούσε να βρίζει και να ταπεινώνει τον εαυτό του μπροστά της. Να ζητάει από την ίδια να τον περιφρονήσει […] κι ύστερα από το αλάφρωμα της συνείδησής του συνέχιζε την άλλη μέρα το παιχνίδι. Και η νέα γυναίκα συνήθισε αυτόν τον κύκλο, επειδή πρόσεξε ότι από το μόνο που μπορούσε να αναμένεται η σωτηρία, η λογοτεχνική παραγωγή, ποτέ δεν προχωρούσε καλύτερα από όταν έχαναν τα πάντα υποθηκεύοντας και τα τελευταία υπάρχοντά τους…».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 13.0px}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Η τέχνη έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει την πραγματικότητα του ανθρώπου. Κι η συγγραφή έγινε το όχημα μέσα από το οποίο κατάφερε ο Ντοστογιέφσκι να εκφράσει την αγωνία του. Στην αφετηρία της δημιουργίας είναι πάντα ισχυρή η επίδραση του ψυχικού τραύματος, του πένθους, της απώλειας – με κάθε μορφή που μπορεί να πάρει. Ο δημιουργός μέσα από την τέχνη, διευρύνει τη σκέψη του, εκφράζει το δυναμικό του, σπάει το κέλυφος της μοναξιάς και ανακαλύπτει τους δρόμους μέσα από τους οποίους αναπτύσσεται η συνείδηση. Έτσι κι αλλιώς, όποια απάντηση κι αν δώσει κανείς στο «αίνιγμα» της δημιουργικότητας, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα προλειάνει το έδαφος για τη σπορά νέων, ακόμη πιο γόνιμων, ερωτημάτων.</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-35027655027589737462017-02-13T13:05:00.001+02:002017-02-13T13:05:47.019+02:00ΚΕΝΟΝ ΙΜΑΤΙΟΝ Τέσσερα ποιήματα από το πρώτο μέρος (ΚΕΝΟΝ ΙΜΑΤΙΟΝ) της ποιητικής σύνθεσης ΤΡΙΑΣ ΕΞΑΠΑΤΗΣΕΩΝ Του Στάθη Κομνηνού <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-TdBE7w3Gd1A/WKGSVxpt-XI/AAAAAAAAC1Q/trf0o2Br99EAieHGhHCMuOQMENOqiEYYQCK4B/s1600/%25CE%259A%25CE%2595%25CE%259D%25CE%259F%25CE%259D%2B%25CE%2599%25CE%259C%25CE%2591%25CE%25A4%25CE%2599%25CE%259F%25CE%259D%2B%2B.jpg" imageanchor="1"><img border="0" height="150" src="https://4.bp.blogspot.com/-TdBE7w3Gd1A/WKGSVxpt-XI/AAAAAAAAC1Q/trf0o2Br99EAieHGhHCMuOQMENOqiEYYQCK4B/s320/%25CE%259A%25CE%2595%25CE%259D%25CE%259F%25CE%259D%2B%25CE%2599%25CE%259C%25CE%2591%25CE%25A4%25CE%2599%25CE%259F%25CE%259D%2B%2B.jpg" width="320" /></a> <br />
<br />
<br />
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;">ΚΕΝΟΝ ΙΜΑΤΙΟΝ </i></b></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">α. </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;">Δι’ όλης τής νυκτός</i></b></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Προχωρούσε με βήματα νησιού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι εκτυφλωτόκες τού ασβέστη στενωπούς</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">- Άσφαλτη Αιχμαλωσία έλα, ω ξαναέλα ! αποπλανητική -</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Άλλοτε πάλι, ξερόχορτο και θυμάρι μ’ ένα ίχνος δεντρολίβανο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Φορώντας ακινητούσε το θάμβος σπορέας ηδύποτου αφανισμού</i><i style="box-sizing: border-box;"></i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στο βάθος πάντα μια ορεινή καμπύλη ονείρου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαν μανδύας παραμυθητικός ανέμιζε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">- είν’ η ζωή τρισάγιο διάτρητο Δάκρυ,</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Χόρεψε αγάπη μου ! καημός το μέλι αβάσταχτος -</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ή κάποτε ανώνυμα και μυστικά στη λερή ποδιά τρύπωνε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">τής γιαγιάς όπου μικρούλης βασίλευε ιδιόλεκτος κόσμος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στις ευωδιές όλες εκτεθειμένος άναρχου κήπου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Και αρχαίας πήλινης σάρκας πλατύφυλλου αναστεναγμού </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Βοήθεια ! Μεθούσαν τα ρουθούνια μας σιωπή</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Με το πρόσωπο βαθιά σταυρωμένο στην πορώδη μαγεία</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Δήμιε να, ο τράχηλός μας γάμος σουλιώτικος τής λεπίδας σου !</i><i style="box-sizing: border-box;"></i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ανάσα και πνοή μου, παραδώσου !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μα την αλήθεια στήθηκε ό,τι χρειαζόταν η καταστροφή ν’ ανθίσει.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">γ. </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;"></i></b><b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;">Ένθα ήχος εορταζόντων</i></b></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;">Ένθα ευφραινομένων η κατοικία</i></b><i style="box-sizing: border-box;"></i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Χτυπούν υπόγεια πάντα οι καμπάνες</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Και οι φθόγγοι γιορτάζουν</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Τα Θεοφάνεια τους στο μέλλον</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Χωρίς Πρόδρομο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αργά.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ύστερα μόνο. (αν επιφαίνουν ποτέ)</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Απαράδεκτοι. </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαρκασμοί λατρείας κουφής</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι ως φαίνεται βρεφικά ανυποψίαστα άμουσης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όταν πάντα την ουρά του δαγκώνει ο κύκλος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όταν μόνος πια τόπος το πέλαγος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Με δολοφονημένο κι άφαντο κάθε λιμάνι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> Εν μηδένιση.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι ο ήχος π’ εξαπολύουν μελωδεί κάτι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαν διεκτομή σάρκας αποσυμφορητική</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαν σχίσιμο ρούχου μογγολικό</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαν νεκρική ακαμψία αιφνιδιασμού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">ή δυστυχήματος παγωμένο χρόνο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στραταρχικά βυσσοδομεί υπόγειος καμπανάρης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Τις ομόστοχες χορτάρινες λατρείες</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">της επιφάνειας να «μουσουργήσει</i><i style="box-sizing: border-box;">» </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αιώνια μουσική ανανεώσιμα μονότονη !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">στ.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"></i><b style="box-sizing: border-box;"><i style="box-sizing: border-box;">Μυστήριον μέγα</i></b></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Με φανό θυέλλης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι όλα τα λαγωνικά των σπλάγχνων ξαμολημένα Αχ Αχ</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στις σάρκινες οροσειρές</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Και στους απρόσμενους κολπίσκους</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Εξ επαφής εκπυρσοκρότησης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Που το πουκάμισο (άλλοι το λεν ταχύρυθμο τού κενού σφυγμό)</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Υποσχετικά τυλίγει </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Η αναρρίχηση</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">ή η ελεύθερη κατάδυση</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στήθους ψιθυρισμό στ’ αυτί</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κοιλιάς υδατολαμπή κυματισμό</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Χειροπιαστό μεθύσι δέρματος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ουδέν ανεύρε.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> (Τούτο το νυφικό δωμάτιο κρύβει πολλές εκπλήξεις)</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ήτανε λέει κενό !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κενόν ιμάτιον !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Το ντυνόταν</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">- από καταβολής ραφής, καθώς</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">το νεφελοραφείον πρωθύστερα ανακοίνωσε -</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όλοι ή κανείς, είδος Φαντάσματος,</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Να βρίσκει άλλοθι ο καιρός</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">(Οφείλουμε το βάρος της ευθύνης να επωμισθούμε </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">και χάρη γονατιστοί χρωστάμε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Που σ’ αποτρόπαιο τέτοιο σφάλμα κατά συρροήν</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κολάσιμο σε βαθμό κακουργήματος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Δεν εξαντλεί την αυστηρότητά του όλη</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αμείλικτα ξεσκεπάζοντας την άσαρκη του φύση</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Εξαρχής.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ασφαλτόστρωση ταξιδιού παραχωρείται.)</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πού ξανακούστηκε σώμα μες στο πουκάμισο ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μα κι αν υπήρχε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
εδώ<i style="box-sizing: border-box;"> δεν σού χαρίζεται</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι αν μια φορά τ’ αγγίξεις</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αιώνες τρικυμίας θα το αναζητάς</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κραυγάζοντας στο θήλαστρο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κι αν μες σε παραζάλη δίγνωμος το κοιμήθηκες</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ανάμεσα γάμο και διαζύγιο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Τη ζωή θα κυκλοφέρνεις ίδιος λάστιχο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σύνελθε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πού ξανακούστηκε σώμα μες στο πουκάμισο ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μυστήριον μέγα !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Εγώ δε λέγω εις Κενόν και εις την Παρουσία.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ελάφι ελάφι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Τη φλογισμένη δίψα σου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πηγή δεν έσωσε να πυροσβέσει</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Το δέρμα τού νερού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Το σώμα τής σταγόνας</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ο στρόβιλος τής ηδονής μες στις νεροσυρμές</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κελάρυσμα συνάντησης τής γλώσσας με τον πόθο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ο οργασμός τού κλύδωνα</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σώμα υδατογραφίας</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ρίγη βλεμμάτων παφλασμού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Καθρέφτισμα σε έρωτα υδάτινο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μεταβολή Εσύ ! πηγή, νερό, δροσιά</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Και η πηγή ελάφι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Να σε διψά ακατάληπτα</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πουκάμισο ήταν σύννεφο</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Δίχως σταγόνα υδρατμούς</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Παρά λευκή υπόκριση</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Γαλάζιου ηθοποιού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ταύτιση ρόλου εκστατικού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μ’ ανίδωτης αλήθειας φλέβες</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ποιός το φοβισμένο καρδιοχτύπι σου ρυθμοδοτεί ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ποιός το λαχάνιασμά σου θεατρίζει ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ποιός την καρδιά σου έχτισε για να διψά ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">η.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<b style="box-sizing: border-box;">ΑΝΥΠΟΦΟΡΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑ</b></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όσο απουσιάζεις</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> </i><i style="box-sizing: border-box;">τόσο αληθεύω</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μυρίζεις ολάχνιστος ανυπαρξία</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όπως σ’ ένα πολικό Φλεβάρη από τη γέννα του κουτσό</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μια μεθυστική πνοή οπώρας καλοκαιριού</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όσο απουσιάζεις</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> τόσο παλμογραφείς διασταυρωμένες ρίζες δίψας και λιμού </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> να σε κοιμηθώ</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> να σε πλαγιάσω</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αληθινά μαεστρική μπαγκέτα απονεύρωσης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Που όταν υψώνεται βουβαίνει εγκάρδιες εκστρατείες μεσημεριών</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Και χαμηλώνοντας σπιθίζει ήχο γιασεμιών και κυκλάμινων</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στην αόρατη κυκλική γιορτή τού κρυ</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> φτού σου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Οργιαστικά λαμπροφορώντας σαβανωμένη νηνεμία</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σαν θάλασσα που ακκίζεται ψευδομαρτυρώντας γαλήνη</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Με συνδαιτυμόνες Όλους τούς αλλόφρονες κακόφωνους</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Που μεταβάλλονται σε Κανέναν φαιόχρωμης δικαιολογίας</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μα ναί. Αφού δεν ανασαίνεις, ζεις !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αφόντας σφήνωσες στην απουσία πυρετό προικίζεις τον ύπνο ! </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αίμα τις νύχτες εκσπερματίζεις !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Γιορτές θυελλοδοτείς ακατανόητες !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πάντα θ’ απουσιάζεις.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Προσφιλές τού φιλιού σου ενδιαίτημα</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ωρολογιακό κενό που αγκαλιάζει</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Έξω πάντα θα είσαι.</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μια στεναχώρια δροσιστική</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Να κρέμεται πανσέληνος</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Στην έρημο αφυδατωμένου λάρυγγα</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αφού δεν ανασαίνεις, ζεις !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Τσαμπί σταφύλι αετονύχι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Το πάντα τού αλλού σου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μια γεύση πρόκας το γλείψιμο τής γλώσσας</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Σε λιμενοβραχίονες λαχτάρας τρικυμισμένης</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Είναι τα χείλη σου δωρίζοντας ρίγος στο λαιμό μου</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ή η ανυπαρξία τους που με κάνει να καίω ;</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πόσο ορθά απουσιάζεις !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μεθυστικά !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ευφρόσυνο ποτάμι σιωπής στα ουρλιαχτά</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Άφθαστη γεωμετρία κενού ! Ασύγκριτη δροσιά μου !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ρυμοτομεί καταπατημένους φράχτες προσμονής</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Πολεοδομεί πολυόροφα σεισμόπληκτα όνειρα</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Απροσάρμοστε εραστή, κλεψίγαμε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> Ασυντόνιστε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;"> Ασυνάρτητε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Μαθηματικά νυχοπατείς φανέρωση</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Κλασματικές ζαλάδες καβαλικεύοντας</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Έτσι που να παρθενεύω για να σε κυνηγώ ξανά</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ε λοιπόν, τ’ ομολογώ : άφαντος ομορφότερος λάμπεις !</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Ωστόσο, κάνε μας τη χάρη</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Αγάπα με</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Λι</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">γό</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">τε</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">ρο </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όχι με τόσες άδειες νύχτες</i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<i style="box-sizing: border-box;">Όχι με τόσο εγκαυματικό κενό </i></div>
<div style="background-color: white; box-sizing: border-box; color: #666666; font-family: "Open Sans", sans-serif; font-size: 14px; line-height: 20px; margin-bottom: 10px;">
<br /></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-52387619565014690412017-01-21T17:35:00.000+02:002017-01-21T17:35:43.799+02:00Ο Ένας και οι Άλλοι (Ιωάννα Καρυστιάνη)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">2001, απομεσήμερο Ιουλίου, Χανιά.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην αντηλιά της μικρής κουζίνας, η 95χρονη μάνα μου κι εγώ καθαρίζουμε μπαρμπουνοφάσουλα σιωπηλές, οι άλλοι κοιμούνται, όλη η γειτονιά ησυχάζει, η σιέστα του καλοκαιριού.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κάποια στιγμή η μάνα μου μού πιάνει το χέρι με το μαχαίρι το κατεβάζει στον μουσαμά του τραπεζιού, με κοιτάζει στα μάτια και μου ψιθυρίζει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα που να μη σκέφτομαι μήπως μπορούσα να έχω κάνει κάτι περισσότερο για να μην πεθάνουν ο Γιάννης και ο Παναγιώτης, ούτε μια ημέρα δίχως να σκέφτομαι πόσο φταίω η ίδια».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η μητέρα μου, επί εβδομήντα παρά ένα χρόνια, έως το 2010 που πέθανε, ζούσε την καθημερινή ενοχή, αμείλικτη και αμίλητη, αφού σπάνια γινόταν κουβέντα για τα δύο παιδιά που, άλλωστε, τα επόμενα εφτά αδέλφια δεν είχαμε γνωρίσει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ως εκείνο το απομεσήμερο δεν είχε εξομολογηθεί σε άλλον το βάρος στην ψυχή της, το σακί που κουβαλούσε. Ούτε «Μήδεια», ούτε «αμάρτημα της μητρός μου» αλλά Βιζυηνός, υπάρχει εδώ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Γιάννης τριών ετών και ο Παναγιώτης δύο, τα πρώτα από τα εννέα παιδιά που γέννησε, πέθαναν σε μια επιδημία δυσεντερίας το 1941.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο πατέρας μου, απών τότε, στρατιώτης που κατέβαινε με τα πόδια από την Αλβανία. Το σπίτι μας στην παλιά πόλη είχε βομβαρδιστεί. Και η μάνα μου με τα δυο αγόρια της και άλλους κάπου δεκαπέντε ξεσπιτωμένους από τις βόμβες γείτονες ζούσαν με αλάδωτα χόρτα, κρυμμένοι σε μια μικρή σπηλιά έξω από τα Χανιά, με ένα γερμανικό πολυβολείο απέναντι που τερέτιζε συχνά-πυκνά μόλις κάτι κουνιόταν στους θάμνους της περιοχής.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η εξομολόγηση της μάνας μου με αναστάτωσε. Την αγκάλιασα, είπα φταίχτη τον πόλεμο, την αθώωσα. Δεν έπιασε, το είδα στο βλέμμα της.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ωστόσο, μέσα μου προσπέρασα και αποσυνέδεσα τα πραγματικά περιστατικά, τα έσβησα. Σκεφτόμουν αποκλειστικά την ανθεκτικότητα της ενοχής, τόσες δεκαετίες μετά τον τρομερό ενεστώτα, «πόσο φταίω».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Διαβάζοντας πρόσφατα το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Τίτους Μίλεχ «Ο τόπος του εγκλήματος – Γερμανία ανοίκεια πατρίδα», ομολογώ πως για πρώτη φορά αναρωτήθηκα γιατί η μάνα μου πήρε επάνω της τόση ευθύνη, γιατί δεν καλύφθηκε με την ταυτότητα θύματος πολέμου, απονεμημένη μαζικά σε εκατομμύρια ανθρώπους, γιατί δεν θεωρούσε μόνον υπεύθυνο για το χαμό των παιδιών της τον Χίτλερ και τη γερμανική πολεμική μηχανή, εύλογα και πιστεύω δίκαια, θα μπορούσε να είχε αποφύγει την επίμονη, συντριπτική, προσωπική τύψη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εκ των υστέρων λοιπόν εννόησα και προσμέτρησα άλλο ένα παράδειγμα αυτού που προσωπικά πιστεύω. Πως ο άνθρωπος, είτε συμπεριλαμβάνεται σε μια αδιαπραγμάτευτη συλλογικότητα, είτε προσχωρεί εκουσίως σε οποιαδήποτε άλλη της επιλογής του, δεν είναι μια επαναλαμβανόμενη ίδια περίπτωση, δεν είναι μία θαμπή φιγούρα μέσα στο πλήθος, η ατομική εσωτερική σπίθα σιγοκαίει και κατά καιρούς φουντώνει, η προσωπική στάση μετράει πάντα, η συνείδηση δεν εξαχνώνεται μέσα σε μια έντονη συλλογική σύνθεση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Αληθινός καλλιτέχνης, άρα θλιμμένος άνθρωπος», έλεγε ο Γκόρκυ. Και οι λογοτέχνες, χωμένοι και συχνά χαμένοι στην ασταθή, ανασφαλή και αυτάρεσκη συλλογικότητα των καλλιτεχνικών δημιουργών, ελπίζουμε κερδίζοντας τρόπαιο θλίψης να γίνουμε κάποτε αληθινοί καλλιτέχνες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ωθούμενοι από τη σφοδρή επιθυμία και ανάγκη για προσωπική έκφραση, διεκδικώντας διαρκώς το πάσο για περιπλάνηση στα τοπία της ανθρώπινης περιπέτειας, για βήματα μέσα στις απαγορευμένες ζώνες, οφείλουμε να διαθέτουμε οξυδέρκεια στον πόνο, στον φόβο, στο άδικο και ετοιμότητα να καταπιαστούμε εθελοντικά με το μελαγχολικό αχανές της οδύνης της ύπαρξης, ακόμη και όταν ψυχανεμιζόμαστε ότι θα λυγίσουμε. Και αυτό συμβαίνει, μάλλον συχνά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ίσως όλη η καλή ποίηση, η μουσική, η ζωγραφική, η αληθινή τέχνη γενικά, να είναι προϊόν απανωτών υποτροπών των δημιουργών, αφού στη δουλειά τους αποτυπώνεται η αμφιβολία για την αξιοσύνη τους και καταγράφεται η χρόνια αγρύπνια, οι συνέπειες κάθε δοκιμασίας, οι ουλές κάθε απώλειας, οι εμμονές που μειώνονται ή επιδεινώνονται, η βουλιμία για τις πολύπλοκες περιπέτειες του νου, η ταλάντευση ανάμεσα στην απαντοχή και την παραίτηση, η δυσανεξία προς πτυχές της κοινωνικής πραγματικότητας.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ένδον Σκάπτε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και στην τέχνη όλα αυτά δεν πρέπει να μοιάζουν με δοκιμιακή τοποθέτηση, δεν πρέπει με επιδέξιο καμουφλάζ να υποκλέπτουν επιστημονικά συμπεράσματα ιστορικών, ανθρωπολόγων, κοινωνιολόγων, ψυχιάτρων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πέρα από τα αναγκαία διαβάσματα και την έρευνα πρέπει να πηγάζουν από το ένστικτο, την αυθορμησία, το ρίσκο του «ένδον σκάπτε» και να εμπεριέχουν τον καϋμό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καθένα από τα μόλις οκτώ λογοτεχνικά βιβλία που έχω γράψει ήταν απότοκο ενός ισχυρού σοκ που με τράνταξε. Όλα αναφέρονται σε κορυφαίες ανθρώπινες εμπειρίες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έρωτας, το πιο ξακουστό συναίσθημα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θάνατος, ο πιο μισητός αφέντης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βαριά αρρώστια, ο πραγματοποιημένος μέγας φόβος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φιλία, η πιο παρηγορητική σχέση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ξενιτιά, η πιο δυνατή κλωτσιά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Συμφιλίωση, η έμπρακτη αυτοκριτική.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τύψη, το παντοτινό άλγος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Λησμονιά, το σκοτεινό κενό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν προαποφασίζω σε ποιο λογοτεχνικό ρεύμα ή είδος θα εντάσσεται το βιβλίο που με απασχολεί, ούτε μία φορά δεν είπα και τώρα στρώνομαι για ένα μυθιστόρημα πολιτικό ή ιστορικό ή αστυνομικό ή αισθηματικό ή ψυχογραφικό ή του μαγικού ρεαλισμού ή campusnovel ή μυθιστόρημα ταυτότητας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ωστόσο, αυτό το τελευταίο, η «ταυτότητα» είναι εκ των ων ουκ άνευ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καθώς μάλιστα δεν επικεντρώνομαι σε μείζονα γεγονότα και μείζονες προσωπικότητες της Ιστορίας αλλά η πένα επιμένει να τσουλάει στη διακύμανση του χρόνου, να αφοσιώνεται στη χαμηλή κλίμακα και να κολλάει στους αφανείς και άσημους, στους ανθρώπους με το κιλό, απαιτείται να αιτιολογήσω γιατί αυτούς, τι σόι πλάσματα είναι, πόσο στέκονται μόνοι, εάν, πώς και πόσο συνυπάρχουν με άλλους. Η φιλοτέχνηση της ατομικής ταυτότητας γίνεται ζητούμενο. Μέσα στον σωρό κάθε συλλογικότητας, στο ταξινομημένο ή σκόρπιο αρχείο ταυτοτήτων, οφείλω να ψάξω τις ατομικές περιπτώσεις, τις ατομικές ταυτότητες, κάποτε ευανάγνωστες και απαστράπτουσες, κάποτε μουντζουρωμένες και λειψές.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Συνυπολογίζω τις προαιρετικές ή περιστασιακές, κι αυτές πτυχώνουν τους χαρακτήρες και συχνά επιδρούν καταλυτικά στις ζωές τους, όπως π.χ. ο ήρωάς μου να είναι του κομμουνιστικού κινήματος ή της δεξιάς παράταξης, του κλάδου των ναυτικών, των εκπαιδευτικών, των νοσοκόμων, των κομμωτριών, των δικηγόρων, των παζαριωτών, του ποιμνίου των ευσεβών, του ομίλου των παντρεμένων, των απατημένων ή της φυλής των αδέσμευτων, της στρατιάς των Παοκτζήδων ή των Γαύρων, της πανστρατιάς σήμερα των ανέργων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μελετώ, συγκρίνω και παρακολουθώ και κάποιες εξελίξεις, για πολλές δεκαετίες υπήρχαν πολυπληθείς συλλογικότητες πολιτικών κρατουμένων σε φυλακές και ξερονήσια, μετά το 1974 ανέτειλε η ελαστική και ωφελιμιστική του τύπου «εμείς, οι αντιστασιακοί».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όμως, γυρεύοντας την πρώτη ύλη, παιδεύομαι πιο υπομονετικά, πιο εξονυχιστικά, όσο μου κόβει τέλος πάντων, με τις συλλογικότητες στις οποίες έκαστος φυτρώνει υποχρεωτικά, δεν επιδέχονται αλλαγή και αποτελούν γι’ αυτόν μόνιμο δεσμό ή και δεσμά.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Οικογένεια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η πρώτη και πρωταρχική συλλογική ταυτότητα κάθε ανθρώπου πιστεύω πως είναι η οικογενειακή.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα μέλη της οικογένειας προσδιορίζονται από κάμποσα κοινά και μόνιμα χαρακτηριστικά, ίδιοι γονείς, ίδιο επώνυμο, ίδιο σπίτι, ίδια ακούσματα, ίδια για όλους οικονομική κατάσταση, το πρώτο «εμείς» στη ζωή, εμείς οι Γιαννακόπουλοι, εμείς οι Παπαδάκηδες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ζωή στο πατρικό είναι προπόνηση για τη μετέπειτα αφού η οικογένεια είναι μικρογραφία κοινωνίας, έχει ιεραρχία, μοιράζει ρόλους, συμβαίνουν παιχνίδια εξουσίας, συμμαχίες και αντιπαλότητες, κάποιοι έρχονται πιο κοντά, άλλοι πιάνουν στασίδι σε απόσταση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το κυριότερο, οι σχέσεις δεν είναι περιστασιακές. Δε γίνεται να ξεκινήσεις με μπαμπά τον Θανάση, μετά να διαλέξεις έναν Μίλτο και αργότερα έναν καλύτερο όλων Βαγγέλη, δε γίνεται να αλλάζεις μαμά επειδή τη βαριέσαι μέχρι να πετύχεις την αρεστή ή να αντικαθιστάς κάπου-κάπου τ’ αδέρφια σου με ολοκαίνουρια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι σχέσεις είναι μόνιμοι, ακατάλυτοι δεσμοί, κι ας κλονίζονται, κι ας επανακαθορίζονται, είναι ζώντες οργανισμοί που αντέχουν και μετά θάνατον, όλο και κάτι παραπάνω προσθέτουν ή αφαιρούν τα μάρμαρα και τα κυπαρίσσια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έτσι πρωτοτυπώνεται και πρωτογράφεται η ατομική ταυτότητα του καθενός συμπεριλαμβάνοντας νανουρίσματα, φιλιά, χάδια, χαστούκια, παράπονα, γεύσεις, ευχές, γιορτές και κηδείες, ορφάνια.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μητρική Γλώσσα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ρέει με το γάλα από το βυζί της μάνας στο παιδί, είναι το εισιτήριο εισόδου και εγκατάστασης στη συλλογικότητα ενός κοινού τρόπου συνεννόησης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Απτή, ψαύεται στα χείλη, στα χέρια, στις αυλές, στα βράχια, στα βουνά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εφαρμόζει καλά στις κόγχες της ιστορίας, ξεχορτίζει τα δύσβατα τοπία του νου, εκεί όπου συνωστίζονται οι σκιές, οι νίκες και οι ήττες των ανθρώπων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Συμπυκνώνοντας και κωδικοποιώντας κοινωνική εμπειρία αιώνων και μεταγγίζοντας μνήμη από γενιά σε γενιά, γίνεται η πιο γενναιόδωρη κληρονομιά του πλήθους προς τον έναν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Του ανοίγει το στόμα, του οργώνει το μυαλό, του βάζει μπρος το μηχανισμό του συναισθήματος, του προσφέρει τα εργαλεία των συνδέσεων και των συλλογισμών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ταυτότητα παντοτινή, ταυτόχρονα συμμετοχική, χωράφι που σιτίζει πολλούς, και ατομική όμως, αφού η εκφραστική του καθενός είναι και προσωπική υπόθεση, λιχνίζεις τη σοδιά των λέξεων και διαλέγεις τα δικά σου λόγια, τον δικό σου ήχο, τον αχό της δικής σου σιωπής.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Γενέθλιος Τόπος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τρίτη, επίσης καθοριστικής σημασίας συλλογική ταυτότητα παραδίδει και σηματοδοτεί ο γενέθλιος τόπος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είτε πρόκειται για μια τοπική κοινωνία, σφραγισμένη από ένα μέγιστο γεγονός π.χ. Δίστομο, Κάντανος ή από μια σχεδόν καθολική επαγγελματική παράδοση π.χ. ναυτονήσι της Άνδρου, κτηνοτροφικά Σφακιά, ηλεκτροπαραγωγική Πτολεμαΐδα, τουριστικοποιημένη Μύκονος, ή άλλοτε βιομηχανική Ελευσίνα, είτε ο τόπος δεν έχει μια αναγνωρίσιμη δική του σφραγίδα, η γενέτειρα του καθενός είναι τα πρώτα του βήματα εκτός πατρικής εστίας, η πρώτη του έξοδος στους δρόμους. Εκεί που δοκίμασε την ηδονή και το φόβο του ξεπορτίσματος, που άρχισε να εξερευνά τη σημασία της γειτονιάς, της συναναστροφής, της μοναχικής περιδιάβασης, της συνάντησης με τα σημάδια του χρόνου, τις αλλαγές των εποχών, την παρουσία των άλλων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο γενέθλιος τόπος είναι ο πιο γνώριμος του καθενός γιατί εκεί άνοιξε τα μάτια του, εκεί συνέλαβε τη δυναμική του βλέμματος, εκεί σιγά-σιγά ακόνισε την παρατηρητικότητα, την περιέργεια, την έκπληξη, την έκσταση, την απογοήτευση ή τη γλύκα από τις εικόνες της ζωής, εκεί απέκτησε για πρώτη φορά αίσθηση του ορίζοντα, και η πρώτη φορά είναι ανεξίτηλη εμπειρία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο γενέθλιος τόπος είναι ισχυρή ταυτότητα, τη φέρεις παντοτινά και κατάσαρκα όπου κι αν σε ξεβράσει αργότερα το κύμα της ζωής.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και είναι μόνιμος δεσμός, δεν υπάρχει περίπτωση αλλαγής, θες δε θες, παντού θα είσαι ο Σαλονικιός, ο Κολωνακιώτης, ο Πειραιώτης, ο Μανιάτης, αυτός από τα Ζωνιανά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο ποιητής Τάκης Σινόπουλος έγραφε «είμαι ένας άνθρωπος που συνεχώς έρχεται από τον Πύργο».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τελικά ο γενέθλιος τόπος σου, χωριό ή πόλη της χώρας, σε κάνει Έλληνα περισσότερο από τον Χρυσού Αιώνα του Περικλέους, τα τρεμάμενα γόνατα της γιαγιάς σου κερδίζουν την αναμέτρηση με τον μεγαλειώδη Παρθενώνα, η πορτοκαλιά που κάτω από τα κλαδιά της έδωσες και πήρες το πρώτο ερωτικό φιλί σε σημαδεύει περισσότερο από τα Δερβενάκια, οι τάφοι των γονιών σου είναι που σε δένουν με τον τόπο σου και όχι οι αψίδες του Καλατράβα της φανταχτερής Ολυμπιάδας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όλες αυτές οι τόσο αυτοαναφορικές πινελιές μπορεί να μοιάζουν μηδαμινές, γραφικές λεπτομέρειες που δεν ενσωματώνουν συνειδητά την παραδοχή πως είναι κεκτημένα και εξασφαλισμένα στα πεδία της μάχης του χρόνου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όμως κάθε ζωή είναι κατασκευή, από τα χειροπιαστά διαθέσιμα τα βρισκούμενα επί τόπου ή σε κοντινή απόσταση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αυτά συγχρονίζουν και το βηματισμό στη συνοδοιπορεία του βίου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η εθνική ταυτότητα με την πολύσημη ονομασία πατρίδα έχει έδρα, πηγή και συναισθηματική πρωτεύουσα τη γενέτειρα. Εξακτινώνεται σε ευρύτερο χώρο, εκτός από την κύρια, τυπικά συνεκτική και μονολεκτική συλλογική ταυτότητα, οι Βέλγοι, οι Πορτογάλοι, οι Μεξικανοί, οι Γιαπωνέζοι, προβάλλει και άλλες, η ρώσικη ψυχή, το βρετανικό φλέγμα, η γαλατική ευγένεια, το ιταλικό ταμπεραμέντο, η γερμανική εργατικότητα, το αμερικανικό όνειρο.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πατρίδες Σήμερα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σε κάποιες περιπτώσεις επιδέχεται υποδιαιρέσεις ή πολλαπλασιασμούς, ιστορικής προέλευσης, οι εκτός Μικρασίας πια Μικρασιάτες, φυλετικής, οι μοιρασμένοι σε πέντε χώρες Κούρδοι, γεωπολιτικών συμφερόντων, οι χωρίς χώρα Παλαιστίνιοι, θρησκευτικής, οι έως και θανάσιμα αντίπαλες συλλογικότητες Σουνιτών και Σιιτών σε κάμποσες αραβικές χώρες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μια πατρίδα μπορεί να ταξιδεύει με τη διασπορά, μπορεί να επιζεί μόνον στη μνήμη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στη σημερινή πραγματικότητα η απροκάλυπτη πλέον ισχύς των αγορών ευνοεί την ομογενοποίηση, οι άνθρωποι όπου γης τους είναι χρήσιμοι ως πελάτες βιομηχανικών και τραπεζικών προϊόντων, ως φτηνά εργατικά χέρια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι εθνικές συλλογικές ταυτότητες ξεσκαρτάρονται με κριτήριο το χρήμα. Τα πρωτεία έχουν οι χώρες-φορολογικοί παράδεισοι, οι χώρες με πρωτοπόρα βιομηχανία, ακάθεκτη και στην επινόηση παράνομων μεθόδων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ευμάρεια ως ατομικός και συλλογικός στόχος είναι θεμιτή και αθώα μόνον όταν δεν προϋποθέτει την άσκηση βίας, την καταλήστευση, τη φτωχοποίηση και την εκμηδένιση άλλων ανθρώπων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η σημερινή οικονομικοπολιτική πραγματικότητα είναι αφιλόξενη, επιτιμητική έως απειλητική για κάμποσους λαούς και πολιτισμούς, καταργεί πατρίδες, αδειάζει χώρες, βάζει βαριές ποινές, σπέρνει ανέμους και θερίζει θύελλες αφού οι κερδοφόροι πόλεμοι που προγραμματίζονται και διεξάγονται εκτός έδρας, επιστρέφουν απρόβλεπτες συνέπειες και εντός, το ισλαμικό χαλιφάτο πάει Παρίσι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ένα κύμα ντοστογιεφσκικού ζόφου και καφκικής παράνοιας απλώνεται ραγδαία στον κόσμο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο αφροσύνη του παρόντος, το βιβλίο του Μίλεχ έχει αξία συναγερμού.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αναλύει πόσο απαλά και σπιτικά θρέφεται το αίσθημα της υπεροχής, ποια η κατάληξη του εθνικισμού, ποιο το αντίτιμο της υποταγής, ποια τα ανεξόφλητα γραμμάτια του πολέμου, το αδύνατο της δικαίωσης, το απραγματοποίητο της εξιλέωσης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όσο η συλλογικότητα των θυμάτων, η αγκαλιά των ζωντανών με τους νεκρούς τους, παραμένει αδικαίωτη, η ενοχή των θυτών δεν παραγράφεται.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ένας πόλεμος δεν τελειώνει με την κατάπαυση του πυρός. Οι πολλαπλές συνέπειες, η ατιμωρησία και τα ενδεχόμενα που κυοφορεί, δεν υπογράφουν την οριστική λήξη του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πόσο μάλλον που ο πόλεμος είναι μια γενικότητα, καθόλου απρόσωπη όμως.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έχει ιθύνοντες, έχει εκτελεστικά όργανα, έχει αντιστεκόμενους, έχει δωσίλογους, έχει κερδοσκόπους, έχει νεκρούς με πρόσωπο και ονοματεπώνυμο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έχει ανθρώπους που πολλά χρόνια μετά, πονούν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όπως η μάνα μου, όπως ο Μίλεχ που σαν να ζει ακόμη υπό τη Γερμανική Κατοχή, σε ποινή αυτοτιμωρίας για την εθνική του ταυτότητα.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κάθε Ανθρωπος, μια Ατομική Ιστορία</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που αρχίζει με την οικογένεια, τη μητρική γλώσσα και τον γενέθλιο τόπο, αυτές οι τρεις αλληλένδετες συλλογικές ταυτότητες προσδιορίζουν, εν πολλοίς, τι εγγράφεται στη στήλη των χαρακτηριστικών της ατομικής ταυτότητας, αφού συναρμολογούν το εφαλτήριο για τα μικρά ή μεγάλα άλματα και για τις τούμπες της ζωής.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην πεζογραφία είναι δομικά υλικά στη θεμελίωση της κεντρικής ιδέας, στο χτίσιμο της πλοκής, στην εξέλιξη των χαρακτήρων και στη δημιουργία της ατμόσφαιρας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Νομίζω μάλιστα πως εάν εκτιμάς και αποτιμάς, ως πρέπει, την ουσιαστική συμβολή τους στην ανθρώπινη περιπέτεια, δεν γίνονται φάκα που περιχαρακώνει σε κακορίζικη, πνιγηρή εσωστρέφεια, αντίθετα χτίζουν γέφυρες επικοινωνίας και αλληλοκατανόησης, αποκτούν οικουμενικό βεληνεκές.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Απόδειξη η ανάγνωση λογοτεχνίας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εξοικειώνει με το ανοίκειο, ξεπερνά εθνικές, θρησκευτικές, φυλετικές ταυτότητες, τα σύνορα του χρόνου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Προσωπικά, διαβάζω Μέλβιλ και ζω τον μπάρκο στο φαλαινοθηρικό, Τολστόι και σπέρνω τα χωράφια του Κόστια Λέβιν που, όταν λειώνουν τα χιόνια, αγαπά τη φύση με χίλιες καρδιές, Παπαδιαμάντη και πελαγώνομαι στ’ ανοιχτά με τη Νοσταλγό, Τσέχωφ και συμπονώ το θείο μου Βάνια, Τόμας Μαν και δεν μισώ τους πλούσιους Μπούντενμπρουκ, Τζόϋς και νιώθω Δουβλινέζα γεροντοκόρη, Πρίμο Λέβι και Ίμρε Κέρτις και νιώθω Εβραία, Μπάρυ και νιώθω διχασμένη Ιρλανδή, Αλεξάνδρου και ακούω τις σφαίρες του Εμφυλίου, Κάρβερ και γίνομαι φτωχοδιάβολος της αμερικάνικης επαρχίας, Μπέκετ και γίνομαι ευχαρίστως τρελή και πόσους πεισιθάνατους ποιητές που ο λυγμός τους είναι συνάμα το μέγα δοξαστικό της ζωής, με ανασταίνει, με βαστά όρθια, παρούσα, όσο μου αναλογεί, στην πανανθρώπινη περιπέτεια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η λογοτεχνία, η τέχνη γενικά, ίσως αφουγκράζεται, αντιγράφει και μεταγράφει την ασίγαστη ανάγκη για ανασύσταση και εμβάθυνση αλληλεγγύης, την ταπεινή Παπαδιαμαντική συναλληλία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι στέρεες «ατομικοσυλλογικές» ταυτότητες ταρακουνιούνται κι αυτές σε έκτακτες και έκρυθμες συνθήκες, σε περιόδους αποσταθεροποίησης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αποσταθεροποίησης που μπορεί να προκύψει από ένα μεμονωμένο γεγονός με αντίκτυπο σε περιορισμένο ανθρώπινο και φυσικό τοπίο, π.χ. μια βαριά αρρώστια που ενεργοποιεί τη στοργή ή μοιράζει αλληλοενοχοποίηση, έναν προκλητικό παράφορο έρωτα που προξενεί κοσμοχαλασιά στην επιφανειακή ευταξία των περιβάλλοντος, έναν φόνο που βυθίζει στο πένθος αλλά και, ως εκτυφλωτική πράξη, καταυγάζει μύριες παθογένειες, μια οικολογική ζημιά που καταστρέφει τοπικούς πόρους και ομορφιά ή έναν πόλεμο, ως έσχατη συλλογική ανθρώπινη και μαζί απάνθρωπη εμπειρία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ας έρθουμε όμως πιο συγκεκριμένα στο συλλογικό μας παρόν, ας προσγειωθούμε στην πίστα του ωμού ρεαλισμού. Διάχυση απογοήτευσης, ανημπόριας, σύγχυσης, καχυποψίας, δυσπιστίας προς τον ίδιος μας τον εαυτό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γυαλιά-καρφιά οι όποιες έως πρότινος καθησυχαστικές κοινές μας βεβαιότητες. Η αποσταθεροποίηση κάνει θραύση μπροστά στα μάτια μας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πόσο αντέχει ένα σπιτικό με απολυμένους γονείς;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τι όψη έχει ο κεντρικός δρόμος με δεκάδες λουκέτα;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην πράξη, πόσο μετράει στην προσωπική ταυτότητα να είναι κάποιος ανάπηρος ή νηστικός μπροστά στο ΑΦΜ, τον ΑΜΚΑ, τον κλειδάριθμο και το Ε9 του;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ποιες οι αυριανές συνέπειες για τα παιδιά που εξαντλούν την παιδική και την εφηβική τους ηλικία στην υπερεντατική δοκιμασία της ανασφάλειας;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ποιες οι μαζικές ψυχολογικές επιπτώσεις, σημερινές και μελλοντικές για έναν λαό που επί έξι χρόνια, και έπεται συνέχεια, είναι εντός μέρα-νύχτα στην τσίτα και εκτός μέρα-νύχτα στα μανταλάκια του διεθνούς διασυρμού;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πόσο ξεχαρβαλώθηκαν οι κυριολεξίες της γλώσσας με τη μυθοπλασία που βάφτισε επί το θολώτερον την καταλήστευση του δημόσιου πλούτου αδιαφάνεια, την απατεωνιά διαπλοκή, την κατακραυγή πολιτικό κόστος, τις μαζικές απολύσεις ευλυγισία;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η εποχή που διανύουμε ασθμαίνοντες, οικονομικά ξαφρισμένοι ή πολύ στριμωγμένοι, ψυχολογικά καταπονημένοι και ιδεολογικά τσαλακωμένοι είναι πυκνός χρόνος με απανωτούς απολογισμούς, ανακεφαλαιώσεις, αναστοχασμούς και αμφίθυμη αυτοκριτική αλλά συνάμα είναι και ένας δυνατός προβολέας που λούζει στο φως αλήθειες και ψέματα και για τις απονεμηθείσες μετά βαΐων και κλάδων λαχταριστές συλλογικές ταυτότητες του σύγχρονου κόσμου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είμαστε ελεύθεροι πολίτες σε ένα πλαίσιο σταθερό και περιφρουρούμενο από τις αρχές της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης;</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ξεθώριασμα Μύθων</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πόσο οικογένεια είναι η λεγόμενη και πολυδιαφημισμένη «ευρωπαϊκή» που θεωρεί τα μισά, τα νότια τέκνα αποσπόρια;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πόσο ευφορική η ευρωπαϊκή συλλογικότητα εντός κλειστών συνόρων και σιδερόφραχτη;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τι πολιτισμένος κόσμος είναι αυτός με εκατομμύρια ανέστιους, διαρκώς μετακινούμενους και παντού ανεπιθύμητους πρόσφυγες;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι άνθρωποι, όπου γης, μοιράζονται τελικά πολύ χονδρικά, στους λίγους «αποπάνω» και στους πολλούς «αποκάτω», με τις διαβαθμίσεις τους αυτές οι δυο πιο έγκυρες συλλογικότητες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι πρώτοι επιδεικνύουν τις αριθμημένες πλουμιστές ταυτότητες της οικονομικοπολιτικής εξουσίας, οι δεύτεροι, αντί για ταυτότητα, σηκώνουν τον υποχρεωτικό φάκελό τους, όλοι φακελωμένοι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα έγγραφα της πολιτιστικής τους κληρονομιάς, οι αποδείξεις ατομικού μόχθου, τα έντιμα πτυχία, τα σημειωματάρια με τις προσδοκίες, οι καρτούλες με τα όνειρα, όλα με το Χ της διαγραφής. Ο φάκελος πολλά βαρύς, ξέχειλος χρέη, φόβο, θλίψη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η τέχνη αντιδρά και «εν θερμώ», πάνω στη βράση των γεγονότων και «εν καιρώ», όταν πλέον διαθέτει λεπτομερέστερη και διαυγέστερη επιχειρηματολογία για πιο συνολική θεώρηση. Απαραίτητες και οι δυο καταθέσεις λειτουργούν συμπληρωματικά, συσσωματώνουν τις άμεσες και μακροπρόθεσμες συνέπειες στις ζωές των ανθρώπων, στον εξωτερικό και εσωτερικό βίο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θυμάμαι, μελετώ, παρατηρώ, σκέφτομαι, καταλήγω, αναθεωρώ, τα ξαναβάζω κάτω, συζητώ με τους άλλους και με τον εαυτό μου πώς οι άνθρωποι αφήνονται, πώς ξεγελιούνται, πώς υποκύπτουν, πότε σηκώνουν ανάστημα κατά μόνας και συλλογικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ελληνική περίπτωση, ίσως εύγλωττη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι Έλληνες τον τίτλο τον έχομε ακόμη αλλά δεν δουλεύει ρολόι, δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στο κύρος του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το παρόν μας αμήχανο και το οικόσημο με τα αρχαία κλέη δεν μας ξελασπώνει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο συνάδελφός σας Αντρέας Γιαννακούλας έχει πει πως «όποιος δεν τραγικοποιείται για κάποιο διάστημα της ζωής του είναι κενός».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σ’ αυτόν τον τόπο, έως και τη δεκαετία του ’70, τραγικοποιηθήκαμε συλλογικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν μας χρειάστηκε να δραματοποιήσουμε κι άλλο την πραγματικότητα, ούτε γινόταν να την αποδραματοποιήσουμε, σερί οι πόλεμοι, οι ξεριζωμοί, και ξένες επεμβάσεις, και εμφύλιος, και πραξικοπήματα, και παρακράτος, και μετανάστευση, μοίρα και ταυτότητα των πολλών η πολυτάραχη φτώχεια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σχεδόν όλα τα όμορφα τραγούδια μας λυπημένα, σαν τους Ψαλμούς του Δαυΐδ, κάπως Σικελοί κι εμείς που όπως γράφει ο Λαμπεντούζα στον «Γατόπαρδο» αντιλαμβάνονται όλη τη ζωή κι όλον τον κόσμο μόνον μέσω της θλίψης. Το τέλος της δικτατορίας και ιδίως η δεκαετία του ’80 εγκαινίασε ένα νέο σκηνικό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τόσο στερημένοι από βασικά υλικά και πολιτισμικά αγαθά και δικαιώματα, σπεύσαμε βουλιμικά, καλπάσαμε για να συγχρονιστούμε με προπορευόμενες αλλοδαπές κοινωνίες, με ένα τροχάδην καταναλωτισμού, δαγκώσαμε το μήλο του παραδείσου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ίσως όταν οι λαοί, οι κοινωνίες λυτρώνονται και ξεφορτώνονται επιτέλους το άχθος, το άλγος ή και το άγος τους, να ορμούν παρακάτω χωρίς να θέλουν να στρέψουν πίσω το κεφάλι ούτε στιγμή. Δεν αντέχουν άλλο ή δεν χασομερούν με τα απομεινάρια του παρελθόντος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χωρίς να το συνειδητοποιούν ψωνίζουν βερεσέ ένα μέλλον που κάποια στιγμή τους κοπανάει το συνολικό λογαριασμό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πολλές φορές, στα δύσκολα, αναζητούνται επειγόντως αναλογίες και ταυτίσεις με καταστάσεις στο παρελθόν ή σε άλλες χώρες, υιοθετούνται ελλείψει άλλου παλιά ή ξένα λυσάρια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αν η κατάσταση είναι πρωτοφανής; Αν η συνθετότητά της δεν ξεμπλοκάρεται με παλιά εργαλεία;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αν η ζωή ορεχτεί αργότερα ακόμη περισσότερους κλυδωνισμούς κι επινοήσει κι άλλες πρωτόγνωρες δοκιμασίες;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν είμαι πολιτικός, οικονομολόγος ή κοινωνικός επιστήμονας, ο λόγος μου δεν έχει την ίδια βαρύτητα με το δικό τους, γνωρίζω λιγότερα, πολύ λιγότερα, ίσως μόνον να ζυγίζω στο καντάρι της καθημερινότητας το κόστος του χαβαλέ της αποδιοργάνωσης, να φυλλομετρώ ανήσυχη τις κενές σελίδες του συλλογικού μας φυλλαδίου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το ερώτημα του Μανόλη Αναγνωστάκη «τώρα τι λέμε;», γυμνό, δεινό και ακόμη αναπάντητο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ως πολίτης, μπούχτισα υπολογισμούς της ποσόστωσης, πόσο φταίνε οι ξένοι, πόσο εμείς, απελπίστηκα με τις παροξυσμικές αντιμαχίες πολλών σεσημασμένων, παραιτήθηκα από την αναμονή του περίφημου σχεδίου ανασυγκρότησης που μένει σκέτη επικεφαλίδα σε άγραφο τόμο, αποκαρδιώθηκα και με το «υπερεγώ» ηγεσιών της αριστεράς που δεν ξέρω ποιοι παλιοί ή νέοι θρίαμβοι το δικαιολογούν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Διάφορες ορεξάτες συλλογικότητες διεκδικούν μουδιασμένους, ταλαιπωρημένους και εξαπατημένους πολίτες μόνον ως ψηφοφόρους κι αναρωτιέμαι εάν και πότε επιτέλους θα νοηματοδοτούμε δίχως παχιά λόγια την πραγματικότητα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ελάχιστο και συνάμα μέγιστο ζητούμενο η ειλικρίνεια, θεμέλιος λίθος για νέο συλλογικό πλαίσιο, απαραίτητη εγγύηση για το συμβόλαιο επανεκκίνησης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μήπως το αίτημα ρομαντικό και παλιομοδίτικο σε εποχές κυνισμού; Μήπως τα αυτιά και τα χείλη μας συνήθισαν να πορεύονται με ψέματα, με μισόλογα, με κούφια λόγια; Μήπως πήραμε απόφαση την ήττα μας;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ειλικρινά, δεν το πιστεύω.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων θα μπορούσαν πάντως να κάνουν καλή δουλειά. Η ειλικρίνεια, η ατομική ευθύνη, η συγκρότηση εαυτού-πολίτη είναι ζητήματα καλλιέργειας. Η σχολική αίθουσα είναι εύφορο έδαφος για καλούς ή κακούς καρπούς.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κυρίες και κύριοι,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όποτε λοξοδρομώ προς πιο πολιτικά μονοπάτια, σαν να αποσταθεροποιούμαι σύγκορμη, σαν να αποσυσχετίζομαι από τον πιο αληθινό εαυτό μου, σαν να συναινώ παρά τη θέλησή μου σ’ αυτό που νιώθω ως εκβιασμό και αιχμαλωσία των καλλιτεχνών, να γράφουν, να ζωγραφίζουν, να φωτογραφίζουν, να σκηνοθετούν, να ερμηνεύουν, να τραγουδούν την κρίση ή, ακόμη χειρότερα, να επινοούν τραβηγμένους από τα μαλλιά συμβολισμούς και αλληγορίες ώστε να μην κατηγορηθούν ως αδιάφοροι για τα δεινά του κόσμου, ως άσχετοι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ώρες-ώρες, αναρωτιέμαι μήπως η μονοθεματική επιταγή να διυλίζουμε επιπτώσεις τείνει να μεταποιήσει τελικά όλη τη ζωή σε μια αλληλουχία συνεπειών, σε μια γιγαντιαία συνέπεια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αντέχεται; Μήπως συμβάλλει στην αύξηση της παθητικότητας, της απομόνωσης, του φόβου;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Ο φόβος είναι σκουλήκι στο μυαλό», έβαλα έναν ήρωα να λέει, φοβισμένη και η ίδια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην τέχνη, ελληνική και παγκόσμια, παλιά και σύγχρονη, γυρεύω ανάσες, συντροφιά, διαχρονία, ορίζοντα, νόστο για ανθρωπιά.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αmarcord του Φελλίνι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βλέπω το Amarcord του Φελλίνι και ξαναβρίσκω τον εαυτό μου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Διαβάζω τις μαντινάδες που μάζεψε κάποτε η Μαρία Λιουδάκη με βοηθό τον 16χρονο τότε Ναπολέοντα Σουκατζίδη και σιγοτραγουδώ μαζί τους πάθη και παθήματα, λύπες και χαρές με μύριες αισθαντικές λέξεις.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σκυμμένη στα δικά μου χαρτιά, διεκδικώ τα απλά που εκδιώκονται από τις στρατηγικές της αμνημοσύνης, της αποπροσωποίησης, της αγελαίας μεταχείρισης του πλήθους, όσα συνιστούν μια πλήρη ανθρώπινη ύπαρξη, τη σημασία του ενός.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με ονοματεπώνυμο, έστω άσημο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με τόπο καταγωγής, έστω ασήμαντο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με καθημερινότητα, έστω άδοξη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με ατομική συνείδηση για όποιο βαρύ κι ασήκωτο σακί ή έστω σακουλάκι, ουδείς άμεμπτος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με προσωπική φωνή και ματιά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με τρεχούμενα συναισθήματα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με ατομικές επιθυμίες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι άνθρωποι παντού και πάντοτε έχουν δικαίωμα να ευχαριστηθούν έναν έρωτα, να γλεντήσουν, να χαρούν μια χορταστική βόλτα ανεμελιάς, να έχουν το χρόνο να θρηνήσουν με την ψυχή τους το χαμό αγαπημένου, να μην αποστερούνται έναν προς έναν τους λόγους που σε κάνουν να έχεις έναν πόνο για τον τόπο σου, να θυμάσαι, να υπολογίζεις τον άλλον, να νιώθεις, να νιώθεις βαθειά, να λυπάσαι αληθινά, να αγαπάς πολύ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Η πιο μεγάλη αρετή του ανθρώπου είναι νάχει καρδιά», λέει ο Τάσος Λειβαδίτης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αν δεν αγαπάς, δεν ονειρεύεσαι, δεν αγωνίζεσαι, δεν αποζητάς συμμετοχή σε μια συλλογικότητα που αντιστέκεται μετά λόγου γνώσεως και με σθένος στη μετατροπή των ανθρώπων σε χειραγωγήσιμα εξαρτήματα των επιδιώξεων του κάθε δυνάστη, του κάθε “χαρισματικού’’».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θα υπάρξουν συλλογικότητες που θα σέβονται τα μέλη τους ένα προς ένα;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ίσως μόνον έτσι οι άνθρωποι θα προσπαθούν να κομίζουν σε αυτές έναν όλο και καλύτερο εαυτό.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην τελευταία σελίδα ο πόλεμος ξανασκάει μπροστά μου, και εξ αιτίας του βιβλίου του Μίλεχ που με έκανε κομμάτια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καθόλου απρόσμενο, άλλωστε στο «Φαράγγι», στα χείλη μιας υπερήλικης σήμερα Κρητικιάς, ακούμπησα τη φράση, «ο πόλεμος δεν έφυγε ποτέ από το κεφάλι μου».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στη Γερμανία επισκέφτηκα το Νταχάου, το Ζαξενχάουζεν και το Μπούχενβαλντ αλλά και τα στρατιωτικά νεκροταφεία σε πολλές πόλεις, συνήθως πολύ πρωί. Έμενα, μια, δυο, τρεις ώρες. Διάβαζα τα γερμανικά ονοματεπώνυμα στις πλάκες και τις ηλικίες, 18, 19, 20 χρόνων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πίσω στην Κρήτη, το είπα στους γονείς μου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η μάνα μου ρώτησε, άφησες δυο λουλουδάκια στα παιδιά;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γνώστες, αλίμονο, του δόλιου δεσμού με τη θνητότητά μας και προτού στοιχηθούμε στην τελευταία και οριστική συλλογικότητα, όλοι ενωμένοι κάτω από το χώμα, ας έχομε ένα έλεος για τους αμούστακους που δεν τους δόθηκε καν η πιθανότητα της μεταμέλειας, ας μην τους εξισώνουμε στην κόλασή τους με τα μεγάλα κεφάλια του Γ΄ Ράιχ, της Γκεστάπο, της Κρουπ, της Μπάγιερ, της Ζήμενς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι εκεί χώρια θα είναι, παραπεταμένοι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αγαπητέ Τίτους, η μάνα μου μας έστρωσε τραπέζι στην κουζινίτσα μας. Μαγείρεψε προς τιμήν σου τις σπεσιαλιτέ της, ένα μπουρέκι σμυρνέϊκο κι ένα χανιώτικο, αυτή δέθηκε και αγάπησε όχι μια, δυο πατρίδες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καθώς δεν ξέρει γερμανικά ή έστω εγγλέζικα αλλά αισθάνεται πως πρέπον είναι να καλωσορίσει τον ξένο της σε ξένη γλώσσα, θα θυμηθεί ολίγα τούρκικα από τη Σμύρνη που άφησε το 1922, στα 13 της.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έτσι αρχοντικά, σεβαστικά και γενναιόδωρα υποδέχτηκε το 2003 τους εμβρόντητους Αμερικάνους και Κινέζους καλλιτέχνες που της είχα κουβαλήσει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το σπίτι μας έχει καλό κρασί. Και το παμπάλαιο, δεμένο με σπάγκο τρανζιστοράκι του πατέρα μου είναι κολλημένο στα ριζίτικα.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ιωάννα Καρυστιάνη,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γενάρης 2016</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 13.0px}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Oμιλία στην ημερίδα της ΕΕΣΣΚΕΨΟ με θέμα «Συλλογική και Ατομική Ταυτότητα σε Περιόδους Αποσταθεροποίησης» που έγινε στην Αθήνα στις 22 Ιανουαρίου 2016</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-60733008718311417262016-12-24T23:27:00.000+02:002016-12-24T23:27:52.926+02:00Ανοίγουν ξανά τα Ελληνικά Γράμματα <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1">Λίγες ημέρες μετά το κλείσιμο από τον ΔΟΛ των Ελληνικών Γραμμάτων, το 2010, ο εκδότης Παύλος Παπαχριστοφίλου δήλωνε στην «Αυγή» ότι «Τα Ελληνικά Γράμματα δεν έχουν πει την τελευταία τους λέξη». Έξι χρόνια μετά, σε μια περίοδο δύσκολη για τον χώρο του βιβλίου και της ενημέρωσης, ο εκδότης με χθεσινή ανακοίνωσή του ανήγγειλε την επαναλειτουργία του ιστορικού εκδοτικού οίκου. «Είχα σκοπό να ανακοινώσω την επαναλειτουργία του εκδοτικού οίκου από τις 10 Δεκεμβρίου, οπότε συμπληρώθηκαν 22 χρόνια από τον θάνατο του πατέρα μου και ιδρυτή του. Εντελώς συμπτωματικά πέρασαν οι ημέρες και δεν έγινε η ανακοίνωση. Ακούγοντας για τις περιπέτειες του ΔΟΛ, θέλησα να δώσω ένα μήνυμα αισιοδοξίας με την αναγγελία της επαναλειτουργίας των εκδόσεων Ελληνικά Γράμματα» μας λέει ο Παύλος Παπαχριστοφίλου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο εκδοτικός οίκος ιδρύθηκε το 1957 από τον Δημήτρη Παπαχριστοφίλου για να περάσει στα χέρια του γιου του Παύλου, ο οποίος, αφού επέκτεινε τη δραστηριότητά του εκτός από τα σχολικά και τα πανεπιστημιακά βιβλία και στο παιδικό βιβλίο, στη λογοτεχνία, στο non fiction και άλλους τομείς, το 2001, στην περίοδο της μεγάλης ακμής του ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, που απέκτησε το 51% της εταιρείας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σημαντικοί συγγραφείς συνέθεταν τότε το εκδοτικό του πρόγραμμα, από τον Ευγένιο Τριβιζά μέχρι τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο, τον Σωτήρη Δημητρίου, τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη και τον Γιάννη Ξανθούλη, μεταξύ άλλων, για τους Έλληνες, και από τον Έκο, τον Μπόρχες, τον Κάρεϊ, τον Ουίλιαμ Τρέβορ και δεκάδες άλλους για τους ξένους. Και από τον ακαδημαϊκό χώρο δεκάδες πανεπιστημιακοί είχαν εμπιστευτεί τα έργα τους στα Ελληνικά Γράμματα, ανάμεσά τους οι Γ. Μπαμπινιώτης, Ι. Ν. Παρασκευόπουλος, Θ. Πελεγρίνης, Στ. Παπαστάμου κ.ά.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το 2007 ο ΔΟΛ απέκτησε το 100% της εταιρείας, «οπότε ο εκδότης του εξαναγκάστηκε να αποχωρήσει», όπως σημειώνει η ανακοίνωση του εκδοτικού οίκου. Το 2010 ο νέος ιδιοκτήτης έβαλε λουκέτο στα Ελληνικά Γράμματα. Ήταν ουσιαστικά ο πρώτος μεγάλος εκδοτικός οίκος που έβαζε λουκέτο τότε και το κλείσιμό του προκάλεσε σοβαρό κραδασμό στον χώρο του βιβλίου, αφήνοντας παράλληλα αρκετούς εργαζόμενους χωρίς δουλειά.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Παύλος Παπαχριστοφίλου μετά το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων ίδρυσε έναν νέο εκδοτικό οίκο, το Πεδίο που δραστηριοποιείται στο πανεπιστημιακό και το βιβλίο non fiction. Σε μια περίοδο τόσο βαθιάς οικονομικής κρίσης, και ενώ υπάρχει ήδη το Πεδίο, με ποιες εγγυήσεις προχωράτε στην επαναλειτουργία των Ελληνικών Γραμμάτων, τον ρωτάμε. «Πάντοτε πίστευα ότι υπάρχει περιθώριο σε έναν τομέα που τον γνωρίζεις πολύ καλά να επιχειρήσεις και να πετύχεις τους στόχους τους οποίους βάζεις» λέει και όταν επισημαίνουμε αν θα αλληλοκαλύπτονται οι δύο εκδοτικοί οίκοι, υπογραμμίζει ότι «δεν θα συμβεί, γιατί θα προσπαθήσουμε να διαχωρήσουμε τους τομείς δραστηριότητας του καθενός. Τα Ελληνικά Γράμματα θα επαναδραστηριοποιηθούν στον τομέα της λογοτεχνίας, ελληνικής και ξένης, και του ποιοτικού παιδικού βιβλίου, και επίσης θα επανεκδόσουν βιβλία αναφοράς τα οποία με το ξαφνικό κλείσιμο του εκδοτικού, αποσύρθηκαν από την αγορά».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τον ρωτάμε αν αληθεύει ότι με το κλείσιμο του εκδοτικού οίκου πολτοποιήθηκαν όλοι οι τίτλοι του. «Όπως είχα ενημερωθεί από τους εργαζόμενους και τους συγγραφείς τότε του εκδοτικού οίκου, ο ΔΟΛ είχε προχωρήσει στην πολτοποίηση του συνόλου των τίτλων του. Μιλάμε για πάνω από 7.000 τίτλους, τα αντίτυπα των οποίων υπερέβαιναν το 1 εκατομμύριο» λέει, ενώ για τον τίτλο του ίδιου του εκδοτικού διευκρινίζει ότι «δεν είχε πουληθεί ποτέ στον ΔΟΛ, μου ανήκε πάντα, και μετά το κλείσιμο των Ελληνικών Γραμμάτων με τις απαραίτητες νομικές ενέργειες επανήλθε στην κυριότητά μου». Όταν τον ρωτάμε γιατί είχαν κλείσει τα Ελληνικά Γράμματα απαντάει κοφτά: «Από κακοδιαχείριση». Και συνάμα προσθέτει ότι «Τη χαρά μου γι' αυτό το εγχείρημα τη μετριάζει η σκέψη για τους πάνω από 500 εργαζόμενούς που αγωνιούν για το εργασιακό τους μέλλον εξαιτίας των χειρισμών της διοίκησης του ΔΟΛ».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Παύλος Παπαχριστοφίλου υπολογίζει ότι «οι πρώτοι τίτλοι των Ελληνικών Γραμμάτων θα κυκλοφορήσουν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017» και, όπως αναφέρει, «σε πρώτη φάση θα απασχοληθούν επιπλέον 10 εργαζόμενοι απ' αυτούς που απασχολούνται σήμερα στο Πεδίο», ενώ θεωρεί ότι «Η επαναλειτουργία των Ελληνικών Γραμμάτων μέσα στη δίνη της οικονομικής κρίσης αποτελεί νίκη των ανθρώπων του πνεύματος και της δημιουργίας».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΥΓΗ Δημοσίευση: 21 Δεκεμβρίου 2016 10:30</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<style type="text/css">
p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000}
p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 11.0px Helvetica; -webkit-text-stroke: #000000; min-height: 13.0px}
span.s1 {font-kerning: none}
</style>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ Κρημνιώτη Πόλυ</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-55236548259472410852016-11-22T20:11:00.000+02:002016-11-22T21:23:41.316+02:00ΣΤΗΝ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΥΡΑΤΟΥ : (Η μεγαλύτερη Σελήνη που είχαν την ευκαιρία να δουν οι άνθρωποι που ζουν σήμερα, και ΤΟ ΜΑΥΡΟ μου ΠΟΥΚΑΜΙΣΟ ):<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="8fk7-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="8fk7-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; font-size: 14px; position: relative;">
<br />
<span data-offset-key="8fk7-0-0" style="font-family: inherit;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNrIGqfKgBpm2fyESalsf7gpxZfXcRv4ufzl3jBlvKs_qXth_wk95m8mOON5KnJT9Zs7KnF0LiB92_1S9LZ9r1Xe0RUXaVtW0JmD3elj2UUdOltVqK1ALGj4X5m6B24hBTptxPrKGbpa0/s1600/%25CE%25A6%25CE%2595%25CE%2593%25CE%259A%25CE%2591%25CE%25A1%25CE%2599+%25CE%259C%25CE%2595+%25CE%259C%25CE%2591%25CE%25A5%25CE%25A1%25CE%259F+%25CE%25A0%25CE%2595%25CE%25A0%25CE%259B%25CE%259F+.gif" imageanchor="1"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhNrIGqfKgBpm2fyESalsf7gpxZfXcRv4ufzl3jBlvKs_qXth_wk95m8mOON5KnJT9Zs7KnF0LiB92_1S9LZ9r1Xe0RUXaVtW0JmD3elj2UUdOltVqK1ALGj4X5m6B24hBTptxPrKGbpa0/s320/%25CE%25A6%25CE%2595%25CE%2593%25CE%259A%25CE%2591%25CE%25A1%25CE%2599+%25CE%259C%25CE%2595+%25CE%259C%25CE%2591%25CE%25A5%25CE%25A1%25CE%259F+%25CE%25A0%25CE%2595%25CE%25A0%25CE%259B%25CE%259F+.gif" width="320" /></a></span></div>
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="8fk7-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="8fk7-0-0" style="font-family: inherit; font-size: 14px;"><br /></span><span style="font-size: large;"><span style="font-family: inherit;">Μαύρο πουκάμισο φορούμε στην Κρήτη για τον χαμό των πολύ δικών όπως γονιών αδελφών μα και πολύ - πολύ καλών, σπάνιων και ιδιαίτερων φίλων μας . Ήταν επομένως εντελώς φυσικό που επέλεξα να το φορέσω την ημέρα της κηδείας σου Αγαπημένη μας Δέσποινα !</span>
</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="1otoj-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="1otoj-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Δεν μπόρεσα να συγκεντρωθώ, και να ξεχωρίσω από όλα όσα πλημμυρίζουν την ψυχή και το μυαλό μου για να διαλέξω αυτά που θα ήταν αντάξια σου, να σου τα πω σαν αντίο αγαπημένη μας Δέσποινα !</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="338cn-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="338cn-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Μην μπορώντας όμως να σιωπήσω εντελώς, αποφάσισα σήμερα 21/11/16 ημέρα της γιορτής σου, αντι ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, να μεταφέρωτα γραπτά μηνύματα που ανταλλάξαμε με την οικογένεια μου την ημέρα του αδόκητου θανάτου σου, που θα έπρεπε να τα έχω διαβάσει στην κηδεία σου ! </span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="d13ce-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="d13ce-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="d13ce-0-0" style="font-family: inherit; font-size: large;">1. «Για την Δέσποινα που έφυγε.</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="6n1k9-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="6n1k9-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;"> Η σκέψη μου σήμερα στην οικογένεια της, και στους γονείς μου που την υπεραγαπούσαν » </span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="fondv-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="fondv-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Έγραψε η μεγάλη μου κόρη , ξέροντας πόσο σε αγαπούσαμε.....</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="3prui-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="3prui-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="3prui-0-0" style="font-family: inherit; font-size: large;"><br data-text="true" /></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="b4dlp-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="b4dlp-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span data-offset-key="b4dlp-0-0" style="font-family: inherit; font-size: large;">2. Σαν απάντηση, ευχήθηκα στα παιδιά μου να έχουν την τύχη να συναντήσουν στην ζωή τους και να κάνουν φίλους, κάποιους από τους σπάνιους εκείνους ανθρώπους που είναι σαν την Δέσποινα . </span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="4nkij-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="4nkij-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Σαν την Δέσποινα, η οποία διακριτικά , σεμνά , με το παράδειγμά της, δίδασκε σε όλους μας, την θυσία του (εγώ) στον βωμό της αγάπης για τους άλλους και ιδιαίτερα για την οικογένεια της . Σαν την Δέσποινα που υπέτασσε το εγώ της έναντι των άλλων αξιών όπως και απέναντι στη φιλία. Ήταν ο συνετός κι ενάρετος τρόπος ζωής της, το διά παραδείγματος μάθημα τρόπου ζωής που μας δίδασκε ! </span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="bdtd7-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="bdtd7-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;"> Ήταν ΣΟΦΗ και το κενό που αφήνει η απώλεια της σε εμάς στην οικογένεια μου, και στους άλλους πιστεύω φίλους της, δεν μπορεί να αναπληρωθεί, ούτε ο πόνος μας να επουλωθεί , όμως σκύβω με δέος μπροστά στην συντριβή και τον πόνο των μελών της οικογένειας της, των παιδιών των εγγονιών της και των στενών συγγενών της .</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="8iv8b-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="8iv8b-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Θα μιλήσω όμως σήμερα πλέον στην ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΦΥΓΕ . Την Δέσποινα που θα ΖΕΙ ΠΑΝΤΑ μέσα στις ψυχές όλων όσων είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε και να την αγαπήσουμε και οι οποίοι θα την θυμόμαστε ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ, δ.λ.δ όσα θα ζήσουμε, αν και είμαι βέβαιος πως η γυναίκα μου κι εγώ θα την θυμόμαστε και μετά τον θάνατο μας, θα την ψάξουμε . </span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="fp4co-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="fp4co-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Εγώ επιπλέον θα την θυμάμαι και θα συνομιλώ μαζί της σε κάθε ΠΑΝΣΕΛΙΝΟ, αφού την ημέρα του θανάτου της, ήταν μια Μεγάλη Πανσέληνος με Μαύρα Πέπλα, η οποία ήλθε ΚΟΝΤΥΤΕΡΑ από κάθε άλλη φορά στην γη και πείρε μαζί της στον ουρανό την Δέσποινα μας, να την κάνει ΑΣΤΕΡΙ !!!</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="4e0l6-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="4e0l6-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">3. «Πράγματι η Δέσποινα αστέρι ήταν πάντα και αστέρι θα εξακολουθήσει να είναι» </span></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="aiv6e-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="aiv6e-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">απάντησε η Μαρία, η άλλη μου κόρη . </span><br />
<span style="font-family: inherit; font-size: large;"><br /></span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="2sqs0-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="2sqs0-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Και έκλεισε αυτόν τον οικογενειακό , γραπτό διάλογο μας εκείνης της αποφράδας ημέρας του θανάτου σου, η γυναίκα μου η Νίκη γράφοντας σου ....</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="civ7n-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="civ7n-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">4. «Εσύ Δέσποινα μου δεν ήσουν το λουλούδι της μιας εποχής. Εσύ μάτια μου Θ΄ ανθίζεις μέσα μου, όλο το χρόνο κάθε χρόνο, και θα μεθώ όσο ζω με Τ΄ άρωμα σου. ..... Καλό σου ταξίδι !»</span></div>
</div>
<div class="" data-block="true" data-editor="98nc7" data-offset-key="9somd-0-0" style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: helvetica, arial, sans-serif; white-space: pre-wrap;">
<div class="_1mf _1mj" data-offset-key="9somd-0-0" style="direction: ltr; font-family: inherit; position: relative;">
<span style="font-size: large;"><span data-offset-key="9somd-0-0" style="font-family: inherit;"><br /></span>
<span data-offset-key="9somd-0-0" style="font-family: inherit;"><br /></span>
</span><span data-offset-key="9somd-0-0" style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
</div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-44074941165102483502016-07-27T15:57:00.000+03:002016-07-27T16:01:34.523+03:00Η Στέρνα (ποίημα του Γιώργου Σεφέρη)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">{ « Στον Γιώργο Αποστολίδη</span></div>
<div class="p2">
Βρέθηκα στην ανάγκη να βάλω το νοσοκομείο του Δον Χουάν Ταβέρα με τη μορφή μοντέλου, γιατί όχι μόνο ερχότανε να σκεπάσει την πύλη του Βισάγκρα, αλλά και ο θόλος του ανέβαινε με τρόπο που ξεπερνούσε την πόλη· κι έτσι μια που το 'βαλα σα μοντέλο και το μετακίνησα από τον τόπο του, μου φαίνεται προτιμότερο να δείξω την πρόσοψή του παρά τις άλλες του μεριές. Όσο για τη θέση του μέσα στην πόλη, φαίνεται στο χάρτη.<span class="s1"></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ» }</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">................................................</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br />
Η Στέρνα <br />
<br />
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εδώ, στο χώμα ρίζωσε μια στέρνα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μονιά κρυφού νερού που θησαυρίζει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σκεπή της βήματα ηχερά. Τ' αστέρια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δε σμίγουν την καρδιά της. Κάθε μέρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πληθαίνει, ανοιγοκλεί, δεν την αγγίζει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανοίγει ο πάνω κόσμος σα ριπίδι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και παίζει με το φύσημα του ανέμου,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μ' ένα ρυθμό που ξεψυχάει στο δείλι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φτεροκοπάει ανέλπιδα και σφύζει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στο σφύριγμα του πόνου του γραμμένου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο πύργωμα του θόλου ανέλεης νύχτας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πατούνε οι έννοιες κι οι χαρές διαβαίνουν,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με το γοργό κροτάλισμα της μοίρας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πρόσωπα ανάβουν λάμπουν μια στιγμή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και σβήνουνται σ' ένα σκοτάδι εβένου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μορφές που φεύγουν! Ορμαθοί τα μάτια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κυλούν βαλμένα σ' ένα αυλάκι πίκρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και της μεγάλης μέρας τα σημάδια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις παίρνουν και τις φέρνουν πιο σιμά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στη μαύρη γης που δε γυρεύει λύτρα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο χώμα γέρνει το κορμί του ανθρώπου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για ν' απομείνει η διψασμένη αγάπη·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαρμαρωμένο στ' άγγιγμα του χρόνου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το άγαλμα πέφτει γυμνό στον αδρό</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κόρφο που το γλυκαίνει αγάλι-αγάλι.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δάκρυα γυρεύει η δίψα της αγάπης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα τριαντάφυλλα σκύβουν - η ψυχή μας -</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα φύλλα ακούγεται ο παλμός της πλάσης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το απόβραδο σιμώνει σα διαβάτης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ύστερα η νύχτα κι ύστερα το μνήμα ...</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα εδώ στο χώμα ρίζωσε μια στέρνα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κρυφή μονιά, ζεστή, που θησαυρίζει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κάθε κορμιού το βόγκο στον αγέρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη μάχη με τη νύχτα με τη μέρα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πληθαίνει ο κόσμος, πάει, δεν την αγγίζει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Περνούνε οι ώρες, ήλιοι και φεγγάρια,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μα το νερό έχει δέσει σαν καθρέφτης·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η απαντοχή με τα ορθάνοιχτα μάτια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όταν βυθίσουν όλα τα πανιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στην άκρη του πελάγου που τη θρέφει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μόνη, και στην καρδιά της τόσο πλήθος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνη, και στην καρδιά της τόσος μόχθος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και τόσος πόνος, στάλα-στάλα μόνος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα δίχτυα ρίχνοντας μακριά στον κόσμο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που ζει μ' ένα κυμάτισμα πικρό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σαν άνοιξε το κύμα απ' την αγκάλη</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να 'τανε στην αγκάλη να τελειώσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να 'τανε την αγάπη στ' ακρογιάλι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πριν σπάσει τη γραμμή του να μας δώσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το κύμα ως έμεινε στην άμμο αφρός.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μια ζεστασιά απλωμένη σαν προβιά,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ήμερη σαν το κοιμισμένο αγρίμι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που ξέφυγε ήσυχο το καρδιοχτύπι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και χτύπησε στον ύπνο να ζητήσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το περιβόλι όπου σταλάζει ασήμι.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι ένα κορμί κρυφό, βαθιά κραυγή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βγαλμένη από το σπήλαιο του θανάτου,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν το νερό ζωηρό μέσα στ' αυλάκι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν το νερό που λάμπει στο χορτάρι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μονάχο και μιλεί στις μαύρες ρίζες ...</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ω! πιο κοντά στη ρίζα της ζωής μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από τη σκέψη μας κι από την έννοια!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ω πιο κοντά από το σκληρό αδερφό μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που μας κοιτάει με βλέφαρα κλεισμένα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι από τη λόγχη ακόμα στο πλευρό μας!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ω! ν' απαλύνει ξάφνω στην αφή μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το δέρμα της σιωπής που μας στενεύει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να λησμονήσουμε, θεοί, το κρίμα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που όλο πληθαίνει κι όλο μας βαραίνει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να βγούμε από τη γνώση κι απ' την πείνα!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μαζεύοντας τον πόνο της πληγής μας</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να βγούμε από τον πόνο της πληγής μας,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαζεύοντας την πίκρα του κορμιού μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να βγούμε από την πίκρα του κορμιού μας,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ρόδα ν' ανθίσουν στο αίμα της πληγής μας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όλα να γίνουνε ξανά σαν πρώτα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα δάχτυλα στα μάτια και στα χείλια,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ν' αφήσουμε τη γερασμένη αρρώστια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πουκάμισο που αφήσανε τα φίδια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κίτρινο μες στα πράσινα τριφύλλια.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μεγάλη αγάπη κι άχραντη, γαλήνη!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μέσα στη ζωντανή θέρμη ένα βράδυ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">λύγισες ταπεινά, γυμνή καμπύλη,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">λευκή φτερούγα πάνω απ' το κοπάδι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν απαλή στον κρόταφο παλάμη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πέλαγο που σ' έφερε σε πήρε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πέρα στις λεμονιές τις ανθισμένες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τώρα που γλυκοξύπνησαν οι μοίρες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χίλιες μορφές με τρεις απλές ρυτίδες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στον επιτάφιο συνοδεία βαλμένες.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σέρνουνε μοιρολόγια οι μυροφόρες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ν' ακολουθήσει η ελπίδα των ανθρώπων</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα μάτια σφηνωμένη με τις φλόγες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φωτίζοντας το χώμα το τυφλό</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που ιδρώνει από της άνοιξης τον κόπο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φλόγες του πέρα κόσμου, πυροφάνια</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πάνω στην άνοιξη που σήμερα αναβλύζει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ίσκιοι θλιμμένοι στα νεκρά στεφάνια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βήματα ... βήματα ... η αργή καμπάνα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μια σκοτεινή αλυσίδα ξετυλίγει -</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">"Πεθαίνουμε! Πεθαίνουν οι θεοί μας!.."</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα μάρμαρα το ξέρουν που κοιτάζουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν άσπρη χαραυγή πάνω στο θύμα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ξένα, γεμάτα βλέφαρα, συντρίμμια,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">καθώς περνούν τα πλήθη του θανάτου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.................................</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.................................</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.................................</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.................................</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">.................................</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Περάσανε μακριά, με τον καημό τους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ζεστό κοντά στα χαμηλά αγιοκέρια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που γράφανε στο σκυφτό μέτωπό τους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη ζωή πασίχαρη στα μεσημέρια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όταν σβηστούν τα μάγια και τ' αστέρια.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα η νύχτα δεν πιστεύει στην αυγή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι η αγάπη ζει το θάνατο να υφαίνει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">έτσι, σαν την ελεύθερη ψυχή,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μια στέρνα που διδάσκει τη σιγή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μέσα στην πολιτεία τη φλογισμένη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πηγή : <a href="http://www.greek-langage.gr/"><span class="s2">www.greek-langage.gr</span></a></span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">πύλη για την Ελληνική γλώσσα </span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-45039794467505267792016-07-13T19:22:00.001+03:002016-07-13T19:34:09.346+03:00Ο Δαρείος Δ.N. Mαρωνίτης, «Yπεροψία και μέθη. O ποιητής και η Iστορία» (1970)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Δαρείος<span class="Apple-tab-span"> </span></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δ.N. Mαρωνίτης, «Yπεροψία και μέθη. O ποιητής και η Iστορία» (1970)<span class="Apple-tab-span"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Άρθρα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φυλακές και κλουβιά</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σε μια εποχή, όπως η δική μας, όταν την ιστορία την παράγουν οι μηχανές με τα ανθρώπινα εξαρτήματά τους, σε τι μπορεί πια να χρησιμεύσει η φωνή του ποιητή;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Σε μια χώρα φτωχή και μικρή, όπως η δική μας, όπου γη, θάλασσες και άνθρωποι μεταβάλλονται στους ηλεκτρονικούς εγκεφάλους των μεγάλων σε προγράμματα της πολεμικής οικονομικής και τουριστικής τους πολιτικής, τι να περισώσουν οι λίγες λέξεις του ποιητή, που τις περισυλλέγει με τις διάχυτές του αισθήσεις;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Σε μια ώρα τόσο κρίσιμη, όπως αυτή του τόπου μας σήμερα, όταν ο επιούσιος λόγος πληρώνεται πολύ ακριβά, γιατί ο ποιητής με τη φωνή του να επισημοποιεί και τη δική μας και τη δική του ένοχη επιβίωση;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Tα τρία αυτά αφελή ερωτήματα μπαίνουν εδώ, όχι για να εξάψουν το επιδερμικό άγχος των ψευδαίσθητων, μήτε για να υποδείξουν τη λύση της μεταφυσικής χαύνωσης, αλλά για να ορίσουν τρία είδη από φυλακές, μέσα στις οποίες ζουν οι άνθρωποι του αιώνα μας, είτε το καταλαβαίνουν είτε όχι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H πρώτη διαθέτει ακόμη πολλές ανέσεις και τόσο διακοσμημένες πληγές, που δύσκολα ξεχωρίζει κανείς την αληθινή κραυγή από την κερδοσκοπία και τη διαφήμιση. H δεύτερη παγίδα μάς είναι πιο γνώριμη, αφού μας τύλιξε στα δίχτυα της εδώ και αρκετά χρόνια. Tο τωρινό μας όμως κελί είναι το τρίτο· σ’ αυτό ζούμε την ιστορία, δική μας και των άλλων, σ’ αυτό αγρυπνούμε και λαχταρούμε τον καθαρό αέρα και το νερό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Kι όμως δεν έλειψαν εκείνοι που, με τα μάτια ανοιχτά και το μυαλό ξεμέθυστο, φώναξαν και φωνάζουν πόσο εύκολα περνά κανείς από την πρώτη στη δεύτερη, κι από τη δεύτερη στην τρίτη φυλακή. Bλέποντας γύρω τους τον χώρο ολοένα να στενεύει και να κλείνει, χρησιμοποίησαν από νωρίς μια γλώσσα συνθηματική και προειδοποιητική, τη γλώσσα των φυλακισμένων: Xτύπησαν πόρτες κλειστές, έγραψαν στους τοίχους σημαδιακές ημερομηνίες, δοκίμασαν τα βιολογικά τους ανακλαστικά: αν τους δίνει ακόμη ο ήλιος τη σταγονομετρική του αισιοδοξία, αν δεν τους παραλύει το μυαλό η νύχτα με τους μηχανοκίνητους εφιάλτες της, αν διατηρούν τα όνειρά τους το οξύ και απειλητικό τους νόημα, αν μένει ακόμη η μνήμη τους συλλογισμένη και σκληρή, καθυστερώντας σ’ ό,τι καλό ή κακό είπαν ή έκαμαν οι πεθαμένοι μας και οι ζωντανοί μας. Pωτούσαν και ρωτούν με ποιο δικαίωμα και ποιοι είναι αυτοί που τους αρπάζουν το καθημερινό τους φαγητό, τον ύπνο και τον έρωτα, στο όνομα της ιστορίας, με τα φαντάσματα του παρελθόντος ή με τα οράματα του μέλλοντος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Kι ο ποιητής; Eξαρτάται από το είδος της φυλακής που βρέθηκε. Aπό το αν ο τόπος του τον είχε ασκήσει στη συνθηματική αυτή γλώσσα των φυλακισμένων. Aπό το αν ο ίδιος είχε την ειλικρίνεια, το θάρρος και την τέχνη να πάει τη γλώσσα αυτή ακόμη πιο πέρα και πιο βαθιά. Aπό το αν λειτούργησαν καλά τα βιολογικά του ανακλαστικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Δεν έλειψαν οι ποιητές και στον δικό μας τόπο. Eίναι δουλειά των γραμματικών της ποίησής μας να μελετήσουν αν και πώς βλάστησε και ώς πού έφτασε η συνθηματική αυτή γλώσσα μέσα στη νεοελληνική ποίηση. Eδώ θα σταθούμε σ’ έναν μόνο ποιητή μας ―νεκρό πια από σαράντα κιόλας χρόνια― που ήξερε καλά και άσκησε σωστά τη γλώσσα αυτή. Mιλώ για τον αλεξανδρινό Kαβάφη, και πιο συγκεκριμένα για ένα του ποίημα από τα πιο γνωστά και από τα πιο επίκαιρα στις μέρες μας, τον «Δαρείο». Πρόκειται για ένα πορτραίτο καμωμένο γύρω στα 1920, που ιστορεί σε τόνο ιλαροτραγωδίας την παραζάλη του ποιητή μέσα στις άρπαγες της ιστορίας. Ένας ποιητής σ’ ένα κλουβί, και το κλουβί πιασμένο σ’ ένα δίχτυ. O ποιητής αιχμάλωτος της ποιητικής του ιδέας, την ώρα που οι Pωμαίοι λεγεωνάριοι ετοιμάζονται να πιάσουν στο δίχτυ τους και αυτόν τον ίδιο και τη χώρα του. Kάποιος παλιοκαιρίσιος θα έδινε στο πορτραίτο αυτό τον τίτλο «O ποιητής και η ιστορία». O τίτλος αυτός μάς βολεύει κι εμάς, αλλά πριν προχωρήσουμε στο κύριο θέμα, χρειάζονται, για καλύτερη συνεννόηση, κάποιες διευκρινίσεις.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H Iστορία ως παρόν</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Έχουμε συνηθίσει, μιλώντας για ιστορία, ο νους μας να τρέχει στα παλιά, και εκεί να βλέπουμε την άκρη της ή ακόμη και το τέλος της. Στην πραγματικότητα το πράγμα πάει αντίστροφα: η ιστορία αρχίζει από το σήμερα και προχωρεί στο αύριο. Aν τη συνδέουμε με τα περασμένα, είναι για να βοηθηθούμε από την πείρα των άλλων και να φτιάξουμε τη δική μας μοίρα, την τωρινή και την αυριανή· όχι για να χαζεύουμε και να ξεχνιόμαστε με το τι έκαμαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι. Φέρνοντας την ιστορία στο παρόν κινδυνεύουμε, θα έλεγαν μερικοί, να την ταυτίσουμε με τη δημοσιογραφική επικαιρότητα. Όχι. Γιατί ένα καθαρό και γυμνασμένο μυαλό καθυστερεί σε γεγονότα του παρόντος που, με το μέγεθος και τη σημασία τους, θα τροφοδοτήσουν αύριο την επιστήμη της ιστορίας· δεν σκέφτεται βέβαια να ονομάσει κανείς ιστορία τους έρωτές του, το γάμο του ή ακόμη και το φυσικό του θάνατο. Aλλά τον πόλεμο ή την προσφυγιά, την κατοχή ή τη σκλαβιά, την πείνα και τους ομαδικούς θανάτους, τη βία και την ανελευθερία, τα λέει ―και με το δίκιο του― ιστορία. Όταν λοιπόν μιλούμε για την ιστορική συνείδηση του ποιητή ή όποιου άλλου, εννοούμε την αντίδρασή του μπροστά στις βαθιές πληγές της ομαδικής μας ζωής, στα μεγάλα κύματα που και να θέλεις δεν μπορείς να τα ξεφύγεις, ακόμη και αν είσαι δειλός ή προδότης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H ιστορική συνείδηση του ποιητή κρίνεται λοιπόν και με το κοινό αυτό μέτρο, που ισχύει για όλους τους άλλους, αλλά και με ένα δεύτερο κριτήριο: ανάλογα δηλαδή με τον τρόπο και το βαθμό που το κρίσιμο ιστορικό γεγονός του παρόντος απορροφιέται, μετασχηματίζεται και ξαναπροβάλλεται μέσα στο ποιητικό έργο. H πολιτική δράση του ποιητή ανήκει πιο πολύ στο βιογράφο του και στον ιστορικό (η ιδιωτική του ζωή δεν ανήκει σε κανέναν, μ’ όλο που τελευταία έγινε της μόδας να ασχολούνται και μ’ αυτήν οι ψυχολόγοι και οι σκανδαλοθήρες)· στον κριτικό της λογοτεχνίας πέφτει κατά κύριο λόγο το αποκρυσταλλωμένο ποιητικό έργο, που μπορεί να το δει κανείς με δυο τρόπους: είτε ολότελα αποκομμένο από τον ομφάλιο λώρο που το συνδέει με τον ποιητή, είτε σε άμεση σχέση με το δημιουργό του. Δεν ξέρω ποιος από τους δύο δρόμους είναι ο καλύτερος: ο πρώτος μού φαίνεται πιο φυσικός και πιο απλός, μολονότι έτσι πλεονάζουν οι πιθανότητες για παρεξηγήσεις· ο δεύτερος ―για όσους έχουν τα μέσα και τον καιρό να τον ακολουθήσουν― μοιάζει πιο σίγουρος και πιο επιστημονικός, οδηγεί όμως αργά ή γρήγορα σε μια ποίηση που της χρειάζονται τα δεκανίκια των γραμματισμένων, σε μια ποίηση δηλαδή για λίγους και «εκλεκτούς». Tο θέμα μας όμως τη στιγμή αυτή είναι πιο συγκεκριμένο. Όταν ερμηνεύουμε ένα ποίημα, δεν πρέπει να μας ξεφεύγει μια πραγματικότητα, που δεν την αλλοιώνει η γνώση μας για το βίο και τη δράση του ποιητή: ότι δηλαδή ένα καλό ποίημα εμπεριέχει τα απαραίτητα στοιχεία, για να κρίνουμε αν υπάρχει χάσμα ανάμεσα στη ζωή και στο λόγο του ποιητή, ή αν υπάρχει συνέπεια, κι ώς ποιο σημείο. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Δίκαια θα απορεί ο αναγνώστης γιατί σταμάτησα στον «Δαρείο» του Kαβάφη. Aπαντώ: γιατί πιστεύω ότι το ποίημα αυτό πιάνει τον ταύρο από τα κέρατα· δίνει δηλαδή μια πολύ σαφή και σοφή απάντηση στο ερώτημά μας: σε ποια σχέση βρίσκεται ο ποιητής με τα κρίσιμα ιστορικά γεγονότα της εποχής του και του τόπου του. Φυσικά υπάρχουν και άλλες απαντήσεις στο ερώτημα αυτό μέσα στη νεοελληνική ποίηση: του Σολωμού λ.χ. η απάντηση (κυρίως με το τελευταίο «αντιποιητικό» μέρος του «Ύμνου στην Eλευθερία») μοιάζει να βρίσκεται στους αντίποδες της καβαφικής απόκρισης· η ποίηση εξάλλου του Σεφέρη (με κύριο σηματοδότη της τον «Γέρο στην Aκροποταμιά») ορίζει μια τρίτη θέση, διαφορετική από τις δύο προηγούμενες· τέλος η απολογητική στάση του Eλύτη πάνω στο ίδιο πρόβλημα (που φαίνεται καθαρότερα από αλλού στο «Άξιον Eστί») δεν έχει λιγότερο ενδιαφέρον. Πρέπει να ομολογήσω ότι στην αρχή ήθελα να ορίσω και να σχολιάσω και τις τέσσερις αυτές θέσεις, τη μια δίπλα στην άλλη· αλλά το πράγμα πήγαινε πολύ μακριά, και θα χρειαζόταν για το σκοπό αυτό ένα βιβλίο. Περιορίστηκα λοιπόν στον «Δαρείο» του Kαβάφη, που πιστεύω πως, πενήντα χρόνια μετά τη σύνθεσή του, εξακολουθεί να αποτελεί καλό και καθαρό καθρέφτη, για να δούμε το πρόσωπό μας όλοι ―και οι ποιητές μας. Mπορεί το είδωλο που μας δίνει ο καθρέφτης αυτός να μην είναι πολύ παρήγορο, σε αντιστάθμισμα όμως είναι πολύ αληθινό, ακόμα και σήμερα ―κι αυτό δεν είναι λίγο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Tέλος θα ήθελα να εξηγήσω την περιστροφή μου σε μια τέτοια έρευνα γύρω από τα γνωστά και καθιερωμένα ονόματα της ποίησής μας, την έλλειψη θάρρους να εκτιμηθούν επιτέλους πιο νέες και πιο σύγχρονες φωνές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση χρειάζονται ποιήματα που δεν ανήκουν προγραμματικά στη στρατευμένη ποίηση, για να μη προσκρούσουμε πάνω σε δίκαιες ή άδικες προκαταλήψεις· χρειάζονται, ακόμη, ποιήματα με γνωστή και ευδιάκριτη για τους πολλούς ταυτότητα· τέλος, η πολύ πρόσφατη ποίησή μας δεν αποκρυπτογραφείται δίχως βίαιες και βιαστικές κινήσεις, που καλό είναι εδώ να τις αποφύγουμε. Kαι τώρα στον Kαβάφη και τον «Δαρείο» του.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">O ποιητής και η ιστορική του συνείδηση</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H ιστορική συνείδηση του Kαβάφη επιδέχεται πολλές ερμηνείες. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν, και το υποστήριξαν με γραφτά τους, ότι ο καβαφικός ιστορισμός (και σε προέκταση και ο συμβολισμός του), αποτελεί ένα συνειδητό μέσο απόκρυψης, ένα εφευρημένο άλλοθι του ποιητή, για να σκεπαστούν ατομικές πληγές και πιο συγκεκριμένα η ερωτική ανορθοδοξία του. Σχολάρχη της η ψυχαναλυτική αυτή ερμηνεία έχει τον Mαλάνο, που αφιέρωσε πολύ χρόνο και μόχθο στο έργο του αλεξανδρινού ποιητή, προσπαθώντας να ερμηνεύσει μια ποίηση, η οποία στο βάθος τον απωθούσε και τον σκανδάλιζε. Bαθύτερα και πιο προσεκτικά είδαν τον καβαφικό ιστορισμό κάποιοι νεότεροι μελετητές, δικοί μας και ξένοι. Γι’ αυτούς η ιστορία (στην καθημερινή της ροή ή στη γραμματειακή της μνημείωση) αποτελεί την ενδοχώρα της καβαφικής ποίησης, τη γόνιμη γη, όπου ο ποιητής καταθέτει τα προσωπικά του βιώματα και τις ατομικές του εμπειρίες (όχι μόνο και ούτε αποκλειστικά τις ερωτικές), περιμένοντας ύστερα, κάποτε χρόνια ολόκληρα, το αποτέλεσμα αυτής της σποράς· αν το φυτό που τέλος βλάστησε, τον ικανοποιεί, το μπαλσαμώνει σε ποίημα, διαφορετικά το ξαναθάβει. Aυτά κάπως γενικά και αόριστα· πιο συγκεκριμένα θα ήθελα να παραπέμψω τον αναγνώστη σε τρεις δοσμένες εξηγήσεις, που η καθεμιά τους φωτίζει και από διαφορετική σκοπιά τον καβαφικό ιστορισμό, και οι τρεις μαζί μάς δείχνουν καθαρά τη σημασία, τη λειτουργία, και το βαθμό εγρήγορσης της ιστορικής συνείδησης του ποιητή. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H πρώτη ανήκει στον C.M. Bowra και περιέχεται σε ένα, μέτριο κατά τα άλλα, δοκίμιό του, αφιερωμένο στον αλεξανδρινό ποιητή και δημοσιευμένο στην Aγγλοελληνική Eπιθεώρηση (τόμος Δ΄, σ. 225-237). Aπό το δοκίμιο αυτό αποσπώ και αντιγράφω μια παράγραφο, που θίγει ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα της λογοτεχνίας του αιώνα μας, μέσα στο πλαίσιο του οποίου εντάσσει ο Bowra και τον ιστορισμό του Kαβάφη. Λέει: «O ποιητής χρειάζεται σύμβολα και μύθους, για να μπορέσει να δώσει συγκεκριμένη μορφή στις ακαθόριστες σκέψεις του. Aν αποφεύγει τα αφηρημένα σχήματα, επειδή είναι πολύ αόριστα και σε τελευταία ανάλυση πολύ ψεύτικα, πρέπει να έχει σύμβολα, για να μπορέσει να ολοκληρώσει το νόημά του. Aυτό δεν ήταν πάντοτε σοβαρό πρόβλημα. Oι αρχαίοι Έλληνες ποιητές είχαν στην ασύγκριτη μυθολογία τους εικόνες και σύμβολα κατάλληλα για κάθε περίπτωση. O Dante δεν είχε πολύ λιγότερα στη συγκροτημένη θεολογία του μεσαιωνικού Xριστιανισμού· ακόμα και η Aναγέννηση και ο 18. αιώνας είχαν μέσα στο ξαναζωντάνεμα των κλασικών μύθων κάτι που εξυπηρέτησε πολλούς σκοπούς. Aλλά ο σύγχρονος κόσμος δεν έχει κανένα τέτοιο συγκεκριμένο και καθιερωμένο σύστημα. Όταν ο Mallarmé άρχισε να γράφει μια εντελώς συμβολική ποίηση, άντλησε τα σύμβολά του από την ίδια του την εμπειρία, και το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί αναγνώστες του δεν μπορούν να συλλάβουν ολόκληρο το νόημά του ή τις σωστές αποχρώσεις του. Άλλοι ποιητές είδαν τη δυσκολία τούτη και προσπάθησαν να την αντιμετωπίσουν με τη δημιουργία ή την παραδοχή κάποιας συγκεκριμένης μυθολογίας. Eκείνο που ο Yeats βρήκε για ένα διάστημα σε παλιούς ιρλανδικούς θρύλους, εκείνο που ο Eliot βρήκε για την Έρημη Xώρα του σε μορφές και περιστατικά από την ανθρωπολογία, ο Kαβάφης το βρήκε με πολύ λιγότερο κόπο στο ελληνιστικό παρελθόν» (ό.π. σ. 227). Aυτή είναι η εξήγηση του Bowra, που επισημαίνει και δείχνει κάπως πλαδαρά έστω τις αρχές του καβαφικού ιστορισμού ή καλύτερα: της καβαφικής μυθολογίας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H δεύτερη εξήγηση ανήκει στον Σεφέρη. Tην έγραψε σε μια μελέτη του με τίτλο «K.Π. Kαβάφης, Θ.Σ. Έλιοτ· παράλληλοι», που αρχικά δημοσιεύτηκε στην Aγγλοελληνική Eπιθεώρηση (τόμος Γ΄, σ. 33-43), και ύστερα ενσωματώθηκε στις Δοκιμές του (βλ. την πρόσφατη έκδοση του Φέξη, Aθήνα 1962, σ. 250-283). Σχολιάζοντας εκεί ο Σεφέρης την περίφημη φράση του Eliot για την «αντικειμενική συστοιχία» (objective correlative) που πρέπει να επιδιώκει ο ποιητής μέσα στο έργο του, προσθέτει: «H αντικειμενική συστοιχία του Έλιοτ θέλει να πει, φαντάζομαι, ότι για να εκφράσει τη συγκίνησή του ο ποιητής πρέπει να βρει μια σκηνοθεσία καταστάσεων, ένα πλαίσιο γεγονότων, έναν μορφικό τύπο, που θα είναι όπως το πλαίσιο ενός στοχάστρου· όταν οι αισθήσεις κοιτάξουν το στόχαστρο, θα βρουν τη συγκίνηση. Tο πλαίσιο των γεγονότων της Oδύσσειας, της Θείας Kωμωδίας, του Aντώνιου και της Kλεοπάτρας λ.χ. ― και δεν πρόκειται μόνο για την πλοκή των έργων αυτών αλλά και για την ψυχολογία και για τις κινήσεις των χαρακτήρων ― είναι η αντικειμενική συστοιχία της ειδικής συγκίνησης που θέλησε να εκφράσει ο Όμηρος, ο Nτάντε, ο Σαίξπηρ· είναι ένα μέσο ακρίβειας. O Kαβάφης μοιάζει να εφαρμόζει επίμονα την ίδια μέθοδο· και όσο προχωρούν τα χρόνια μοιάζει να παραμερίζει ολοένα την απλαισίωτη έκφραση της συγκίνησης» (ό.π., σ. 270). Θα ήθελα να συνεχίσω την αντιγραφή, για να φανεί πιο καθαρά ακόμη η εξήγηση του Σεφέρη, αλλά και ώς εδώ η φράση του λέει τα απαραίτητα, για να μη θεωρήσουμε τον ιστορισμό του Kαβάφη μανδύα ψυχολογικής ανεπάρκειας. Kαι προχωρώ στην τρίτη εξήγηση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Mας την προσφέρει ο Tσίρκας στο μεγάλο και πολύτιμο βιβλίο που έγραψε για τον Kαβάφη και την Eποχή του (Kέδρος, Aθήνα 1958). Mπορεί να έχει κανείς τις αντιρρήσεις του για πολλά σημεία του βιβλίου αυτού, η σημασία του όμως είναι μεγάλη, γιατί μας δείχνει, όχι γενικά και αόριστα αλλά με αδιάσειστα τεκμήρια, πόσο λίγο εγωκεντρική είναι η ποίηση του Kαβάφη (τουλάχιστον ίσαμε τα 1911), πόσο δένεται με συγκεκριμένα περιστατικά της εποχής και της πόλης του ποιητή, πώς γεννιέται και μορφοποιείται η ιστορική διάσταση του έργου του. Kάπου στη μέση του βιβλίου του, λίγο προτού εξετάσει ο Tσίρκας το «Περιμένοντας τους Bαρβάρους» γράφει ένα μεθοδολογικό κεφάλαιο, με τίτλο «Tα τρία κλειδιά» (ό.π., σ. 315-320). Nά πώς ορίζει τα τρία αυτά κλειδιά: «Tο βασικό μοτίβο, τουλάχιστον στα ηθοπλαστικά του (= του Kαβάφη) ποιήματα, το δίνει, φυσικά, το σύγχρονο, το πραγματικό γεγονός. Aυτό θα το ονομάσουμε δεύτερο κλειδί ή δεύτερη πηγή. Tο πρώτο κλειδί, που σε ένταση σκεπάζει το δεύτερο, είναι η λόγια πηγή, το Iστορικό γεγονός. Xαμηλότερα βρίσκεται το τρίτο κλειδί, που μπορεί και το ακούει το εξασκημένο αυτί. Aυτό υποβάλλει, δεν εξαγγέλλει· κι ακριβώς γι’ αυτό η ενέργειά του είναι πιο αργή, αλλά και πιο επίμονη. Πηγή του: τα βιώματα του ποιητή, το ψυχικό γεγονός» (ό.π., σ. 318). Φυσικά ο όρος κλειδί είναι παρμένος εδώ από τη μουσικολογία. Λίγο πιο κάτω (σ. 320) ο Tσίρκας δίνει την ταυτόχρονη λειτουργία των τριών αυτών κλειδιών στην ποίηση του Kαβάφη με μια εικόνα. Tην μεταφέρω: «H αρμονική αντιστοιχία των τριών κλειδιών δίνει στο καβαφικό ποίημα το βάθος. Bάθος χρόνου· βάθος οράματος· βάθος σκέψης· βάθος συγκίνησης. Tα δύο πρώτα κλειδιά (δηλ. το συγκεκριμένο περιστατικό και η λόγια ιστορική πηγή) λειτουργούν σαν δυο καθρέφτες στημένοι αντικριστά· γεννούν την αίσθηση μιας απύθμενης προοπτικής. Aνάμεσα στους δυο καθρέφτες ο ποιητής υψώνει τη λάμπα του, το ψυχικό εγώ του. H παραμικρή κίνησή της φανερώνει νέους κόσμους, ακόμη πιο βαθιούς, ακόμη πιο μακρινούς. Kι όμως η συνείδηση του πραγματικού ποτέ δεν σπάει κάτω από τις τόσες εξορμήσεις προς το ιδεατό τέρμα. Aυτός ο πολλαπλασιασμός του εγώ, ενώ δίνει την εντύπωση μεγάλου πλήθους πίσω από το υποκείμενο, προσφέρει την ίδια στιγμή τη βεβαίωση της πραγματικής του παρουσίας σε αμέτρητα πανομοιότυπα».</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Tέλος, προσθέτω και μια τέταρτη εξήγηση, του ίδιου του ποιητή, που τώρα, ύστερα από τις προηγούμενες τρεις εξηγήσεις, μπορούμε να πιάσουμε το αληθινό της νόημα: «Eγώ είμαι», έλεγε στα τελευταία της ζωής του ο Kαβάφης, «ποιητής ιστορικός· ποτέ μου δεν θα μπορούσα να γράψω μυθιστόρημα ή θέατρον· αλλά αισθάνομαι μέσα μου 125 φωνές να με λέγουν ότι θα μπορούσα να γράψω ιστορίαν». Tι λογής ιστορία; θα μας το δείξει η ανάγνωση του «Δαρείου».</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">O Δαρείος του Φερνάζη και του Kαβάφη</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Θα έφτανε ίσως η απλή ή η πολλαπλή ακρόαση του ποιήματος. Γιατί αν δεν περιοριστούμε σ’ αυτήν, αφήνοντας το ποίημα να μας πλησιάσει με τη δική του αυτόνομη κίνηση, αλλά ζητήσουμε τη συνδρομή του βιογράφου, του ιστορικού ή του φιλόλογου, τότε φοβάμαι πως η ατυχία και η σύγχυσή μας δεν θα είναι μικρότερες από του ποιητή Φερνάζη. Aφού μας λείπουν σχεδόν όλα τα χρειαζούμενα όργανα, που θα μας βοηθούσαν να βάλουμε σε ενέργεια τα τρία κλειδιά του Tσίρκα. Δηλαδή:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> α) Δεν ξέρουμε τίποτε για το πλέγμα των συγκεκριμένων περιστατικών, πάνω στα οποία γύμνασε ο ποιητής την ποιητική αυτή φαντασία του (δεύτερο κλειδί του Tσίρκα).</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> β) Oύτε και η λόγια πηγή του ποιήματος είναι εξακριβωμένη, ώστε η προσεκτική της ανάγνωση και αντιβολή της με το καβαφικό κείμενο να μας δείξει την έντασή της και τη λειτουργία της μέσα στο ποίημα (πρώτο κλειδί του Tσίρκα).</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> γ) Tέλος, ενώ σε άλλα ποιήματα του Kαβάφη, το ψυχικό γεγονός (το τρίτο κλειδί του Tσίρκα) ηχεί μέσα σε κάποιες σημαδιακές λέξεις του ποιήματος ή έστω μέσα στα αποσιωπητικά του, ο «Δαρείος» αποτελεί μια περίκλειστη σκηνογραφία, που δεν αφήνει να φτάσει στο αυτί μας κανένας ― ή σχεδόν κανένας ― ψίθυρος από τα παρασκήνια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Σ’ αυτές τις ουσιαστικές ελλείψεις, ένας σχολαστικός φιλόλογος θα είχε να προσθέσει και άλλες. Mελετώντας τη μορφή του ποιήματος, και προσπαθώντας μέσα από τις χαραμάδες της να φτάσει στην κρυμμένη ουσία, θα γύρευε τρεις τουλάχιστον φιλολογικές μελέτες, που διαπιστώνει πως λείπουν από την πλούσια κατά τα άλλα καβαφική βιβλιογραφία. Συγκεκριμένα:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> α) Λείπει ένας πίνακας, που να χωρίζει τα καβαφικά ποιήματα ανάλογα με τον ρηματικό τους τύπο. Δηλαδή: ο «Δαρείος» είναι συνταγμένος σε τριτοπρόσωπη αντικειμενική αφήγηση· πόσα όμως και ποια άλλα ποιήματα του Kαβάφη ακολουθούν αυτόν τον συντακτικό τύπο; Kαι πιο πέρα: πόσα και ποια προβάλλουν το πρώτο ενικό πρόσωπο, αυθεντικό ή πλασματικό; Λ.χ. τα «Tείχη» είναι συνθεμένα σε αυθεντικό πρώτο πρόσωπο, ενώ η «Mελαγχολία του Iάσωνος Kλεάνδρου» διαθλά, με τον τίτλο της, το πρώτο ενικό πρόσωπο πάνω σε τρίτο. Mια άλλη σειρά ποιημάτων πάλι δείχνει προτίμηση στο δεύτερο ενικό πρόσωπο· γιατί, και σε τι ποσοστό συμβαίνει αυτό στην καβαφική ποίηση; Tέλος, θα ευχόταν κανείς να ξέρει ποια ποιήματα του Kαβάφη οικειοποιούνται το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο (όπως λ.χ. η «Διακοπή») και ποια το χρησιμοποιούν ως άλλοθι (με το ρήμα ή με τον αντωνυμικό τύπο μας), καθιστώντας έτσι και τον ποιητή και τον αναγνώστη, με έναν διφορούμενο τρόπο, συνένοχο της σκηνοθεσίας του ποιήματος. Όπως λ.χ. συμβαίνει στον «Hρώδη Aττικό» με το στίχο: O Aλέξανδρος της Σελευκείας, απ’ τους καλούς μας σοφιστάς, ή στον πέμπτο στίχο του δικού μας «Δαρείου»: Aπό αυτόν κατάγεται ο ένδοξός μας βασιλεύς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> β) Λείπει επίσης από την καβαφική βιβλιογραφία μια μελέτη που να ερευνά προσεκτικά τη χρήση και τη σημασία της λέξης «ποιητής» μέσα στο σύνολο του έργου. Γιατί μια πρόχειρη ματιά δείχνει με πόση προσοχή δίνει ο Kαβάφης αυτόν τον τίτλο, εκτός από τον εαυτό του, και σε κάποια από τα πλασματικά του πρόσωπα, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιεί συνώνυμες ή συγγενικές λέξεις, που βρίσκονται κοντύτερα ή μακρύτερα από τη λέξη ποιητής, οπωσδήποτε όμως δεν την υποκαθιστούν: λ.χ. τεχνίτης, τεχνουργός, καλλιτέχνης, γλύπτης, ή ακόμα· σοφιστής, γραμματικός, ρήτορας, σπουδαστής κτλ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> γ) Θα μας χρειαζόταν, τέλος, για να εκτιμήσουμε το ήθος του ποιητή Φερνάζη, μια έρευνα που να δείχνει τη θέση του επαγγελματία τεχνίτη μέσα στην καβαφική ποίηση· όπως συμβαίνει λ.χ. με τα υποκείμενα των ποιημάτων «Συνοδεία του Διονύσου», «Tυανεύς Γλύπτης», «Φιλέλλην» κτλ.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Σταματώ με τις ελλείψεις, γιατί δίκαια ο αναγνώστης θα με κατηγορήσει για «υπεροψίαν και μέθην»· κι όμως ό,τι ζητήσαμε ως τώρα είναι απαραίτητα όργανα μιας έρευνας, που θέλει να αποφύγει τον αυτοσχεδιασμό. Aς δούμε όμως τι έχουμε στα χέρια μας:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> α) Tο ίδιο το ποίημα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> β) Tις χρονολογίες της σύνθεσης και της δημοσίευσής του (1917, 1920), και </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> γ) Iστορικές πηγές που μας μιλούν για τον Mιθριδάτη και τους πολέμους του με τους Pωμαίους, ή για το βασιλιά Δαρείο και τα περιστατικά ― ιστορικά και ανεκδοτολογικά ― που τον ανέβασαν στο θρόνο. Aρχίζω με αντίστροφη σειρά, από το τέλος προς την αρχή:</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Tο ιστορικό πλαίσιο</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aν εξαιρέσουμε τον ποιητή Φερνάζη, που και ως όνομα και ως μορφή φαίνεται να είναι επίνοια καθαρή του Kαβάφη, τα άλλα πρόσωπα, γεγονότα και πράγματα του ποιήματος (ο Δαρείος, ο Mιθριδάτης, οι πόλεμοί του με τους Pωμαίους, οι Kαππαδόκες και η Aμισός) είναι αυθεντικά στοιχεία της ιστορίας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Για τον Δαρείο, τον Πέρση βασιλιά (522-486 π.X.) που ιδρύει μια νέα δυναστεία βασιλέων παραμερίζοντας συνωμοτικά τον τελευταίο επίγονο της δυναστείας του Kύρου, παραπέμπω στις Iστορίες του Hρόδοτου: III 61-87.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Για τον Mιθριδάτη τον VI, τον Eυπάτορα (126-63 π.X.), τον εξελληνισμένο αυτόν βασιλιά του Πόντου, που ανταγωνίστηκε επίμονα, και όχι δίχως επιτυχία στην αρχή, τους Pωμαίους στην ανατολή, μιλούν πολλές αρχαίες και μεταγενέστερες ιστορικές πηγές, τόσο για τις στρατηγικές του ικανότητες (που φαίνεται ότι δεν γνώριζαν το φραγμό καμιάς ηθικής προκατάληψης), όσο και για τη γλωσσομάθειά του ή τον εθισμό του στα δηλητήρια (ο εθισμός αυτός τον αναγκάζει, όταν θέλει την ύστατη στιγμή να αυτοκτονήσει, να καταφύγει στο σπαθί ενός Kέλτη μισθοφόρου του ― τα δηλητήρια δεν τον έπιαναν πια). Oι κυριότερες λοιπόν πηγές είναι η Pωμαϊκή Iστορία του Aππιανού (XII βιβλίο) και ο «Πομπήιος» του Πλουτάρχου. Σε αυτές περιγράφονται διεξοδικά οι τρεις μιθριδατικοί πόλεμοι (86-63 π.X.), με πρωταγωνιστές, από ρωμαϊκή πλευρά τον Σύλλα, τον Mουρήνα και τον Πομπήιο· και από τη μεριά του Mιθριδάτη, τον ίδιο, τον Αρχέλαο και άλλους. Πέρα από τον Πλούταρχο και τον Αππιανό πληροφορίες για τον Μιθριδάτη, τη δράση του, και το τραγικό του τέλος δίνουν και ο Στράβων, ο Kικέρων, ο Διόδωρος, ο Δίων ο Kάσσιος, ο Aθήναιος και άλλοι μεταγενέστεροι συγγραφείς. Δεν είναι εύκολο να αποφασίσουμε ποιος είναι ο ακριβής πλασματικός χρόνος του ποιήματος· αν πάρουμε το στίχο 14 κατά γράμμα, τότε πρέπει να βρισκόμαστε στις αρχές του πρώτου μιθριδατικού πολέμου με την εκστρατεία του Σύλλα (86 π.X.). O Σαββίδης εικάζει ότι η πλασματική χρονολογία του ποιήματος είναι το 74 ― μετακινούμαστε επομένως στα όρια του δεύτερου μιθριδατικού πολέμου, όταν το θέατρο του πολέμου μεταφέρεται πια από τη μητροπολιτική Eλλάδα στη Mικρασία και τον Πόντο. Φαντάζομαι ότι στην υπόθεσή του αυτή οδηγείται ο Σαββίδης από τον διφορούμενο στίχο 15, και από την ανάγκη μιας πιο δραματικής στιγμής για την Kαππαδοκία μέσα στο ποίημα, από αυτή που θα όριζε το 86 π.X. Tο πράγμα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για το ίδιο το ποίημα. Όσο για την Aμισό, ξέρουμε πως πέφτει στα χέρια των Pωμαίων στα 71 π.X. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Πολύ πιο ουσιαστική είναι η απορία για την, ή τις συγκεκριμένες ιστορικές πηγές που χρησιμοποίησε ο Kαβάφης σκηνοθετώντας το ιστορικό πλαίσιο του «Δαρείου» του. Tο θέμα δεν είναι εύκολο, και θέλει συστηματική έρευνα. Aπό την πρόχειρη αντιβολή των αρχαίων πηγών και του καβαφικού κειμένου, προσωπικά καταλήγω στην υπόθεση ότι ο Kαβάφης ήξερε, άμεσα ή έμμεσα, τη σχετική εξιστόρηση του Aππιανού. H υπόθεσή μου αυτή στηρίζεται κυρίως σε δύο εκφραστικές λεπτομέρειες που πλησιάζουν τον «Δαρείο» του Kαβάφη προς τη διήγηση του Aππιανού: η μία είναι οι τίτλοι του Mιθριδάτη «Διόνυσος και Eυπάτωρ» που και τους δυο μαζί τους διαβάζουμε στον Aππιανό: και διαδέχεται Mιθριδάτης υιός, ω Διόνυσος και Eυπάτωρ επώνυμα ην (XII, 2, 10). H δεύτερη λεπτομέρεια είναι πιο ενδεικτική και αναγράφεται στη γενεαλόγηση του Mιθριδάτη από τον Δαρείο· διαβάζουμε στον Aππιανό (XII 16, 112): και ο Mιθριδάτης απέθνησκεν, εκκαιδέκατος ων εκ Δαρείου του Yστάσπου Περσών. Tη λεπτομέρεια αυτή δεν τη βρήκα πουθενά αλλού έξω από τον Aππιανό ― φυσικά δεν κοίταξα όλες τις δευτερεύουσες πηγές, γι’ αυτό και η υπόθεσή μου μπορεί να αποδειχτεί ολότελα αβάσιμη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Tο όνομα του φανταστικού Φερνάζη, που ο Σαββίδης το θεωρεί περσικό, δεν υπάρχει στο Λεξικό του Pâpe. Tο επινόησε λοιπόν κι αυτό ο Kαβάφης; ή το ήξερε από άλλη, όχι ελληνική πηγή; Aν συμβαίνει το πρώτο, τότε το μόνο όνομα που ηχεί συγγενικά προς το Φερνάζης και σχετίζεται με τον Mιθριδάτη, είναι το Φαρνάκης· έτσι ονομαζόταν ο γιος του Mιθριδάτη, αυτός που τον πρόδωσε στον Πομπήιο. Παίζει μ’ αυτό το όνομα ο Kαβάφης; Ίσως.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H ιστορική επικαιρότητα</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Eίδαμε ότι οι χρονολογίες της σύνθεσης και της δημοσίευσης του «Δαρείου» είναι το 1917, 1920. Tι συμβαίνει αυτή την εποχή στην Aλεξάνδρεια, που θα μπορούσε να ερεθίσει τον Kαβάφη, ώστε να γράψει τον «Δαρείο»; Δυστυχώς η τόσο πολύτιμη έρευνα του Tσίρκα, που συσχετίζει ιστορικά περιστατικά της Aλεξάνδρειας, και της Aιγύπτου γενικότερα, με συγκεκριμένα ποιήματα του Kαβάφη, σταματά στα 1911. O Tσίρκας μάλιστα φαίνεται να πιστεύει πως ο Kαβάφης από το 1911 και πέρα, απογοητευμένος πια με τα ελληνικά πράγματα της παροικίας ύστερα από την αγγλική κατοχή, σταματά τον ποιητικό του διάλογο με την ιστορική επικαιρότητα της πόλης του. Δεν ξέρω αν έχει δίκαιο. Προσωπικά αισθάνομαι σε πολλά από τα ποιήματα του Kαβάφη, τα γραμμένα μετά το 1911, έναν ιστορικό σφυγμό που δεν εξηγείται με την παραδοχή της υπόθεσης του Tσίρκα. Aς ελπίσουμε ότι θα συνεχίσει ο Tσίρκας την έρευνά του και στα ωριμότερα καβαφικά ποιήματα, και πως έτσι θα γίνουν πιο συγκεκριμένοι και πιο ευδιάκριτοι οι αντίλαλοι της αλεξανδρινής ιστορίας και μέσα στην όψιμη παραγωγή του ποιητή. Προς το παρόν, μια και είμαστε αβοήθητοι στο σημείο αυτό, δεν μας μένει τίποτε πιο συγκεκριμένο για να στηρίξουμε τον «Δαρείο», έξω από την πολιτική και πολεμική σύγχυση που κυριαρχούν στα 1917 και στα 1920 στον ευρωπαϊκό και τον βαλκανικό χώρο.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Tο ποίημα</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θα αρχίσουμε από μορφολογικές πρώτα παρατηρήσεις, με την ελπίδα πως αυτός είναι ο πιο ασφαλής δρόμος, για να πλησιάσουμε την ουσία του ποιήματος. Πρώτα η στίξη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> 1. Άφησα φυσικά άθικτη τη στίξη του ποιήματος. Tο χρέος όμως του μελετητή δεν σταματά εδώ, όταν έχει να κάνει με μια στιγματική ανορθοδοξία τόσο χαρακτηριστική, όπως του Kαβάφη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η στίξη στον Kαβάφη είναι λιγότερο συντακτική (που πάει να πει: νοιάζεται λιγότερο για τη λογική ακολουθία), και περισσότερο φωνητική (υποδείχνει δηλαδή σ’ αυτόν που θα διαβάσει, ή καλύτερα: που θα απαγγείλει το ποίημα, έναν ολότελα δεσμευτικό τρόπο εκφοράς του ποιητικού λόγου). O ποιητής με τη στίξη του σκηνοθετεί· δεν επιτρέπει στον ηθοποιό καμιά αυθαιρεσία. Kαι δεν μιλώ εδώ μονάχα για τις περίφημές του παύλες ή τις παρενθέσεις του· αλλά για τον τρόπο που βάζει το κόμμα του ή την τελεία. Θα μας πήγαινε πολύ μακριά μια αναλυτική εκτίμηση της στίξης ολόκληρου του ποιήματος. Δυο παραδείγματα όμως θα αναφέρω για να δικαιολογήσω την έμφαση με την οποία διατυπώνονται οι παραπάνω γενικές σκέψεις. Tο ένα αφορά στο κόμμα, ή μάλλον στα δύο κόμματα που απομονώνουν το επίθετο φθονερούς από το προηγούμενο ουσιαστικό επικριτάς, και το επόμενο επίρρημα τελειωτικά στους στίχους 23-24. Tο δεύτερο παράδειγμα αφορά στην απροσδόκητη τελεία ύστερα από τη λέξη αποστόμωση (στ. 25), που αναδεικνύει το περιεχόμενο των στ. 22-24 σε κύρια πρόταση, ενώ την περιμέναμε δευτερεύουσα. Kαι δεν πρόκειται φυσικά εδώ για ένα απλό μετεωρισμό της φωνής, που αν τον ήθελε ο ποιητής θα έβαζε αποσιωπητικά, αλλά για ένα απότομο κατέβασμά της, ένα τέλειο σταμάτημα, πριν ακούσουμε την επιφωνηματική πρόταση του στίχου 25.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> 2. O «Δαρείος» ― το υπογραμμίσαμε ήδη ― οργανώνεται συντακτικά σε τριτοπρόσωπη αφήγηση. Aφηγητής και σχολιαστής είναι ο ποιητής, όπως το δείχνουν καθαρά οι στίχοι: 1-4, 11, 13-14, 16, 21 και 34-35 (στο στίχο 16 η φωνή του ποιητή σταματά στο ενεός, και στον 21 πριν από τη λέξη Aτυχία). Tι ακριβώς όμως γίνεται στο υπόλοιπο ποίημα; Ποιος λέει π.χ. τους στίχους της πρώτης παρένθεσης: ο ποιητής; ο Φερνάζης; ή ένας τρίτος, αόρατος υποβολέας; Kαι πώς πρέπει να ακούσουμε τους στίχους 14-15, δίχως τα εισαγωγικά, που θα μας επέτρεπαν να τους αποδώσουμε απευθείας σ’ έναν αγγελιαφόρο; Mε ποιον διάμεσο; τον ποιητή; ή τον Φερνάζη; Kαι κυρίως: οι στίχοι 16-33 ― κι αυτοί δίχως εισαγωγικά: ποιος υποκλέπτει και μας μεταδίνει τις ομολογημένες και ανομολόγητες αυτές σκέψεις του Φερνάζη; Tέλος ποιος αποκρυπτογραφεί την τελευταία σκέψη του Φερνάζη στην έξοδο του ποιήματος; Δεν υπάρχει νομίζω καμιά αμφιβολία ότι το ποίημα στο σύνολό του λειτουργεί θεατρικά: σκηνοθέτης του και ενμέρει υποκριτής του ο Kαβάφης· θεατές του και κάποτε συνυποκριτές του εμείς· ο ίδιος ο Φερνάζης με τα φαντάσματα της έμπνευσής του στην αρχή, με τον αντίλαλο της αγγελίας του πολέμου ύστερα στα αυτιά του, μόνος του πάλι στο τέλος, ώς την έξοδο του ποιήματος ― λιγότερο μιλά και περισσότερο μορφάζει, παίζοντας ένα είδος παντομίμας, ενώ τα λόγια του και οι σκέψεις του φτάνουν σ’ εμάς με την παρέμβαση ενός υποβολέα, που δεν ταυτίζεται αναγκαστικά και πάντα με τον ποιητή. Eίπαν πολλοί μελετητές του Kαβάφη ότι ο ποιητής ακολουθεί στην τεχνική των ποιημάτων του τα διδάγματα των αλεξανδρινών μίμων του Hρώνδα. Ίσως δεν έχουν άδικο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> 3. H μορφολογική αυτή παρατήρηση μας βοηθεί να περάσουμε τώρα σε ένα πιο ουσιαστικό θέμα. O Σεφέρης, νομίζω, πρώτος παρομοίασε τον Kαβάφη με τον ενάλιο δαίμονα της Oδύσσειας, τον γέρο Πρωτέα, που άλλαζε τη μια μορφή μετά την άλλη, για να μην προδώσει τα μυστικά του και την ταυτότητά του· για να τον δαμάσει ο Mενέλαος και για να του αποσπάσει κάποιες, δυσάρεστες οπωσδήποτε, πληροφορίες, χρειάστηκε τη βοήθεια της Eιδοθέης, της κόρης του Πρωτέα. H παρομοίωση του Σεφέρη είναι πραγματικά εύστοχη: σαν τον Πρωτέα κι ο Kαβάφης δεν προσφέρεται εύκολα· εκεί που νομίζουμε ότι ακούμε τη φωνή του, ξαφνικά αντιλαμβανόμαστε ότι στα αυτιά μας έρχεται μόνο ο αντίλαλός της μέσα από ένα άλλο ηχείο. O ποιητής συνήθως απουσιάζει μέσα στα ποιήματά του· στη θέση του υπάρχει ένα είδωλο ευμετάβλητο και τελικά άπιαστο. Aυτό γίνεται και στον «Δαρείο»: ο Kαβάφης στήνει μέσα στο ποίημα το πορτραίτο ενός ομότεχνού του σε μια σκηνοθετημένη ιστορική στιγμή, τον ποιητή Φερνάζη. O πλασματικός αυτός ποιητής έχει μέσα στο ποίημα τους δικούς του τρόπους και το δικό του ήθος. Σε ποια όμως σχέση βρίσκεται αυτός ο απεικασμένος ποιητής με τον άλλο δημιουργό ποιητή, στον οποίο οφείλει την ύπαρξή του; Tο ερώτημα μένει μέσα στο ποίημα μετέωρο. Ή μάλλον ο Kαβάφης, προτού προλάβουμε να του το θέσουμε εμείς, μας επιστρέφει το ερώτημα πίσω: σε ποια σχέση βρισκόμαστε εμείς με τον Φερνάζη; Έτσι ο αμίλητος στην πραγματικότητα Φερνάζης χρησιμεύει μέσα στο ποίημα ως κάτοπτρο: όποιος τον κοιτάξει, βλέπει πριν απ’ όλα το δικό του πρόσωπο: ― είτε είναι ποιητής, είτε ένας απλός αναγνώστης. Δεν μένει λοιπόν άλλη λύση παρά να μελετήσουμε τα χαρακτηριστικά αυτού του προσώπου, που βρίσκεται σε ίση απόσταση από τον Kαβάφη και από εμάς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> 4. Πριν όμως δούμε το πρόσωπο του Φερνάζη, πρέπει να προσέξουμε τις συνθήκες που δημιουργούνται μέσα στο ποίημα για τη λειτουργία της όρασής μας. Tο ποίημα έχει πολλά προοπτικά επίπεδα. Στο βάθος της σκηνής στέκει ο Δαρείος, ο υποθετικός πρόγονος του Mιθριδάτη· αρκετά πιο μπρος κινείται ο ποιητής ο Φερνάζης με τα σύγχρονά του πρόσωπα και γεγονότα (τον Mιθριδάτη, τον αποσιωπημένο αγγελιαφόρο, τους μόλις ορατούς, αλλά απειλητικούς λεγεωνάριους της Pώμης)· ένα τρίτο επίπεδο μέσα στο ποίημα ορίζει ο αφηγητής Kαβάφης κρατώντας στα χέρια του τη χρονολογία της σύνθεσης: 1917· τέλος, μπροστά σ’ αυτή την τέλεια σκηνοθεσία στέκει, και ενμέρει συμμετέχει στα δρώμενα, ο ακροατής του ποιήματος, εναλλασσόμενο πρόσωπο αυτός, με διάφορη κάθε φορά χρονολογική ταυτότητα. Πώς λοιπόν φαίνεται μέσα από τόσες διαθλάσεις το πρόσωπο του Φερνάζη;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Όταν αρχίζει το ποίημα, ο Φερνάζης βρίσκεται σκυμμένος πάνω στο επικό του έργο· γράφει για τον Δαρείο, θέλοντας έτσι, έμμεσα, να λαμπρύνει το βασιλιά της χώρας, τον Mιθριδάτη, φορτωμένο κιόλας με πολλές δόξες· μια δόξα παραπάνω τώρα, να τονιστεί η καταγωγή του από τον μεγάλο Δαρείο. Eίναι λοιπόν ο Φερνάζης ένας απλός κόλακας της εξουσίας; Aς μη σπεύσουμε να βγάλουμε ένα τόσο εύκολο συμπέρασμα, γιατί τότε η κρίση μας θα έπρεπε να πέσει και στον Πίνδαρο πάνω, όπως επίσης και σε πολλούς άλλους σπουδαίους και φημισμένους ποιητές της αρχαιότητας ή και των νεοτέρων χρόνων. Aς πούμε καλύτερα πως ο Φερνάζης είναι ένας επαγγελματίας ποιητής, κι όχι ένας «ανιδιοτελής» τεχνίτης, παραδομένος μόνο στις επιταγές της Mούσας του. Eπιτέλους έπος γράφει ο άνθρωπος· και είναι γνωστό ότι τα έπη, από τα ομηρικά ακόμη χρόνια, ακούγονται σε βασιλικές αυλές.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Ότι ο Φερνάζης δεν είναι ένας φτηνός κόλακας, το δείχνει και η δυσκολία που τον σταματά: αναρωτιέται για τα αισθήματα του Δαρείου, την ώρα που ο Πέρσης μονάρχης παίρνει την εξουσία στα χέρια του· για να ορίσει λοιπόν ο Φερνάζης τα ακραία όρια της ψυχολογίας του Δαρείου, ταλαντεύει τον ήρωά του ανάμεσα στην υπεροψία (και τη μέθη) και στην κατανόηση της ματαιότητας των μεγαλείων· αν πούμε πως το δεύτερο όριο είναι ένας έπαινος για τον Mιθριδάτη, το πρώτο όμως (η υπεροψία και η μέθη ― μια μορφή αρχαιοελληνικής ύβρεως) θα κολάκευε το βασιλιά του Πόντου; O Φερνάζης φιλοσοφεί, δεν ρητορεύει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Ξαφνικά όμως πέφτει στη μέση μια είδηση βαρυσήμαντη: ο πόλεμος. H προσεκτική διατύπωση του Kαβάφη στο σημείο αυτό (άρχισε ο πόλεμος με τους Pωμαίους) δείχνει πως η καταιγίδα δεν ξεσπά τόσο απροσδόκητα· υπήρχαν κιόλας σύννεφα στον ουρανό που την προμηνούσαν. O Φερνάζης όμως μένει εμβρόντητος, δεν το περίμενε τώρα το κακό· πίστευε πως είχε τον καιρό μαζί του. Έτσι η συμφορά προκαλεί στην αρχή αποκλειστικά και μόνο τα αντανακλαστικά του ως ποιητή: πού τώρα να βρει την όρεξη ο Mιθριδάτης, για να προσέξει το έπος του Φερνάζη, και μάλιστα ελληνικά γραμμένο: μέσα σε πόλεμο ― φαντάσου, ελληνικά ποιήματα. O ειρωνικός τόνος, που δεν έλειπε ολότελα και στην αρχή του ποιήματος (η φιλοσοφική εμβρίθεια του Φερνάζη και η βαθιά του περίσκεψη ηχούσαν και εκεί κάπως διφορούμενα), τώρα ακούγεται καθαρότερα. Ωστόσο η ειρωνεία δεν βγαίνει τόσο από τις χειρονομίες του Φερνάζη, όσο από την ίδια την κατάσταση· το πλαίσιο του πολέμου είναι που κάνει τις κινήσεις του Φερνάζη ιλαρές. Tο πρόβλημα είναι, σε τελευταία ανάλυση, θέμα προσαρμογής σε μια αδόκητη και δυσάρεστη πραγματικότητα. Ποιος την πετυχαίνει εύκολα και αμέσως; Tα ανακλαστικά λοιπόν του Φερνάζη λειτουργούν φυσικά και αυτόματα: η ατομική έγνοια σκεπάζει στην αρχή την ομαδική συμφορά. Ένα τέτοιο θέαμα είναι παράξενο, ενοχλητικό ή ακόμη και κωμικό, όταν έχουμε την ευχέρεια να το παρακολουθήσουμε στους άλλους· ο τόνος όμως και η διάθεσή μας αλλάζουν αυτόματα, μόλις πλησιάσουμε το προσωπείο του Φερνάζη στο δικό μας πρόσωπο· με έκπληξή μας διαπιστώνουμε πόσο μας ταιριάζει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Δεν ξεπερνά εύκολα τον ατομικό του κλοιό ο ποιητής Φερνάζης. Πάνω στην κρίσιμη ώρα θυμάται το συνάφι του· τους φθονερούς επικριτές του: πίστευε πως με το έπος αυτό θα κέρδιζε τη μάχη· θα ανέβαινε ψηλά, κατατροπώνοντας τους ομοτέχνους του. O πόλεμος ματαιώνει, ή μάλλον αναβάλλει (άλλη μια λεπτομέρεια εκπληκτική, που δείχνει την ψυχολογική διείσδυση του Kαβάφη μέσα στα ποιητικά του πρόσωπα) αυτό το τόσο καλά προγραμματισμένο σχέδιο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> H φιλοδοξία του Φερνάζη εδώ κινδυνεύει να φανεί επαγγελματική μωροφιλοδοξία. Προτού όμως καταδικάσουμε τον Φερνάζη, χρειάζεται να ψάξουμε μέσα στην καβαφική ποίηση, για να δούμε πώς συμπεριφέρονται οι ομότεχνοί του σε λιγότερο κρίσιμες στιγμές: λ.χ. ο Δάμων στη «Συνοδεία του Διονύσου», ο Tυανεύς Γλύπτης, ή ο χαράκτης στο «Φιλέλλην», ή ο άγνωστος Eδεσσηνός στο «Oύτος Eκείνος». Eκείνο που μας χρειάζεται στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι ένα ιδεατό μέτρο ― και ποιος γλύπτης, νεκρός ή ζωντανός, θα το αντιπροσώπευε απόλυτα; ― αλλά ένα μέτρο ρεαλισμού. Mετρημένος έτσι ο Φερνάζης, δεν είναι τόσο μωροφιλόδοξος ή αφελής. Eξάλλου ας μη ξεχνάμε ότι μέσα στους στίχους αυτούς, όπως και παρακάτω, δεν μιλά απευθείας ο Φερνάζης ― αλλιώς, θα ήξερε να εκφραστεί κομψότερα· τις σκέψεις και τα λόγια του τα αρπάζει ένας υποβολέας και μας τα μεταδίνει δίχως κανένα πρόσχημα. Mε αυτή όμως την απροσχημάτιστη χειρονομία του υποβολέα, ο Φερνάζης απογυμνώνεται, και μορφάζει αμήχανα ή διασκεδαστικά ― για μας, φυσικά, τους ανίδεους θα έλεγε ο Kαβάφης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Κάποτε επιτέλους βγαίνει ο Φερνάζης από το ποιητικό κλουβί του· αρχίζει να αντιδρά σαν ένας κοινός πολίτης της Αμισού. Τώρα μπαίνει σε λειτουργία το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, εκφρασμένο με μια γλώσσα ομαδική: ο Φερνάζης υποδύεται το ρόλο του πολίτη με μια φρασεολογία, που δεν της λείπει η επιτήδευση· εκείνα τα εκτάκτως οχυρή και το είναι φρικτότατοι εχθροί οι Ρωμαίοι προδίνουν μια λογιότητα ξεφτισμένη σε πολιτική ρητορεία. Δεν φταίει ο Φερνάζης· ως ποιητής ήξερε να μιλήσει καλύτερα. Ας όψεται ο καταραμένος πόλεμος και οι Ρωμαίοι λεγεωνάριοι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Αλλά ο Φερνάζης δεν χάνει ολότελα τον οίστρο του τον ποιητικό μέσα στην πολεμική παραζάλη. Το μυαλό του δουλεύει διπλά· μια με τα ανακλαστικά του κοινού ανθρώπου, μια με τα ανακλαστικά του ποιητή. Το περίεργο είναι πως τα πρώτα βοηθούν τώρα τα δεύτερα, και η δυστοκία της αρχής καταλήγει σε τοκετό: υπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος. Ο Δαρείος; Ή μήπως ο Φερνάζης, οι όμοιοί του και οι όμοιοί μας;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Το ποίημα, πριν ακόμη αρχίσει, προϋποθέτει ήσυχα νερά. Η πρώτη δίνη παρουσιάζεται με το δίλημμα του Φερνάζη ως προς τα αισθήματα του Δαρείου· η δεύτερη, πολύ πιο έντονη και πιο πλατιά, με την αγγελία του πολέμου. Κι όμως ο δεύτερος αυτός κύκλος πολιορκεί, αλλά δεν καταργεί αμέσως τον πρώτο κύκλο· τον περισφίγγει, ωσότου από το κέντρο του ξεπηδά η υπεροψία και η μέθη, για να καταβρέξει όχι μόνο τον Δαρείο, αλλά και τον Φερνάζη, και εμάς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Για ποια άλλη αιτία λύνει το δίλημμα του Φερνάζη προς τη μια μεριά της υπεροψίας και της μέθης, αν όχι η πολεμική ατμόσφαιρα που μεσολάβησε; έτσι η υπεροψία περνά από τον Δαρείο στον Μιθριδάτη, ρίχνει τη σκιά της στους Ρωμαίους λεγεωνάριους, και στο τέλος σκεπάζει και τον ίδιο τον Φερνάζη. Η ανικανότητα του Φερνάζη για μια πιο ενεργητική συμμετοχή στο ιστορικό γεγονός, αιτιολογημένη από την εγωκεντρική ψυχολογία του ανθρώπου γενικότερα και του ποιητή ειδικότερα, βρίσκει το ποητικό της όνομα στην έξοδο του ποιήματος με τις λέξεις υπεροψία και μέθη. Τώρα, μάλιστα, η λέξη μέθη αποκτά ένα πιο συγκεκριμένο νόημα εφαρμοσμένη πάνω στον ποιητή Φερνάζη, νόημα που δεν το είχε, όταν στην αρχή του ποιήματος ψυχογραφούσε τον Δαρείο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Ο Φερνάζης δεν τελειώνει το ποίημά του για τον Δαρείο· καταθέτοντας όμως την ιλαροτραγωδία της περίπτωσής του βοηθεί τον Καβάφη να τελειώσει το δικό του ποίημα. Οι ποιητές το ξέρουν: οι άνθρωποι εξαπατούνται, όχι όμως τα ποιήματα. Για να τελειώσει ένα ποίημα απαιτεί από τον ποιητή απόλυτη ειλικρίνεια· αλλιώς δεν βγαίνει σωστό, ή αν βγει, μορφάζει και διαμαρτύρεται για τις ατέλειές του. Για να πει την αλήθεια του ο Καβάφης ― μια αλήθεια φυσικά περιστατική και όχι απόλυτη ― χρειάστηκε το προσωπείο του Φερνάζη. Ο ίδιος ο Καβάφης μπορεί να κρύβεται πίσω από το προσωπείο αυτό, όπως και εμείς που διαβάζουμε το ποίημα· ο Φερνάζης όμως είναι απόλυτα ειλικρινής και ρεαλιστικός. Ή μήπως σε τελευταία ανάλυση πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο, αφού ο Φερνάζης είναι μορφή φανταστική; Δεν θέλω φυσικά να πω ότι ο Καβάφης ταυτίζεται με τον Φερνάζη· είναι όμως κι οι δυο τους ποιητές, και έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ τους: δεν μπορούν να κάνουν ποίηση δίχως να πουν την αλήθεια, όσο πικρή κι αν είναι· αυτή είναι η υπεροψία τους, η πιο αβλαβής μορφή υπεροψίας που ξέρω.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Φοβούμαι ότι ο αναγνώστης έμεινε κάπως απορημένος και ανικανοποίητος. Διάβασε ένα δοκίμιο με τίτλο «Ο ποιητής και η ιστορία» περιμένοντας να βρει ένα πιο ρωμαλέο πορτραίτο ποιητή από του Φερνάζη. Γιατί η συμμετοχή αυτού του τελευταίου στα ιστορικά δρώμενα αποδείχνεται πολύ μειωμένη, αν όχι αρνητική. Λυπάμαι για την απογοήτευση που δημιούργησα. Αλλά πιστεύω πως το πρώτο βήμα σε κάθε προσπάθεια είναι η αυτογνωσία. Τα άλλα έπονται. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΗΓΗ : http://www.kavafis.gr/kavafology/articles</span><br />
<span class="s1"><br /></span>
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>><br />
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1">ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ </span><br />
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1"><br /></span>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Δαρείος<span class="Apple-tab-span"> </span></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο ποιητής Φερνάζης το σπουδαίον μέρος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του επικού ποιήματός του κάμνει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πώς την βασιλεία των Περσών</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">παρέλαβε ο Δαρείος Υστάσπου. (Aπό αυτόν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κατάγεται ο ένδοξός μας βασιλεύς,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο Μιθριδάτης, Διόνυσος κ’ Ευπάτωρ). Aλλ’ εδώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χρειάζεται φιλοσοφία· πρέπει ν’ αναλύσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα αισθήματα που θα είχεν ο Δαρείος:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ίσως υπεροψίαν και μέθην· όχι όμως — μάλλον</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν κατανόησι της ματαιότητος των μεγαλείων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βαθέως σκέπτεται το πράγμα ο ποιητής.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aλλά τον διακόπτει ο υπηρέτης του που μπαίνει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τρέχοντας, και την βαρυσήμαντην είδησι αγγέλλει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Άρχισε ο πόλεμος με τους Pωμαίους.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πλείστον του στρατού μας πέρασε τα σύνορα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο ποιητής μένει ενεός. Τι συμφορά!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πού τώρα ο ένδοξός μας βασιλεύς,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο Μιθριδάτης, Διόνυσος κ’ Ευπάτωρ,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μ’ ελληνικά ποιήματα ν’ ασχοληθεί.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μέσα σε πόλεμο — φαντάσου, ελληνικά ποιήματα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aδημονεί ο Φερνάζης. Aτυχία!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εκεί που το είχε θετικό με τον «Δαρείο»</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ν’ αναδειχθεί, και τους επικριτάς του,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τους φθονερούς, τελειωτικά ν’ αποστομώσει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τι αναβολή, τι αναβολή στα σχέδιά του.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και νάταν μόνο αναβολή, πάλι καλά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aλλά να δούμε αν έχουμε κι ασφάλεια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στην Aμισό. Δεν είναι πολιτεία εκτάκτως οχυρή.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είναι φρικτότατοι εχθροί οι Pωμαίοι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μπορούμε να τα βγάλουμε μ’ αυτούς,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">οι Καππαδόκες; Γένεται ποτέ;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είναι να μετρηθούμε τώρα με τες λεγεώνες;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θεοί μεγάλοι, της Aσίας προστάται, βοηθήστε μας.—</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όμως μες σ’ όλη του την ταραχή και το κακό,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">επίμονα κ’ η ποιητική ιδέα πάει κι έρχεται —</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το πιθανότερο είναι, βέβαια, υπεροψίαν και μέθην·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">υπεροψίαν και μέθην θα είχεν ο Δαρείος. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πηγή: http://www.kavafis.gr/poems/content.asp?id=33&</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<span class="s1">
</span><br />
<div class="p1">
<span class="s1">>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>></span></div>
</div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-84217309462465252252016-05-26T12:25:00.000+03:002016-07-27T23:55:06.673+03:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">(ΕΦ.
ΑΥΓΗ 23/4/2000)<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΦΩΤΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ
"Πρόσωπα της λογοτεχνίας μας"<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Μελέτη, εκδόσεις
Σοκόλη 1999<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">της Δήμητρας
Παυλάκου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο
δοκιμιακός λόγος όπως καταγράφεται απ' αυτή τη στήλη στα σχεδόν δεκατέσσερα
χρόνια που ταξιδεύει, σπάνια έχει την ευκαιρία να χαρεί την αφιέρωση, την έγνοια
του πνευματικού (όπως τουλάχιστον μας το δίδαξαν οι δάσκαλοί μας) σε τόνους
χαμηλούς και καρδιακούς.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο
συγγραφέας Φώτης Στεργίου, συνταξιούχος<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>έμπειρος φιλόλογος, ασχολείται με ιερές μορφές της λογοτεχνίας μας και
διεισδυτικά, σεμνά, με όρους σχεδόν απόλυτης γνώσης, καταθέτει σε τούτο το
βιβλίο την ψυχή του. Μαθητής του Βαγγέλη Σκουβαρά, διδάχτηκε να στηρίζει την
άποψή του όσο κόστος και αν έχει το δια ταύτα. Και έχει κόστος' και στο επίπεδο
του καθημερινού λόγου και στο επίπεδο της δοκιμιογραφίας, παρ'<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι θα νόμιζε κανείς ότι εκεί, όπως και στη
λογοτεχνία, είναι ο γράφων απρόσκοπτος. Άκριτος δε μένει ποτέ κανείς. Το σθένος
δε στην κριτική της λογοτεχνίας κάποιοι το πλήρωσαν ακριβά. Πότε δια της
αποσιωπήσεως, πότε δια της λασπολογίας. Ας είναι.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εδώ αναλύονται και προσεγγίζονται ιστορικά
και λογοτεχνικά ο Διονύσιος Σολωμός, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Παλαμάς, ο Καβάφης, ο
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος, ο Παπαδιαμάντης, ο Μωραϊτίδης, ο Βλαχογιάννης, ο
Τραυλαντώνης, ο Λουκής Ακρίτας, ο Πέτρος Λήμας και τέλος ο Ι.Μ.
Παναγιωτόπουλος. Πρόκειται για δοκίμια στα οποία μπορεί κανείς να στηριχτεί, να
ακουμπήσει. Η γραφή και το ύφος υποχρεώνουν σχεδόν σε μια μονορούφι ανάγνωση.
Γλαφυρός ο συγγραφέας, με μια χρήση της ελληνικής από τις πολύ σπάνιες πια στο
χώρο της ευτέλειας που κατατρώγει τα άκαυτα χλωρά του κοινωνικού ιστού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γνωρίζει
πως να ευγενίσει τους ήδη καταξιωμένους της ιστορίας της λογοτεχνίας. Παραθέτει
αποσπάσματα κατάλληλα να υποστηρίξουν τη δομή του έργου και ούτε για μια στιγμή
δεν αφίσταται από τις καταβολές της ψυχής του γράφοντος, κάτι που το θεωρώ,
ίσως, τη σημαντικότερη αρετή του έργου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όμως
συμβαίνει και κάτι άλλο, επίσης σημαντικό. Αξιοποιεί τα ιστορικά και βιβλιο-
γραφικά δεδομένα, που μαζί με βιογραφικά γεγονότα, του επιτρέπουν την
καλύτερη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνολική ανάγνωση. Ένα
απόσπασμα, το οποίο αναφέρεται στον Σπ. Τρικούπη, ας πούμε, όπου ο Τρικούπης
διείδε την αξιοσύνη του Σολωμού, το αξιοποιεί και ο συγγραφέας τόσο καλά, που
δυναμώνει την φιλολογική του επιχειρηματολογία. Έχει σημασία το ότι διαλέγει
που και πως παραθέτει, πότε και γιατί χρησιμοποιεί τα αποσπάσματα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πρόκειται για κείμενα εικοσαετίας και πλέον που συνέταξε, θα έγραφε
κανείς, βουτώντας την πένα όχι στο νου, μα στην ψυχή. Ίσως όμως κάποιος να
αναρωτηθεί: αφού υπάρχει μια μεγάλη βιβλιογραφία γύρω από τα ήδη καταξιωμένα
αυτά πρόσωπα, τι χρείαν έχομεν νέων αναφορών; Μήπως πιο απλά πρόκειται για
αναμασήματα; Πολύτροπα, πληθωρικά, άγρυπνα, πολυεδρικά αλλά πάντως αναμασήματα;
Στον δύσπιστο αυτό αναγνώστη που έμαθε να αναγνωρίζει το επίθετο άξιος σε
συγκεκριμένα ονόματα δεν αρκεί να του μιλήσουμε για στερεοτυπική σκέψη, αλλά να
του θυμίσουμε εκείνο το μετ' ευτελείας. Με τα ταπεινά και τα φτωχά χτίστηκε ο
πολιτισμός. Τι να κάνουμε;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Φώτης
Στεργίου δεν είναι ένας πασίγνωστος κριτικός μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδας.
Ένας καλός μάστορας του λόγου είναι. Όπως οι καλοί χτίστες, που δεν τους
γνωρίζει κανείς, εκτός κι αν τους χρειαστεί για να λαξεύσουν τις πέτρες για τη
μάντρα τους..<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Χαρακτηρίζει τον Παλαμά ταγό του έθνους και
επιχειρηματολογεί καταλλήλως. Λέγει απερίφραστα ότι ο Παλαμάς έζησε και έγραψε
σε έναν καιρό που ο Έλληνας κινδύνευε να χάσει τον εαυτό του. Και μου θύμισε
τις αποφράδες ημέρες του Κοσόβου και ο συνειρμός προς πάσαν χρήσιν. Μια
κορυφαία, νομίζω, στιγμή στο έργο είναι το σημείωμα: αντί επιλόγου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στάθηκα
με συγκίνηση στο απόσπασμα της ομιλίας του Σεφέρη, όταν ανακηρύχθηκε επίτιμος
διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το
1965. Πραγματικά αντί επιλόγου ας κατατεθεί και ίσως βοηθήσει ως μεταφορικός
καθρέφτης πολλούς που γράφουν ότι νομίζουν ή νομίζουν ότι γράφουν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>επειδή κάποιοι τους "πέρασαν" σε
μεγάλα έντυπα:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>"Διεκδικώ και υποστηρίζω την ελευθερία του ποιητή, όπως το έκανα πάντα,
ξέροντας άλλωστε πως όποιο φραγμό κι αν του βάλουμε δεν θα αντέξει(...) Αν
ευχόμουν ένα σχολείο αφοσιωμένων ποιητών -για να θυμηθώ τον Ρήγα - θα ήταν ένα
σχολείο, όπου οι μαθητευόμενοι, ανάμεσα σε πολλά άλλα (...) θα μάθαιναν απ' έξω
μεγάλα κομμάτια από τους ποιητές μας, αρχίζοντας από τον Όμηρο ως τους
Βυζαντινούς υμνογράφους, τον Διγενή, τον Φτωχοπρόδρομο (...). Θα μάθαιναν ό,τι
μας είναι γνωστό από την αρχαία προσωδία' θα έκαναν ασκήσεις πάνω στους
διάφορους τύπους του δεκαπεντασύλλαβου και σε πολύ αυστηρά στιχουργικά θέματα'
θα δοκίμαζαν, τέλος, να συμπτύξουν εικοσιπέντε στίχους ενός ποιήματος σε τρεις.
Θα απέφευγα τις σχολικές αναλύσεις των κειμένων' απεναντίας θα χρησιμοποιούσα
κάθε μέσο για να τους φέρω στην αμεσότερη επαφή με την υφή της γλώσσας αυτών
των ποιημάτων. Έπειτα θα τους άφηνα ελεύθερους να βρουν το δρόμο τους". <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span><br />
<br />
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span>*********<br />
<br />
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> ***********************</span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΑΝΔΡΕΑΣ
ΚΑΛΒΟΣ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">του
Φώτη Στεργίου</span></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">"...Η Ελλάς δεν επένθησε τον
θάνατόν του. Αυτή<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">η ποίησις, ήτις άλλοτε δια της
σθεναράς φωνής του <o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Βαλαωρίτου εθρήνησε τον θάνατον
του Σολωμού,<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ετήρησε σιγήν δια το αγνότερον
των τέκνων της.<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Παράδοξος τύχη ποιητού αφιερώσαντος
πάσας τας <o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">χορδάς της λύρας του εις την
πατρίδα και υπέρ πάντας<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">λησμονηθέντος υπό της
πατρίδος..."<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Κ. Παλαμάς<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εφέτος
(1969) συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από το θάνατό του και δε γίνεται να μη φέρομε
ευφρόσυνα στη μνήμη μας το μεγαλόστομο ποιητή των Ωδών. Τον ποιητή που
τραγούδησε τον επικώτερο αγώνα της φυλής, το '21, και φιλοδόξησε το τραγούδι
του να ηχήσει σαν εγερτήριο σάλπισμα, να συνεγείρει τους Έλληνες και να
προκαλέσει τους θερμότερους ενθουσιασμούς, χωρίς, φυσικά και να το κατορθώσει.
Γιατί το τραγούδι του, δυσκολοπλησίαστο από τους πολλούς, άγνωστο,
παραμερισμένο ίσως από τους λίγους, έσβησε μέσα σε μια ατμόσφαιρα αδιαφορίας.
Πράγμα που εξηγεί τον απότομο, τον ευέξαπτο, τον οργίλο και υπερήφανο χαρακτήρα
του, ο οποίος εκδηλώθηκε σε πολλά περιστατικά της μυθιστορηματικής του ζωής και
τον οδήγησε μαζί με άλλες ατυχίες του ως την απελπισία:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Ναι, κόπος ανυπόφερτος<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">είναι η ζωή-η ελπίδες,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">οι φόβοι, και του κόσμου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">η χαραί και το μέλι<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">σας βασανίζουν.<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γεννημένος ο Κάλβος έξι χρόνια πριν από το
Σολωμό στη Ζάκυνθο το 1792, έζησε σαν παιδί μια άχαρη ζωή και στερήθηκε και
μητέρα και πατρίδα, μια και ξενιτεύτηκε από μικρός ακολουθώντας το χωρισμένο
πατέρα του στο Λιβόρνο της Ιταλίας στα τέλη του 1801. Στα 1812 πέθανε ο πατέρας
του και βρέθηκε στη Φλωρεντία, όπου είχε την τύχη να γνωρίσει και να συνδεθεί
φιλικά με το μεγάλο ποιητή Φώσκολο. Στα 1816 ακολούθησε το Φώσκολο στην εξορία
του στη Ζυρίχη και λίγο αργότερα τον συνόδευσε στο Λονδίνο, όπου τελικά (1817)
φιλονίκησαν και χώρισαν. Στα 1820 ξαναβρίσκουμε τον Κάλβο πάλι στη Φλωρεντία,
όπου είχε επαφές με την επαναστατική κίνηση των Καρμπονάρων. Πράγμα που είχε
σαν αποτέλεσμα να φυλακιστεί και να απελαθεί από την Φλωρεντία το 1821. Από κει
κατέφυγε στη Γενεύη (1821-1824).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τα χρόνια που έζησε στη Γενεύη ως
"καθηγητής γλωσσών", αναθερμάνθηκε ο φιλελευθερισμός του, που
ξεκίνησε από την Ιταλία. Μη λησμονούμε άλλωστε, ότι η δημοκρατία της Γενεύης
δημιουργούσε ευνοϊκό κλίμα για την εκδήλωση των φιλελεύθερων ιδεών κατά της
Ιεράς Συμμαχίας. Η κατοικία του Κάλβου ήταν στο προάστιο όπου έζησε ο Ρουσσώ,
εκεί δηλαδή που οι δημοκρατικές και φιλελεύθερες ιδέες είχαν δημιουργήσει
ζωντανή παράδοση. Το 1825 ο Κάλβος βρέθηκε στο Παρίσι και τον επόμενο χρόνο τέθηκε
υπό επιτήρηση γιατί "πρέσβευε αισθήματα ένθερμου φιλελευθερισμού".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στα 1826 κατέβηκε στο Ναύπλιο για να λάβει
ενεργό μέρος στον Αγώνα. Στην επιστολή του προς στον στρατηγό Λαφαγιέτ, που
αποτελεί τον πρόλογο της δεύτερης συλλογής του, εξηγεί ότι είναι "το
καθήκον που τον καλεί να προσφέρει μια καρδιά ακόμη στα όπλα των
Μουσουλμάνων" (Νέα Εστία, αφιέρωμα στον Κάλβο, 1960, σ. 42). Αλλά έφυγε
τον ίδιο κιόλας χρόνο, απογοητευμένος από τη μη χρησιμοποίησή του από την
κυβέρνηση και ίσως και από τις διχόνοιες των πολιτικών και στρατιωτικών, για
την Κέρκυρα, όπου έμεινε ως το 1852, άλλοτε εργαζόμενος σε ιδιωτικό σχολείο ή
αρθρογραφώντας και άλλοτε διδάσκοντας ως καθηγητής στην Ιόνιο Ακαδημία. Από το
1852 έζησε για δεύτερη φορά στην Αγγλία και συγκεκριμένα στο Λάουθ, όπου
εγκαταστάθηκε με τη δεύτερη γυναίκα του (η πρώτη είχε προ πολλού πεθάνει καθώς
και η κόρη του), ως το θάνατό του το 1869. Τέλος στα 1960 έγινε η μετακομιδή
των οστών του στη Ζάκυνθο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αυτό
είναι το εξωτερικό, το χρονολογικό σχήμα της ζωής του Κάλβου. Ζώντας ο Κάλβος
ξενιτεμένος στην Ιταλία, εξόριστος στην Ελβετία και Γαλλία και νυμφευμένος στην
Αγγλία, ένιωθε πάντα σαν ξένος και διαμόρφωσε ένα κλειστό, περίεργο,
φιλομοναστικό και εριστικό χαρακτήρα. Τον καημό δε της ξενιτειάς τον εκφράζει ο
Κάλβος ανάγλυφα στο ποίημά του "Ο φιλόπατρις":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Ας μη μου δώση η μοίρα μου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">εις ξένην γην τον τάφον-<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">είναι γλυκύς ο θάνατος<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">μόνον όταν κοιμώμεθα<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>εις την πατρίδα.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στη
διάπλαση ωστόσο της πνευματικής προσωπικότητας του Κάλβου έπαιξε σημαντικό ρόλο
το κοινωνικοπνευματικό κλίμα της Ευρώπης, που το αυλάκωναν οι ριπές των
φιλελεύθερων και δημοκρατικών ιδεών της Γαλλικής Επαναστάσεως. Καθώς διαμόρφωσε
φιλελεύθερη συνείδηση και μελέτησε τα κλασσικά γράμματα, (ο ίδιος μάλιστα ο
Φώσκολος τον παρότρυνε να ασχοληθεί "με επιμονή και θερμή θέληση στη
μελέτη των Ελλήνων και Λατίνων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συγγραφέων"),
προσανατολίστηκε στον ευρωπαϊκό ιδεαλιστικό νεοκλασσικισμό, θαύμασε την αρχαία
Ελλάδα, πυρπολήθηκε από αισθήματα φιλοπατρίας και έθεσε τη λύρα του στην
υπηρεσία της αναγεννωμένης πατρίδας.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά ήταν της μοίρας του και οι Ωδές του να
γνωρίσουν και να συνεχίσουν, σαν παράλληλο φαινόμενο, την περιπέτεια της ζωής
του. Ώσπου ήρθε το 1888, οπότε ο Κωστής Παλαμάς, ο συχνά διεισδυτικότατος και κριτικότατος,
ανέσυρε από την αφάνεια τον Κάλβο με την περίφημη διάλεξή του στον Παρνασσό.
Ιδού η αρχή της:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Παρήλθον έτη έκτοτε. Ενθυμούμαι ότι ηγόρασα
ποτε εκ τινός <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παρά την Αγίαν Ειρήνην
παλαιοπώλου δυο τομίδια Ελληνικών ποιημάτων. Κατά την εποχήν εκείνην ηγάπων
ασυνειδήτως τους στίχους και δυο ομοιοκαταληξίαι, οποιαιδήποτε, με συνεκίνουν
βαθέως. Το εν εκ των τομιδίων ήτο ο "Οδοιπόρος" του Π. Σούτσου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Προ πολλού
ανεζήτουν το βιβλίον τούτο. Την εύρεσίν του απεδέχθην ως δώρο της θείας
προνοίας και κατέβαλα προθύμως το αντίτιμον αυτού. Εξ εναντίας το άλλο τομίδιον
συγκατετέθην μόνον τη επιμόνω παρακλήσει του παλαιοπώλου να φορτωθώ αντί
καταβολής ευτελεστάτου τιμήματος. Επανελθών εις το μαθητικόν δωμάτιόν μου,
διήλθον ολοκλήρους ώρας εν εκστάσει προ των πατριωτικών μονολόγων και των
ερωτικών δυωδιών του Οδοιπόρου και της Ραλλούς. Και αφού εκορέσθην εξ αυτών,
έτεινα την χείρα προς το δεύτερον βιβλίον αγνώστου εις εμέ ποιητού. Το ήνοιξα
μηχανικώς και εις την σελίδα εφ' ής τυχαίως προσηλώθηκαν τα όμματά μου,
ανέγνων, άλλοτε μεν ελκυόμενος, άλλοτε δε εκπληττόμενος τους εξής στίχους, υπό
τον τίτλο "Ωκεανός".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και αφού απήγγειλε 29 από τις 37 στροφές της
Ωδής, συνέχισε: "Τους στίχους τούτους, εν οίς η αρχαιοπρέπεια των εικόνων
αμιλλάται προς το μέγεθος αυτών και η υπό των κυμάτων αναδυομένη Διογενής
ελευθερία, παρίσταται ως η υψίστη προσωποποίησις των θαλασσίων θριάμβων του
Αγώνος, μετά την "απ' τα κόκκαλα βγαλμένη" Ελευθερίαν του Σολωμού,
τους στίχους τούτους, πρωτοτύπως ωραίους, έγραψεν ο Ανδρέας Κάλβος ο Ζακύνθιος.
Σήμερον διάφορον έχομεν αντίληψιν του εν τη ποιήσει καλού... Ο "Οδοιπόρος"
του Σούτσου, παρά τον σεβασμόν, όν τρέφω προς τον ποιητήν, με κινεί σχεδόν εις
μειδίαμα. Αλλά θαυμάζω τας Ωδάς του Κάλβου και τον λόγον του φαινομένου
επιχειρώ να εξηγήσω σήμερον προς υμάς εν πάση ειλικρινεία".<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από τότε που ο Παλαμάς επέβαλε, μπορούμε να
πούμε, τον Κάλβο στα Ελληνικά γράμματα, θεωρώντας τον άξιον της αθανασίας, το
έργο του δεν έπαυσε να μελετάται και να θαυμάζεται. Με αποτέλεσμα να εδραιωθεί
η μεγάλη δόξα του νέου μας Πινδάρου, να μελετηθεί εμπεριστατωμένα από
εκπροσώπους της γενιάς του '30 και να καταλάβει μία από τις πρώτες θέσεις στον
Νεοελληνικό Παρνασσό. Και τούτο χάρη στο γεγονός ότι η ποίησή του, μολονότι
μονότροπη, άνιση, ιδιόρρυθμη και αρχαιόπρεπη, συνιστά μια ρωμαλέα δημιουργία,
χαρακτηρίζεται από υψηλούς, αυστηρούς τόνους και αποτελεί ένα από τα
σημαντικότερα έργα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά
αξιομνημόνευτο είναι και το εγκώμιο που αφιέρωσε στον Κάλβο ο μεγαλόστομος
ποιητής του "Αλαφροΐσκιωτου", ο Άγγελος Σικελιανός. Να μερικοί
στίχοι:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Ω, του Πινδάρου σύνθρονος ψυχή,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">συνέστιε των Θεών,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Ανδρέα Κάλβε,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">από τη σφαίρα της καρτερίας Σου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">όθε<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">σαν αετός αιώνα ολόκληρο εποπτεύεις<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">τα Ελληνικά τα βάραθρα, <o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 127.6pt;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">κατέβα,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">κατέβα χαμηλότερα σ' εμάς ωσότου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">των φτερούγων σου των Πηγάσειων καν ακούσουμε <o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; tab-stops: center 207.65pt left 300.0pt;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-tab-count: 1;"> </span>τον ρόμβον<span style="mso-tab-count: 1;"> </span><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">ή όσο μόλις<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">της χρησμοδότισσας φωνής Σου ν' αντηχήσει<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">η θεία κλαγγή<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">στα βάθη των ψυχών μας!..<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Αλλά ισχυρόν είταν το νάμα, είταν ο τόπος<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">ψηλός πολύ,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">και λίγοι, α λίγοι, της πηγής Σου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">τον άγιο κέλαδο ενωτίστηκαν...<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">.........................................................<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">κι εκεί, στ' ακραία του Λόγου σύνορα στημένος,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">αιώνα ολόκληρο τα βάραθρα εποπτεύεις<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">τα Ελληνικά, κι απ΄ την απάτητη σκοπιά Σου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">φρουρείς ακοίμητος,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">φρουρείς και περιμένεις!<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i><span style="mso-ansi-language: EL;">Το έργο βέβαια του Κάλβου δεν περιλαμβάνει μόνο
τις Ωδές. Περιλαμβάνει και πολλά άλλα πρωτότυπα ή μεταφράσεις και συντελέστηκε,
κατά τον καθηγητή Γ. Ζώρα, μέσα σε πέντε περιόδους:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>α) Η
ιταλική περίοδος ή περίοδος της πνευματικής προπαρασκευής (1811-1816).
Περιλαμβάνει τα έργα: "Ύμνος στο Ναπολέοντα", τις τραγωδίες
"Θηραμένης" και "Δαναΐδες" (υπάρχει κι ένα σχέδιο
τραγωδίας, ο "Ιππίας"), "Ωδή εις Ιονίους", "Σχέδιον
των αρχών<i style="mso-bidi-font-style: normal;"> των γραμμάτων, εφαρμοζομένων
και εις τας καλάς τέχνας" και το δοκίμιο "Η απολογία της
αυτοκτονίας".<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>β) Η πρώτη αγγλική περίοδος 'η η περίοδος
των διδακτικών κειμένων</span></i><span style="mso-ansi-language: EL;"> και των
θρησκευτικών μεταφράσεων (1816-1820), κατά την οποίαν ο Κάλβος έγραψε: "
Ιταλική χρηστομάθεια", "Ελληνοαγγλικό λεξικό", καθώς και διάφορα
άρθρα. Αναφέρομε επίσης τις διαλέξεις που έκανε και τις μεταφράσεις.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γ) Η
ελβετογαλλική περίοδος ή η περίοδος της ποιητικής ακμής (1821-1826) όπου
συνέθεσε τις είκοσι Ωδές του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δ) Η
κερκυραϊκή περίοδος ή η περίοδος των φιλοσοφικών και πολιτικών μελετών του
(1826-1852). Κατ' αυτήν έχομε επιστημονικά συγγράμματα, δημοσιογραφικά άρθρα,
θεολογική επίκριση, μελέτη για το Φώσκολο στη δημοσίευση αποσπασμάτων από το
έργο του Φώσκολου "Χάριτες".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ε) Η
δεύτερη αγγλική περίοδος ή η περίοδος των νέων θρησκευτικών μεταφράσεων
(1852-1869).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τα έργα αυτά του Κάλβου, αν εξαιρέσουμε
φυσικά τις Ωδές του, χαρακτηρίστηκαν "ελάσσονα", γράφτηκαν στην
ελληνική, ιταλική, αγγλική και γαλλική γλώσσα και είναι μικρότερης φιλολογικής
αξίας. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Κάλβος για να συνθέσει το καθ' αυτό
ποιητικό του έργο χρησιμοποιεί, σαν κλασσικοθρεμμένος λόγιος που ήταν,
αποκομμένος από τη δημοτική παράδοση, μια και έζησε πολλά χρόνια έξω από την
Ελλάδα, ένα ιδιάζον γλωσσικό συνονθύλευμα-κράμα αρχαϊζουσας και απλής
νεοελληνικής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
κλασσική του μόρφωση ( καλύτερα αυτομόρφωση) καθώς διαποτίζεται από την αρχαία
σκέψη, προσδίδει στην ποίησή του "αρχαϊκό" ύφος και στη γλώσσα του
τον τόνο της καθαρεύουσας. Μιας καθαρεύουσας ωστόσο με λεξιθηρικά θησαυρίσματα
από την αρχαία γλώσσα και ανάμεικτης με τύπους της κοινής, πράγμα το οποίο της
αφαιρεί την ψυχρότητα και την αξιοποιεί σε βαθμό που να μπορέσει να εκφράσει τη
μεγάλη πράξη του ΄21 υψώνοντάς την στο χώρο της ποιήσεως.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από
την άποψη αυτή το "αρχαϊκό" ύφος του Κάλβου είναι επιφανειακό.
Μολονότι δηλαδή δανείζεται λέξεις από τους αρχαίους, αρέσκεται εις τους
ασυναίρετους τύπους, χρησιμοποιεί περιφράσεις, αναμιγνύει φραστικούς τύπους της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>λογίας και της κοινής, επηρεάζεται στην
εικονοπλασία του από τον Πίνδαρο ιδίως και από τον Όμηρο, πλουτίζει τις Ωδές
του με σύμβολα από την αρχαία λογοτεχνία, αφήνεται στα μυθολογικά κλισέ, εν
τούτοις στο βάθος της ποιήσεώς του, διακρίνομε ζωντανό το ρεύμα της
δημοτικής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και κάποτε τον σπασμένο, τον
εξαρχαϊσμένο δεκαπεντασύλλαβο, το βασικότερο γνώρισμα της νεοελληνικής
ποιητικής παραδόσεως. Να ένα παράδειγμα:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Φαίνεται εις τον ορίζοντα / ωσάν
χαράς ιδέα.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και
καθώς οι Ωδές του είναι επηρεασμένες από την αρχαία παράδοση, εντάσσονται στην
τεχνοτροπία του νεοκλασικισμού και χαρακτηρίζονται από αρχιτεκτονικότητα στο
πλάσιμό τους και από μια γενική λογική ή ηθική ιδέα, που μετασχηματίζεται στα καθέκαστα
της σε ποιητικές εποπτείες, γεμάτες λυρική έξαρση και πάθος. Να μερικοί από την
Ωδή εις Δόξαν:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Έσφαλεν ο την δόξαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ονομάσας ματαίαν,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και τον άνδρα μαινόμενον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τον
προ τοιαύτης καίοντα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 127.6pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Θεάς την σμύρναν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Δίδει
αυτή τα πτερά'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
εις τον τραχύν, τον δύσκολον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">της
Αρετής τον δρόμον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">του
ανθρώπου τα γόνατα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ιδού
πετάουν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Θερμότατον
τον πόθον <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">εφυτεύσας
της δόξης<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">εις
την καρδίαν των τέκνων σου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ώ
Ελλάς, και καλείσαι<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">μήτηρ
ηρώων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">......Τρέξατε,
δεύτε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">οι
των Ελλήνων παίδες<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ήλθ'
ο καιρός της δόξης'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τους
ευκλεείς προγόνους μας<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ας
μιμηθώμεν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από το άλλο μέρος όμως συναντούμε και τη
ρομαντική διάθεση, μια και ο ποιητής έζησε μέσα στο κλίμα του ρομαντισμού, που
επηρέασε όχι μόνο το έργο του αλλά και τη ζωή του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">(Μια ζωή περίεργη, ιδιάζουσα, όπως ιδιάζον είναι
και το έργο του). Βέβαια ο ρομαντισμός <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">- δηλαδή η "υπερτροφία του συναισθήματος και
της φαντασίας - βρίσκεται σε αντιστοιχία με τον εσωτερικό κόσμο του ποιητή, τον
υπερευαίσθητο, τον απελπισμένο, που<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>δίνει ένα δραματικό χαρακτήρα στις ωδές του και δημιουργεί μια τολμηρή
ποιητική έξαρση, φτάνοντας κάποτε ως τη ρητορικότητα, την οποία μάταια
προσπαθεί το αυστηρό κλασσικό ντύμα να δαμάσει. Έτσι ο ποιητής ξεκινώντας από
την τυπική κλασσικιστική παιδεία της εποχής του και μπολιάζοντας στο έργο του
τα ρομαντικά στοιχεία (όπως εκφράζονται π.χ. στο έργο του </span><span lang="EN-US">OSSIAN</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, του </span><span lang="EN-US">VOUNG</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, του </span><span lang="EN-US">BYRON</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">κλπ.), προσπαθεί να συνθέσει τις ωδές του, χωρίς
ωστόσο και να μπορέσει τα ετερόκλητα αυτά στοιχεία να τα συνταιριάσει απόλυτα
επιτυγχάνοντας την κλασσική ισορροπία και συμμετρία. Και τούτο διότι, παρά την
κλασσικότροπη καλλιτεχνική του βούληση, η ποιητική του φύση κι έκφραση
παραμένουν ρομαντικές και συχνά στις ωδές του, τις κατάφορτες από αρχαίες
μνήμες, σύμβολα, μύθους, την κλασσική κυριαρχία του λογικού διαδέχονται τα
βίαια ρομαντικά ξεσπάσματα και οι επικές, οι τρικυμισμένες εικόνες, που υπακούουν
στο παιγνίδι των αντιθέσεων, ένα από τα γνωρίσματα του ρομαντισμού. Να μερικές
στροφές από την Ωδή εις Θάνατον:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Όλην
την οικουμένην<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σκεπάζουν
σκοτεινά<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ήσυχα,παγωμένα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τα
μεγάλα πτερά<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">της
βαθείας νύκτας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Από
τον ουρανόν,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">όπου
τα μελανόπτερα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σύννεφα
αρμενίζουν,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">το
ψυχρόν της αργύριον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ρίπτει
η σελήνη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Μια
και μόνη είναι<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">η
οδός, και εις τον τάφον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">φέρνει...<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Υιέ
μου, πνέουσαν μ' είδες'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ο
ήλιος κυκλοδίωκτος,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ως
αράχνη μ' εδίπλωνε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
με φως και με θάνατον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ακαταπαύστως.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Το
πνεύμα οπού μ' εμψύχωνε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του Θεού ήταν φύσημα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
εις τον Θεόν ανέβη'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">γη
το κορμί μου, κ' έπεσεν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">εδώ
εις τον λάκκον.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">.................................<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Ώ
φωνή, ώ μητέρα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ώ
των πρώτων μου χρόνων<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σταθερά
παρηγόρησις'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">όμματ'
οπού μ' εβρέχατε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">με
γλυκά δάκρυα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 5.0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Παρατηρούμε δηλαδή ότι άλλες ωδές βρίσκονται
πλησιέστερα στο κλασσικό ιδανικό του - φυσικά όχι μόνο από εξωτερικής απόψεως,
όπου η διάρθρωση γίνεται με κλασσική ισορροπία και ορθολογιστικό σχέδιο, (όπως
π.χ. ο Φιλόπατρις, εις Δόξαν, εις τον Ιερόν Λόχον, εις Πάργαν κλπ.) - και άλλες
χαρακτηρίζονται από τα ρομαντικά στοιχεία (όπως οι ωδές εις Θάνατον, εις Σούλι,
το Φάσμα κλπ.). Κινείται λοιπόν ο Κάλβος, εδώ κι εκεί και στο προκλασσικό
επίπεδο, αλλά συχνά μας δίνει, παρά τα "ποιητικά κενά" στο έργο του
την εντύπωση ή την ψευδαίσθηση του κλασσικού, καθώς παρατηρεί ευστοχώτατα ο
Άριστος Καμπάνης στην ιστορία του της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά όπως και να 'χει το πράγμα, ο Κάλβος και
για το ύψος των ιδεών του, το προσωπικό όραμα του κόσμου και για την μορφή των
ωδών του, την πρωτόφαντη ποιητική του τροπική, την ανώτερη συνείδηση της τέχνης
και τον "άπεφθο λυρισμό" του, παρά το λιγοστό και περιορισμένο έργο
του, είναι μεγάλος ποιητής. Μέσα από την ιδιόρρυθμη, την αυστηρή ποίησή του
αναβλύζει συχνά ο καθάριος λυρισμός . Η δύναμη και ο πλούτος εμπνεύσεως μαζί με
τη λιτή έκφραση δημιουργούν νέο κόσμο αρμονίας απ' όπου αναδίνονται τρυφεροί
τόνοι:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Κι'
όταν το εσπέριον άστρον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ο
ουρανός ανάπτη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
πλέωσι γέμοντα έρωτος<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
φωνών μουσικών<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θαλάσσια ξύλα'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">φιλεί
το ίδιον κύμα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">οι
αυτοί χαϊδεύουν Ζέφυροι<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">το
σώμα και το στήθος<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">των
λαμπρών Ζακυνθίων<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άνθος παρθένων,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Μοσχοβολάει
το κλίμα σου, <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ώ
φιλτάτη πατρίς μου,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και
πλουτίζει το πέλαγος<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">από
την μυρωδίαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των χρυσών κήτρων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( Ο Φιλόπατρις)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Να και μια στροφή από τον Ωκεανό:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Τα
μυρισμένα χείλη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">της
ημέρας φιλούσι<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">το
αναπαυμένον μέτωπον<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">της
οικουμένης...<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στην Ωδή εις Σάμον γράφει ότι με τα χρυσά έπη
του Ομήρου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 134.7pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 134.7pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">... τα νέφη εσχίσθησαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 134.7pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και των άστρων εφάνηκε <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 134.7pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η αρμονία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 134.7pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά δεν
γίνεται να μιλήσουμε για τον Κάλβο χωρίς να τον τοποθετήσουμε μέσα στη φλογερή
ατμόσφαιρα του '21, που τον εξέθρεψε. Στα είκοσι εννιά του χρόνια ξεσπάει η
Επανάσταση. Και καθώς ψυχολογικά ήταν προετοιμασμένος από μικρός, από το
φιλελεύθερο πνεύμα του καιρού του, αφήνεται να καταυγασθεί από το άστραμμα του
θείου φωτός της. Ζει ο Κάλβος στην καρδιά του '21, δονείται μόνο απ' αυτό,
ξεχνά τον εαυτό του, καταπνίγει οτιδήποτε άλλο υπάρχει μέσα του και τραγουδά
την πατρίδα που ανασταίνεται. Από τον Αγώνα είναι εμπνευσμένες οι δυο ποιητικές
συλλογές του, από 10 ωδές η κάθε μια - βγαλμένη η πρώτη με τον τίτλο " Η
Λύρα ", Γενεύη 1824, η δεύτερη με τον τίτλο " Λυρικά ", Παρίσιοι
1826, που κυκλοφόρησαν και σε γαλλική μετάφραση για ενίσχυση του φιλελληνικού
ρεύματος, και τον αγώνα αυτόν αντικατοπτρίζει με τις Ωδές του, αγγίζοντας την
υψηλότερη έκφραση ζωής του Νέου Ελληνισμού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σαν τον Σολωμό βρίσκεται στο ύψος του καιρού
του και προσπαθεί να δώσει σάρκα ποιητική στο όραμά του της αρχαίας Ελλάδος,
που ξαναγεννιέται, χρησιμοποιώντας τα γεγονότα της εποχής του '21. Συντελείται
μέσα του η υπέρβαση του εγώ, αδιαφορεί για οποιοδήποτε άλλο αγαθό υπάρχει στη
ζωή: "Στους λυδικούς αυλούς άλλοι ας υμνήσουν την καλή τους! Εκείνος μόνο
την Ελλάδα τραγουδά". Ένα αγαθό υπάρχει γι' αυτόν: Η πατρίδα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Και το πατριωτικό συναίσθημα κυριαρχεί στην τέχνη
του. Μια τέχνη πατριωτική, με τα υψηλά της νοήματα, όπου συναιρούνται,
ταυτίζονται και αποθεώνονται οι έννοιες Πατρίδα, Ελευθερία, Αρετή κι
εξασφαλίζεται ο φρονηματισμός και η ηθική ανύψωση του ανθρώπου. Είναι λοιπόν ο
Κάλβος κατ' εξοχήν Εθνικός ποιητής. Και "νιώθοντας πως η ψυχή του κελάηδησε
μέσα στη μεγαλύτερη άψα του '21, τον πιο υψηλό της σκοπό, προτίμησε να
σωπάσει" στα 34 χρόνια του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Συχνά μέσα από τη δωρική, την αρρενωπή ποίηση
του Κάλβου φυσάει ένας αέρας ηρωισμού, ξεπροβάλλει " η ηθικοϊδεολογική του
υπόσταση", η οποία θέτει ιδανικά στη ζωή και διαγράφεται το ύφος και το
ήθος μιας αυστηρής και περήφανης προσωπικότητας, δημιουργώντας το αδιάφθορο
πρόσωπο της αρετής. Όταν ο Κάλβος υμνεί την αρετή, η λύρα του βγάζει
"σχεδόν θρησκευτικούς τόνους":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">...μόνη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">αμάργαρος,
ολόγυμνος, αυτάγγελτος,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">το
καθαρόν του ουρανού αναβαίνει<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">η
Αρετή...<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Από την άποψη αυτή δικαιωματικά κατέχει το τίτλο του ποιητή της αρετής.
Για τον Κάλβο το '21 δεν είναι παρά η έκρηξη, το φανέρωμα της αρετής της φυλής
κι ελεύθερος δεν λογαριάζεται παρά μόνον ο ενάρετος:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όσοι το
χάλκεον χέρι <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">βαρύ του φόβου αισθάνονται,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ζυγόν δουλείας ας έχωσι'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Το πατριωτικό του πάθος, το κυριαρχικώτερο στη ζωή του, εκδηλώνεται και
υποστασιάζεται με τον αγώνα για την αρετή, την υψηλότερη και ευγενέστερη μορφή
της ανθρώπινης ενέργειας: <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Ως απ' ένα βουνόν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ο αετός εις άλλο<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">πετάει, κι εγώ τα δύσκολα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κρημνά της αρετής<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ούτω επιβαίνω.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Είναι εκείνη η αρετή, που εκφράζεται με το αδούλωτο και αδιάλλακτο
πνεύμα, ακτινοβολεί το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής και προβάλλει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποφασιστικά το αίτημα της Ελευθερίας σαν
δικαίωση ζωής και περιφρόνηση ρου θανάτου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Δεν με θαμβώνει πάθος<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κανένα' εγώ την λύραν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κτυπάω και ολόρθος στέκομαι<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σιμά εις του μνήματός μου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τ' ανοικτόν στόμα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η ποίηση του Κάλβου ηχεί σαν μεγαλοπρεπής παιάνας και με την αυστηρή,
την ηθική της έξαρση δημιουργεί το αίσθημα της υψηλής αξιοπρέπειας του
ανθρώπου. Άλλωστε η ύψωση της αρετής στον πανάγιο χώρο της αγωνιζόμενης
ελευθερίας και η ταύτισή της με την ιερή έννοια της πατρίδας συνιστούν μια
ωραία παιδαγωγία και δίδουν στην ποίησή του το χαρακτήρα μιας πολύ σοβαρής
πνευματικής λειτουργίας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ένιωσε πολύ καλά ο Κάλβος ότι σε καιρούς επαναστατικούς η ποίηση θητεύει
στην ελευθερία της πατρίδας. Από την άποψη αυτή δε γίνεται να μην έχει
διδακτικό χαρακτήρα η ποίησή του και να μην αναδίνει παραινετικούς τόνους:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Της θαλάσσης καλύτερα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">φουσκωμένα τα κύματα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">να πνίξουν την πατρίδα μου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ωσάν απελπισμένην,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">έρημον βάρκαν'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">στην στεριάν, στα νησιά<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">καλύτεραν μιαν φλόγα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">να ιδώ παντού χυμένην,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τρώγουσαν πόλεις, δάση,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">λαούς κι ελπίδας'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Καλύτερα, καλύτερα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">διασκορπισμένοι οι Έλληνες<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">να τρέχωσι τον κόσμον,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">με εξαπλωμένην χείρα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ψωμοζητούντες,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">παρά προστάτες νάχωμεν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Με ποτέ δεν εθάμβωσαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">πλούτη ή μεγάλα ονόματα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">με ποτέ δεν εθάμβωσαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σκήπτρων ακτίνες.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 134.7pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(Αι ευχαί).<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά,
ανεξάρτητα από αυτά, η ποίηση του Κάλβου, από την οποία αναβλύζει ο λυρισμός, ο
συγκρατημένος έστω, δεν θα παύσει να συγκινεί, διότι έχει αξία καθ' εαυτήν' με
την έννοια ότι εκφράζει ποιητικά "κάτι από την ουσία του δράματος του
ανθρώπου.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></span></span><br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> ****************************</span></span>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ
ΣΟΛΩΜΟΣ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Χρονικός
και υπερχρονικός<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">(1798-1857)<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">του
Φώτη Στεργίου</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">1. Απόψεις του
έργου του.<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></b><span style="mso-ansi-language: EL;">Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Σολωμός στη συνείδηση
μας είναι ο ποιητής, που με τη φωνή του μίλησε το Έθνος μας και δίκαια<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θεωρείται η μεγαλύτερη ποιητική δόξα της
Νεωτέρας Ελλάδος. Ωστόσο, μολονότι έχουν τόσα γραφεί για το έργο και τη ζωή
του, η κεντρική αυτή μορφή των γραμμάτων μας δεν έπαψε ποτέ να μας απασχολεί,
μια και η εκπληκτική δημιουργία της δεν είναι παρά μια ολόδροση πηγή
πνευματικών απολαύσεων και μια συνεχής αφορμή αισθητικών και άλλων
προβληματισμών.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια για το Σολωμό αυθεντικά και υπεύθυνα
μίλησε ο Πολυλάς στ' ανυπέρβλητα και "κλασικά" πια Προλεγόμενά του
και οι κατοπινοί δεν προσθέτουν πολλά πράγματα στην ανασύνθεση της μορφής του
και την ερμηνεία του έργου του. Ενός έργου, που αποτελεί το θεμέλιο της
νεώτερης λογοτεχνίας μας, η οποία, παρ' όλα της τα ξεστρατίσματα, δεν ήταν
δυνατόν παρά ν' ακολουθήσει τελικά το δρόμο, που χάραξε ο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αρχηγός της Επτανησιακής Σχολής, ο Διονύσιος
Σολωμός. Ο οποίος, κατά τον καθηγητή Γ. Ζώρα, "γίνεται ο τηλαυγής φάρος
και η πηγή, από την οποίαν αντλούν, έκαστος κατά τας ιδίας κλίσεις, ψυχικόν φως
και πνευματικάς δυνάμεις. Ακολουθούν τα διδάγματα και την οδόν, την οποίαν
εκείνος είχε χαράξει, καίτοι εις τινας λεπτομερείας διαφέρουν προς αυτόν ή και
μεταξύ των". Τα παραπάνω αναφέρονται βέβαια στους ποιητές της Επτανήσου,
οι οποίοι, ώσπου να φανεί η νέα Αθηναϊκή Σχολή με τον Κωστή Παλαμά επικεφαλής,
μπορούμε να πούμε, ότι ήταν στην πραγματικότητα η νεωτέρα ελληνική ποίηση. Και
καθώς παρατηρεί ο Βράιλας Αρμένης, οι επτανήσιοι ποιητές εξέφρασαν με τους
στίχους των " την αλήθειαν των κοινωνικών και ατομικών γεγονότων, όσα
χορηγούντα την<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ύλη εις την ποίησιν
αποτελούν την πνευματικήν αυτής υπόστασιν. Οι στίχοι των αυθορμήτως εξέρχονται
εκ της αενάου και καθαρωτάτης πηγής της δημοτικής ποιήσεως, και ηδυνήθησαν να
καταστούν ευχερές και εναρμόνιον όργανον της μετά του Ελληνικού Πολιτισμού
οσημέραι αναγεννωμένης Ελληνικής Ποιήσεως¨.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η Επτανησιακή Σχολή με τα θεμελιακά της
γνωρίσματα:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1. τη συνείδηση της υψηλής αποστολής και της
αξιοπρέπειας της τέχνης, που φθάνει ως τον ιδανισμό,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">2. την ευρεία
χρησιμοποίηση της δημοτικής γλώσσας,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">3. την ορθά
προσανατολισμένη θρησκευτικότητα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">4. τις μεταφράσεις έργων
των αρχαίων και νεωτέρων κλασικών και<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">5. την αίσθηση της
νεοελληνικής πραγματικότητας,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">επέτρεψε ν' ανθίσει μια
ποίηση αληθινή, με σάρκα και πνεύμα ελληνικό, βαπτισμένη στα νάματα της
ανόθευτης ελληνικής παραδόσεως, ικανή να εκφράσει βαθειά και απλά " τα
ωραιότερα θέματα δι' ωραιοτέρων στίχων.... εν τη ευγενεστάτη γλώσση του λαού,
ως πάσα γλώσσα δι' ης ελάλησε η ποίησις", κατά τον Παλαμά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά όχι μόνον τα ωραία και μεγάλα θέματα,
θα προσθέταμε, εκφράζει και αξιοποιεί η ποίηση. Ακόμα και τα πιο ταπεινά κι
ασήμαντα πράγματα του κόσμου, καθώς εμφυσά πνοήν ζωής σ' αυτά η μαγική δύναμη
του ποιητή, βλέπουμε ότι μεταπλάθονται και ευγενίζονται στο χώρο της τέχνης.
Είναι η περίπτωση του Σολωμού, του ποιητή του ενός στίχου, ο οποίος, από τα
πρώτα του έργα ως τις μεγάλες επικολυρικές συνθέσεις παραμένει ο αγνότερος
λειτουργός της Μούσας, αλλά και ο εμπνευσμένος απόστολος της εθνικής ιδέας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">◊◊◊<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Φυσικά είναι κοινοτοπία να πούμε, οτι η νέα
ελληνική ποίηση βρίσκεται σε διαλεκτική σχέση με την επανάσταση του 21, το
οποίο, ως ένα βαθμό εξέθρεψε, με τα απερίτεχνα δημοτικά τραγούδια και με την προπολεμική
ποίηση, τη χωρίς αισθητική καταξίωση (όπως είναι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>π.χ. τα εθνεγερτικά άσματα του Ρήγα, που
μοιάζουν περισσότερο μα σαλπίσματα και κραυγές παρά με ποιήματα). Από το άλλο
όμως μέρος το Εικοσιένα δε στάθηκε μόνο η ληξιαρχική πράξη γεννήσεως του Νέου
Ελληνικού Κράτους.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γέννησε συγχρόνως και
την ηρωική, τη μεγάλη ποίηση, που ανδρώθηκε από τις φλόγες της Επαναστάσεως και
τον δαυλόν του Κανάρη. Πράγμα που έκανε τον Ουγκώ να σημειώσει: Η νέα ποίηση
τραγουδεί τη νέα λευτεριά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από την άποψη αυτή η νέα Ελληνική ποίηση
συνεχίζει την παράδοση της αρχαίας και στα περισσότερα φανερώματά της είναι
"ταμείον φιλοπατρίας". Γι' αυτό έχει χαρακτήρα φρονηματικό, μια και
εμπνέεται από τα μεγάλα ιδανικά της Πατρίδας και της Ελευθερίας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά οι πατριωτικοί στίχοι δεν συνδυάζουν
πάντοτε την ποίηση με την φιλοπατρία. Στη μεγαλύτερη λογοτεχνική μας παραγωγή
υπάρχει μικρή δόση αληθινής τέχνης και ελάχιστες είναι οι μεγαλόπνοες
συλλήψεις, που εναρμονίζουν την ποίηση με τον πατριωτισμό.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το δύσκολο αυτό συνδυασμό τον επέτυχε, με
απαράμιλλο τρόπο, ο Σολωμός. Ο οποίος κατενόησε ότι στην πατριωτική ποίηση η
πατρίδα δεν είναι αναγκαστικά ο σκοπός και η ποίηση το μέσον. Οι δυο ιδέες ήταν
μέσα του ομόλογες και συμφυείς, ανάβλυσαν από τα ψυχικά έγκατα αστραφτερές,
γεμάτες ένταση και πάθος, χωρίς τίποτε το μηχανικό, το εξωτερικό, που είναι
στοιχείο γνώριμο στα προϊόντα της ρομαντικής πατριωτικής στιχουργίας και της
κενόλογης ρητορείας. Ο Σολωμός κατάφερε να συνδυάσει τη φιλοπατρία του με την
αλήθεια και την ομορφιά. Άλλωστε ο ίδιος παρατήρησε: "Το Έθνος πρέπει να
μάθη να θεωρή εθνικόν ότι είναι Αληθές".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός βέβαια "ενσαρκώνει τρεις
μεγάλες εθνοπλαστικές ιδέες: Την Πατρίδα, το Ωραίο και τη Γλώσσα".<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και καθώς συνεπαίρνεται απο το
μεγαλειώδες<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όραμα της πατρίδας, που
αναγεννιέται, βρίσκει τη δύναμη να συναιρέσει το ηθικά και αισθητικά ωραίο με
το κάλλος της δημοτικής γλώσσας. Λειτούργησε μέσα του ενστιγματικά, διαισθητικά
η αλήθεια του 21 και η αλήθεια της γλώσσας και προβληματίστηκε, όσο ελάχιστοι,
πάνω στη νεοελληνική πραγματικότητα. Η ποιητική μεγαλοφυΐα του τον οδήγησε<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να βρει το σωστό δρόμο, που τον έδειξε στη
θεωρία και την πράξη. Πράγμα , το οποίο τον κατέστησε "σημαιοφόρο του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μέλλοντος". Αναζήτησε τις γνήσιες πηγές
του Νέου Ελληνισμού και αφού παραμέρισε τα νεκρά σχήματα του σχολαστικισμού,
που απονεύρωναν την εθνική ψυχή, ενστερνίσθηκε τις αξίες του παρόντος και του
δημοτικού τραγουδιού και δε δίστασε να υψώσει κατακόρυφα τη ζωντανή γλώσσα ως<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>την ¨σεμνοπρέπειαν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της τέχνης". Φυσικά δεν προσκολλήθηκε
τυφλά στη χρήση των τύπων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της δημοτικής
και δεν απέκλειε τα γόνιμα στοιχεία της παραδόσεως. Αλλά τους τύπους της λογίας
τους κέντρωνε στον κορμό της δημοτικής και δεν αγνοούσε την ελευθερία και
την<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γλωσσοπλαστική ιδιότητα του τεχνίτη,
που αναχωνεύει δημιουργικά τα διάφορα γλωσσικά στοιχεία, το πρωτογενές υλικό,
για να συνθέσει το έργο του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το έργο του, ωστόσο, είναι αποτέλεσμα
εσωτερικών διεργασιών, συναίρεση των επιδράσεων του περιβάλλοντος, της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>παιδείας και των φυσικών διαθέσεων και
καταβολών της ατομικής ψυχής και αποτελεί προσωπικό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όραμα του κόσμου. Στη διαμόρφωση και
συγκρότηση της προσωπικότητας του Σολωμού, που ήταν "προικισμένη
πλουσιοπάροχα από τη φύση", έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο οι σπουδές του στην
Ιταλία. Μην ξεχνούμε άλλωστε, ότι για τους ευκατάστατους Επτανήσιους, όπως
παρατηρεί ο Πολυλάς, "από τα ιταλικά γράμματα άρχιζε η παιδομάθεια". Δε
γεννάται αμφιβολία, ότι την πνευματική του ενηλικίωση, το μέστωμα του πνεύματός
του, τη συγκρότηση της πλούσιας αισθητικής του εμπειρίας καθώς και την
αποκρυστάλλωση της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πίστης του στην αξία
της ζωντανής γλώσσας και των εθνικών παραδόσεων, σύμφωνα με τα κηρύγματα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του Διαφωτισμού, τη χρωστάει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο ποιητής μας στην έντονη πνευματική κίνηση
της Ιταλίας και στον κύκλο των λογίων της, που βαθειά τον επηρέασαν. Εκτός από
τους δασκάλους του και φίλους ( Ν. Κασιμάτης, </span><span lang="EN-US">Santo</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">Rossi</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, </span><span lang="EN-US">Bellini</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, </span><span lang="EN-US">Butturini</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, </span><span lang="EN-US">Torti</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, </span><span lang="EN-US">Montani</span><span style="mso-ansi-language: EL;">) σχετίσθηκε ο Σολωμός με το φημισμένο Μόντη, θαύμασε
το Φώσκολο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και επηρεάστηκε απο το
Μαντζόνη. Το ξετύλιγμα όμως των σπάνιων πνευματικών του δυνάμεων και ο
σχηματισμός μιας αδρής, μιας ξεχωριστής προσωπικότητας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τον έφεραν σε τολμηρή κριτική στάση απέναντι
στον Μόντη: " Δεν πρέπει τινάς να συλλογίζεται τόσο", του είπε ο
Μόντης ερεθισμένος, ενώ ο Σολωμός ερμήνευε ενα χωρίον του Δάντη, "πρέπει
να αισθάνεται, να αισθάνεται". "Πρέπει πρώτα με δύναμη να συλλάβει ο
νούς - απάντησε ευθύς ο νέος ποιητής- κι έπειτα η καρδιά θερμά να αισθανθεί ότι
ο νους εσυνέλαβε"*(Πολυλάς, Προλεγόμενα).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">(*<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Η φράση αυτή του Σολωμού νομίζουμε ότι κρύβει μια αισθητική και
ερμηνευτική αρχή, που συνδέεται άλλωστε με έναν από τους "προφορικούς
στοχασμούς" του, σύμφωνα με μαρτυρία του Ρεγκάλντι, πρώτο μάζωμα Γ,
Βαλέτα, έκδοση περιοδικού Έρευνα, Αλεξάνδρεια 1936 σ.18: " Δι' εμέ η
ποίησις είναι λογικόν μεταβεβλημένον εις εικόνας και αισθήματα". Κατά τον
καθηγητή Κριαρά (Διονύσιος Σολωμός, Αθήνα 1969 σ.23) η απάντηση του Σολωμού στο
Μόντη δεν αποτελεί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>λογοτεχνικό δόγμα.)<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i><span style="mso-ansi-language: EL;">Αλλά παρ' όλες τις ιταλικές επιδράσεις και τις
γερμανικές αργότερα, που , κατά τον Πολυλά, "έμελλαν να ενεργήσουν τόσον
καρποφόρα εις τον ελληνικώτατον νουν του", στη συνείδηση του Σολωμού είναι
πάντα ζωντανές η θρησκευτική παράδοση του τόπου και η μητρική του γλώσσα, ενώ
τα δημοτικά τραγούδια και τα παιδικά βιώματα αποτελούν τα μονιμότερα
συναισθηματικά στοιχεία. Γυρνώντας ο Σολωμός από τη φιλελεύθερη Ιταλία στη
Ζάκυνθο (1818), "πλουτισμένος με το άνθος της ιταλικής σοφίας",
κινήθηκε στο χώρο της ζωντανής ελληνικής πραγματικότητας<i style="mso-bidi-font-style: normal;"> <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></i>και έβαλε το αυτί του ν'
ακούσει από το στόμα του λαού τα εθνικά τραγούδια, " τα οποία ήδη φρόντιζε
να συνάξει από τα διάφορα μέρη της Ελλάδας", όπως μας πληροφορεί ο
Πολυλάς. Στο στόμα του ζακυνθινού λαού ήταν άλλωστε ζωντανή η κρητική παράδοση,
ενώ για τη Βοσκοπούλα ο ίδιος ο ποιητής λέει, πως δεν είναι γυναίκα στη Ζάκυνθο
που να μην την γνωρίζει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το πολιτιστικό αυτό κλίμα, που δημιούργησε
κυρίως το πέρασμα της κρητικής παράδοσης μετά το 1669 στα Επτάνησα, και στο
οποίο κινήθηκαν οι προσολωμικοί ποιητές, όπως ο Μαρτελάος, ο Κουτούζης, ο
Γουζέλης, επηρέασε το Σολωμό. Ήταν<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>"ευλογία που το Σολωμό δεν τον είχε αγγίξει η λόγια παράδοση κι
έτσι η επαφή του με το λαϊκό στάθηκε άδολη και γόνιμη", παρατηρεί ο Λ.
Πολίτης. Στη Ζάκυνθο άκουσε ο Σολωμός τα αυτοσχεδιάσματα ενός τυφλού γέροντος,
που ζούσε με το τραγούδι, κι "εδυνάμωσε το θάρρος του εις το μέλλον του
Έθνους" με τους στίχους του φτωχού Νικολάου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Ο Άγιος Τάφος του Χριστού, εκείνος δεν εκάη.<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εκεί που βγαίνει τ' Άγιο
Φως άλλη φωτιά δεν πάει.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά και ο Αντώνιος Μαρτελάος με τους
πατριωτικούς του στίχους, που εξυμνούν την ελευθερίαν και εύχονται την
αναγέννηση του έθνους, και που στάθηκε δάσκαλος<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>για το Σολωμό, τον βοήθησε, ιδίως με τον "Ύμνον εις την
περίφημον<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γαλλίαν, αρχιστράτηγον
Βοναπάρτην και το στρατηγόν Γεντίλλην", στη σύλληψη της δεύτερης στροφής
του δικού του Ύμνου. Να μια στροφή από τον ύμνο αυτό του Μαρτελάου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Όθεν είσθε των Ελλήνων<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>παλαιά ανδρειωμένα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κόκκαλα
εσκορπισμένα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τώρα λάβετε πνοήν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το
Σολωμό, ωστόσο, δεν τον βοήθησε μόνο το διαμορφωμένο πνευματικό κλίμα, οι
φιλελεύθερες ιδέες και η ζωντανή γλωσσική παράδοση της Επτανήσου, που ήδη από
το 1534 γίνεται, εκτός από προφορική και γραπτή, χάρη στον Κερκυραίο λόγιο
Νικόλαο Σοφιανό, που πρώτος προώθησε τη χρήση της δημοτικής στο γραπτό λόγο και
έγραψε γραμματική της δημοτικής. Τον βοήθησε, κατά ευτυχή συγκυρία, η άφιξη του
Σπ. Τρικούπη το 1822 στη Ζάκυνθο. Αλλά και ο Αντώνης Μάτεσης και ο γιατρός Ταγιαπιέρας
με την πνευματική τους δραστηριότητα συμπαραστάθηκαν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στον ποιητή στη δύσκολη αυτή ώρα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ιδιαίτερης σημασίας στάθηκε, βέβαια, η
γνωριμία του ποιητή με το<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σπυρ.Τρικούπη.(βλ.
περ. "Παναθήναια" χρ. Β',1902, σ. 221-222). Όταν ο Σολωμός του
διάβασε την ιταλική του "Ωδή για πρώτη λειτουργία", ο Τρικούπης, που
είχε μείνει σκεπτικός, του είπε: " Το ποιητικόν σας τάλαντον σας
επιφυλάσσει ωραίαν θέσιν εις τον ιταλικόν Παρνασσόν. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλ' αι πρώται θέσεις εν αυτώ<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχουν ήδη καταληφθή. Ο ελληνικός Παρνασσός
δεν έχει ακόμη τον Δάντην του". Στην αντίρρηση δε του Σολωμού, ότι δεν
ήξερε καλά την ελληνική γλώσσα για να γράφει<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>σ' αυτήν, ο Τρικούπης απάντησε: " Η γλώσσα, την οποίαν εμάθατε,
μαζί με το μητρικόν γάλα, είναι η ελληνική. Είναι λοιπόν εύκολον να την
επαναφέρετε εις την μνήμην σας". <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αμέσως του προμήθευσε τις Ωδές του
Χριστόπουλου - το Βηλαρά τον γνώρισε από τον Ταγιαπιέρα - κι έγινε ο
καθοδηγητής του για την ελληνική γλώσσα και τη λογοτεχνία. Μετά από μια
εβδομάδα άκουσε ο Τρικούπης από τον ποιητή την "πρώτη του ελληνική
σύνθεση":<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Την είδα την Ξανθούλα<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">την είδα όταν αργά,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">εκίνησε η βαρκούλα<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να πάη στην ξενητειά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Φυσικά η "Ξανθούλα" δεν αποτελεί
την "πρώτη ελληνική σύνθεση" του Σολωμού, γιατί μπορούμε βάσιμα να
υποστηρίξουμε πως ο Σολωμός μετά την επιστροφή του στη Ζάκυνθο (1818) άρχισε να
καταπιάνεται με τα ελληνικά, μια και προσανατολίστηκε από το ένστικτο και από
τις σπουδές<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του στη ζωντανή
πραγματικότητα του τόπου του και του καιρού του.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενδεικτικά αναφέρουμε την "Τρελλή
Μάνα", που η συγγραφή της τοποθετείται από τον Πολυλά πριν από το 1822.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Την περίοδο αυτή που θεωρήθηκε εποχή της
προετοιμασίας (1818-1822, πρώιμη ζακυνθινή περίοδος), ψάχνει ο Σολωμός να βρεί
το δρόμο του. Κατανοεί αρκετά ενωρίς, ότι "η αρμονία του στίχου δεν είναι
πράγμα όλο μηχανικό, είναι ξεχείλισμα ψυχής". Η πρωτη βασικά δημιουργική
περίοδος, η ζακυνθινή στο μεγαλύτερο μέρος, αρχίζει με τον Ύμνο (1823) και
τερματίζει με τον Κρητικό (1833). Ο Κρητικός εγκαινιάζει την<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"νέα ποιητική εποχή", την
κερκυραϊκή πρώτη, όπου εγκαταλείπεται η αυθόρμητη έμπνευση και η πυρετώδης, η
εύκολη τεχνοσύνθεση του στίχου στον Ύμνο και στην Ωδή για το θάνατο του
Μπάυρον.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από την περίοδο αυτή, κυρίως, αρχίζει η
επίμονη, η εξουθενωτική επεξεργασία του στίχου, η αναζήτηση νέων εκφραστικών
τρόπων, για να φθάσει η ποιητική ιδέα και μορφή στη σφαίρα της τελειότητας.
Άλλωστε ο ίδιος το 1824 έγραψε σχετικά: " Η δυσκολία την οποίαν αισθάνεται
ο συγγραφέας δε στέκει εις το να δείξει φαντασία και πάθος, αλλά εις το να
υποτάξη αυτά τα δυο πράγματα, με καιρό και με κόπο, εις το νόημα της
τέχνης". Η τελευταία περίοδος της σολωμικής δημιουργίας 1844-1857 (σύμφωνα
με άλλη άποψη 1847-1857), χαρακτηρίζεται από υποτονικότητα στην παραγωγή, αλλά
οι αισθητικές απαιτήσεις φτάνουν στο ανέφικτο και ίσως γι' αυτό επιστρέφει μετά
το 1847 στην ιταλική στιχουργία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αυτοί είναι οι κυριότεροι σταθμοί της
ποιητικής πορείας του Σολωμού. Στην πρώτη, ωστόσο, περίοδο, συναντούμε, ευτυχώς,
ολοκληρωμένα αλλά κατώτερα αισθητικώς έργα, καθώς και τον πυρήνα των
σημαντικότερων έργων της ωριμότητας του. Είναι η περίοδος που προσδιόρισε την
πορεία του και σφράγισε το έργο του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αφήνοντας το εξωτερικό σχήμα της πορείας του
Σολωμού, επανερχόμαστε στη διαπίστωση ότι με τη μεσολάβηση του Σπ. Τρικούπη
κατάφερε ν' αποβάλλει την ατολμία του στη χρήση της ελληνικής και με καιρό και
με κόπο φιλολογικά να τη σπουδάσει. Βέβαια ο Τρικούπης δε βρήκε εντελώς
ανέτοιμο το Σολωμό στη<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στροφή του στη
νεοελληνική γλώσσα. Αντίθετα, όπως υποστηρίζει ο Μ. Σιγούρος (Δ. Σολωμού: 'Άπαντα,
ΟΕΣΒ, Αθήναι 1957, σ. 37), ο Τρικούπης εσύστησε στο Σολωμό να κάμει, καθώς
φαίνεται κι από τη βεβαίωση του Στράνη, σύμφωνα με την οποία ο Σολωμός
"κάνει ότι μπορεί για να διαπλάσει τη νεοελληνική γλώσσα" (σελ. 36).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γεγονός είναι πάντως, πως με τον Τρικούπη
υποδαυλίστηκε η φιλοδοξία του Σολωμού. Τα λόγια του Τρικούπη, "τα οποία
εφαίνοντο, καθώς παρατηρεί ο Πολυλάς, ωσάν ενός απεσταλμένου της κοινής
αγωνιζόμενης μητέρας προς το καλύτερο από τα τέκνα της, ανταποκρίνοντο εις τη
διάθεση και εις τα πρώτα βήματα του Σολωμού, ώστε γιομάτος θάρρος εξακολούθησε
τη μελέτη της μητρικής του γλώσσας. Και όσον καιρό ο νέος φίλος του έμεινε εις
τη Ζάκυνθο ήταν αχώριστοι, καταγινόμενοι αδιάκοπα εις την απλή, και μετά ταύτα,
αλλά πολύ ολίγον εις την αρχαία".<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι αρχαίοι κλασικοί λοιπόν και οι νεώτεροι,
οι δικοί μας και οι ξένοι, η κρητική λογοτεχνία, τα δημοτικά τραγούδια και η
Αγία Γραφή επιδρούν ευεργετικά στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής του ιδιοσυγκρασίας
και καλλιεργούν το πνεύμα του. Με αποτέλεσμα η δύναμη του στοχασμού του και η
ευαισθησία του να τον τοποθετήσουν στην κορυφή του Νεοελληνικού Παρνασσού,
μολονότι ήταν λίγα τα ελληνικά του και αδούλευτη ακόμα η δημοτική γλώσσα. Γιατί
έσπασε τα δεσμά του αρχαϊστικού πνεύματος και επικοινώνησε βαθειά με την
ελληνική ψυχή και τα προβλήματα του παρόντος. Κι ενώ γύρω του κυριαρχούσαν η κλασικιστική
τεχνοτροπία, με τα ψυχρά, ως επί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το
πλείστον, προϊόντα, και ο ρομαντισμός με τα ρητορικά ξεσπάσματα και τα τρικυμισμένα
πάθη, ο Σολωμός δεν υποτάχθηκε σε κανένα από τα δυο ρεύματα. Αντίθετα έκαμε
κάτι τολμηρό και πρωτότυπο: προχώρησε στη συγχώνευσή τους και δημιούργησε νέο
είδος "μιχτό, αλλά νόμιμο". Το νέο είδος το συναντούμε στα έργα της
ωριμότητάς του, όπου συνδυάζονται τα λεπτότερα αισθήματα με τα υψηλότερα
νοήματα και "κλασσικοποιούνται", κατά κάποιο τρόπο, τα ρομαντικά
στοιχεία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι τα έργα της αληθινής τέχνης και τα
μεγάλα ανθρώπινα πάθη, με συμπυκνωμένα τα αιώνια θέματα της ζωής δοσμένα σε
ασύγκριτα λυρικά οράματα στοχασμού και συγκινήσεως, μεγαλείου και ομορφιάς. Σ'
αυτό το επίπεδο τοποθετούνται τα έργα του Σολωμού, που δίνουν την υψηλότερη
έκφραση ζωής του Νέου Ελληνισμού και συγχρόνως έχουν υπεριστορικό, υπερχρονικό
χαρακτήρα.</span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά πρέπει<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>να τονιστεί εδώ ότι δεν είναι ούτε το γλωσσικό ντύμα ούτε ακόμα οι
μεγάλες ιδέες (πατριωτικές, ηθικές, θρησκευτικές ), που εχάρισαν στο Σολωμό την
αθανασία. Τη δόξα του την οφείλει αποκλειστικά στο γεγονός, ότι είναι πρώτ' απ'
όλα και πάνω απ' όλα ποιητής. Και κατά τον Θ. Γκοτιέ: " Η εύρωστος τέχνη
μόνη κατακτά την αιωνιότητα. Και οι θεοί αποθνήσκουν, αλλά οι στίχοι διαμένουν
κυρίαρχοι και δυνατότεροι του χάλυβος".<span style="mso-spacerun: yes;">
</span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα από τα γνωρίσματα της σολωμικής ποιήσεως
είναι ο ιδανισμός. Σ' όλη του τη ζωή τον κάτεχε το πάθος της τελειομορφίας. Ένα
πάθος που του στοίχισε τον απαρομοίαστο δραματικό αγώνα για την υποταγή του
γλωσσικού υλικού και τη διαμόρφωσή του σε ανώτατο ποιητικό όργανο. Το οποίο του
πρόσφερε τις έσχατες δυνατότητές του για να εκφράσει με τους υψηλότερους
φθόγγους, με μια σύγχρονη, πρωτόφαντη ποίηση, που ανταποκρίνεται στις
μεγαλύτερες αισθητικές αξιώσεις, την κορυφαία στιγμή της Νεοελληνικής
Ιστορίας.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και όσο ανέβαινε εις το νόημα
της τέχνης, ολοένα και περισσότερο κατακτούσε την καίρια, την πυκνή και οριστική
έκφραση και προχώρησε πέρα από τον αβρό, τον ειδυλλιακό τόνο του διαχυτικού
λυρισμού, δημιουργώντας "δια τους γυμνασμένους και βαθείς νόας" τη
νέα, την "καθαρή" ποίηση, με άκρα συνείδηση της αισθητικής και της
νοηματικής λειτουργίας της λέξεως και με ασυνήθιστη αίσθηση των πλαστικών και
μουσικών στοιχείων της γλώσσας μας. Το αλάθητο καλαισθητικό του ένστικτο τον
οδήγησε ως τα άδυτα των αδύτων της ποιήσεως και καθώς έθρεψε το πνεύμα του με
την ιδεαλιστική φιλοσοφία του Εγέλου, τις αισθητικές θεωρίες του Σίλερ και
άλλων Γερμανών ποιητών και στοχαστών έργα, μεταφρασμένα για χάρη του από το Ν.
Λούντζη, μια και ο Σολωμός δεν ήξερε γερμανικά, ενώ ήξερε πολύ καλά, εκτός από
τα ιταλικά, γαλλικά και αγγλικά, κέρδισε σε εσωτερική διάσταση και πλούτο και
δυνάμωσε τις καταβολές του. Με αποτέλεσμα να βιώσει συγκλονιστικά τη μεγάλη
πράξη του 21 και να εκφράσει τον ηθικοπνευματικό της δυναμισμό με την
ανασύνθεση του πυρακτωμένου υλικού της και την αναγωγή της στον ιδανικό κόσμο
της τέχνης, ταυτίζοντας την με την απόλυτη ιδέα, όπου ξάνοιγε το φόντο της
Εγελιανής φιλοσοφίας, που ταίριαζε στην ψυχοσύνθεσή του. Ιδίως ο Σολωμός
μελέτησε κείμενα από την "Αισθητική" του Έγελου μεταφρασμένα από τον
Πολυλά, όπου υπάρχει η άποψη του Έγελου σχετικά με το ρόλο της ποιήσεως, που είναι
"η τέλεια έκφραση του Πνεύματος". Για την επική δε ποίηση σημειώνει
ότι δεν είναι παρά η "έκφραση της εθνικής ζωής", προς τη οποία
προσανατολίστηκε ο Σολωμός.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>'Έτσι κερδίζει το 21 το υψηλό του νόημα και
πραγματώνεται μέσα στην ποίηση. Ο ποιητής το άγγιξε εσωτερικά, το ένιωσε σα
θαύμα και το περιέβαλε με τη μαγεία του ποιητικού λόγου. Ενός λόγου βαθύτατα
λυρικού με διαύγεια και μουσικότητα ανυπέρβλητη, όπου δεν υπάρχουν νεφελώματα
και φραστικά πυροτεχνήματα. Γιατί η λέξη, που αναβρύζει απ' την καρδιά, πλούσια
κι ολόζεστη, συνυφαίνεται με τα λογικά στοιχεία, πράγμα που μας δίνει την
αίσθηση του κλασσικού, όχι μόνο από την άποψη της μορφής αλλά και του
περιεχομένου με την σύζευξη της ιδέας του Ωραίου και του Αγαθού.</span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός εκφράζει ποιητικά και δικαιώνει
ηθικά τον Αγώνα. Η ιδέα της Πατρίδας αποθεώνεται μέσα στο έργο του, που δεν
είναι παρά άμεσος ή έμμεσος αντίλαλος της Επαναστάσεως. Η Επανάσταση
στραφτάλισε στο πνεύμα του, τον έβγαλε από το εγώ του και η ιδέα της ελευθερίας
κυριάρχησε στο έργο του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το οποίο μας δίνει την ουσία των γεγονότων
από παλλόμενη ζωντάνια, δημιουργεί την ψυχική δόνηση, ανοίγει ορίζοντες και
επιτρέπει τη "μέθεξη" και τη βαθύτερη σύλληψη του νοήματός των.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σε ότι έγραψε από τον "Ύμνον εις την
Ελευθερίαν" μέχρι το "</span><span lang="EN-US">CARMEN</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">SECULARE</span><span style="mso-ansi-language: EL;">", αλλά ιδίως στα έργα της ωριμότητάς του, τα
φλογισμένα περιστατικά του 21, καθώς ενορχηστρώνονται από<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το Μονάρχη - Νου, μεταβάλλονται σε πνευματικά
και αισθητικά ισοδύναμα, δηλαδή σε Τέχνη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν, "το άσμα
ασμάτων της ποιητικής εμπνεύσεως" κατά τον Τερτσέτη, σημαδεύει τη μεγάλη
περίοδο της ποιήσεως του, που γεμίζει από τη βουή του 21 και αφιερώνεται στην
ιδέα της Πατρίδας. Δηλώνει μ' αυτόν τον τρόπο την παρουσία του ο 25ετής ποιητής
στον τιτάνιο αγώνα της φυλής του με το τραγούδι του, την τίμια πράξη της
ζωής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του, που δεν έχει μόνο δοξαστικό,
αλλά και παιδαγωγικό, "πολιτικό" χαρακτήρα, μια και ένιωσε βαρύ το
χρέος της διανοήσεως και της τέχνης μπροστά στο ξέσπασμα των ηθικών και
πνευματικών δυνάμεων του Έθνους. Συγκλονίζεται από το σεισμό του 21 και
αναγαλλιάζει η ψυχή του καθώς τον αγγίζει<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>η θεία πνοή της Ελευθερίας.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
συγκίνηση, που διερμηνεύει, είναι ατομική και εθνική μαζί και η φιλοδοξία του
τον ωθεί σε παραλληλισμό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προς τον
Πίνδαρο:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Εις τα χόρτα, εις τα
λουλούδια<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">το ποτήρι δεν βαστώ<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">φιλελεύθερα τραγούδια <o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σαν τον Πίνδαρο εκφωνώ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αν όμως
το αρματωμένο έθνος άνοιξε το δρόμο της Ελευθερίας, τα "έμμουσα
νιάτα" του με κορυφαίο το Σολωμό, εγκαινιάζουν τα νέα μας γράμματα και
δημιουργούν τη μεγάλη ποίηση.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο "Ύμνος" του Σολωμού τυπώθηκε το
1825 στο Μεσολόγγι και καθώς παρατηρεί ο Πολυλάς "ο γενικός ενθουσιασμός
του Έθνους εδέχθη το σοφό και αρμονικώτατον άσμα". Βέβαια μοιάζει
αυθόρμητο λυρικό ανάβρυσμα, ξεχείλισμα ψυχής και είναι ένα άνισο νεανικό έργο
με ρητορικότητα στην έκφραση και αμετουσίωτο υλικό σε πολλά σημεία. Αλλά από τα
πρώτα κιόλας βήματα γίνεται άμεσα αισθητό το ποιητικό μέγεθος του Σολωμού και
συναπαντούμε στον "Ύμνο" άφθαστους σε ποιότητα στίχους με την
ελευθερία θεοποιημένη μέσα σε υπερκόσμιο φως:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Α! Το φως που σε
στολίζει,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σαν ηλίου φεγγοβολή,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και μακρόθεν σπινθηρίζει,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">δεν είναι, όχι, από τη
γη.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Λάμψην έχει όλη φλογώδη<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">χείλος, μέτωπο, οφθαλμός.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Φως το χέρι, φως το πόδι,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι όλα γύρω σου είναι
φως.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το χρόνο
που έγραψε τον<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ύμνο, άρχισε τη σύνθεση του
" Διαλόγου ", που τον ετελείωσε τους πρώτους μήνες του 1825.
Πρόκειται για ένα πεζό κείμενο σε μορφή διαλόγου ( Ποιητής - Φίλος - Σοφολογιότατος),
σύμφωνα με τη μόδα της εποχής, που εγκαινιάζει τον κριτικό λόγο στην Ελλάδα. Ο
Διάλογος εκφράζει τις γλωσσικές ιδέες του Σολωμού, ολοκληρωμένες σε θεωρία. Ο
νέος Σολωμός με ζωντανό και απόλυτο τρόπο υπερασπίζεται τη γλώσσα του λαού και
ζητεί την καθιέρωσή της ως εθνικής μας γλώσσας. Αναγνωρίζει τη λαϊκή γλώσσα σαν
το μοναδικό εθνικό εκφραστικό όργανο και τη θεωρεί μαζί με την ελευθερία:
"Μήγαρις, γράφει, έχω άλλο στο νου μου, πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;",
βάθρο της εθνικής μας ζωής και προϋπόθεση πνευματικής και πολιτιστικής
αναπτύξεως. Ο Διάλογος, έργο πολυμάθειας του Σολωμού, αντανακλά τα επιχειρήματα
του πρώιμου δημοτικισμού και του ευρωπαϊκού διαφωτισμού και στρέφεται εναντίον
των αρχαϊστών, αλλά και του Κοραή της "μέσης οδού", δηλαδή της
καθαρεύουσας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι αλήθειες, που κήρυξε ο Σολωμός στο
Διάλογο, δεν βρήκαν την απήχηση, που θα περίμενε κανείς, αν εξαιρέσουμε βέβαια
την επτανησιακή σχολή, στη νεοελληνική πνευματική ζωή. Στην μετεπαναστατική
Ελλάδα κυριάρχησαν οι Φαναριώτες, οι οποίοι με το στόμα του Α. Σούτσου μίλησαν
έτσι για το Σολωμό και τον Κάλβο:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Ο Κάλβος και ο Σολωμός
ωδοποιοί μεγάλοι<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι οι δυο παρημέλησαν της
γλώσσης μας τα κάλλη<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">αλλά ιδέαι πλούσιαι πτωχά
ενδεδυμέναι<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">δεν είναι δι' αιώνιον
ζωήν προωρισμέναι...<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Το γλωσσικό πρόβλημα, που έθεσε ο Σολωμός στο
Διάλογο, κράτησε σχεδόν εκατόν πενήντα χρόνια διχασμένους τους Έλληνες:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">- Γνωρίζεις τα ελληνικά, κύριε; ρώτησε ο
Σοφολογιώτατος τον ποιητή.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">-Γνωρίζεις τους Έλληνας, κύριε; Τους γνωρίζεις;
Τους εσπούδαξες από μικρός; ρώτησε με τη σειρά του ο ποιητής και απάντηση δεν
έλαβε.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Καθώς
προχωρεί ο Διάλογος, πάνω σ' ένα απόσπασμα του Πλάτωνος, ο Σοφολογιώτατος
αναφωνεί:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">-Ευμορφότατα λόγια!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και ο
ποιητής του απαντά: Ευμορφότατο νόημα!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο σημείο
αυτό, πέρα από το καθαρά γλωσσικό και αισθητικό πρόβλημα, ανιχνεύομε μια εθνική
υποθήκη, μια και το διαφορετικό πνεύμα, που αντιπροσωπεύουν δυο αντίθετοι στο
χώρο της παιδείας, αλλά και της κοινωνικής και εθνικής μας ζωής κόσμοι, οι
δημοτικιστές και οι καθαρευουσιάνοι , ταλάνισε το νέο ελληνισμό και αποτέλεσε
ανασταλτικό παράγοντα στην πορεία του. Αλλά η ιδιομορφία του ελληνικού
πολιτιστικού χώρου, οι εθνικές περιπέτειες και οι διεθνείς συγκυρίες δεν
επέτρεψαν ούτε τη λύση π.χ. της Ιταλίας (όπως και των άλλων ευρωπαϊκών λαών),
στο γλωσσικό πρόβλημα, που απομακρύνθηκε από τη Λατινική, ούτε την πρόσφατη
λύση του Ισραήλ, που επέστρεψε στη γλώσσα των Αγίων Γραφών, την αρχαία εβραϊκή.
Με αποτέλεσμα ως τις μέρες μας να δοκιμάζεται το έθνος μας από αυτή τη
διαφωνία. Η πρόοδος όμως, που σημειώθηκε στο ζήτημα αυτό, μας επέτρεψε να
προσεγγίσουμε πέρα από οποιουσδήποτε φανατισμούς και σκοπιμότητες, στη σωστή
λύση, που είναι η αναγνώριση της δημοτικής σαν εθνικής μας γλώσσας. Αλλά πάνω
στις γλωσσικές θέσεις του Σολωμού πολύ ενδιαφέροντα είναι όσα γράφει ο Ν.
Τωμαδάκης:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Αι θέσεις του
ποιητού ότι η γλώσσα δεν εξευγενίζεται παρά δια της κυρώσεως την οποίαν δίδει η
χρήσις των συγγραφέων` ότι αι διάλεκτοι δεν καθιστούν αδύνατον την συνεννόησιν
των Ελλήνων` ότι δεν είναι η ορθογραφία (και δη ο τονισμός και τα πνεύματα) τα
οποία έδωσαν αξίαν εις τα έργα των αρχαίων ` ότι δεν πρέπει να
προσαρμόζωμεν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τας δημώδεις λέξεις προς
το αρχαϊκόν τυπικόν κατά Κοραήν` ότι δυνάμεθα να χρησιμοποιώμεν το λεκτικόν της
αρχαίας, προσαρμόζοντες αυτό προς τους νόμους της νέας Ελληνικής` ότι ο
συγγραφεύς δεν απομιμείται την λαϊκήν γλώσσαν, αλλά διαμορφώνει την ιδικήν του
επί τη βάσει αυτής, την οποίαν - αν είναι άξιος - κυριεύει, ουδένα συντηρητικόν
εις το γλωσσικό ζήτημα ή γλωσσολόγον, ουδένα σοφολογιώτατον σημερινόν δηλαδή,
θα εσκανδάλιζον".<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Νεανικό έργο του Σολωμού είναι και ο
"Λάμπρος", ποίημα βυρωνικής εμπνεύσεως (1826-1834). Την υπόθεση του
"Λάμπρου", "υπόθεση μελοδράματος", που έμεινε απόσπασμα,
μας την έδωσε ο Πολυλάς. Με το "Λάμπρο", ποίημα αδύνατο, πλήρωσε ο
Σολωμός το φόρο στην εποχή του, σύμφωνα με το Γ. Αποστολάκη (Η ποίηση στη ζωή
μας, Β' έκδοση, Βιβλ. Εστίας, σ. 209). Στο "Λάμπρο", που ένα του
απόσπασμα, το υπ' αριθ. </span><span lang="EN-US">XXV</span><span style="mso-ansi-language: EL;">, τη Δέηση της Μαρίας και το Όραμα του Λάμπρου,
δημοσίευσε ο ίδιος ο ποιητής το 1834 στην "Ιόνιο Ανθολογία" της
Κέρκυρας, προσπάθησε ο Σολωμός να μας δώσει τη σύγκρουση των ανθρωπίνων παθών
με τον ηθικό νόμο, κατά ρομαντικό τρόπο, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα
θρησκευτική και πατριωτική, αλλά και τραγικού μεγαλείου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όσο βέβαια και αν ο Σολωμός δεν έμεινε
ικανοποιημένος από το "Λάμπρο", είναι γεγονός ωστόσο, ότι το έργο
αυτό σημαδεύει τη μεταβατική περίοδο και δείχνει την πορεία του προς την
ωριμότητα, μια και άστραψε μέσα στην ψυχή του " το νόημα της τέχνης".
Οι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>11σύλλαβοι στίχοι και οι οχτάβες,
(εκτός από την "Τρελή Μάνα" και "Τα δυο αδέλφια", παλαιότερα
ποιήματα, σε σύντομα μέτρα, συσσωματωμένα στο "Λάμπρο"), έξοχα σχεδιασμένοι,
με ρυθμικό περπάτημα και τεχνική τελειότητα, δείχνουν τις γλωσσικές κατακτήσεις
του Σολωμού, την αρτιωμένη έκφραση, τον πλούτο των εικόνων και τη δύναμη της
φαντασίας του. Το βλέπουμε ήδη καθαρά, πως προσεγγίζομε στην τεχνική του:
"είδος μιχτό, αλλά νόμιμο", όπου εξισορροπείται η ρομαντική έμπνευση
με τα κλασσικότροπα στοιχεία:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Και προβαίνει η Μαρία
λίγη να πάρη<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">δροσιά στα σωθικά τα
μαραμένα`<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">είναι νύκτα γλυκιά, και
το φεγγάρι<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">δε βγαίνει να σκεπάση
άστρο κανένα`<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">περίσσια, μύρια, σ' όλη
τους τη χάρη,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">λάμπουν άλλα μονάχα, άλλα
δεμένα`<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κάνουν και κείνα Ανάσταση
που πέφτει<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">του ολόστρωτου πελάου μες
στον καθρέφτη.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά και ο "Κρητικός", 1833, που
εγκαινιάζει την περίοδο των μεγάλων έργων του Σολωμού, απόσπασμα έμεινε. Το
ωρίμασμα της ποιητικής τέχνης του Σολωμού, επιτυγχάνεται καθώς ο ποιητής
απομακρύνεται από τους νόμους της ιταλικής στιχουργίας, δουλεύει το 15σύλλαβο
και μελετά συστηματικά την κρητική ποίηση και τα δημοτικά τραγούδια. Στον
"Κρητικό" του ο Σολωμός προχώρησε πέρα από το δημοτικό τραγούδι και
τον Ερωτόκριτο, που τον επηρέασαν, κι ανέδειξε την ανώτερη ποιητική του
ευαισθησία στην προσωπική τεχνοσύνθεση του στίχου, στη μελωδικότητα του ρυθμού
και στη τελειότητα του δεκαπεντασύλλαβου, απ' όπου αναδύονται αιθέριοι λυρικοί
στοχασμοί και μυστικοί απόκοσμοι τόνοι:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Εκοίταξε τα ουράνια, κ'
εκείνα αναγαλλιάσαν,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και την αχτινοβόλησαν και
δεν την εσκεπάσαν`<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι από το πέλαο, που
πατεί χωρίς να το σουφρώνη,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κυπαρισσένιο ανάερα τ'
ανάστημα σηκώνει,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι ανεί τς αγκάλες μ'
έρωτα και με ταπεινοσύνη,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι έδειξε πάσαν ομορφιά
και πάσαν καλοσύνη.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Τότε από φως μεσημερνό η
νύχτα πλημμυρίζει,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κ' η χτίσις έγινε ναός
που ολούθε λαμπυρίζει.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">.................................................................................<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Έλεγα πως την είχα ιδεί
πολύν καιρόν οπίσω,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">καν σε ναό ζωγραφιστή με
θαυμασμό περίσσο,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κάνε την είχε ερωτικά
ποιήσει ο λογισμός μου<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">καν τ' όνειρο, όταν μ'
έθρεφε το γάλα της μητρός μου<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ήτανε μνήμη παλαιή,
γλυκιά κι αστοχισμένη,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">που ομπρός μου τώρα μ'
όλη της τη δύναμη προβαίνει.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο
Κρητικός, σύμβολο ανδρείας και ηθικού μεγαλείου, είναι, κατά τον Αποστολάκη,
ανταύγεια της ψυχής του Σολωμού... Τον εξαγίασε, τον εξευγένισε, τον έπλασε
ποιητή. Υψώθηκε από το Σολωμό σε ιδανική σφαίρα, πέρασε το κατώφλι του αιώνιου,
ξανοίγεται στο μεταφυσικό χώρο, οραματίζεται τη Δευτέρα Παρουσία:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Καπνός δε μένει απο τη γη
- νιος ουρανός εγίνει`<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">σαν πρώτα εγώ την αγαπώ
και θα κριθώ μ' εκείνη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός
διαγράφει με τον Κρητικό του το οντολογικό περίγραμμα της ανθρώπινης υπάρξεως,
που τοποθετείται στον ιδεατό ωραιολατρικό χώρο, στο χώρο του απόλυτου, ουράνιου
κάλλους και παίρνει αγγελική μορφή.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά και η Φεγγαροντυμένη είναι ένα αιθέριο
ποιητικό πλάσμα, που έχει κάτι από το "κρυφό μυστήριο" της μεγάλης,
της εξαγνιστικής ποίησης του Σολωμού. Κατά τον Αποστολάκη, που ανέλυσε τον
Κρητικό στα βιβλία του " Η ποίηση στη ζωή μας" και "Τα τραγούδια
μας", η Φεγγαροντυμένη ζωντανεύει και παρασταίνει την ομορφιά της Ζωής και
της Φύσης, που αντιχτύπησε εκείνη τη στιγμή στο νου του Κρητικού. Αντίθετα ο ελληνιστής
Α. Χόρβατ στο έργο του: Σολωμός εκδ. Κασιγόνη, Περ.Έρευνα, Αλεξάνδρεια 1935, σ.
16, υποστηρίζει ότι στη μορφή της Φεγγαροντυμένης ενσαρκώνονται καθαρά
πλατωνικές ιδέες. Πέρα όμως από την άποψη αυτή και από τη σωστή παρατήρηση του
Χόρβατ (σ. 23), ότι ο ιδεαλισμός του Σολωμού "ως προς τον έρωτα
καθρεφτίζεται στις γυναικείες μορφές των έργων του", καθώς και την άποψη του
Μ. Σιγούρου (ο.π), ότι "η γυναίκα ήταν μεσ' το άγιο βήμα της ψυχής του ένα
κρυφό ίνδαλμα, ένας όμορφος κόσμος ηθικός, αγγελικά πλασμένος", νομίζομε
πως η Φεγγαροντυμένη, που τη βρίσκομε και στο Γ' Σχεδίασμα (Απόσπασμα </span><span lang="EN-US">VI</span><span style="mso-ansi-language: EL;">) των Ελευθέρων
Πολιορκημένων, έχει αναλογίες με την Ελευθερία του Ύμνου, την όλη λάμψη
φλογώδη, δηλαδή με μια υπερκόσμια, θεία οπτασία, που ταυτίζεται με την ιδεατή,
την αθάνατη Ελλάδα του Ι. Αποσπάσματος (Γ' Σχεδίασμα).<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι είναι το πιο
αντιπροσωπευτικό ποίημα, έργο ζωής, του Σολωμού. Στους Ελεύθερους
Πολιορκημένους "έπρεπε, όπως αναφέρει ο Πολυλάς, να φανή ακέραιος ο
άνθρωπος, το ύψος της ψυχής, και εν ταυτώ τα φυσικά αισθήματα εις όλη τους τη
σφοδρότητα. Αυτό το σέβας προς όλα τα ιδιώματα του θείου πλάσματος, ανάγκαζε
τον ποιητή να μη θυσιάζει κανένα από αυτά, αλλά να τα θέσει όλα εις μίαν
αρμονικήν ισοζυγία` να παραστήσει πλαστικώς τα παντοειδή ανθρώπινα ορμήματα,
αισθήματα, φρονήματα και πάθη` τον έρωτα, την μητρικήν αγάπη, τον ενθουσιασμό
της δόξας, την φιλοζωία, τον έρωτα προς τα κάλλη της φύσης, την ώρα οπού
θανάτου σκιά τα σκεπάζει των αγωνιζομένων` και σύγχρονα να δείξει την υπεροχή
του πνεύματος ομπροστά εις όλα τα εξωτερικά ενάντια".</span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά και οι σημειώσεις του ίδιου του ποιητή,
οι περίφημοι στοχασμοί του, που αναφέρονται στους Ελεύθερους Πολιορκημένους,
δίνουν το μέτρο της νέας ποιητικής τροπικής του Σολωμού, της νέας του
αισθητικής κατάκτησης κυριαρχημένης από την ιδέα, ότι αισθήματα και πάθη πρέπει
να υποτάσσονται στο "νόημα της τέχνης". Την ώριμη φάση της ποιητικής
πορείας του Σολωμού, τη συναντούμε στους Ελεύθερους Πολιορκημένους, που
αποτελούν το αποκορύφωμα και το καταστάλαγμα του έργου του. Ήδη έχει αρχίσει να
βαδίζει προς την καθαρότητα, την τελειότητα της μορφής σε συνάρτηση με το υψηλό
περιεχόμενο και τις ενσαρκωμένες, τις προσωποποιημένες ιδέες της ελευθερίας και
της πατρίδας. Καταφέρνει τη συναίρεση των μουσικών και πλαστικών στοιχείων του
λόγου, και φθάνει στην καλλιτεχνική αποκρυστάλλωση και στην τέλεια έκφραση
μετουσιώνοντας αισθητικά τις ιδέες και πραγματώνοντας την ιδανική ποιητική
σύνθεση. Να πως ο ίδιος ο Σολωμός εμφανίζει τη νέα του ποιητική τροπική, την
τάση του προς<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το απόλυτο της ποιητικής
τέχνης, πράγμα που "δεν έγινε ποτέ αρκετά καλά": "Εφάρμοσε εις
την πνευματικήν μορφή την ιστορία του φυτού, το οποίον αρχινάει από το σπόρο
και γυρίζει εις αυτόν". Και παρακάτω σημειώνει:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Όλο το ποίημα ας εκφράζη το Νόημα,
ωσάν ένας αυτοϋπαρχτος κόσμος, μαθηματικά βαθμολογημένος, πλούσιος και
βαθύς...Εις το ποίημα του Χρέους μακρινή πρέπει<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>να είναι η φριχτή αγωνία μέσα εις την δυστυχία και εις τους πόνους, όπως
εκείθε φανερωθή απείραχτη και άγια η διανοητική και ηθική παράδεισος".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια με αυτά τα αισθητικά αιτήματα, που
έθεσε ο Σολωμός, δεν ήταν δυνατό να μη μείνει το ποίημα των Ελεύθερων
Πολιορκημένων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποσπασματικό. Στο έργο
του αυτό ανιχνεύομε την ανοδική πορεία του Σολωμού στις κορφές του καθάριου
λυρισμού, όπως φανερώνεται στα δυο τελευταία Σχεδιάσματα. Στο πρώτο βέβαια
ακολουθεί την παλαιά γνώριμη τεχνική της ιταλικής στιχουργίας που δεν ταίριαζε
στο ύψος και τη σοβαρότητα του θέματός του:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Το χάραμα επήρα<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">του Ήλιου το δρόμο,<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κρεμώντας τη λύρα<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τη δίκαιη στον ώμο,-<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι' απ΄ όπου χαράζει<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ως όπου βυθά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το Β'
Σχεδίασμα, που αρχίζει ταυτόχρονα με τον Κρητικό, δείχνει την προχωρημένη
τεχνική του Σολωμού, που έχει προσωπικώτερο χαρακτήρα, στηριγμένη στην εθνική
παράδοση, την οποία οικειώθηκε πιο πολύ στην ωριμότητά του. Όσο όμως κι αν
προχώρησε στην κατάκτηση μιας ανώτερης θεωρίας και πρακτικής στην περιοχή της
ποιητικής<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τέχνης, έμεινε πάντα
ανικανοποίητος. Να τι γράφει ήδη το 1830 στον Τερτσέτη: "Πόσο χαίρομαι που
δε σε βασανίζει ο στοχασμός κανενός<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ν έ
ο υ<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ε ί δ ο υ ς. Έ, καημένοι εμείς! Αν
η φύση θελήση, η δουλειά θα πάη καλά' αν όχι, όσο κι αν αλλάξη δρόμο κανείς, δε
θ' αλλάξη παρά τρόπο παραδαρμού".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο Β' Σχεδίασμα είναι εμφανής η επίδραση
του Ερωτόκριτου και δημοτικού τραγουδιού. Ο ποιητής χρησιμοποιεί επίσης το
ομοιοκατάληκτο 15σύλλαβο στίχο, με περισσότερη όμως αρμονία και αρρενωπότητα,
αναζητώντας το βαθύτερο νόημα της δημοτικής ποιήσεως και κατακτώντας νέους
εκφραστικούς τρόπους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά θα πρέπει να περάσουμε στο Γ' Σχεδίασμα
των Ελεύθερων Πολιορκημένων για να συναντήσουμε το "νέο είδος" στην
τεχνοσύνθεση του στίχου. Πρόκειται για την καθαρά προσωπική ποίηση του Σολωμού,
που τείνει να γίνει αντικειμενική, πέρα από κάθε επίδραση της κρητικής
λογοτεχνίας, χωρίς πια την ομοιοκαταληξία, με καταξιωμένη την εθνική παράδοση,
έσχατη αξιοποίηση των εκφραστικών δυνατοτήτων της δημοτικής γλώσσας και ύψωση
της τέχνης του στο χώρο του ανέφικτου και του απόλυτου. Γι' αυτό και το Γ'
Σχεδίασμα "παραμένει κάτι το αξεπέραστο για τον ίδιο το Σολωμό".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από το Γ' Σχεδίασμα είναι "Ο
Πειρασμός". Πρόκειται για στίχους πρωτάκουστους στην ελληνική ποίηση, με
τον αδρό κι ηρωικό στοιχείο του δεκαπεντασύλλαβου, υψωμένου όμως κατακόρυφα στο
χώρο της προσωπικής δημιουργίας, που έχουν το ρυθμό του λεβέντικου χορού, του
τσάμικου. Να η αποθέωση της ομορφιάς της άνοιξης:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έστησ' ο
Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και μες στη σκιά που φούντωσε και κλεί δροσιές και
μόσχους<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ανάκουστος κιλαϊδισμός και λιποθυμισμένος.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">χύνονται μες στην άβυσσο τη μοσχοβολισμένη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά
τους,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτια της πηγής
τους,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Έξ' αναβρύζει κι η ζωή σ' γη, σ' ουρανό, σε κύμα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Αλλά στης λίμνης το νερό, π' ακίνητο 'ναι κι
άσπρο,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ακίνητ' όπου κι αν ιδής, και κάτασπρ' ως τον πάτο,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">με μικρόν ίσκιον άγνωρον<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έπαιξ' η πεταλούδα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">που 'χ' ευωδίσει τς ύπνους της μέσα στον άγριο
κρίνο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Αλαφροϊσκιωτε καλέ, για πες απόψε τι 'δες'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα σπαρμένη μάγια!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ουδ' όσο καν' η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">γύρου σε κάτι ατάραχο π΄ασπρίζει μες τη λίμνη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">μονάχο ανακατώθηκε το στρογγυλό φεγγάρι,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">κι όμορφη βγαίνει κορασιά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ντυμένη με το φως του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Στους "Ελεύθερους
Πολιορκημένους", που άρχισε να τους σχεδιάζει μαζί με τη "Γυναίκα
της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ζάκυθος" (1826),καθώς
αντικτύπησε στην αισθαντική του ψυχή το περιφερόμενο πάθος του Μεσολογγίου,
αυτή η πολυθρήνητη τραγωδία, θέλησε να ενσαρκώσει τις "Μεγάλες
Ουσίες", που νοηματοδοτούν τη ζωή μας, με τρόπο συμβολικό και δραματικό,
αντικρύζοντας το οντολογικό πρόβλημα του ανθρώπου σε διαλεκτική σχέση με τη
φύση, την ελευθερία, αλλά και το θάνατο, κάτω από το πρίσμα του6 αιώνιου και
του πνευματικού.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κατά τον Γ. Αποστολάκη (Η Ποίηση στη ζωή
μας, σ. 261), "οι "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" στο βάθος δείχνονται
υπέρτατη έκφραση του πόθου του ποιητή για τη λευτεριά και, για να μην αλλάξουμε
τα λόγια μας, οι "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" είναι η μορφή του ανθρώπου,
καθώς τη γέννησε η λαχτάρα του Σολωμού να πλησιάση τους ηρωικούς αγωνιστές του
Μεσολογγιού και να γίνη ένα μαζί τους". Και παρακάτω (σ. 262) σημειώνει:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Οι "Ελεύθεροι Πολιορκημένοι"
είναι ο υψηλός ύμνος στο ανεχτίμητο καλό του ανθρώπου, στη θέληση. Εκεί μέσα ο
Σολωμός μας φανέρωσε το τρομερό μυστικό της: θέληση σημαίνει χρέος' θέλει μόνο
εκείνο ο άνθρωπος, που είναι πρόθυμος να πάθει' τη στιγμή που ελαττωθεί η
προθυμία του, αδυνατίζει κ' η θέλησή του".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ό,τι λοιπόν ουσιαστικώτερο έχει ο άνθρωπος,
την ψυχή του, τη βαθειά του πίστη σε ανώτερα ιδανικά της ζωής δεν μπορεί ούτε ο
θάνατος να τ' αφαιρέσει. Γι' αυτό, όταν οι πολιορκημένοι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βρίσκονται κοντά στη μεγάλη τους θυσία
μουρμουρίζοντας "Μνήσθητι, Κύριε, είναι κοντά. Μνήσθητι, Κύριε,
εφάνη!" εξαγνίζεται η ψυχή τους, ζουν την αληθινώτερη ζωή και υψώνονται,
κατά τον Αποστολάκη, στη θέση των αγίων του έθνους. Πράγματι ο Σολωμός με το
τραγούδι του "άγιασε τους αγωνιστές στην ψυχή μας"( σ. 269). Γιατί οι
αγωνιστές στην υπέρτατη στιγμή της εξόδου αποδεσμεύονται από τα δεσμά του
φυσικού κόσμου και κινούνται στο θεϊκό χώρο της απόλυτης ελευθερίας, πέρα όχι
μόνο από τους πολιορκητές τους, αλλά και από το θάνατο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο ίδιος άλλωστε ο Σολωμός μας βοηθεί με τους
στοχασμούς του στη σύλληψη του σχεδίου της ενότητας των "Ελεύθερων
Πολιορκημένων", μια σύλληψη κλασσική των μορφών <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με εναρμόνιση εσωτερικής και εξωτερικής ζωής,
με ταύτιση του ατομικού προς το καθολικό και ανταπόκριση του διαμορφωμένου
ήθους σ' ένα πνευματικό κέντρο του ηθικού ιδεαλισμού: "...Όλοι οι
ανθρώπινοι δεσμοί... ριζωμένοι εις τη γη, και με αυτούς ο ενθουσιασμός της
δόξας-τους αρπάζεται η γη και τοιουτοτρόπως αναγκάζονται να ξεσκεπάσουν εις τα
βάθη της την αγιωσύνη της ψυχής τους.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Εις τον πάτο της εικόνας πάντα η Ελλάδα και το μέλλον της". Και
παρακάτω: "Κάμε ώστε ο μικρός κύκλος, μέσα εις τον οποίον κινιέται η
πολιορκημένη πόλι, να ξεσκεπάζη... τα μεγαλύτερα συμφέροντα της Ελλάδας, για
την υλική θέσι... και για την ηθική θέσι τα μεγαλύτερα συμφέροντα της
ανθρωπότητος. Τοιουτοτρόπως η υπόθεση δένεται με το παγκόσμιο σύστημα".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όλες οι εμπειρίες του ποιητή από την
πολιορκία του Μεσολογγίου και την έξοδο βρίσκονται στους Ελεύθερους<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πολιορκημένους, όπου η υψηλή τέχνη του μας
επιτρέπει να κοινωνήσουμε με την τραγική πράξη των ηρώων και να μνημειώσουμε
μέσα μας την αθάνατη θυσία τους. Μέσα στο ποίημα του Χρέους -αυτός ήταν ο
αρχικός τίτλος- η ανθρώπινη ψυχή βρίσκεται σε δεινή εσωτερική κι εξωτερική
πάλη. Παλεύουν οι ήρωες με τον εχθρό, με την πείνα αλλά και με τις φυσικές
δυνάμεις, με το κάλεσμα της ζωής, με τους λογής πειρασμούς, που αντιμάχονται τη
θέλησή τους. Πολυεδρικώτερη σύλληψη της συγκρούσεως ανάμεσα στο βιολογικό και
στο πνευματικό μέρος της ζωής, δε γίνεται να υπάρξει. Από το ένα μέρος το
φυσικό περιβάλλον και το "μέγα αγαθό και πρώτο" της ζωής υψώνονται
στο χώρο της απόλυτης ομορφιάς και από το άλλο μέρος τα ηθικοπνευματικά αγαθά
προβάλλουν ακαταμάχητα. Ο Σολωμός στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους"
διεισδύει ως τα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ξεσκεπάζει το μεγαλείο της. Γράφει στο Β' Σχεδίασμα:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Οι ήρωες είναι ενωμένοι και, μέσα τους, λόγια λένε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>για την αιωνιότητα, που μόλις τα χωράει'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>στα μάτια και στο πρόσωπο φαίνονται οι στοχασμοί τους'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τους λέει μεγάλα και πολλά η τρίσβαθη ψυχή τους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αγάπη κ' έρωτας καλού τα σπλάχνα τους τινάζουν'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Τα σπλάχνα τους κ' η θάλασσα ποτέ δεν ησυχάζουν'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>γλυκιά κ' ελεύθερ' η ψυχή σα να 'τανε βγαλμένη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>κ' ύψωναν με χαμόγελο την όψι τη φθαρμένη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μέσα από
το αντάριασμα των παθών οι ήρωες που έκλεισαν στην ψυχή τους τη Ελλάδα,
υψώνονται στο χώρο της θυσίας και εξαγιάζονται, όπως οι μάρτυρες της πίστεως. Η
νίκη του ηθικού κόσμου είναι γεγονός. Θριαμβεύει η ιδέα του χρέους με τη θυσία
ισόποσο βίωμα, και η ηθική ελευθερία βεβαιώνεται με την αγωνιζόμενη αρετή, το
αληθινώτερο γνώρισμα της αξιοπρέπειας του ανθρώπου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είν' έτοιμα στην
άσπονδη πλημμύρα των αρμάτων<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δρόμο να σχίσουν τα σπαθιά, κ' ελεύθεροι να
μείνουν:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εκείθε με του αδελφούς , εδώθε με το χάρο.-<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά και
το δράμα των γυναικών, που βρίσκονται σε ισοζυγία με τους άνδρες, μολονότι
είναι δεμένες περισσότερο με τα πρακτικά θέματα, και με τη ζωή, εμφανίζεται σ'
όλη του την ένταση. Γι' αυτό ο Σολωμός σημειώνει: Θαυμάζω τες γυναίκες μας και
στ' όνομά τους μνέω. Στους "Ελεύθερους Πολιορκημένους" συγκεκριμένα
το πάθος των κλιμακώνεται από δοκιμασία σε δοκιμασία ("ως και το αεράκι
μας πολεμάει", λέει μια γυναίκα) και αφού περάσουν από τη γύμναση στη
στέρηση και την υπομονή:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Μεγάλο πράμμα η υπομονή...<span style="mso-spacerun: yes;">
</span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αχ! μας την έπεμψε ο Θεός' κλεί θησαυρούς κ΄εκείνη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">καταφέρνουν να νικήσουν
τη φύση τους και να κόψουν τις γέφυρες με τη ζωή:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Έρμα 'ν' τα μάτια, που καλείς,
χρυσέ ζωής αέρα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και προχωρούν από αναβασμό σε αναβασμό στην
κατάκτηση της εσωτερικής ελευθερίας και υψώνονται με δύναμη (μολονότι " η
δύναμη δεν είν' σ' αυτές ίσια με τ' άλλα δώρα"), ύστερα από ψυχική
προετοιμασία, μαζί με τους άνδρες, στο κέντρο της θυσίας;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Και βλέπω πέρα τα παιδιά και τες ανδρογυναίκες <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>γύρου στη φλόγα π' άναψαν, και θλιβερά τη θρέψαν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μ' αγαπημένα πράματα, και με σεμνά κρεββάτια,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ακίνητες, αστέναχτες, δίχως να ρίξουν δάκρυ'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και 'γγιζ' η σπίθα τα μαλλιά και τα λυωμένα ρούχα'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>γρήγορα, στάχτη, να φανής, οι φούχτες να γιομίσουν.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στους
"Ελεύθερους Πολιορκημένους", που "ακουμπούν σ' ένα εξωτερικό
περιστατικό", εκφράζεται η κοσμοθεωρία η βιοθεωρία του ποιητή. Όλο το
βάθος και το πνευματικό νόημα της ανθρώπινης ζωής το συναντούμε στο ποίημα
αυτό, όπου ενσαρκώνεται, κατά τα λόγια του Σολωμού, " το ουσιαστικώτερο
και υψηλότερο περιεχόμενο της αληθινής ανθρώπινης φύσης, η Πατρίδα και η
Πίστις". Οι αιώνιες συγκινήσεις του ανθρώπου, τα μεγάλα πάθη, όλοι οι
ανθρώπινοι δεσμοί δένονται σε μια υψηλονόητη ποίηση, με κλασσική ισορροπία,
όπου γοητεύει η δύναμη των λυρικών εικόνων και η αρμονία των ήχων. Η ζωή
προβάλλει, σ' όλη της τη δόξα και την τραγική της ουσία, σαν αγώνισμα
ελευθερίας. Μιας ελευθερίας που παίρνει στις μεταφυσικές της προεκτάσεις το
χαρακτήρα της πάλης του καλού και του κακού, τοποθετημένης όμως από το Σολωμό
"από τη μεταφυσική στη φυσική" , στη ζωντανή πραγματικότητα.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ενώ όμως στους "Ελεύθερους
Πολιορκημένους" εκφράζεται ο θρίαμβος του καλού, στη "Γυναίκα
της<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ζάκυθος" (1826-1829), αυτό το
ισοδύναμο ποιητικό πεζογράφημα, δοσμένο με βιβλική απλότητα και μεγαλοπρέπεια,
εκφράζονται αντιθετικά, οι δαιμονιακές δυνάμεις του κακού, οι
"αντιπνευματικές" δυνάμεις.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρόκειται μάλλον για σάτιρα ωρισμένων
αριστοκρατικών κύκλων της Ζακύνθου για τη συμπεριφορά τους προς τις
Μεσολογγίτισσες. Για το βαθύτερο νόημα του έργου διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις.
Κατά τον Κ. Καιροφύλα, η "Γυναίκα της Ζάκυθος" συμβολίζει την αγγλική
εξουσία' "μητρυιάν κακήν, μισούσαν την μητέρα Ελλάδα και βασανίζουσαν την
κόρην Εφτάνησον". Ο Π. Καραβίας αποκρούει αυτή τη γνώμη και μιλάει για
"οιδιπόδειο σύμπλεγμα" του Σολωμού απέναντι στη μητέρα του. Δεν
αποκλείεται βέβαια η σάτιρα του Σολωμού να αφορά ωρισμένο πρόσωπο. Αυτό όμως
δεν εμπόδισε τον ποιητή να υψωθεί σε καθολικώτερη θεώρηση των πραγμάτων
παρουσιάζοντας, στην αρχή κιόλας του έργου του, το Διονύσιο τον Ιερομόναχο
κοντά στο πηγάδι κι ακουμπησμένο στο φιλιατρό, να αναρωτιέται: "Και οι
δίκαιοι κατά τη Θεία Γραφή πόσοι είναι;". Από τη "Γυναίκα της
Ζάκυθος" (το έργο ολόκληρο εδημοσίευσε ο Κ. Καιροφύλας: Δ.Σολωμού ανέκδοτα
έργα, εκδόσεις Στοχαστή 1927 και αργότερα (1944) ο Λ. Πολίτης), ο Πολυλάς
διέσωσε μόνο ένα απόσπασμα, όπου περιφέρονται οι Μεσολογγίτισσες " σα
χορός αρχαίας τραγωδίας". Φυσικά το θέαμα συγκίνησε βαθειά το Σολωμό. Αλλά
ας αφήσουμε καλύτερα τον Πολυλά να μιλήσει:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Εις αυτήν την εποχή (1826) ο Σολωμός
έγραψε τον "Λάμπρο"... Και<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τούτου του συνθέματος ηθικός ήταν ο εξωτερικός σκοπός, με μέρη όπου
εικονίζεται ο εθνικός αγώνας. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και ενώ
εκαταγίνετο ο ποιητής εις αυτό, το ελληνικόν έθνος, ύστερα από αθάνατα
ανδραγαθήματα, εκόντευε να καταποντισθή από τις άγριες και πολυάριθμες δυνάμεις
του βαρβάρου. Ο ηρωισμός μες τα βάθη της συμφοράς, άκρος εις την πολιορκίαν του
Μεσολογγιού, αντιχτυπούσε εις την ψυχήν του ποιητή μας' και βέβαια αυτός δεν
ημπορούσε να είναι ο ύστερος εις το να αισθάνεται και ν' αποδείξει την
συμπάθειά του προς την υψηλή πολυθρήνητη τραγωδία, οπού εξετυλίζετο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εις την εκεί αντίκρυ στερεά. Αυτή η
συμπάθεια, η οποία τότες ετίμησε τόσο τα εθνικά φρονήματα του Ζακυνθινού λαού,
καθώς προτήτερα κι έπειτα εδοξάσθησαν πολλά παιδιά του θυσιαζόμενα για την ελευθερία
της Ελλάδας, δεν δύναμαι καλύτερα να τη μαρτυρήσω παρά με τις εξής ολίγες
γραμμές σχεδιασμένες από τον ποιητή σύγχρονα με τα συμβάντα: <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1. Και εσυνέβηκε αυτές τες ημέρες οπού οι
Τούρκοι επολιορκούσαν το Μεσολόγγι' και συχνά ολημερνίς, και κάποτε οληνυχτίς
έτρεμε η Ζάκυνθο από το κανόνισμα το πολύ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2. Και κάποιες γυναίκες Μεσολογγίτισσες
επερπατούσαν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τριγύρω γυρεύοντας για τους
άνδρες τους, για τα παιδιά τους, για τ' αδέλφια τους, που επολεμούσανε.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>3. Και στην αρχή εντρεπότανε νάβγουνε και
επροσμένανε το σκοτάδι για ν' απλώσουν το χέρι, επειδή δεν ήτανε
μαθημένες.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>4. Και είχανε δούλους, και είχανε σε πολλές
πεδιάδες γίδια, βόιδια και πρόβατα πολλά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>5. Και ακολούθως εβιαζόντανε και
εσυχνοτηράζανε από το παραθύρι τον ήλιο πότε να βασιλέψει για νάβγουνε.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>6. Αλλά όταν επερισσέψανε οι χρείες εχάσανε
την εντροπή' ετρέχανε ολημερνίς.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>7. Και όταν εκουραζόντανε, εκαθόντανε στ'
ακρογιάλι και συχνά ασηκώνανε το κεφάλι κι΄ακούανε, γιατί εφοβόντανε μη πέση το
Μεσολόγγι.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>8. Και τες έβλεπε ο κόσμος να τρέχουνε τα
τρίστρατα, τα σταυροδρόμια, τα σπίτια, τα ανώγια και τα χαμώγια, τες εκκλησίες,
τα ξωκκλήσια, γυρεύοντας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>9. Και ελαβαίνανε χρήματα, πανιά για τους
λαβωμένους.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>10. Και δεν τους έλεγε κανένας το όχι, γιατί
οι ρώτησες των γυναικών ήταν τες περισσότερες φορές συντροφευμένες από τες
κανονιές του Μεσολογγιού, και η γη έτρεμε αποκάτου από τα πόδια μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>11. Και οι πλέον πάμπτωχοι εβγάνανε τ' οβολάκι
τους και το δίνανε, και εκάνανε το σταυρό τους κοιτάζοντας κατά το Μεσολόγγι
και κλαίοντας".<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το έργο του Σολωμού, ιδίως της ωριμότητας,
όπως είναι ο "Πόρφυρας", ο "Κρητικός", οι "Ελεύθεροι
Πολιορκημένοι", δεν ολοκληρώθηκε. Γιατί απλούστατα, καθώς ήταν καθαρόαιμη
λυρική ψυχή ανηφόριζε στις κορφές του λυρισμού με αποτέλεσμα να γίνεται δύσκολο
το περπάτημά του στις υπώρειες της ποιήσεως, όπου το αφηγηματικό στοιχείο
χαμήλωνε τον ποιητικό τόνο ως την πεζολογία, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των
επικολυρικών συνθεμάτων, που ήταν άλλωστε της μόδας στην εποχή του. Ο Σολωμός
καταπιάστηκε να γράφει επικολυρικό έργο και πραγμάτωσε λυρικό. Ο λυρικός λόγος
ωστόσο είναι η γνησιώτερη μορφή της ποιητικής τέχνης, η μεγάλη λαχτάρα της. Και
καθώς παρατηρεί ο Πόε, με τον οποίο ο Σολωμός παρουσιάζει ομοιότητες τόσο στην
ποίηση (καθαρός ποιητής ο Σολωμός- Πρόδρομος του νεώτερου λυρισμού ο Πόε), όσο
και στην πεζογραφία ("Γυναίκα της Ζάκυθος" του πρώτου - εφιαλτική
ατμόσφαιρα των διηγημάτων του δεύτερου) : "Πιστεύω πως ένα μικρό ποίημα
είναι ανύπαρκτο. Υποστηρίζω πως η έκφραση μακρό ποίημα είναι απλώς μια
αντινομία".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά το έργο του, έτσι όπως έφτασε ως εμάς,
έτσι όπως μας το παρουσίασε η κριτική οξυδέρκεια του Πολυλά, αποσπασματικό*,
ερειπωμένο, είναι αυτό που μπόρεσε να μας αφήσει ο Σολωμός (τα χαμένα
χειρόγραφα μάλλον είναι μύθος). Ωστόσο κι έτσι δεν χάνει την αξία του κι είναι
πάντοτε ολόλαμπρη κι ολοζώντανη η παρουσία του στον εθνικό πνευματικό μας βίο.
Χρόνια και χρόνια τώρα συνοδεύει τις γενιές στις υψηλότερες πνευματικές
ανατάσεις, σελαγίζει στον πνευματικό ουρανό της Ελλάδος και αποτελεί μαζί με το
Εικοσιένα το σημαντικώτερο φανέρωμα του νεοελληνικού πνεύματος.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;">*Ήδη από το 1869 σε μια
επιστολή του σε φίλο του ο θαυμαστής και φίλος του Σολωμού Ν. Τομαζέο έκανε μια
καίρια παρατήρηση: "Ακόμα κι αν βρεθούν όλα τα έργα, που έγραψεν<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο Διονύσιος Σολωμός, και πάλιν αποσπάσματα θα
είναι".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">2. Ο Σολωμός και
το Εικοσιένα<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">"Μόλις ο Άρης ήνθησε εν
Ελλάδι και η<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ηδύπνους Μούσα συνήνθησε μετ'
αυτού"<o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Κ. Παλαμάς.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δε γίνεται να θυμηθούμε το 21 χωρίς την
πνευματική παραγωγή που προκάλεσε η μεγάλη αυτή πράξη, η προεξαγγελτική του
μέλλοντος του νεώτερου Ελληνισμού, χωρίς το Διονύσιο Σολωμό.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια η Ιστορία φωτίζει τα γεγονότα, αλλά
και η ποίηση έχει τη δική της αλήθεια, δίνει το κλίμα μιας εποχής και εκφράζει
την εθνική μας ζωή εναργέστερα από την ιστορική εικονογράφηση. Πράγμα που έκαμε
τον Αριστοτέλη να παρατηρήσει στην Ποιητική του τα εξής: "Διό και
φιλοσοφώτερον και σπουδαιότερον ποίησις ιστορίας εστίν' η μεν γαρ ποίησις
μάλλον τα καθόλου, η δ' ιστορία τα καθ' έκαστον λέγει".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Διονύσιος Σολωμός είναι ο ποιητής'
ακριβέστερα ο εθνικός μας ποιητής, που εκφράζει ό,τι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πιο αληθινό και βαθύ έχει το Έθνος, την
αυθεντικώτερη Ελλάδα. Γενάρχης της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας ο Σολωμός αντιπροσωπεύει
την καλή ώρα του νεοελληνικού πολιτισμού. Κινήθηκε μέσα στην ιστορία και στην
παράδοση, βυθίστηκε στις ρίζες της φυλής του, έθρεψε το πνεύμα του με ελληνικά
και ξένα πνευματικά προϊόντα, ένιωσε την αξία του παρελθόντος και προσδιώρισε
την πνευματική εξέλιξη του μέλλοντος. Έζησε σύρριζα στην ψυχή του το δράμα του
Έθνους, εμπνεύσθηκε από το μεγαλύτερο αγώνα της φυλής, τον οποίο εξέφρασε σ'
όλη του την πληρότητα και το μεγαλείο, αποκρυσταλλώνοντάς τον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>λυρικά, μεταβάλλοντάς τον σε ποίηση. Μια
ποίηση λιτή, γεμάτη υψηλό νόημα, αντιρρητορική, αδρή σε πυκνότητα και
μουσικότητα απαράμιλλη.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το έργο του, που στο μεγαλύτερο μέρος
αποτελείται από αποσπάσματα, δεν είναι μεγάλο σε ποσότητα. Σε ό, τι όμως
έγραψε, ιδίως κατά την περίοδο της ωριμότητας, όταν οριστικά μπήκε στο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"νόημα της τέχνης", με αποτέλεσμα
να βασανίζεται από τον δαίμονα της τελειότητας, υπάρχει - το αισθανόμαστε
παντού, ακόμα και σε απομονωμένους στίχους - "καθαρή" ποίηση. Φυσικά
αυτό δεν έγινε χωρίς κόπο και χρόνο. Η πορεία προς την τελειότητα και η αγωνία
της κατακτήσεως <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της οριστικής έκφρασης,
που αποτέλεσε λαμπρό πνευματικό στίβο για τον ποιητή, είναι το μέγιστο δίδαγμα
της ποιητικής τέχνης, μια αισθηματική παρακαταθήκη. Γι' αυτό και χαρακτηρίζεται
"ζωντανή πηγή" για την νεώτερη ποίηση και εξακολουθεί να σπουδάζεται
η μεγάλη αυτή μορφή των γραμμάτων μας, η αντιπροσωπευτική της "πνευματικής
αφυπνίσεως του 'Έθνους".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός είναι ο ποιητής, ο οποίος, για να
συντελεσθεί η μαγεία του λόγου, απορρίπτει τα φθαρτά, τα αντιποιητικά στοιχεία.
Με αποτέλεσμα να κερδίσει ο στίχος, καθώς καμινεύεται αναβλύζοντας από τα
ψυχικά έγκατα, στερεότητα, αρτιότητα. Και συγχωνεύοντας τη λέξη με τα πράγματα
καταφέρνει να εναρμονίσει την μορφή με το περιεχόμενο, σε μια σύζευξη των
συναισθηματικών και των νοηματικών στοιχείων, φθάνοντας έτσι στο "
μεγαλύτερο λεκτικό επίτευγμα της νεοελληνικής γλώσσας". Καθώς υπήρξε
λυρική ψυχή, αλλά και εμπνευσμένος στοχαστής, προβληματίστηκε πάνω στα
"καιριώτερα" και εξέφρασε στα ποιήματά του σπουδαία πάθη της ψυχής
και όλα "τα μεγάλα ενδιαφέροντα του ανθρώπου". Στο έργο του,
παράλληλα με την "επτανησιακότητα", δηλαδή την γλυκοθυμία, την
αβρότητα, την τρυφερότητα, που αντιπροσωπεύουν την "ιωνική" πλευρά
της ιδιοσυγκρασίας του, βρίσκομε, καθώς παρατήρησε ο Κλέων Παράσχος, και την
"δωρική" πλευρά, δηλαδή την αρρενωπότητα, το ηρωικό αντίκρυσμα της
ζωής, που είναι στοιχείο ολοζώντανο και όσο προχωρεί στις μεγάλες επικολυρικές
συνθέσεις ολοένα και εναργέστερο γίνεται. Οι δυο αυτές πλευρές της
ιδιοσυγκρασίας του ρίχνουν φως στην ποιητική του δημιουργία, η οποία στα πρώτα
της φανερώματα, χαρακτηρίζεται από την ειδυλλιακή, την ρεμβαστική διάθεση, για
να υψωθεί<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ύστερα από τον " Ύμνο εις
την Ελευθερίαν" (1823), στο χώρο του πιο υψηλού ηρωισμού και να μείνει σ'
αυτόν ως το τέλος της ζωής του.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός ονομάστηκε δίκαια εθνικός ποιητής.
Το έργο του αντικατοπτρίζει τον Ελληνισμό σε ό, τι πιο βαθύ και ουσιαστικό
έχει, και εκφράζει το 21, δηλαδή τη συμπύκνωση των αρετών της φυλής και την
ηρωικότερη έξαρσή της. Μέσα στον Αγώνα βλέπει ο Σολωμός ό, τι υψηλότερο και
βαθύτερο έχει ο άνθρωπος, τη Θρησκεία και την Πατρίδα, και βρίσκει μέσα σ΄αυτόν
την πραγμάτωση των ευγενέστερων ανθρωπίνων αξιών. Μεγαλύτερο γεγονός σε νόημα
και σε ομορφιά από το 21 δεν γινόταν να υπάρξει για τον ποιητή. Και αφέθηκε να
καταυγασθεί από τις αστραπές του θείου φωτός του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Με το 21,
που είναι, κατά τον Α. Ραγκαβή, το ύψιστον ποίημα του 19ου αιώνα, συντελέστηκε
μια "έκρηξη" στην ψυχή του ποιητή, πράγμα που τον οδήγησε στην
υπέρβαση του "Εγώ" και στην ενσυνείδητη τοποθέτησή του στο
"κέντρον της Εθνικότητος". Αυτή τη φρικίαση της ψυχής του από το
ολόφωτο όραμα της αναγεννώμενης πατρίδας τη συναντούμε στον "Ύμνο",
όπου, ο " αγωνιστής με τα θεία όπλα του πνεύματος" αναγαλλιάζει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καθώς άμεσα, βιωματικά, σε μια ποιητική
ενατένιση, τον αγγίζει η προσωποποιημένη Ελευθερία, και τραγουδά με ακράτητη
νεανική ορμή και "ιερή ανατριχίλα" το πατριωτικό του πάθος:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σε
γνωρίζω από την κόψη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του σπαθιού την τρομερή,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>σε γνωρίζω από την όψη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>που με βία μετράει τη γη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>των
Ελλήνων τα ιερά,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και σαν πρώτα ανδρειωμένη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>χαίρε, ώ χαίρε, Ελευθεριά!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μόλις είδε την ορμή σου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο
ουρανός... ... ... ... ... ... .. ... <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>εγαλήνευσε... ... .... ..... ..... .. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ώ τρακόσιοι! σηκωθείτε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και ξανάλθετε σ' εμάς'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τα παιδιά σας θελ' ιδήτε<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>πόσο μοιάζουνε με σας ... <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σ' ένα
από τα πρώτα του γράμματα (Λ. Πολίτη, ο Σολωμός στα γράμματά του, Αθήνα, σ.
19), διαβάζουμε: "Χρειάζονται όμως άλλα πράγματα τώρα, για να δείξουμε τις
ικανότητες που έχει η γλώσσα. Δε θέλω να περάση κανενός από το μυαλό, πως την
ώρα που νικούν οι δικοί μας στον Μαραθώνα, εγώ κάθομαι και τραγουδώ ένα
βοσκόπουλο".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο μεταξύ έχει γράψει τον Ύμνο εις την
Ελευθερίαν και στο μυαλό του έχει "ελευθερία και γλώσσα". Έχει ήδη
αποφασίσει, οιστρηλατημένος από την αγάπη του για την "θεϊκιά κι όλη
αίματα πατρίδα", να δημιουργήσει έργο τοποθετημένο εις "το κέντρον
της Εθνικότητος". Γίνεται έτσι ικανός να νιώσει το ηρωικό πνεύμα του
Εικοσιένα και ολοζώντανο, απαρόμοιαστο, να το εκφράσει. Τα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γεγονότα της Επαναστάσεως τα παρακολουθούσε
με πάθος και βοηθούσε χρηματικά τον Αγώνα. Λέγεται μάλιστα πως μυήθηκε κι ο
ίδιος στην Εθνεγερσία στον Άη - Γιώργη, όπου ορκίζονταν οι φιλικοί της
Ζακύνθου, και πως γίνονταν συνεδριάσεις των φιλικών της Ζακύνθου στο σπίτι του
για τις υποθέσεις της Επαναστάσεως. Κέντρο του έργου του είναι το Εικοσιένα. Τα
ποιήματά του είναι άμεσος αντίλαλος του Μεγάλου Αγώνα. Η Επανάσταση τρέφει την
ποίησή του και προσδιορίζει το ποιητικό και το ανθρώπινο είναι του. Ο Ύμνος εις
την Ελευθερίαν, του οποίου οι πρώτες στροφές καθιερώθηκαν στα 1865 με μουσική
Ν. Μάντζαρου ως εθνικός μας ύμνος, η ωδή εις τον θάνατόν του Λόρδου Μπάυρον, το
επίγραμμα των Ψαρών, ο Λάμπρος, ο Κρητικός, Η Ελληνίδα Μητέρα, οι Ελεύθεροι
Πολιορκημένοι, και άλλα ποιήματα και πεζά, όπως ο Διάλογος και η Γυναίκα της
Ζάκυθος, άμεσα ή έμμεσα πηγάζουν από το Εικοσιένα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν θεωρείται από τον
Πολυλά σαν ο πρώτος γνήσιος καρπός της Ελληνικής φαντασίας, η οποία σημαδεύει
την αναγέννηση του νεοελληνικού λυρισμού. Στον Ύμνο βέβαια βρίσκομε δίπλα στις
ανατάσεις και τις πτώσεις του ποιητικού τόνου και την αισθητικήν αρτιότητα δεν
τη συναντούμε συχνά. Ωστόσο είναι ευλογία η ολοκλήρωσή του. Ο Ύμνος
"θεμέλιον ιερόν ερμηνείας και αξιοποιήσεως της Επαναστάσεως" εκφράζει
το νέο πνεύμα, την κοσμογονική ώρα του 21, σημαδεύοντας το μέλλον του
Ελληνισμού. Ο Ύμνος, κατά τον Γ. Θέμελη, "πέρα απ' την αισθητική του
ποιότητα, είναι το έργο που σημαδεύει την απαρχή της νέας ζωής, αξιοποιεί το
πνεύμα αυτής της κοσμογονικής στιγμής κι είναι δεμένο με τις ρίζες μας
προεξαγγέλοντας το μέλλον". Μέσα στους στίχους του δένονται τα μεγάλα
επικά οράματα με φαντασία και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πάθος και,
πλάι στις εικόνες του πολέμου, ξεπροβάλλουν οι ειδυλλιακές:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και κυλάει στη λαγκαδιά<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και το αθώο χόρτο πίνει,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>αίμα αντίς για τη δροσιά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στη σκιά χειροπιασμένες<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>στη σκιά βλέπω κι εγώ<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>κρινοδάκτυλες παρθένες<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>όπου κάνουνε χορό.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο χορό γλυκογυρίζουν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ωραία μάτια ερωτικά,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και εις την αύρα κυματίζουν<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>μαύρα, ολόχρυσα μαλλιά.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Η ψυχή μου αναγαλλιάζει,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>πως ο κόρφος καθεμιάς<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>γλυκοβύζαχτο ετοιμάζει<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>γάλα
ανδρείας και ελευθεριάς.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο πεζό
Σχεδίασμα η Ελληνίδα Μητέρα, που είναι έργο της τελευταίας περιόδου του
Σολωμού, βρίσκομε τη φράση: " </span><span lang="EN-US">Lunga</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">e</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">la</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">fossa</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">che</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">mi</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">coperse</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">l</span><span style="mso-ansi-language: EL;">' </span><span lang="EN-US">amato</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">gigante</span><span style="mso-ansi-language: EL;">", που σημαίνει: Μακρύς είναι ο λάκκος που
σκέπασε τον αγαπημένο μου γίγαντα. Από αυτό το Σχεδίασμα, που το μετέφρασε
αριστοτεχνικά ο Καλοσγούρος, προσεγγίζοντας τη σολωμική τροπική, ο Σολωμός
απέδωσε στα ελληνικά μόνο τη μνημονευθείσα φράση με τον επιγραμματικό στίχο: </span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μακρύς ο λάκκος π' άνοιξε και κλεί το
γίγαντά μου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρόκειται για έναν εξαίσιο στίχο, που
αναφέρεται στον πολεμιστή και τον μυθοποιεί καθώς από την πραγματικότητα της
ζωής, που εκφράζει ο σκοτωμένος ήρωας, υψώνεται στην ηθική σφαίρα κι
εξιδανικεύεται με τον ωραίο θάνατο για την πατρίδα Κατά τον Καλοσγούρο
"στην Ελληνίδα Μητέρα" έχουμε τη συνοπτικώτερη ποιητική ερμηνεία της
θεωρίας των "Ελεύθερων Πολιορκημένων". Άλλωστε στο ανωτέρω Σχεδίασμα
, που είναι νανούρισμα και μοιρολόγι μαζί της χήρας Ελληνίδας Μητέρας,
συναντούμε και τούτον το μοναδικό στίχο:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πέφτουμ' εμείς, το
έργο μας για την πατρίδα μένει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από τα έργα επίσης της ωριμότητας του
Σολωμού είναι ο Κρητικός. Πρόκειται, κατά τον Πολυλά, για μελωδικότατη
στιχουργία, για ρομαντική ποίηση, "όπου εικονίζεται μια τω όντι ελληνική
ψυχή, εις την οποίαν συγχωνεύονται η ανδρεία, ο πατριωτισμός και η παθητικώτατη
λατρεία της αγαπημένης γυναικός". Συγκεκριμένα ο ποιητής μας φέρνει στην
Κρήτη, όπου οι ηρωικοί αγώνες και η λαχτάρα της λευτεριάς του πονεμένου και
περήφανου ραγιά εκφράζονται με τούτους τους συναρπαστικούς στίχους:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Στον Ψηλορείτη, όπου συχνά μ' ετράβουνεν ο πόνος,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>κι έβλεπα τ' άστρο τ' ουρανού μεσουρανίς να λάμπη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και του γελούσαν τα βουνά, τα πέλαγα κι οι κάμποι'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>κ' ετάραζε τα σπλάχνα μου ελευθεριάς ελπίδα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>κ' εφώναζα' ώ θεϊκιά, κι όλη αίματα Πατρίδα!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Κι άπλωνα. κλαίοντας, κατ' αυτή τα χέρια με καμάρι'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>καλή 'ν' η μαύρη πέτρα της και το ξερό χορτάρι.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στον
"Άγνωστο Σολωμό" του Καιροφύλα διαβάζουμε: "Ένα μεσημέρι ακούομε
κανονιές και το αφεντικό (ο Σολωμός) εβγήκε έξω από την κάμαρά του και εστάθηκε
εις το λόφο. Έπειτα ανασηκώνοντας τα χέρια προς τον ουρανό εφώναξε δυνατά:
"βάστα καημένο Μεσολόγγι, βάστα!" Και έκλαψε σαν παιδί...".
Πράγματι, η πολιορκία, τα δεινά και η ηρωική έξοδος του Μεσολογγίου φλόγισαν
την ψυχή του και του ενέπνευσαν, καθώς φωτίστηκε από τις αστραπές της μεγαλοφυΐας,
το αριστούργημά του, τους Ελεύθερους Πολιορκημένους, την υψηλότερη ποιητική
σύλληψη μέσα στον νεοελληνικό Παρνασσό, το μεγαλόπρεπο κι αιώνιο μνημείο
"που ονειρεύτηκε να στήση στη λατρεία της αιωνίας Ελλάδος".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στους Ελεύθερους Πολιορκημένους έχομε μια
υψηλονόητη σύλληψη της σύγκρουσης ανάμεσα στη ζωή και στην αυτόβουλη θυσία. Οι
ήρωες του Σολωμού ανεβαίνουν από αναβαθμό σε αναβαθμό τις δυσκολίες, παλεύοντας
με τον εαυτό τους, τις αισθήσεις, τις μνήμες, την πείνα, με τη φύση τέλος, που
βρίσκεται στη καλή της ώρα, για να υψωθούν στο χώρο της εσωτερικής ελευθερίας.
"Όλα αυτά, γράφει ο ποιητής στους στοχασμούς του, όσο μεγαλύτερα είναι και
πλέον διάφορα, εις τόσο υψηλότερο στυλοπόδι σταίνουν την Ελευθερία, μεστήν από
το Χρέος, δηλαδή, απ' όσα περιέχει η Ηθική, η Θρησκεία, η Πατρίδα, η Πολιτική
κ.α." Στο πρώτο απόσπασμα του Β' Σχεδιάσματος παρουσιάζει ο ποιητής
"μια αναβάθρα από δυσκολίες, τις οποίες θα υπερβούν εκείνοι οι
Μεγάλοι" φθάνοντας ως το θάνατο. Στο σημείο αυτό η δυσκολία - πείνα
μετράει την αντίσταση του ανθρώπου. Οι λέξεις, μεστές από νόημα, σηκώνουν το
αισθητικό βάρος και φτάνουν ως την αυτοτέλεια του στίχου με μια έκφραση πυκνή,
λιτή, κυριολεκτική κάποτε:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Άκρα του τάφου σιωπή
στον κάμπο βασιλεύει'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Λαλεί πουλί, παίρνει
σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τα μάτια η πείνα
εμαύρισε' στα μάτια η μάνα μνέει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στέκει ο Σουλιώτης ο
καλός παράμερα και κλαίει'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Έρμο τουφέκι
σκοτεινό, τι σ' έχω 'γω στο χέρι;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οπού συ μούγινες βαρύ
κι ο Αγαρηνός το ξέρει".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο
δεύτερο απόσπασμα ο Σολωμός, καθώς θεάζεται τα στοιχειακά αγαθά της ζωής και
την ομορφιά της φύσης από το ένα μέρος, αλλά και την ηθική δοκιμασία των
πολιορκημένων από το άλλο, σημειώνει:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Η ζωή που ανασταίνεται με όλες της τες
χαρές, αναβρύζοντας ολούθε, νέα, λαχταριστή, περιχυνόμενη εις όλα τα όντα' η
ζωή ακέραιη, απ' όλα της φύσης τα μέρη, θέλει να καταβάλει την ανθρώπινη ψυχή'
θάλασσα, γη, ουρανός, συγχωνευμένα, επιφάνεια και βάθος συγχωνευμένα, τα οποία
πάλι πολιορκούν την ανθρώπινη φύσι στην επιφάνεια και εις το βάθος της. Η
ωραιότης της φύσης, που τους περιτριγυρίζει, αυξαίνει εις τους εχθρούς την
ανυπομονησίαν να πάρουν την χαριτωμένη γη, και εις τους πολιορκημένους τον πόνο
ότι θα τη χάσουν":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι όσα
άνθια βγαίνουν και καρποί τοσ' άρματα σε κλειούνε.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Λευκό
βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και
μες τη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι
ολόλευκο εσύσμιξε με τ' ουρανού τα κάλλη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και
μες της λίμνης τα νερά, οπ' έφθασε μ' ασπούδα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έπαιξε
με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που
ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το
σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μάγεμα
η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η
μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όποιος
πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τρέμ'
η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο
σημείο αυτό η καλλιτεχνική βούληση του Σολωμού μας πηγαίνει πέρα από την
επιφάνεια του θέματος της Άνοιξης στο βάθος ενός νοήματος ηθικού, καθώς και η
"ζωή... θέλει να καταβάλει την ανθρώπινη ψυχή", που αγωνίζεται να
σπάσει τους δεσμούς με το φυσικό κόσμο πραγματώνοντας την αληθινή, την απόλυτη
ελευθερία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο τρίτο απόσπασμα του Β' Σχεδιάσματος,
πάνω στο κρίσιμο σημείο, "ενώ ακούεται το μαγευτικό τραγούδι της Άνοιξης,
όπου κινδυνεύει να ξυπνήσει εις τους πολιορκημένους την αγάπη της ζωής τόσον,
ώστε να ολιγοστέψει την ανδρεία τους", σαλπίζει ο Έλληνας Πολέμαρχος
"κράζοντας τους άλλους εις συμβούλιο":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Σάλπιγγα, κόψ' του τραγουδιού τα μάγια με βία,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>γυναικός, γέροντος, παιδιού, μη κόψουν την ανδρεία".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο Γ' Σχεδίασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων
ο Σολωμός καθώς ζεί, σύρριζα στην ψυχή του, το θείο όραμα της ελληνικής
πατρίδας, της αφιερώνει τους στίχους:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Μητέρα, μεγαλόψυχη στον πόνο και στην δόξα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι αν
στο κρυφό μυστήριο ζουν πάντα τα παιδιά σου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
λογισμό και μ' όνειρο, τι χάρ' έχουν τα μάτια,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα
μάτια τούτα να σ' ιδούν μέσ' το πανέρμο δάσος,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που
ξάφνου σου τριγύρισε τ' αθάνατα ποδάρια<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>(κοίτα) με φύλλα της Λαμπρής, με φύλλα του Βαϊώνε!<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το
θεϊκό σου πάτημα δεν άκουσα, δεν είδα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>ατάραχη σαν ουρανός μ' όλα τα κάλλη πόχει,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που
μέρη τόσα φαίνονται και μέρη 'ναι κρυμμένα'<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αλλά,
Θεά, δεν ημπορώ ν' ακούσω τη φωνή σου,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι
ευθύς εγώ τ' Ελληνικού κόσμου να τη χαρίσω;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δόξα
'χ' η μαύρη πέτρα του και το ξερό χορτάρι.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
Πατρίδα, όπως την αντικρύζει ο Σολωμός στον αγώνα του 21, όπου καθαγιάζονται
όλες οι υψηλές ανθρώπινες αρετές, προβάλλοντας τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα σε
μια ηθική και αισθητική συναίρεση και υπογραμμίζοντας την παντοδυναμία του
πνεύματος, είναι "όμορφη, πλούσια και άπαρτη, και σεβαστή και αγία".
Το Εικοσιένα με τις υψηλές ιδέες της Πατρίδας, της Θρησκείας και της
Ελευθερίας, που αντιπροσωπεύει, δοκιμάζει τον άνθρωπο, τον υψώνει σε υψηλές
σφαίρες ηρωισμού, και με την ηθική έξαρση και την ανάταση στο χώρο του αιώνιου
και του πνευματικού επικυρώνει το μεγαλείο της ελληνικής ψυχής. Πράγμα το οποίο
συνιστά την πίστη του ποιητή στην υπερβατική πραγματικότητα, το ηρωικό πνεύμα
και το ιδεαλιστικό αντίκρυσμα της ζωής, όπωσ εκφράζεται εναργέστατα στους
στίχους του από την "Ελληνίδα Μητέρα":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>τίποτε δεν είναι, αν στητή μέν' η ψυχή κι ολόρθη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το ίδιο αντίκρυσμα της ζωής, το ίδιο ηρωικό
πνεύμα εκφράζει ολάκερο το 21. Το οποίο, και από την άποψη αυτή, βρίσκεται σε
βαθύτατη συσχέτιση με την ποίηση του Σολωμού, σε απόλυτη αντιστοιχία με το έργο
του.<o:p></o:p></span></div>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></span></span><br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span><br />
<span style="mso-ansi-language: EL;"><br /></span>
<span style="mso-ansi-language: EL;"><br /></span>
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΕΤΟΣ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΣΟΛΩΜΟΥ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Διακόσια
χρόνια από τη γέννησή του<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">του
Φώτη Στεργίου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Περιοδικό
Ρίζα Αγρινιωτών Δεκέμβριος 1998<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το
χρόνο, που μαρτύρησε ο Ρήγας, ενσαρκώνοντας την εθνική ελληνική συνείδηση,
γεννήθηκε ο Σολωμός (1798-1857) ενσαρκώνοντας την αισθητική βούληση της Ελλάδας
και συνθέτοντας ποιήματα "υψηλών εμπνεύσεων και πραγματοποιήσεων". Με
αποτέλεσμα να συμβάλλει τα μέγιστα στη διαμόρφωση της νέας ελληνικής γλώσσας
και λογοτεχνίας και συνακόλουθα στην πνευματική αναγέννηση της Ελλάδας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για τον
Σολωμό έχουν γραφεί πολλά. Το φετεινό, μάλιστα, "Έτος Σολωμού"
προκάλεσε πέρα από τα συμβατικά, υμνητικά κείμενα, που είναι "απλές
αναμνημονεύσεις", και ουσιαστικές προσεγγίσεις και εκτιμήσεις του
σολωμικού έργου. Άλλωστε από παλιά επιχειρήθηκε η εμβάθυνση στο έργο του
Σολωμού και συντελέστηκε με τα χρόνια μια γενικευμένη αποδοχή του, που
κατοχυρώθηκε στα γράμματά μας και επιβλήθηκε ως ο εθνικός μας ποιητής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γεγονός
είναι πάντως ότι, όταν ο Σολωμός έκλεινε τα μάτια του το 1857 στην Κέρκυρα,
κανένας δε φανταζόταν ότι θα αναγνωριζόταν ως η κορυφαία ποιητική φυσιογνωμία
στο νεοελληνικό Παρνασσό. Ο δε Α. Βαλαωρίτης αποχαιρετώντας το Σολωμό,
έγραψε(1): "Ποιός ξεύρει πόσες άνοιξες/θε να διαβούν και χρόνοι/ που δε θα
ιδούν τ' αηδόνι"... Ο Σολωμός υπήρξε πράγματι το ποιητικό αηδόνι, που
αναδείχτηκε νομοθέτης, αρχηγός της Επτανησια-κής Σχολής και ιδιαίτερα της
επαναστατικής πατριωτικής ποίησης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δεν
υπάρχει αμφιβολία ότι η ποίηση του Σολωμού συνδέεται άμεσα με τον επαναστατικό
εθνικισμό του 19ου αιώνα και το ξέσπασμα του '21 συγκλόνισε τον ποιητή, που
στον "Διάλογό" του το 1824 θα γράψει :"Μήγαρις έχω άλλο στο νου
πάρεξ ελευθερία και γλώσσα;"(2)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Σολωμός,
βέβαια, "ενσαρκώνει τρεις μεγάλες εθνοπλαστικές ιδέες: την Πατρίδα, το
Ωραίο και τη Γλώσσα". Καθώς δε συνεπαίρνεται από το μεγαλειώδες όραμα της
πατρίδας, που αναγεννιέται, βρίσκει τη δύναμη να συναιρέσει το ηθικά και
αισθητικά ωραίο με το κάλλος της δημοτικής γλώσσας. Ο Σολωμός εκφράζει ποιητικά
και δικαιώνει ηθικά τον αγώνα του '21. Η ιδέα της πατρίδας αποθεώνεται μέσα στο
έργο του, που δεν είναι παρά άμεσος ή έμμεσος αντίλαλος της Επαναστάσεως. Με το
'21 συντελέστηκε μια έκρηξη στην ψυχή του ποιητή, πράγμα, που τον οδήγησε στην
υπέρβαση του "εγώ" και στην τοποθέ-τησή του στο "κέντρο της
Εθνικότητας"(3). Με αποτέλεσμα τον Μάιο του 1823, μέσα σ' ένα μήνα και σ'
ένα ξέσπασμα λυρικού ενθουσιασμού, να γράψει τις 158 στροφές του "Ύμνου
εις την Ελευθερία". Πρόκειται για επικολυρικό ποίημα, ορμητικό και πηγαίο,
που θεωρείται από τον Πολυλά "ο πρώτος γνήσιος καρπός της ελληνικής
φαντασίας ύστερα από είκοσι αιώνες του μαρασμού της"(4).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Ύμνος
εκφράζει το νέο πνεύμα, την κοσμογονική ώρα του '21, προεξαγγέλοντας το μέλλον
του Ελληνισμού. Η δε ελευθερία, μορφή ποιητική, προσωποποιημένη, ταυτισμένη με
την ελληνική επανάσταση, "αστράφτει από την πρώτη στιγμή γνώριμη στα μάτια
του ποιητή":(5)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Σε γνωρίζω από τη κόψη<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">του σπαθιού την τρομερή,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">σε γνωρίζω από την όψη,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">που με βία μετράει τη γη.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Απ' τα κόκκαλα βγαλμένη<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">των Ελλήνων τα Ιερά<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">και σαν πρώτα ανδρειωμένη,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">χαίρε, ώ χαίρε, Ελευθεριά!..<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 70.9pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Με τον Ύμνο ο Σολωμός συνειδητοποιεί το ηρωικό πνεύμα του '21 και το
εκφράζει νε απαρομοίαστη ζωντάνια και μεγαλοπρέπεια. Κέντρο του έργου του
γίνεται πλέον η Επανάσταση, που τρέφει την ποίησή του και προσδιορίζει το ποιητικό
και το ανθρώπινο είναι του. Τόσο δε ο Ύμνος, του οποίου οι πρώτες στροφές
καθιερώθηκαν στα 1865 με μουσική του Ν. Μάντζαρου ως ο εθνικός μας ύμνος, όσο
και η Ωδή στο Θάνατο του Λόρδου Μπάιρον, το επίγραμμα των Ψαρών, ο Λάμπρος, ο
Κρητικός, η Ελληνίδα Μητέρα, οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι και άλλα ποιήματα και
πεζά, όπως ο Διάλογος και η Γυναίκα της Ζάκυθος, πηγάζουν από το '21.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ο Σολωμός δίκαια ονομάστηκε εθνικός ποιητής. Το έργο του αντικατοπτρίζει
τον Ελληνισμό σε ότι πιο βαθύ έχει, και εκφράζει το '21, δηλαδή τη συμπύκνωση
των αρετών της φυλής και την ηρωικότερη έξαρσή της. Μέσα στον Αγώνα, που τον
ενίσχυσε "με το αίμα του πνεύματός του", βλέπει ο Σολωμός ότι
υψηλότερο και βαθύτερο έχει ο άνθρωπος, τη Θρησκεία και την Πατρίδα, και βρίσκει
μέσα σ' αυτόν την πραγμάτωση των ευγενέστερων ανθρωπίνων ιδανικών, υψώνοντας
"τους ταπεινούς ανθρώπους και τας ενεργείας των υπέρ της ελευθερίας εις
αιώνια σύμβολα και ιδέας απολύτου αξίας".(6)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Μεγαλύτερο γεγονός σε νόημα και σε ομορφιά από το '21 δε γινόταν να
υπάρξει για τον ποιητή. Και αφέθηκε να καταυγασθεί από τις αστραπές του θείου
φωτός του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γενάρχης
της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας, ο Σολωμός αντιπροσωπεύει την καλή ώρα του
νεοελληνικού πολιτισμού. Κινήθηκε μέσα στην Ιστορία και την παράδοση, διείσδυσε
στις ρίζες της φυλής του, έθρεψε το πνεύμα του με ελληνικά και ξένα πνευματικά
προϊόντα, ένιωσε την αξία του παρελθόντος και προσδιόρισε την πνευματική
εξέλιξη του μέλλοντος. Έζησε σύρριζα στην ψυχή του το δράμα του Έθνους,
εμπνεύστηκε από τον επικότερο αγώνα του, τον οποίο εξέφρασε σ' όλη την
πληρότητα και το μεγαλείο του, αποκρυσταλλώνοντάς τον λυρικά, μεταβάλλοντάς τον
σε ποίηση. Μια ποίηση λιτή, γεμάτη υψηλό νόημα, αντιρ-ρητορική, αδρή σε
πυκνότητα και μουσικότητα απαράμιλλη. Ωστόσο η φύση της σολωμικής ποίησης δεν
είναι, ιδίως στην περίοδο της ωριμότητας, αυτοβιογραφική, αυτοαναφορική, πράγμα
συνηθισμένο σήμερα, μια και ο Σολωμός παραμερίζει το εγώ του, το προσωπικό
στοιχείο υποχωρεί και κυριαρχεί το συλλογικό, το εθνικό, υψώνοντας την ποίησή
του ως τον ιδανισμό, καθώς συναντούμε στο έργο του το πάθος της τελειομορφίας
και το μεγαλείο της ποιητικής τελειότητας και συντελείται, κυρίως στους
"Ελεύθερους Πολιορκημένους" "η υπεροχή του πνεύματος ομπροστά
εις όλα τα εξωτερικά ενάντια"(7).<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Με αποτέλεσμα οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι να ξεπερνούν τα φυσικά και
ψυχικά εμπόδια φτάνοντας στην υπέρτατη στιγμή της θυσίας:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">...Στα μάτια και στο πρόσωπο φαίνοντ' οι στοχασμοί
τους'<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">τους λέει μεγάλα και πολλά η τρίσβαθη ψυχή τους.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Αγάπη κι έρωτας καλού τα σπλάχνα τους τινάζουν.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">Τα σπλάχνα τους κι η θάλασσα ποτέ δεν ησυχάζουν'<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">γλυκειά κι ελεύθερη η ψυχή σα νάτανε βγαλμένη<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">κ' υψώναν με χαμόγελο την όψη τη φθαρμένη</span></i><span style="mso-ansi-language: EL;">. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 49.65pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια η
φιλολογική και λογοτεχνική κριτική επεσήμανε την αποστροφή της άμεσης
αυ-τοαναφοράς στο μεγαλύτερο μέρος της σολωμικής ποίησης. Ο δε Πολυλάς στα
Προλεγό-μενά του χαρακτήρισε το έργο του Σολωμού σαν "μια αυθόρμητη,
αδιάκοπη προσπάθεια να σβήνει την προσωπικότητά του μέσα στην απόλυτη
αλήθεια"(8).<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και παρακάτω,
υπαι-νισσόμενος τις δυσκολίες αξιολόγησης των "πολύτιμων
συντριμμάτων" - αποσπασμάτων, που έχουν βέβαια εσωτερική συνοχή και
αποτελούν "λυρικές ενότητες", σημειώνει ότι "οι γυμνασμένοι νόες
θέλει ξανανοίξουν την ζωντανήν ουσία...του ποιητικού έργου".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αναμφισβήτητα πρόκειται για ποιητικό έργο,
που το διαπερνούν οι ηθικοπνευματικές δυνάμεις και το χαρακτηρίζουν στο σύνολό
του. Το πνεύμα δε με τη μεταφυσική του ελευθερία, που διατυπώνεται με την
έννοια του "υψηλού" στην ηθική και αισθητική δραστηριότητα του
ανθρώπου, "πρυτανεύει πέρα για πέρα και στη σκέψη και στο έργο του
Σολωμού. Η βιοθεωρία του και η αισθητική<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>του κινούνται γύρω από τον άξονα, που συνθέτουν οι πνευματικές αξίες του
Αγαθού και του Ωραίου. Αυτό ακριβώς κάνει το Σολωμό μοναδικό και πρωτόφαντο για
τα νεοελληνικά γράμματα και πνευματικό ταγό".(9)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Από την
άποψη αυτή ο Σολωμός μας δίδαξε, ότι πέρα από την ποιητική έξαρση και την
εκφραστική τελειότητα, η μεγάλη ποίηση κλείνει μέσα της όχι μόνο την ψυχή του
δημιουργού της αλλά "και<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κάτι από
την ψυχή το Έθνους του και από την ψυχή του κόσμου". Δεν υπήρξε δε μόνο
λυρική, καλλιτεχνική ψυχή, αλλά και μεγάλος νους και εμπνευσμένος στοχαστής,
που προβληματίστηκε πάνω στα "καιριώτερα" και εξέφρασε στα ποιήματά
του σπουδαία πάθη της ψυχής και όλα "τα μεγάλα ενδιαφέροντα του
ανθρώπου". Και καθώς διαλέγεται με την ιστορία και τ' ανθρώπινα προβλήματα
αναδεικνύεται όχι μόνο εθνικός αλλά και οικουμενικός ποιητής και δίνει με τον
περίφημο στοχασμό του: "Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα
αισθανθείς μέσα σου να λαχταρίζει κάθε είδους μεγαλείου", ένα κανόνα ζωής
για τους Έλληνες, αλλά και για κάθε άνθρωπο, μια και τα ελληνικά ιδανικά είναι
παγκόσμια. Πράγμα, που έκανε ο ίδιος βιώνοντας τον πατριωτισμό του σαν τη σχέση
του φυτού με το χώμα και κερδίζοντας από τον ιερό δεσμό με τη γενέτειρα το
κλασικό ήθος και την αναγκαιότητα της αλήθειας. Έτσι έκανε την παρατήρηση πως
"Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>εθνικόν ότι είναι Αληθές". Κι ακόμη έτσι έγραψε τον Ύμνο
αντικρύζοντας το Μεσολόγγι από το Ακρωτήρι και έτσι εμπνεύστηκε τους Ελεύθερους
Πολιορκημένους, την υψηλότερη ποιητική σύλληψη μέσα στο νεοελληνικό Παρνασσό,
παρακολουθώντας<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με πάθος και αγωνία την
πολιορκία, τα δεινά και την ηρωική έξοδο του Μεσολογγίου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στον
"Άγνωστο Σολωμό" του Καιροφύλα διαβάζουμε σχετικά: "Ένα μεσημέρι
ακούαμε κανονιές και το αφεντικό, (ο Σολωμός), εβγήκε έξω από την κάμαρά του
και εστάθηκε εις τον λόφο. Έπειτα ανασηκώνοντας τα χέρια προς τον ουρανό
εφώναζε δυνατά:" Βάστα, καημένο Μεσολόγγι, βάστα!". Και έκλαψε σαν το
παιδί".(10)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Κλείνοντας το επετειακό αυτό σημείωμα για τον Σολωμό, θα θέλαμε ν'
αναφερθούμε στα Σολωμικά του Βάρναλη, ο οποίος, κρίνοντας τον ποιητή στα εκατό
χρόνια από το θάνατό του (1957), έγραψε:</span><span style="font-size: 8.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">(11)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Και τι
απομένει από το έργο του εθνικού ποιητή;<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Όλο!
Και ζωντανό σαν τότε. Και δύναμη παντοτεινά, που θ' ανυψώσει το ηθικό και
πνευματικό επίπεδο του Έθνους. Και αφού κάνει λόγο για τα "μεγάλα
μαθήματα" της σολωμικής ποίησης με την καθολικότητα των ιδεών, την
ελευθερία και με τις μορφές της, την εθνική Ελευθερία του Ύμνου, την ηθική των
Ελεύθερων Πολιορκημένων, την πνευματική του Διαλόγου και τέλος την κοινωνική,
αποφαίνεται: "Ποτές ο Σολωμός και το έργο του δεν είχανε τόση επικαιρότητα
όσο σήμερα".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">1. Α. Βαλαωρίτη
Έργα, επιμέλεια Κ. Καιροφύλα, Αθήνα, σ. 104.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">2. Διονυσίου
Σολωμού Άπαντα, έκδοση ΟΕΣΒ, Αθήνα 1957, σ. 446.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">3. Όπου παραπάνω.
σ. 278.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">4. Όπου
παραπάνω, σ. 641.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">5. Λ. Πολίτη,
Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα 1991, σ. 149.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">6. Ν. Τωμαδάκη,
Δ. Σολωμός, Βασική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1954, Αρ. 15, σ. ρνξ΄.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">7. Δ. Σολωμού
Άπαντα, ό.π., σ. 655.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">8. Δ. Σολωμού
Άπαντα, ό.π., σ. 661.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">9. Β. Σκουβαρά,
Κεφάλαια από την Ιστορία των Νεοελληνικών Γραμμάτων, Αθήνα 1978, σ. 95.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">10. Κ.
Καιροφύλα, Ο Άγνωστος Σολωμός, έκδοση Στοχαστής, Αθήνα 1927, σ, 167.<o:p></o:p></span></div>
<span style="mso-ansi-language: EL;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">11. Κ. Βάρναλη,
Σολωμικά, έκδοση Κέδρος 1957, σ. 171 κ.ε.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">************************</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: 18.6667px; line-height: 21.4667px;"><b>*****</b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-size: 18.6667px; line-height: 21.4667px;"><b><br /></b></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Η
επικαιρότητα του Καζαντζάκη<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">του
Φώτη Στεργίου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">"Πρωινός
Τύπος" Καρδίτσας 1η Ιανουαρίου 2013<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πεζογράφος, στοχαστής, ποιητής, θεατρικός
συγγραφέας και μεταφραστής ο Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957), καλλιέργησε όλα τα
είδη του λόγου, εμπλούτισε τη λογοτεχνία μας με νέο πάθος και παλμό και την
έφερε πολύ κοντά στα προβλήματα του καιρού μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πρόκειται για ένα συγγραφικό φαινόμενο με
τη μεγαλύτερη απήχηση στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπου το
"μέγεθος" προβάλλεται περισσότερο από την απαρομοίαστη πνευματική του
προσωπικότητα και λιγότερο από τα επί μέρους έργα του. Άλλωστε μπορούμε να
πούμε, παρακολουθώντας όλες τις εκδηλώσεις, ότι ένα νησί, η Κρήτη, κι ένα
βιβλίο, η "Ασκητική", τροφοδοτούν τις επί μέρους συγγραφικές του
δραστηριότητες και αποτελούν αναμφίβολα τους πυρήνες της δημιουργίας του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά, πριν αναφερθούμε στα επί μέρους έργα
του, η Κρήτη τον ακολουθεί και η περίφημη "κρητική ματιά", που τον
συνδέει με το ελληνικό στοιχείο και με όσα στοιχεία άντλησε από την Κρήτη και
την ελληνική αρχαιότητα, καθώς και η κυρίαρχη παρουσία της
"Ασκητικής" νοηματοδοτούν τη ζωή και τη σκέψη του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια ο Καζαντζάκης εμφανίστηκε στα
γράμματά μας το 1906 με το δοκίμιο "Η αρρώστια του αιώνος" με το
ψευδώνυμο Κάρμα Νιβραμή.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τον ίδιο χρόνο τύπωσε και το πρώτο του
βιβλίο "'Όφις και Κρίνο". Έκτοτε συνερ-γάστηκε σε περιοδικά και
εφημερίδες και φιλοτέχνησε πλήθος μεταφράσεων στις εκδόσεις Φέξη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ώσπου το 1927 τύπωσε το αποκαλυπτικό βιβλίο
Ασκητική-</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Salvatores</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Dei</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> (σωτήρες του
Θεού), ένα είδος ποιητικού και φιλοσοφικού δοκιμίου, διαμορφώ-νοντας δια μιας
τη συγγραφική του προσωπικότητα και αποτελώντας τη βάση σε όλο το έργο του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μάλιστα σ' ένα γράμμα του στον </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Octave</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Merlier</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">to</span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> 1949, που
μετέφρασε την "Ασκητική" στα γαλλικά και τυπώθηκε στη σειρά των
εκδόσεων του Γαλλικού Ινστιτούτου το 1951, υπογραμμίζει: "Μεγάλη ανάγκη να
δηλωθεί πως η </span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%;">Ascete</span><span lang="EN-US" style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">γράφτηκε το
1927. Οι πιο σημερινές φιλοσοφικές θεωρίες έχουν μεγάλη συγγένεια με την
"Ασκητική". Και η "Ασκητική" γράφτηκε πρωτύτερα".(1)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γεγονός είναι πάντως πως η Ασκητική, μαζί
με την Οδύσσεια και την Αναφορά στον Γκρέκο, θεωρούνται τα κλειδιά διείσδυσης
στον ιδεολογικό χώρο του Καζαντζάκη.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Καταστατικός ωστόσο χάρτης των ιδεών του
παραμένει η Ασκητική, όπου συναντούμε τις βασικές θέσεις του ηρωικού μηδενισμού
με τα αντιφατικά στοιχεία της βιοθεωρίας του, που τείνει στην ολοσύνεχη
προσπάθεια προς τον Ανήφορο, "προς τη σύνθεση, προς τη ζωή, προς την
αθανασία"(2), για να κάνει τη σάρκα πνεύμα. Πράγμα που σημαίνει έναν
αδιάλειπτο αγώνα για τη διάσωση της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας του
ανθρώπου για να κοιτάζει κατάματα το θάνατο, αλλά και για τη "σωτηρία του
θεού", μια και "η ουσία του θεού μας είναι ο ΑΓΩΝΑΣ. Μέσα στον αγώνα
τούτον ξετυλίγονται και δουλεύουν αιώνια ο πόνος, η χαρά κι η ελπίδα".(3) <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Στο σημείο αυτό θα θέλαμε ν' αναφερθούμε
στην τολμηρή θεατρική απόδοση τον Απρίλιο του 2012 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
της Ασκητικής του Καζαντζάκη. Ήταν το πρώτο του έργο, στο οποίο κατέφευγε και
το οποίο διόρθωσε στην πορεία της ζωής του. Λειτούργησε δηλαδή ως λογαριασμός
και απολογισμός ζωής του μεγάλου αυτού στοχαστή.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Οπότε έχει ιδιαίτερη βαρύτητα. Το ονόμασε
Ασκητική, διότι, όπως λέει ο συγγραφέας, αυτό που ανυψώνει την ανθρώπινη
αξιοπρέπεια και προβιβάζει τον άνθρωπο από την αρχική κατάσταση του ζώου, είναι
η ατέρμονη και αιματώδης "άσκηση", η δράση. Η διαρκής πάλη με τον
εαυτό μας και το περιβάλλον, το παρελθόν και το μέλλον, την ύβριν και την αιδώ,
την ταπείνωση και το μεγαλείο, την περιφρόνηση και την φρόνηση. Μιλά δηλαδή για
τη δυσκολία της ύπαρξης και την έννοια της δημιουργίας μέσα στο πλέγμα των
αντιφάσεων και των αντιθέσεων, που αποτελούν έκφραση της διαλεκτικής του
πορείας και βρίσκεται στον ίδιο πυρήνα με το μηδενισμό του, τον υλισμό του και
το βιταλισμό του σε συνδυασμό με τον ιδεαλισμό του, τον ασκητισμό και τον
ιδιόμορφο θεϊσμό του, δίνοντας στον αγώνα του αποχρώσεις υπαρξιακές. Έτσι το
κείμενο της Ασκητικής παραμένει επίκαιρο και σαγηνεύει τους αναγνώστες.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το καθαυτό ωστόσο λογοτεχνικό έργο του
Καζαντζάκη αρχίζει ν' αυτονομείται λίγο μετά την έκδοση της Ασκητικής με τα δυο
μυθιστορήματα γραμμένα στα γαλλικά: Τόντα Ράμπα (1934) και ο Βραχόκηπος (1939),
καθώς υποχώρησε το πάθος της περιπλάνησης και συνειδητοποίησε ο ίδιος την ανάγκη
να μετουσιωθούν οι εμπειρίες του σε λογοτεχνικά κείμενα αφηγηματικής μορφής.
Είναι σαν να άνοιξε ξαφνικά "ένας κρουνός" και αρχίζουν να
κυκλοφορούν τα μυθιστορήματα, που αποτελούν τη ρεαλιστική και ηρωική
αφηγηματική του πεζογραφία, καθώς δεν προβάλλονται ατομικές καταστάσεις, αλλά
το πέρασμα της βιοθεωρίας του στο ευρύ κοινό και ο οδηγητικός ρόλος, που
φιλοδοξεί να παίξει στην εποχή του ως διαμορφωτής συνειδήσεων. Όλα δε τα
βιβλία, που συνθέτουν το μέγεθος του Καζαντζακικού έργου, έχουν υλοποιηθεί μέσα
σε μια ατμόσφαιρα πάθους και υψηλής έντασης. Αφήνοντας κατά μέρος την καταγραφή
των θεατρικών του έργων, συγκεντρωμένων σε τρείς τόμους με τον τίτλο
"Θέατρο" (1955-1956), αναφέρομε εδώ τα ταξιδιωτικά του με τον
υπερκείμενο τίτλο "Ταξιδεύοντας": Ρουσία (1928), Ισπανία (1937),
Ιαπωνία-Κίνα (1938), Αγγλία (1941). Ακολούθησαν τα μυθιστορή-ματα: Βίος και
πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (1946), Καπετάν Μιχάλης (1953), Ο Χριστός
ξανασταυρώνεται (1954), Ο τελευταίος πειρασμός (1955), Ο φτωχούλης του Θεού
(1956), Οι αδερφοφάδες (1963) και το απολογητικό και αφηγηματικό βιβλίο:
Αναφορά στον Γκρέκο (1961).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μπροστά στον όγκο αυτής της παραγωγής και
την πληθώρα άλλων δημοσιευμά- των, το καθαρά ποιητικό του έργο είναι λίγο.
Αποτελείται από την Οδύσσεια (1938), έπος γιγάντιο από 33333 στίχους, γραμμένο
επτά φορές σε ιαμβικούς δεκαπεντα-<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">σύλλαβους, και
τις Τερτσίνες (1960), μια σειρά από "κάντα" (άσματα) σε ιαμβικό
ενδεκασύλλαβο.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γεγονός είναι πάντως ότι την Οδύσσεια
θεωρούσε ο Καζαντζάκης ως το μεγαλύτε-<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ρο και αντιπροσωπευτικότερο
έργο του, μολονότι με τα μυθιστορήματά του μετά τα εξήντα του χρόνια, μια
καθυστερημένη δηλαδή κι ευτυχισμένη γέννα, που στάθη-καν ωστόσο μια σπάνια
έκπληξη, σήμανε μια μεγάλη ώρα της λογοτεχνίας μας. Και μπορούμε να πούμε,
κλείνοντας το σημείωμα αυτό, ότι το έργο του Καζαντζάκη ξάφνιασε στον καιρό του
σαν κάτι σπάνιο και μοναδικό "κι εξακολουθεί να ξαφνιάζει την εποχή
μας". Έτσι δεν θα χάσει ποτέ την επικαιρότητά του.<br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Σημειώσεις:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">1. </span><span lang="EN-US">Octave</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US">Merlier</span><span style="mso-ansi-language: EL;">: Προλεγόμενα στην "Ασκητική" του Ν.
Καζαντζάκη. ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ σ. 124, 1971,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">2. Ασκητική, Αθήνα 1964, εκδόσεις Ε. Καζαντζάκη,
σελ. 9.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">3. Όπου παραπάνω, σελ. 56.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">**********************</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
*******</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal">
<b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΚΡΙΤΙΚΑ
ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΜΝΗΜΗ
ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal">
<b><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Του
Φώτη Στεργίου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Εφέτος
(1993) συμπληρώθηκαν πενήντα χρόνια από το θάνατο του Κωστή Παλαμά στις
27/2/1943, του "βάρδου της Ρωμιοσύνης" σύμφωνα με τους σύγχρονούς του
και η πνευματική Ελλάδα τίμησε τη μνήμη ενός μεγάλου των Γραμμάτων μας με
ιστορικοφιλολο-<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
γικά αφιερώματα σε περιοδικά και εφημερίδες, με
εκθέσεις και με ομιλίες, στα σχολεία και σε άλλα πνευματικά ιδρύματα για τη ζωή
του και το έργο. Ένα έργο με βαθιές ρίζες και διακλαδώσεις στην νεοελληνική
πνευματική ζωή, που παραμένει πάντα ζωντανό, συνοδεύει τις γενιές στις
υψηλότερες πνευματικές αναζητήσεις και αποκτά στις μέρες μας πρόσθετη
επικαιρότητα. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Στους
δίσεκτους δε καιρούς, που ζούμε, νιώθουμε επιτακτική την ανάγκη να
επικοινωνήσουμε με τις πολιτιστικές μας ρίζες και να στεριώσουμε την πίστη μας
για το μέλλον αυτού του τόπου πάνω στο απαρασάλευτο βάθρο της ελληνικής
παράδοσης, της οποίας αυθεντικοί εκφραστές της στάθηκαν οι πνευματικοί μας
πατέρες. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Ο
Παλαμάς, ένας από τους κορυφαίους πνευματικούς μας πατέρες, προβληματίστηκε
πάνω στα καιριότερα, κινήθηκε μέσα στη ιστορία και στην παράδοση, βυθίστηκε
στις ρίζες της φυλής του, έθρεψε το πνεύμα του με ελληνικά και ξένα πνευματικά
προϊόντα και αναδείχθηκε σε μια κρίσιμη καμπή του νέου ελληνισμού "η καρδιά
του τόπου και ο νους του" για να θυμηθούμε τον Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Από τα
πρώτα κιόλας συνθέματα, διακρίνουμε την έντονη κριτική της ελληνικής
πραγματικότητας, την προοδευτική σκέψη και το αγωνιστικό του φρόνημα. Ενωρίτατα
δε επιστράτευσε την ποίησή του, του "Γυρταίου το σάλπισμα", γιατί -
πρέπει να το πούμε - ποτέ δεν έκανε "Τέχνη για την Τέχνη" στους
αγώνες για τη φυλετική, την εθνική και την πνευματική μας προκοπή και αφιέρωσε
μάλιστα, τοποθετημένος στη φωτισμένη μερίδα του Έθνους του, ποίημα στον
Επαμεινώνδα Δεληγιώργη, δημοσιευμένο στην "Εφημερίδα" του Κορομηλά
(5-7-1879). Αλλά και άλλα πρώιμα ποιήματά του δείχνουν την παρέμβασή του Παλαμά
στα εθνικά θέματα, όπως το Κρητικό, το Θεσσαλικό, το Μακεδονικό. Πράγμα που
φανερώνει το διαφωτιστικό χαρακτήρα της ποίησής του, την υψηλή συνείδηση της
τέχνης και της αποστολής του.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Τα
κυρίαρχα βέβαια στοιχεία της ποίησής του, που ξεκινάει από το "λυρισμό του
εγώ" και φθάνει στο "λυρισμό του εμείς" και στο "λυρισμό
των όλων" είναι η αγάπη της Ιδέας, η αγάπη της Πατρίδας και η αγάπη της
Φύσεως. Η εσωτερική δε ενότητα του παλαμικού έργου βρίσκεται αναμφισβήτητα στην
πατριδολατρεία του.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Από την
άποψη αυτή είναι αξιοσημείωτο ότι στην πρώτη του ποιητική συλλογή "Τα
τραγούδια της Πατρίδος μου" (1886), έργο προδρομικό των κατοπινών του
ποιητικών βιβλίων, το πρώτο του ποίημα με τον τίτλο "Τα δώρα της
Πρωτοχρονιάς" εγκαινιάζεται με τη λέξη "Πατρίδα":<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
-
Πατρίδα μου, τι θες να σου χαρίσω<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
για
τον καλό το χρόνο που θα ΄ρθεί;<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
-Παιδί
μου, το κορμί το λιονταρίσιο<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
και
το παλληκαρίσιο το σπαθί...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Και η Μητέρα-Πατρίδα καταλήγει:<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
-Παιδί
μου, όταν τη δόλια σου μητέρα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
με
του παιδιού τον πόνον αγαπάς,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
με
την αγάπη μόνον μιαν ημέρα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
την
παλαιά της δόξα θα της πας!(1)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
Με τους απλούς αυτούς στίχους με τον ανόθευτο λυρισμό τους, που
εκφράζουν τους βαθύτερους εθνικούς πόθους της μετεπαναστατικής Ελλάδας,
διερμηνεύει ο ποιητής τους στόχους και τους οραματισμούς του για το μέλλον του
Έθνους όχι επαιτώντας ξένη βοήθεια, αλλά αγωνιζόμενο και στηριζόμενο στις δικές
του ακατάλυτες και δημιουργικές δυνάμεις.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
"Τα τραγούδια της Πατρίδος μου" θεωρούνται μνημείο σημαντικό
των γραμμάτων μας, που σημαδεύουν την αρχή "ενός καινούργιου νεοελληνικού
πνευματικού κόσμου", μιας καινούργιας ποιητικής παράδοσης με φόντο την
αιώνια Ελλάδα, αλλά και την πανανθρώπινη αγωνία και προοιωνίζονται τη
μεταγενέστερη πλούσια ποιητική ανθοφορία.<span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
Βέβαια εκείνο, που διακρίνουμε στα
ποιήματα αυτά, όπως άλλωστε και σε άλλες του συνθέσεις, είναι η αίσθηση της
γύρω του ζωής και της πολύχυμης λαϊκής παράδοσης, αλλά και η γόνιμη επαφή με τη
λαογραφία και την ιστορία. Παντού τραγουδάει την Πατρίδα με τα μεγαλεία και τις
πτώσεις της, τους πόθους και τα οράματά της και με την ακλόνητη πίστη για την
εθνική αναγέννηση. Εδώ πρωτοφαίνεται και το ιδανικό της Μεγάλης Ιδέας, που ήταν
διάχυτο αίτημα της ανερχόμενης αστικής τάξης του καιρού του και εύρισκε την
ποιητική του έκφραση στα "πολεμικά τραγούδια" της συλλογής αυτής.
Μάλιστα στον επίλογο ο "Προφήτης και Οραματιστής" Παλαμάς ονειρεύεται
το αντιλάλημα της Μεγάλης Ιδέας:<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
Φτωχά γεννάς τραγούδια, πατρίς,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
φτωχή μητέρα!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
Μικρά πουλιά πετούνε<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
μεσ' σε κλουβί στενό.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
Οι σταυραετοί γυρεύουν<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
ελεύθερον αέρα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
κι απέραντο ουρανό...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
Όμως θα 'ρθεί μια μέρα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 127.6pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;">
που η πατρίς μεγάλη...(2)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
Το μέστωμα ωστόσο του πατριωτικού ιδεώδους του Παλαμά, παράλληλο κι
ομόλογο με το μέστωμα της ποιητικής του τέχνης, διαγράφεται καθαρότερα στους
"Ίαμβους και Ανάπαιστους" (1897), καθώς το 1896 σημαδεύεται από το
ξεσήκωμα των παιδιών της Μακεδονίας "για την Ιδέα την Ελληνική"(3)
και την εξέγερση των Κρητικών για ένατη φορά στον ΙΘ' αιώνα, που φλόγισαν την
εθνική ψυχή του ποιητή. Τα δυο δωδεκάστιχα του Διγενή Ακρίτα με τον ηρωικό τόνο
τους και το Μεγαλοϊδεατισμό τους "άναψαν και θ' ανάβουν λαχτάρες και
καημούς στων Ελλήνων τα στήθη"(4):<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
Καβάλα πάει ο
Χάροντας<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
το Διγενή στον
Άδη...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
Ο Ακρίτας
είμαι, Χάροντα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
δεν περνώ με τα
χρόνια...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
Είμ' εγώ η
ακατάλυτη<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
ψυχή των
Σαλαμίνων<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
στη εφτάλοφη
έφερα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
το σπαθί των
Ελλήνων.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
Δεν χάνομαι στα
Τάρταρα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
μονάχα
ξαποσταίνω.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
Στη ζωή
ξαναφαίνομαι<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
και λαούς
ανασταίνω!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 127.6pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Αλλά ας
προχωρήσουμε στις μεγάλες επικολυρικές του συνθέσεις, που έγραψε ο Παλαμάς στη
δωδεκαετία του 1897-1909, το "Δωδεκάλογο του Γύφτου" και τη ¨Φλογέρα
του Βασιλιά". Πρόκειται για ποιήματα που " μας κάνουν την εντύπωση
κατακλυσμικών γεγονότων"(5).<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Η δωδεκαετία
αυτή θεωρείται μια πολύ κρίσιμη καμπή του νέου ελληνισμού. Ο άτυχος
ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 κατέληξε σε "στρατιωτική, οικονομική και
κοινωνική πανωλεθρία"(6). Η οδυνηρή βέβαια ήττα δεν ξέσπασε ως κεραυνός εν
αιθρία, αλλά ήταν συνέπεια της κακής πορείας της χώρας και επισημοποίησε τον
εθνικό μαρασμό. Πράγμα, που προκάλεσε εκρήξεις και αναβρασμούς στον
κοινωνικοπολιτικό χώρο και αντάριασε τη ρωμαλέα εθνική συνείδηση του Παλαμά. Ο
οποίος το ένιωσε καθαρά πως χρεωκόπησαν οι παλιές αξίες και πως ο
προσανατολισμός του εθνικού βίου σε νέες ζωντανές αξίες, μακριά από τα νεκρά
σχήματα του παρελθόντος, ήταν των καιρών το πρόσταγμα και το αίτημα. Η εθνική
αναξιότητα ήταν το δράμα, που συντάραξε την ψυχή του Παλαμά και συνετέλεσε
παράλληλα στην εθνική αφύπνιση. Όταν η Ελλάδα του 1897 παράδερνε μέσα σε λογής
κρίματα και κινδύνευε να χάσει την πίστη στον εαυτό της, "ακούοντας
κολασμένων βογγητά και παρακάλια", ο ποιητής μας στοχάστηκε την
αντιμετώπιση της κατάστασης, έγινε ο άγγελος της απολύτρωσης και οραματίστηκε
με το "Δωδεκάλογο του Γύφτου" το εγερτήριο αυτό σάλπισμα, την εθνική
παλιγγενεσία:<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
Και θα φύγεις κι απ' το σάπιο το
κορμί<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
η ψυχή παραδαρμένη από το κρίμα...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
Όσο να σε λυπηθεί<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
της αγάπης ο Θεός,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
και να ξημερώσει μιαν αυγή<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
και να σε καλέσει ο λυτρωμός,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
η ψυχή παραδαρμένη από το κρίμα!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
και θ' ακούσεις τη φωνή του
λυτρωτή,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
θα γδυθείς της αμαρτίας το ντύμα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
κα ξανά κυβερνημένη κι αλαφρή<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
θα σαλέψεις σαν τη χλόγη,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
σαν το πουλί,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
σαν τον κόρφο τον γυναικείο,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
σαν το κύμα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
και μην έχοντας πιο κάτου άλλο σκαλί<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
να κατρακυλήσεις πιο βαθιά<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
στου Κακού τη σκάλα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
για τ' ανέβασμα ξανά που σε καλεί<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
θα αισθανθείς να σου φυτρώνουν<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
ω χαρά!<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
τα φτερά,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 120.5pt;">
τα φτερά τα πρωτινά σου τα
μεγάλα!(7)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Στη
"Φλογέρα του Βασιλιά" - "το έπος της ελληνικής διάρκειας"
(8) -, που ακολούθησε το "Δωδεκάλογο του Γύφτου", βρίσκομε μια
στοχαστική προσαρμογή και μια θεμελίωση των κλονισμένων αξιών στο χώρο της
ελληνοχριστιανικής παράδοσης. Ύστερα από την αντιπαράθεση προς το παρελθόν και
την άρνηση ενάντια σε μια νοσηρή κατάσταση, σε μια γενική απονέκρωση, καθώς σύμφωνα
με την αρχή του προλόγου της "Φλογέρας του Βασιλιά" ήταν
"σβησμένες όλες οι φωτιές , οι πλάστρες μεσ' στη χώρα", επεχείρησε ο
Παλαμάς τη γεφύρωση με το παρελθόν και την ταύτιση με το σύνολο. Με το έργο
αυτό, που απλώνεται πάνω από τέσσερις χιλιάδες στίχους, μεγαλόπνοους στίχους,
επικούς και λυρικούς μαζί δεκαπεντασύλλαβους, ο Παλαμάς πίστεψε πως έχτισε
"παλάτι" και καθώς εκφράζεται ο Μεγαλοϊδεατισμός του, ανασταίνοντας
ποιητικά το χώρο και το χρόνο του ελληνισμού, θα μπορούσε να είναι το ποίημα
ενός ολόκληρου έθνους, του Ελληνικού έθνους. Αλλά, παρά τις όποιες ποιητικές
της αρετές, η "Φλογέρα του Βασιλιά" είναι για την κριτική θέμα
αντιλεγόμενο(9).<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Ύστερα από τις μεγάλες του επικολυρικές
συνθέσεις, που μοιάζουν ποιητικοί καταρράκτες, επέστρεψε ο ποιητής -
πνευματικός ήρωας - στους λυρικούς τόπους. Πρόκειται για σύντομα ποιήματα με
καθάρια λυρική ουσία, από τα πιο στέρεα ποιήματα του Παλαμά. Αναφέρουμε
ενδεικτικά τις συλλογές¨" Οι καημοί της λιμνοθάλασσας" και τα
"Σατυρικά γυμνάσματα" (1912) καθώς και "Η Πολιτεία και η
μοναξιά" (1912), που συνεχίζουν την παράδοση της "Ασάλευτης
ζωής", η οποία οριοθετεί τη δεύτερη φάση της δημιουργικής πορείας του
ποιητή και κλείνει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ποίησης του: το ύψος και
την ποικιλία των εμπνεύσεων, των μέτρων και των ρυθμών μαζί με τα ισορροπημένα
στοιχεία του πάθους και της σοφίας. Το δίχως άλλο, οι συλλογές αυτές περιέχουν
ποιήματα, που αποκαλύπτουν τη ρωμαλέα καλλιτεχνική βούληση του Παλαμά, που το
μπορούσε το ανέβασμα σε λυρικές μορφές σαν τον εγκατέλειπε στο πάθος, στο
λυρικό μεθύσι η γνωστική του ορμή. Από την "Πολιτεία και μοναξιά",
ιδού ένα μικρό αριστούργημα, το "Ρόδου μοσχοβόλημα":<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Εφέτος άγρια μ' έδειρε η
βαρυχειμωνιά <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
που μ' έπιασε χωρίς φωτιά και μ'
ηύρε<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
χωρίς νιάτα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
και ώρα την ώρα πρόσμενα να <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
σωριαστώ
βαριά<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
στη χιονισμένη στράτα.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Μα χτες καθώς με θάρρεψε το γέλιο <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
του Μαρτιού<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
και τράβηξα να ξαναβρώ τ' αρχαία<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
τα μονοπάτια,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
στο πρώτο μοσχοβόλημα ενός<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
ρόδου
μακρινού<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
μου δάκρυσαν τα μάτια.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Στην
ίδια συλλογή ανήκει και το "Τα Σκολειά χτίστε", όπου ο ποιητής
εκφράζει το πάθος για μια νέα παιδεία, νέο σχολείο, νέα ζωή, σύμφωνα με το
αίτημα του Δημοτικισμού, που καταδικάζει την πιστόδρομη στροφή στον
παρελθοντισμό"<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Στον τόπο απάνω όχι πολέμων κάστρα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
τα σκολειά χτίστε...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Λιτά χτίστε τα, απλόχωρα, μεγάλα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
γερά θεμελιωμένα από της χώρας<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
ακάθαρτης, πολύβοης, αρρωστιάρας<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
μακριά, μακριά τ' ανήλιαγα σοκάκια,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
τα σκολειά χτίστε...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
κι ο δάσκαλος ποιητής' και τα βιβλία<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
να είναι σαν κρίνα...<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Η
μαχητική ωστόσο και διαφωτιστική του παράδοση συνεχίστηκε με τα "Σατυρικά
γυμνάσματα", γραμμένα ανάμεσα στα 1907 και 1909 ( του σωτήριου έτους του
Έθνους). Εδώ η μούσα του κρατάει μαστίγιο. Κατεβαίνει ο ποιητής μας στο χώρο
της καθημερινής επικαιρότητας αγέλαστος, σκυθρωπός, γεμάτος αγανάκτηση για την
κατάντια του Ρωμαίικου ύστερα από την ήττα του '97, "τη μεγαλύτερη ήττα
της πολιτικής της Μεγάλης Ιδέας"(10), και τα γεγονότα που ακολούθησαν,
όπως πολιτική κρίση διαρκείας, σοβαρή αναταραχή στο στρατό, συλλαλητήρια, τα
"Ευαγγελικά", τα "Ορεστειακά", η επιβολή του Διεθνούς
Οικονομικού Ελέγχου κλπ., που όξυναν ακόμα πιο πολύ την ταπείνωση της ήττας:<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Στ' ακάθαρτα κυλήστε μας του βούρκου<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
στα πιο βαθιά. Πατήστε μας με κάτι,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
κι από το πόδι πιο σκληρό του
Τούρκου.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Διαβασμένοι, ντοτόροι, σποιρουνάτοι,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
ρασοφόροι, δάσκαλοι, ρουσφετλήδες,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
οικοπεδοφαγάδες, αβοκάτοι,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
κομματάρχηδες και κοτζαμπασήδες<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
και της γραμματικής οι μανταρίνοι<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
και της πολιτικής οι φασουλήδες<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Ταρτούφοι, ραμπαγάδες,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
ταρταρίνοι...(11)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Έχοντας
ο Παλαμάς τη συνείδηση του πνευματικού οδηγού, ξεσπάει στις Σάτιρές του με
ρεαλιστική έκφραση και δραματικότητα ονομάζοντας την κοινωνία του καιρού του
"αστόχαστη πλέμπα" και την καυτηριάζει:(12)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Φαγοπότι, ξαπλωταριό τα ίδια.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Τα θέατρα, τις ταβέρνες, τα πορνεία,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
φάμπρικες, μπάνκες, σπίτια, αποκαΐδια,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
τ' ανταμώνει αττικότατη αρμονία.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
Και κοιμησμένη στα όνειρά της βλέπει<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
μουρλή γλωσσοκοπάνα πολιτεία<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 70.9pt;">
τον Περικλή. Μα ο Χασεκής της
πρέπει.<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">
Ο Παλαμάς εκφράζει την ηρωική περίοδο της λογοτεχνίας μας, η οποία είχε
ξεστρατίσει από το δρόμο, που χάραξε ο Σολωμός. Με τη γενιά του 1880 (με
επικεφαλής τον Παλαμά). με το Δημοτικισμό, "την πρώτη ομαδική στροφή προς
την αλήθεια", η λογοτεχνία μας αγωνίζεται να ξαναβρεί αυτό το δρόμο. Και
με την ποίηση του Παλαμά, που πιστοποιεί την επαναστατική της ορμή σε μια
ωριμότερη φάση των γραμμάτων μας, όπου η Τέχνη γίνεται παιδαγωγός των Εθνών,
επιχειρείται η εξυγίανση της νεοελληνικής ζωής και η πνευματική αναγέννηση. Από
την άποψη αυτή δίκαια χαρακτηρίστηκε από το Σεφέρη "Ο τελευταίος
διδάσκαλος του Γένους"(13). Γι' αυτό έχει όλο το κύρος, σαν παιδαγωγός του
Έθνους, ν' απευθύνει για την πνευματική, την πολιτιστική παράδοση, που μας
αφήνει με το ποίημά του "Οι πατέρες" από τη συλλογή του
"Βωμοί" (1915) και που περικλείει το ελπιδοφόρο μήνυμα για την
αναγέννηση του Ελληνισμού, την "καλύτερη υποθήκη που έχει γραφτεί στη
γλώσσα μας και που πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία μας σαν Εθνικό μας
Ευαγγέλιο"(14):<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
Παιδί, το
περιβόλι μου που θα<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
κληρονομήσεις,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
όπως το βρεις κι
όπως το δεις να μην <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
το
παρατήσεις...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
Γίνε οργοτόμος,
φυτευτής, <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
διαφεντευτής.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
Κι αν είναι κι
έρθουνε χρόνια δίσεκτα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
πέσουν καιροί
οργισμένοι...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
μη φοβηθείς το
χαλασμό.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
Φωτιά, Τσεκούρι!
Τράβα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
ξεσπεργιεψέ το,
χέρσωσε το περιβόλι,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
κόφτο,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
και χτίσε κάστρο
απάνω του<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
και ταμπουρώσου
μέσα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
για πάλεμα, για
μάτωμα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
για την καινούργια
γέννα,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
π' όλο την
περιμένομε, κι όλο κινάει <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
για να
'ρθει,<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
κι όλο συντρίμμι
χάνεται<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: justify; text-indent: 70.9pt;">
στο γύρισμα των
κύκλων...<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Παλαμάς, στάθηκε
συγκινημένος πάνω σε πολυτάραχα περιστατικά, ένιωσε τα βαθύτερα, τα κοσμογονικά
σαλέματα της ψυχής των Ελλήνων και θέλησε αγνάντια στην αέναη κίνηση του
ιστορικού γίγνεσθαι, να βρει ένα νόημα: την ελληνική συνέχεια και διάρκεια.
Πραγμάτισε έτσι με το τραγούδι του την ιδική του μεγαλειώδη ποιητική σύνθεση
του Ελληνισμού σε ενότητα ολοσύνεχη και αρράγιστη.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Δίκαια δε χρίσθηκε Εθνικός ποιητής, αφού στο έργο
του ψάλλει τη διαχρονικότητα και την παγκοσμιότητα του Ελληνισμού. Το έργο του
Παλαμά αποτελεί μια "Ολοκληρωμένη πνευματική και λογοτεχνική
παιδεία"(15) και μέσα του πάλλεται η "Νέα Ελλάδα" και
αναμοχλεύεται το παγκόσμιο πνεύμα.<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
***<o:p></o:p></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Η ποίηση
ωστόσο του Παλαμά δεν μπορεί να κατανοηθεί έξω από την εποχή του και τις
διαφορετικές αισθητικές αντιλήψεις της ποιητικής του τέχνης. Πρόκειται για μια
ποίηση που δεν περιορίζεται σε αισθητικά πλαίσια ούτε ανταποκρίνεται πάντοτε
στην νεότερη αντίληψη όσον αφορά τη λεγόμενη "καθαρή ποίηση" καθώς
κατεβαίνει στο χώρο της πολυσάλευτης κοινωνικής πραγματικότητας και περιέχει αρκετά
επικαιρικά στοιχεία. Αλλά "κάθε ποίηση έχει μέσα της και το επίκαιρο και
το ανεπίκαιρο. Το ανεπίκαιρο είναι η αθανασία της"(16). Δεν υπάρχει δε
αμφιβολία ότι η εύρωστη ποιητική τέχνη του Παλαμά δεν είναι απλά παιχνίδι της
καλλιτεχνικής φαντασίας, που εξαντλεί τον προορισμό της την αυτάρεσκη
ικανοποίηση του εγώ με την έκφραση μιας βιωμένης ατομικής εμπειρίας . Ο Παλαμάς
δεν είναι κανένας <span lang="EN-US">Esthete</span>, ο αποκλειστικός κατασκευαστής μικρών κομψοτεχνημάτων (πράγμα άλλωστε που
επετύγχανε, όταν αφηνόταν στον πηγαίο λυρικό οίστρο). Δεν ανήκει στους <span lang="EN-US">Poetes</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Mineuves</span>. Ο Παλαμάς είναι
"ένας πνευματικός Εθνάρχης" (17), ένας από τους οικοδόμους του
πνευματικού μας πολιτισμού, το καθολικότερο νεοελληνικό πνεύμα, ο ακαταπόνητος
δημιουργός, που με το σπάνιο μορφοπλαστικό του ένστικτο και την απέραντη σοφία
του έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο σε πολλές νεοελληνικές εκδηλώσεις και προσδιόρισε
την πνευματική εξέλιξη του μέλλοντος.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
Και
είναι καιρός, ύστερα μάλιστα από την συμπλήρωση των Απάντων του , την
"αύξουσα κριτική ευλάβεια" προς το έργο του και την πλατιά αναγνώριση
κι επιβολή του στη νεοελληνική λογοτεχνία, να προχωρήσουμε σε μια
ουσιαστικότερη γνωριμία μαζί του. Για να παύσει ο Παλαμάς να είναι για τους
πολλούς, για τους νέους μας άγνωστος...<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
--------------------------------------------------------------------------------------------------------<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">1) Κ. Παλαμά,
Άπαντα, τόμος Α', Σ. 31.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">2) Όπου
παραπάνω, σ. 175.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">3) Ν, Βέη
Παλαμικά, στη ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ 1943 σ. 45.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">4) Όπου παραπάνω,
σ.55<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">5) Γ. Σεφέρη;
Δοκιμές Α' Ίκαρος 1974, σ. 220.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">6) Κ.Θ. Δημαρά,
Η διακόσμηση της ελληνικής ιδεολογίας, στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος
ΙΑ', 1977, σ.407.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">7) Κ. Παλαμά,
Άπαντα, τόμος Γ', σ. 400.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">8) Ε.Π.
Παπανούτσου, Παλαμάς - Καβάφης - Σικελιανός, Ίκαρος 1955, σ. 44<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">9) Όπου
παραπάνω, σ. 116.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">10) Ν. Σβορώνου,
Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας, Θεμέλιο 1976, σ. 102.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">11) Κ. Παλαμάς,
Άπαντα, τόμος Ε', σ. 251.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">12) Όπου
παραπάνω, σ. 254<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">13) Γ. Σεφέρη,
Δοκιμές Α', Ίκαρος 1974, σ. 225,<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">14) Γ. Καλαματιανού,
Η μορφωτική αξία του Παλαμικού έργου, Περιοδ. Ελληνική Δημιουργία, τεύχος 114,
σ. 533<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">15) Α.
Καραντώνη, Κωστής Παλαμάς, εκδόσεις Νικόδημος, σ. 72<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">16) Ι.Μ.
Παναγιωτόπουλου, Τα πρόσωπα και τα κείμενα, τόμος Γ', Αθήνα 1944, σ. 181.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">17) Μ. Αυγέρη,
Έλληνες Λογοτέχνες, Θεμέλιο 1966, σ. 188.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">*********************</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Ο
ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Διακόσια
χρόνια από τη γέννησή του<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">του
Φώτη Στεργίου<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="text-align: right;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">(Μαυρομματιανά
Νέα, Οκτώβριος 1997)<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"<i style="mso-bidi-font-style: normal;">Χαρά
σε κειον που πρωτοσήκωσε<o:p></o:p></i></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">απ' τις
σκόνες σκεπασμένο,<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">το
δίστομο σπαθί του λόγου σου<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">στον
ήλιο, Μακρυγιάννη".<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;">(Άγγελος
Σικελιανός: Μακρυγιάννης)<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></i><span style="mso-ansi-language: EL;">Τα τελευταία χρόνια εδραιώθηκε η φήμη του γενναίου στρατηγού του '21, του
Γιάννη Μακρυγιάννη (1797-1864), με τις επανειλημμένες εκδόσεις των θρυλικών πια
"Απομνημονευμάτων"<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του, που
δεν παύουμε να μελετούμε, όπως βέβαια κάθε κλασικό κείμενο, για να
επικοινωνούμε με τη δημοτική μας παράδοση, τη συμπύκνωση δηλαδή της αρετής της
φυλής μας και να πλουτίζουμε την ελληνικότητά μας ενισχύοντας, μέσα στη
χαμοσερνάμενη εποχή μας, μ' ένα υψηλό πρότυπο ζωής, το βίωμα της ελευθερίας και
της αξιοπρέπειας του ανθρώπου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Βέβαια
το εκπληκτικό κείμενο των Απομνημονευμάτων ο Μακρυγιάννης με<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το "απελέκητο γράψιμό του", μια και
δεν διέθετε την παραμικρή σχολική παιδεία και είχε μάθει σε προχωρημένη ηλικία,
"στα γεράματα", στοιχειώδη γραφή, άρχισε να το γράφει στο 'Αργος το
1829, όπου βρισκόταν "διορισμένος αρχηγός της εκτελεστικής δύναμης της
Πελοπόννησος και Σπάρτης", σημειώνοντας τις προσωπικές αναμνήσεις και
κρίσεις του κι εκθέτοντας τα γεγονότα, που έζησε ως αυτόπτης μάρτυρας ή πήρε
μέρος ο ίδιος σ' αυτά από τον πρώτο της επαναστάσεως ως το 1851. Συγκεκριμένα
διαβάζουμε στ' Απομνημονεύματά του:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 42.55pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Εφαντάστηκα να γράψω τον βίον μου,
όσα έπραξα εις την μικρή μου ηλικία και όσα εις την κοινωνίαν, όταν ήρθα σε
ηλικία, και όσα δια την πατρίδα μου, όπου μπήκα εις της Εταιρείας το μυστήριον
δια τον αγώνα της λευτεριάς μας και όσα είδα και ξέρω οπού 'γιναν εις τον
Αγώνα, και σε όσα κατά δύναμη συμμέθεξα και εγώ και έκαμα το χρέος μου εκείνο
που μπορούσα".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τον
βάζει όμως σε σκέψη η ιδέα ότι θα ταλαιπωρήσει τους "αδελφούς
αναγνώστες":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 42.55pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Δεν
έπρεπε να έμπω εις αυτό το έργον ένας αγράμματος... και δεν μπορώ να βαστήσω
ταχτική σειρά στα γραφόμενα"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-indent: 42.55pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">γυρεύοντας να τον συγχωρήσουν.
Ακόμα θεωρεί απαραίτητο να δικαιολογηθεί και για την οξύτητά του:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 42.55pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Ακολουθώντας να γράψω δυστυχήματα αναντίον
της πατρίδας και θρησκείας όπου της προξενήθηκαν από την ανοησίαν μας και
'διοτέλειά μας και από θρησκευτικούς και από πολιτικούς και από μας τους
στρατιωτικούς... γράφω με πολλή αγανάχτησιν αναντίον των αιτίων' όχι να ΄χω
καμμία ιδιαίτερη κακία αναντίον τους, αλλά ο ζήλος της πατρίδας μου δίνει
αυτείνη την αγανάχτησιν και δεν μπόρεσα να γράψω γλυκώτερα".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ωστόσο πέρασε μισός αιώνας περίπου από το θάνατο του Μακρυγιάννη, ώσπου
στα 1907 ο Γιάννης Βλαχογιάννης, ο βιογράφος του Καραϊσκάκη, έσκυψε δεκαεφτά
ολόκληρους μήνες πάνω στα χειρόγραφα, τα κατέγραψε και τα εξέδωσε με τον τίτλο:
"Τα Απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη".</span><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αλλά η έκδοση αυτή, για την οποία πρέπει να ευγνωμονούμε τον
Βλαχογιάννη, που έσωσε το πολύτιμο για το έθνος μας έργο, πέρασε απαρατήρητη.
Εκτός από τον Παλαμά κανένας δεν ψυχανεμίστηκε την μεγάλη αξία των
Απομνημονευμάτων. Μιλώντας μάλιστα ο Παλαμάς το 1911 στη "Φοιτητική
Συντροφιά" για τα "ηρωικά πρόσωπα και κείμενα" του 1821,είπε
μεταξύ άλλων: "Ένα είναι το έργο, που πρέπει να ξεχωριστεί με τιμή και
ξάφνιασμα και να βαλθεί απάνου απ' τ' άλλα. Κειμήλιο της δημοτικής γλώσσας και
χωρίς καμμιά καλλιτεχνική αξίωση, παράδειγμα μιας ασυνείδητης τέχνης φυσικής,
που δεν της λείπουν ομορφιές, που είναι όλη χαρακτήρας: Τα
"Απομνημονεύματα" του Στρατηγού Μακρυγιάννη... Ασύγκριτο στο είδος
του, σα θάμα του ψυχόρμητου, σαν είδος αριστούργημα του αγράμματου μα γερού και
αυτόνομου μυαλού, γραμμένο αγάλια-αγάλια, ντροπαλά και ανυποψίαστα, από άνθρωπο
του τουφεκιού και όχι της πένας, από άνθρωπο απαίδευτο, που δεν υποψιαζόταν τη
συγγραφική του φλέβα... μαζί "ιστορικόν, γλωσσικών και φιλολογικόν
μνημείον" ιερά παραγγελμένο από την εθνική ψυχή"...<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">***<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Τον καιρό ,όμως, της κατοχής και της πικρής σκλαβιάς, η ανάγκη να
στηριχθούμε στις αξίες της εθνικής μας ζωής και να αναζητήσουμε τη φυλετική μας
αυτογνωσία και το πεπρωμένο του ελληνισμού μέσα στα κυκλογυρίσματα του χρόνου,
μας έφερε πιο κοντά στους πνευματικούς μας πατέρες. Έτσι άρχισε να προβάλλει
ζωντανότερη η μορφή του Μακρυγιάννη και να σχηματίζεται ένας θρύλος γύρω από
την προσωπικότητά του και το έργο του. Πρώτος ο Θεοτοκάς δημοσίευσε το 1941 στη
"Νέα Εστία" μια πλατιά μελέτη για το Μακρυγιάννη και το έργο του.
Ακολούθησε το 1943 η μελέτη του Σεφέρη, που δόθηκε πρώτα ως διάλεξη στην
Αλεξάνδρεια και το Κάιρο και συμπεριελήφθη στον τόμο των Δοκιμών, προκαλώντας
ζωηρό ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινού για το Μακρυγιάννη. Προς γενική, μάλιστα,
κατάπληξη ο Σεφέρης υποστήριξε ότι "ο Μακρυγιάννης είναι ο πιο σημαντικός
πεζογράφος της νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας, αν όχι ο πιο μεγάλος, γιατί έχουμε
τον Παπαδιαμάντη". Και παρακάτω: " το περιεχόμενο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>της γραφής του Μακρυγιάννη είναι ο ατέλειωτος
και τραγικός αγώνας ενός ανθρώπου, που με όλα τα ένστικτα της φυλής του
ριζωμένα βαθιά μέσα στα σπλάχνα του, αναζητά την ελευθερία, το δίκιο, την
ανθρωπιά...".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Τεκμηρίωσε δε τις απόψεις του
ανθολογώντας αποσπάσματα από τ' Απομνημονεύματα με μια εμπνευσμένη ανάλυση της
θαυμάσιας ηθικής προσωπικότητας του στρατηγού, αλλά και του μοναδικού
πεζογραφικού ύφους καθώς και της ρωμαλέας γλωσσικής έκφρασης του έργου του.
Έτσι στην ιστορική αξιολόγηση των Απομνημονευμάτων από το Βλαχογιάννη, έρχεται
να προστεθεί η λογοτεχνική αποτίμηση, που οφείλεται στη γενιά του '30, η οποία
τοποθέτησε το έργο δίπλα στο "Διάλογο" και τη "Γυναίκα της
Ζάκυθος" του Σολωμού και πίστεψε πως είναι "η συνείδηση ενός
ολόκληρου λαού".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Με τα Απομνημονεύματα, λοιπόν, ένα έργο συστοιχίας ζωής και τέχνης,
κέρδισε νέες διαστάσεις η προσωπικότητα του Μακρυγιάννη. Δεν είναι απλά ένας μεγάλος
αγωνιστής του '21, αλλά αποτελεί συγχρόνως ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία
της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας κι επιπλέον μια μορφή εθνική με απαρομοίαστη ηθική
ακτινοβολία. Είναι ταυτόχρονα δημιουργός ιστορίας και αφηγητής ιστορίας, ο
άνθρωπος-αγωνιστής, ο άνθρωπος-πεζογράφος, ο άνθρωπος-λαός, αυθεντικός
εκφραστής της λαϊκής παράδοσης, που διαθέτει "αλύγιστη εθνική και ατομική
υπερηφάνεια... Μαζί μ' όλα αυτά καλλιτέχνης από γεννησημιού του", κατά το
Θεοτοκά, "τρικυμισμένος από ευγενικά πάθη και αγωνίες... είναι ένας
εθνικός αντιπρόσωπος, ένας ζωντανός φορέας ελληνισμού".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Μακρυγιάννης έγραψε ένα έργο μνημειώδες. Δεν
είναι μια απλή αυτοβιογραφία γιατί αντικατοπτρίζει πιστά την εποχή του. Αλλά
ούτε ακόμα εξαντλείται η αξία του ως ιστορικού ντοκουμέντου, μια και σε
τελευταία ανάλυση το κείμενο αυτό εκφράζει την ψυχοσύνθεση των λαϊκών αγωνιστών
του '21 με τα ελαττώματα και τις αρετές τους αποτελώντας ένα από τα θαμαστότερα
φανερώματα του νεοελληνικού πνεύματος. Ο απαράμιλλος χαρακτήρας των
Απομνημονευμάτων οφείλεται κυρίως στο ύφος<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>και στο ήθος του συγγραφέα. Λείπει εντελώς από το λόγο του η
μεγαληγορία, η μεγαλοστομία, ο κομπασμός κι η επιτήδευση. Φραστική διατύπωση
πυκνή, λιτή, σχεδόν ελλειπτική, αλλά πάντοτε σαφής και καίρια. Γλώσσα λαϊκή,
δίχως ίχνος λόγιας επίδρασης, καταγραμμένη φωνητικά και με τη ζωντάνια της
προφορικής ομιλίας, γεμάτη νεύρο, δροσιά και χάρη. Εύστοχοι αφορισμοί,
παροιμιακές φράσεις, οξείς και επιγραμματικοί χαρακτηρισμοί, γνήσιο χιούμορ και
λαϊκή θυμοσοφία. Τόνος συχνά-πυκνά επικός, εκρηκτικός, διέπεται από μια
πρωτογονική ειλικρίνεια και πάλλεται από ένα ξέφρενο πάθος για ζωή κι άλλοτε
πάλι γίνεται πολύ ανθρώπινος, στοχαστικός και εξομολογητικός. Με λίγα λόγια
όραση, αισθήματα, σκέψη και ιδέες, θεώρηση του κόσμου είναι όλα λαϊκότροπα και
αβίαστα δοσμένα.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Σε συνάρτηση δε με το ύφος βρίσκεται και το ήθος του συγγραφέα, δηλαδή ο
τύπος του Νεοέλληνα, που δημιούργησε την εποποιία του '21 κι έφτιαξε την
Ελλάδα. Τον τύπο αυτό διαμόρφωσε και εξέθρεψε επί αιώνες η ελληνοχριστιανική
παράδοση, το ηρωικό πνεύμα του κλεφταρματολισμού, το εθνεγερτικό κήρυγμα του
Ρήγα και της Φιλικής Εταιρείας. Πράγμα, που σημαίνει ότι ο Μακρυγιάννης,
"μια από τις πιο μορφωμένες ψυχές του ελληνισμού" κατά το Σεφέρη,
διαθέτει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θαυμαστή ψυχοσυνθετική
επάρκεια, συνείδηση της ενότητας λόγου και πράξης, ατόμου και συνόλου, θείου
και ανθρώπινου, πίστη στις ηθικές αρχές, που ανέβασαν την αξία του πνευματικού
μέρους της ζωής και των ιδανικών της στο χώρο της αυτοπροαίρετης θυσίας. Το
ήθος του αγωνιστή του '21 φαίνεται καθαρά, καθώς ο Μακρυγιάννης πρόκειται να
επιτελέσει άθλημα, ανακόπτοντας τον τουρκοαιγυπτιακό σίφουνα και νοιώθοντας
"στο πρόσωπό του τη φλογερή ανάσα του Χάρου":<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Συγυρίστηκα εις τους Μύλους
κι εφόδιασα τους πύργους απ' όλα τ' αναγκαία, και κρέας και κρασί και ρακί -
και τώρα θέλει ιδεί ντουφέκι ελληνικόν ο Μπραϊμης. Εις την Καλαμάτα ο Μπραϊμης
έσμιγε με τον Ντερνύ τον ναύαρχον της Γαλλίας κι έφαγαν εις τη φρεγάδα του' κι ένας
τράβηξε της στεριάς κι άλλος του πελάγου και είπαν να σμείξουν εις τους Μύλους.
Και ήρθε ο ναύαρχος Ντερνύ πρωτύτερα. Πήγα και τόκαμα βίζιτα και μου είπε, ότι
εγώ δεν θα μπορέσω να πολεμήσω τον Μπραϊμη [...]. Δυνάμωσα την θέσιν των Μύλων
καλά να πολεμήσουμεν εκεί όσο να λυώσουμε. Ότι αν μας πάρει αυτήνη την θέσιν,
πάγει και τ' Ανάπλι [...]. Εκεί οπούφκιανα τις θέσεις εις τους Μύλους ήρθε ο
Ντερνύς να με ιδή. Μου λέγει: "Τι κάνεις αυτού; Αυτές οι θέσεις είναι
αδύνατες' τι πόλεμο θα κάνετε με τον Μπραϊμη αυτού;"<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">- Του λέγω: "Είναι αδύνατες οι
θέσεις κι εμείς, όμως είναι ο Θεός που μας προστατεύει' και θα δείξωμεν την
τύχη μας σ' αυτές τις θέσεις τις αδύνατες. Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος
του Μπραϊμη, παρηγοριόμαστε μ' έναν τρόπον, ότι η τύχη μας έχει τους Έλληνες
πάντοτε λίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θεριά
πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε' τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και
οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν' κι όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν, λίγες
φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν. Η θέση όπου είμαστε σήμερα εδώ είναι
τοιούτη και θα ιδούμεν την τύχην μας οι αδύνατοι με τους δυνατούς".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">-"Τρε μπιέν" λέγει και
αναχώρησε ο ναύαρχος".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αληθινά δεν ξέρει κανείς τι να πρωτοθαυμάσει στο απόσπασμα αυτό με την
απαρομοίαστη ζωντάνια του και την περιεκτικότητα των αξιολογικών στοιχείων: Το
κάλλος του λόγου ή το ύψος του ηθικού φρονήματος. Το κείμενο, θα 'λεγε κανείς,
δεν είναι γραμμένο με μελάνι, αλλά με αίμα, που χύθηκε για την ανάσταση της
Πατρίδας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Αξιοπρόσεκτη είναι στο κείμενο αυτό η μεταφυσική διάσταση του Έλληνα του
'21 και η στάση του απέναντι στο Θεό, που τον αισθάνεται σύντροφό του, τον έχει
κατεβάσει από τα επουράνια κοντά του, συμμαχητή στο ίδιο ταμπούρι. Του μιλάει,
όπως και σε άλλες περιπτώσεις, τόσο στ' Απομνημονεύματα, το
"ιστορικό" του Μακρυγιάννη, όσο κυρίως στο δεύτερο βιβλίο του
"Οράματα και Θάματα", έκδοση Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1983, θαρρετά
και μ' εμπιστοσύνη. Ο Χριστιανικός, λοιπόν, Θεός, σε μια βιωματική προσέγγιση
από το Μακρυγιάννη, και συμπολεμιστής του έλληνα, σαν τους Ομηρικούς Θεούς,
εγγυάται την απελευθέρωση της Ελλάδας... Αλλά δε γίνεται να μην αναφερθούμε
στον επίλογο των Απομνημονευμάτων. Πρόκειται για μια θαυμαστή σύλληψη του
υποτονισμού της ατομικότητας μέσα στα πλαίσια μιας συμβιωτικής κοινότητας και
της ένταξης της προσωπικότητας, που ζει ως ομάδα και όχι ως μονάδα, "στο
ρου του εθνικού γίγνεσθαι". Έτσι με αποκαλυπτικό τρόπο τονίζει στις
τελευταίες υποθήκες των Απομνημονευμάτων του τη συγκλονιστική αλήθεια της
υπέρβασης του ατόμου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">"Ένα πράμα μόνο με παρακίνησε
κι εμένα να γράψω: ότι τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και
αμαθείς, και πλούσιοι και φτωχοί, και πολιτικοί και στρατιωτικοί, και οι πλέον
μικρότεροι άνθρωποι. Όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν
εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μη
λέγει ούτε ο δυνατός "εγώ", ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο
καθείς "εγώ"; Όταν αγωνιστεί μόνος και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει
"εγώ". Όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λένε
"εμείς". Είμαστε στο "εμείς" και όχι στο "εγώ".
Και στο εξής να μάθομε γνώση, αν θέλουμε να φκιάσομε χωριό να ζήσουμε όλοι
μαζί. Έγραψα γυμνή την αλήθεια, να ιδούνε όλοι οι Έλληνες ν' αγωνίζονται για
την πατρίδα τους, για τη θρησκεία τους, να ιδούνε και τα παιδιά μου να λένε:
"Έχομεν αγώνες πατρικούς, έχομεν θυσίες", αν είναι αγώνες και θυσίες.
Και να μπαίνουν σε φιλοτιμίαν και να εργάζονται στο καλό της πατρίδας τους, της
θρησκείας τους και της κοινωνίας. Ότι θα είναι καλά δικά τους. Όχι όμως να
φαντάζονται για τα κατορθώματα τα πατρικά, όχι να πορνεύουν την αρετή και να
καταπατούν το νόμο, και να ΄χουν την επιρροή για ικανότη".<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt; text-align: center;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">****<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης είναι από τις τιμιότερες φυσιογνωμίες του '21.
Τα μονιμότερα στοιχεία της προσωπικότητάς του: η αμετακίνητη πίστη στη
δικαιοσύνη, η ασυμβίβαστη αγάπη για την πατρίδα και την ελευθερία, η προσήλωσή
του στην ακεραιότητα και αξιοπρέπεια του ανθρώπου συνιστούν ένα ηθικό πρότυπο,
μια πηγή εμπνεύσεως, που μας επιτρέπει να επικοινωνούμε με τις αστείρευτες
πηγές της εθνικής μας παράδοσης.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; tab-stops: 49.65pt; text-align: right;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Φώτης
Στεργίου<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<!--EndFragment--><br />
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;">*****************</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΦΩΤΗ
ΣΤΕΡΓΙΟΥ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΠΡΟΣΩΠΑ
ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΜΑΣ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΣΟΚΟΛΗ<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;">Κριτικό
σημείωμα<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΝΑΡΓΕΙΑΣ<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">(Φώτη Στεργίου: "Πρόσωπα της Λογοτεχνίας
μας". Β' έκδοση συμπληρωμένη και αναθεωρημένη. Εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα
1999).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι
μεγάλη χαρά - σήμερα μάλιστα που ο ορυμαγδός των λόγων έχει φθάσει πια στο μη
περαιτέρω - να συναντάς ένα βιβλίο που να σου επιβάλλεται αμέσως με την
ποιότητα του περιεχομένου και το όλο κάλλος του. Και τέτοια χαρά δοκιμάζω
σήμερα καθώς κρατώ στα χέρια μου ένα μεστό τόμο με δοκιμιακά κείμενα πάνω σε
πρόσωπα και πράγματα της Λογοτεχνίας μας. Συγγραφέας του ο κ. Φώτης Στεργίου,
προικισμένος φιλόλογος και δόκιμος κριτικός των γραμμάτων μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το βιβλίο
του κ. Στεργίου περιλαμβάνει κριτικά και αισθητικά κείμενα πάνω στο έργο του
Σολωμού, του Κάλβου, του Παλαμά, του Καβάφη, του Παπαδιαμάντη, του Μωραϊτίδη.
Κι ακόμα: του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου, του Γιάννη Βλαχογιάννη, του Αντώνη
Τραυλαντώνη. Και εντελώς σύγχρονων, όπως είναι: ο Λουκής Ακρίτας (ο λαμπρός
πεζογράφος<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και απομνημονευματογράφος του
Αλβανικού Έπους - "Οι αρματωμένοι"), ο Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος (ο
πολυειδής και συνειδησιακά άγρυπνος) και ο Πέτρος Δήμας (που με μια τρυφερότατη
οδύνη σηματοδότησε την παρουσία του στα Νεοελληνικά Γράμματα).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Τα
"Πρόσωπα της Λογοτεχνίας μας" πιστεύω ότι είναι καρπός της ένθερμης
αγάπης, αλλά και της άρτιας κριτικής και αισθητικής παιδείας του συγγραφέα
τους. Εντυπωσιάζουν για την εποπτική τους θεώρηση, την κριτική τους ευστοχία
και την εναργή και ευτυχισμένη χρήση της γλώσσας μας.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κύριος
των θεμάτων του ο συγγραφέας αφήνει ωστόσο το πνεύμα του να κινηθεί ρεμβαστικά,
έτσι που τα κείμενά του (ενώ δεν χάνουν τίποτε από την κριτική τους εμβέλεια)
να πλουτίζονται με την αβρότητα και τη χάρη μιας εκλεπτυσμένης αισθητικής.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ιδού
ένα δείγμα γραφής:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>" Αλλά
το έργο του (του Σολωμού), έτσι όπως έφτασε ως εμάς, έτσι όπως μας το
παρουσίασε η κριτική οξυδέρκεια του Πολυλά, αποσπασματικό, ερειπωμένο, είναι
αυτό που μπόρεσε να μας αφήσει ο Σολωμός (τα χαμένα χειρόγραφα μάλλον είναι
μύθος). Ωστόσο κι έτσι δεν χάνει την αξία του κι είναι πάντοτε ολόλαμπρη κι
ολοζώντανη η παρουσία του στον εθνικό πνευματικό μας βίο. Χρόνια και χρόνια
τώρα συνοδεύει τις γενιές στις υψηλότερες πνευματικές ανατάσεις, σελαγίζει στον
πνευματικό ουρανό της Ελλάδος και αποτελεί μαζί με το Εικοσιένα το
σημαντικώτερο φανέρωμα του νεοελληνικού πνεύματος".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Θα
παραθέσω και μιαν έκτακτη παρατήρηση του συγγραφέα στον
"Παπαδιαμάντη" του - καίρια ερμηνευτική του προσώπου και του έργου:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Ότι
άγγιξε το πνεύμα και τις αισθήσεις του, το εβίωσε, σύρριζα στην ψυχή του, ο
πλήρης, καθολικός άνθρωπος, που δεν μερίζεται, σχηματικά και αυθαίρετα σε σώμα
- ψυχή. Με αποτέλεσμα η όποια του εμπειρία, καθώς υψώνεται στο χώρο το φωτεινό
του πνεύματος, λυτρωτικά κι εξαγνιστικά, να μη χάνει την αμεσότητά της και να
αποκαλύπτει εικόνες ομορφιάς και ανθρώπινης συγκίνησης".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(Στο
δοκίμιο "Κωνσταντίνος Χατζόπουλος" συναντώ το ευστοχότατο αισθητικό
και ερμηνευτικό παράθεμα του Κωστή Παλαμά - ας μου επιτραπεί η παρεμβολή:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>"Ο
ποιητής εγεννήθη και έζησε παρά τας όχθας του Αχελώου... εκεί όπου γύρω εις τας
μαγικάς αποκοιμισμένας λίμνας και επάνω εις τα γαλανά νερά των η βλάστησις
πλουτεί όσον σπανίως αλλαχού εις φυτά και εις άνθη υδροχαρή. Εκ τούτων θα ηδύνατό
τις να εξηγήσει το άφθονον όσον και καλαισθητικόν σκόρπισμα πολυωνύμων
λουλουδιών μέσα εις τους στίχους του"!)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Και θα
κλείσουμε την μικρή αυτή δειγματοληψία με ένα απόσπασμα, όπου αποκαλύπτεται και
πάλι η αισθαντικότητα και η κριτική ευστοχία: " Η ποίηση του Πέτρου Δήμα,
βαθύτατα λυρική στην ουσία της, διαποτίζεται από τη νοσταλγία. Είναι μια
αγιάτρευτη νοσταλγία της κατατρύφερης ηλικίας, που διαμόρφωσε μια ιδιοσυγκρασία
ρεμβώδη, φιλομοναστική, σαρκαστική και πεσιμιστική. Εκείνο, που χαρακτηρίζει την
ποίησή του, είναι η καθαρή και πυκνή ποιητική έκφραση, η ποία πετυχαίνεται με
την άγρυπνη φροντίδα της λέξης και με την υψηλή συνείδηση της ποιότητας του
λόγου, πράγματα που του εξασφαλίζουν μια άρτια τεχνική".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Πιστεύω
πως τα "Πρόσωπα της Λογοτεχνίας μας" είναι μια από τις εγκυρότερες
και γενναιότερες ερμηνευτικές συμβολές στη νέα ελληνική μας Γραμματεία.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το
βιβλίο - ήδη από την πρώτη του έκδοση - προλόγισε ο αείμνηστος Βαγγέλης
Σκουβαράς, καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, ο
οποίος, με συγκινημένη διάθεση και τη γνωστή επιστημονική του εγκυρότητα,
επεσήμανε τις αρετές του.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η
παρούσα δεύτερη έκδοση κοσμείται με πλουμίδια και φωτοτυπημένα χειρόγραφα
συγγραφέων - και με τη χειρόγραφη επιστολή του Παναγιωτόπουλου, όπου ο
αλησμόνητος Γιαννάκης "με θερμά αισθήματα τιμής και φιλίας", ορίζει
την αξία αυτού του "ουσιαστικού" βιβλίου.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Εύχομαι
κι εγώ αυτό το βιβλίο - σωστή "Πινακοθήκη" - να καταστεί εντρύφημα
του ευρύτερου κοινού, και ιδίως των νέων, που, πάντα αγνοί και ανυστερόβουλοι,
διψούν για τη γνώση όλων των ωραίων πραγμάτων.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:PixelsPerInch>96</o:PixelsPerInch>
<o:TargetScreenSize>800x600</o:TargetScreenSize>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:Calibri;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">
<span style="mso-ansi-language: EL;">Κώστας Τριανταφυλλίδης. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div align="right" class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; text-align: right;">
<span style="mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="font-size: 12.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span></div>
</div>
</div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-40058282754864447172016-05-11T20:16:00.000+03:002016-05-11T20:16:26.387+03:00Ο Ιουλιανός του Καβάφη <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αποσπάσματα ποιημάτων του Καβάφη για τον Ιουλιανό (τον παραβάτη ;) </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Ιουλιανός εν τοις Μυστηρίοις</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πλην σαν ευρέθηκε μέσα στο σκότος,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μέσα στης γης τα φοβερά τα βάθη,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">συντροφευμένος μ' Έλληνας αθέους,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κ' είδε με δόξαις και μεγάλα φώτα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να βγαίνουν άϋλαις μορφαίς εμπρός του,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φοβήθηκε για μια στιγμήν ο νέος,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κ' ένα ένστικτον των ευσεβών του χρόνων</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">επέστρεψε, κ' έκαμε τον σταυρό του. ….</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<br /></div>
<div class="p1">
Ο Ιουλιανός εν Νικομηδεία</div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Άστοχα πράγματα και κινδυνώδη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι έπαινοι για των Ελλήνων τα ιδεώδη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η θεουργίες κ' η επισκέψεις στους ναούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">των εθνικών. Οι ενθουσιασμοί για τους αρχαίους θεούς.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με τον Χρυσάνθιον η συχνές συνομιλίες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Του φιλοσόφου -του άλλωστε δεινού- Μαξίμου η θεωρίες.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να το αποτέλεσμα. Ο Γάλλος δείχνει ανησυχία</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μεγάλην. Ο Κωνστάντιος έχει κάποιαν υποψία. …..</span></div>
<div>
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Ιουλιανός, ορών ολιγωρίαν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«Ορών ουν πολλήν μεν ολιγωρίαν ούσαν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ημίν προς τους θεούς» - λέγει με ύφος σοβαρόν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ολιγωρίαν. Μα τι περίμενε λοιπόν;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όσο ήθελεν ας έκαμνεν οργάνωσι θρησκευτική,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όσο ήθελεν ας έγραφε στον αρχιερέα Γαλατίας, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ή εις άλλους τοιούτους, παροτρύνων κι οδηγών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι φίλοι του δεν ήσαν Χριστιανοί•</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αυτό ήταν θετικόν. Μα δεν μπορούσαν κιόλας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να παίζουν σαν κι αυτόνα (τον Χριστιανομαθημένο)</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με σύστημα καινούριας εκκλησίας,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αστείον και στην σύλληψι και στην εφαρμογή.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έλληνες ήσαν επί τέλους. Μηδέν άγαν, Αύγουστε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p1">
<br /></div>
<div class="p2">
Εις τα περίχωρα της Αντιοχείας<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σαστίσαμε στην Αντιόχειαν όταν μάθαμε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα νέα καμώματα του Ιουλιανού.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Απόλλων εξηγήθηκε με λόγου του, στην Δάφνη!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χρησμό δεν ήθελε να δώσει (σκοτισθήκαμε!),</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σκοπό δεν τόχε να μιλήσει μαντικώς, αν πρώτα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δεν καθαρίζονταν το εν Δάφνη τέμενός του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τον ενοχλούσαν, δήλωσεν, οι γειτονεύοντες νεκροί.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">… εκεί ενταφιασμένους ήταν ο θαυμαστός, της εκκλησίας μας δόξα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο άγιος, ο καλλίνικος μάρτυς Βαβύλας. …… </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">( Τους τρέμουνε τους μάρτυράς μας οι ψευτοθεοί )….</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">…..Το πήραμε, το πήγαμε το άγιο λείψανον αλλού•</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το πήραμε, το πήγαμε εν αγάπη κ' εν τιμή.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι ωραία τωόντι πρόκοψε το τέμενος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν άργησε καθόλου, και φωτιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μεγάλη κόρωσε: μια φοβερή φωτιά:</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και κάηκε και το τέμενος κι ο Απόλλων.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στάχτη το είδωλο• για σάρωμα, με τα σκουπίδια.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έσκασε ο Ιουλιανός και διέδοσε - </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τι άλλο θα έκαμνε - πως η φωτιά ήταν βαλτή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από τους Χριστιανούς εμάς. Ας πάει να λέει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν αποδείχθηκε•</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν ΑΠΟΔΕΙΧΘΗΚΕ ας πάει να λέει. …..</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">5) Μεγάλη συνοδεία εξ ιερέων και λαϊκών </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εξ ιερέων και λαϊκών μια συνοδεία, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αντιπροσωπευμένα πάντα τα επαγγέλματα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">διέρχεται οδούς, πλατέες, και πύλες </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της περιωνύμου πόλεως Αντιοχείας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στης επιβλητικής, μεγάλης συνοδείας την αρχή </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ωραίος, λευκοντυμένος έφηβος βαστά </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με ανυψωμένα χέρια τον Σταυρόν, ….</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">….. Είναι μια ετήσια εορτή Χριστιανική. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα σήμερα τελείται, ιδού, πιο επιφανώς. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Λυτρώθηκε το κράτος επί τέλους. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο μιαρότατος, ο αποτρόπαιος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ιουλιανός δεν βασιλεύει πια. </span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Υπέρ του ευσεβεστάτου Ιοβιανού ευχηθώμεν. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">****************************************************</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-53720103885163221282016-05-04T17:17:00.000+03:002016-05-04T17:17:51.854+03:00ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ (του Φώτη Στεργίου)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">“ Η Ελλάς δεν επένθησε τον θάνατόν του. Αυτή</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η ποίησις, ήτις άλλοτε δια της σθεναράς φωνής του</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βαλαωρίτου εθρήνησε τον θάνατον του Σολωμού,</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ετήρησε σιγήν δια το αγνότερον των τέκνων της.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παράδοξος τύχη ποιητού αφιερώσαντος πάσας τας</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χορδάς της λύρας του εις την πατρίδα και υπέρ πάντας</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">λησμονηθέντος υπό της πατρίδος. “</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κ. Παλαμάς</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το (1969) συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από το θάνατό του και δε γίνεται να μη φέρομε ευφρόσυνα στη μνήμη μας το μεγαλόστομο ποιητή των Ωδών. Τον ποιητή που τραγούδησε τον επικώτερο αγώνα της φυλής, το 21, και φιλοδόξησε το τραγούδι του να ηχήσει σαν εγερτήριο σάλπισμα, να συνεγείρει τους Έλληνες και να προκαλέσει τους θερμότερους ενθουσιασμούς, χωρίς, φυσικά και να το κατορθώσει. Γιατί το τραγούδι του, δυσκολοπλησίαστο από τους πολλούς, άγνωστο, παραμερισμένο ίσως από τους λίγους, έσβησε μέσα σε μια ατμόσφαιρα αδιαφορίας. Πράγμα που εξηγεί τον απότομο, τον ευέξαπτο, τον οργίλο και υπερήφανο χαρακτήρα του, ο οποίος εκδηλώθηκε σε πολλά περιστατικά της μυθιστορηματικής του ζωής και τον οδήγησε μαζί με άλλες ατυχίες του ως την απελπισία: </span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ναι, κόπος ανυπόφερτος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">είναι η ζωή- οι ελπίδες, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">οι φόβοι, και του κόσμου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η χαραί και το μέλι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σας βασανίζουν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> *** </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γεννημένος ο Κάλβος έξι χρόνια πριν από το Σολωμό στη Ζάκυνθο το 1792, έζησε σαν παιδί μια άχαρη ζωή και στερήθηκε και μητέρα και πατρίδα, μια και ξενιτεύτηκε από μικρός ακολουθώντας το χωρισμένο πατέρα του στο Λιβόρνο της Ιταλίας στα τέλη του 1801. Στα 1812 πέθανε ο πατέρας του και βρέθηκε στη Φλωρεντία, όπου είχε την τύχη να γνωρίσει και να συνδεθεί φιλικά με το μεγάλο ποιητή Φώσκολο. Στα 1816 ακολούθησε το Φώσκολο στην εξορία του στη Ζυρίχη και λίγο αργότερα τον συνόδευσε στο Λονδίνο, όπου τελικά (1817) φιλονίκησαν και χώρισαν. Στα 1820 ξαναβρίσκουμε τον Κάλβο πάλι στη Φλωρεντία, όπου είχε επαφές με την επαναστατική κίνηση των Καρμπονάρων. Πράγμα που είχε σαν αποτέλεσμα να φυλακιστεί και να απελαθεί από την Φλωρεντία το 1821. Από κει κατέφυγε στη Γενεύη (1821-1824). </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα χρόνια που έζησε στη Γενεύη ως ” καθηγητής γλωσσών “ αναθερμάνθηκε ο φιλελευθερισμός του, που ξεκίνησε από την Ιταλία. Μη λησμονούμε άλλωστε, ότι η δημοκρατία της Γενεύης δημιουργούσε ευνοϊκό κλίμα για την εκδήλωση των φιλελεύθερων ιδεών κατά της Ιεράς Συμμαχίας. Η κατοικία του Κάλβου ήταν στο προάστιο όπου έζησε ο Ρουσσώ, εκεί δηλαδή που οι δημοκρατικές και φιλελεύθερες ιδέες είχαν δημιουργήσει ζωντανή παράδοση. Το 1825 ο Κάλβος βρέθηκε στο Παρίσι και τον επόμενο χρόνο τέθηκε υπό επιτήρηση γιατί πρέσβευε αισθήματα ένθερμου φιλελευθερισμού.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Στα 1826 κατέβηκε στο Ναύπλιο για να λάβει ενεργό μέρος στον Αγώνα. Στην επιστολή του προς στον στρατηγό Λαφαγιέτ, που αποτελεί τον πρόλογο της δεύτερης συλλογής του, εξηγεί ότι είναι το καθήκον που τον καλεί να προσφέρει μια καρδιά ακόμη στα όπλα των Μουσουλμάνων (Νέα Εστία, αφιέρωμα στον Κάλβο, 1960, σ. 42). Αλλά έφυγε τον ίδιο κιόλας χρόνο, απογοητευμένος από τη μη χρησιμοποίησή του από την κυβέρνηση και ίσως και από τις διχόνοιες των πολιτικών και στρατιωτικών, για την Κέρκυρα, όπου έμεινε ως το 1852, άλλοτε εργαζόμενος σε ιδιωτικό σχολείο ή αρθρογραφώντας και άλλοτε διδάσκοντας ως καθηγητής στην Ιόνιο Ακαδημία. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από το 1852 έζησε για δεύτερη φορά στην Αγγλία και συγκεκριμένα στο Λάουθ, όπου εγκαταστάθηκε με τη δεύτερη γυναίκα του (η πρώτη είχε προ πολλού πεθάνει καθώς και η κόρη του), ως το θάνατό του το 1869. Τέλος στα 1960 έγινε η μετακομιδή των οστών του στη Ζάκυνθο. Αυτό είναι το εξωτερικό, το χρονολογικό σχήμα της ζωής του Κάλβου. Ζώντας ο Κάλβος ξενιτεμένος στην Ιταλία, εξόριστος στην Ελβετία και Γαλλία και νυμφευμένος στην Αγγλία, ένιωθε πάντα σαν ξένος και διαμόρφωσε ένα κλειστό, περίεργο, φιλομοναστικό και εριστικό χαρακτήρα. Τον καημό δε της ξενιτειάς τον εκφράζει ο Κάλβος ανάγλυφα στο ποίημά του “Ο φιλόπατρις”: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ας μη μου δώση η μοίρα μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εις ξένην γην τον τάφον- </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">είναι γλυκύς ο θάνατος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνον όταν κοιμώμεθα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> εις την πατρίδα. </span></div>
<div class="p4">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στη διάπλαση ωστόσο της πνευματικής προσωπικότητας του Κάλβου έπαιξε σημαντικό ρόλο το κοινωνικοπνευματικό κλίμα της Ευρώπης, που το αυλάκωναν οι ριπές των φιλελεύθερων και δημοκρατικών ιδεών της Γαλλικής Επαναστάσεως. Καθώς διαμόρφωσε φιλελεύθερη συνείδηση και μελέτησε τα κλασσικά γράμματα, (ο ίδιος μάλιστα ο Φώσκολος τον παρότρυνε ( να ασχοληθεί με επιμονή και θερμή θέληση στη μελέτη των Ελλήνων και Λατίνων συγγραφέων), προσανατολίστηκε στον ευρωπαϊκό ιδεαλιστικό νεοκλασσικισμό, θαύμασε την αρχαία Ελλάδα, πυρπολήθηκε από αισθήματα φιλοπατρίας και έθεσε τη λύρα του στην υπηρεσία της αναγεννωμένης πατρίδας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ***</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Αλλά ήταν της μοίρας του και οι Ωδές του να γνωρίσουν και να συνεχίσουν, σαν παράλληλο φαινόμενο, την περιπέτεια της ζωής του. Ώσπου ήρθε το 1888, οπότε ο Κωστής</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παλαμάς, ο συχνά διεισδυτικότατος και κριτικότατος, ανέσυρε από την αφάνεια τον Κάλβο με την περίφημη διάλεξή του στον Παρνασσό. Ιδού η αρχή της: </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">“Παρήλθον έτη έκτοτε. Ενθυμούμαι ότι ηγόρασα ποτε εκ τινός παρά την Αγίαν Ειρήνην παλαιοπώλου δυο τομίδια Ελληνικών ποιημάτων. Κατά την εποχήν εκείνην ηγάπων ασυνειδήτως τους στίχους και δυο ομοιοκαταληξίαι, οποιαιδήποτε, με συνεκίνουν βαθέως. Το εν εκ των τομιδίων ήτο ο ” Οδοιπόρος “ του Π. Σούτσου. Προ πολλού ανεζήτουν το βιβλίον τούτο. Την εύρεσίν του απεδέχθην ως δώρο της θείας προνοίας και κατέβαλα προθύμως το αντίτιμον αυτού. Εξ εναντίας το άλλο τομίδιον συγκατετέθην μόνον τη επιμόνω παρακλήσει του παλαιοπώλου να φορτωθώ αντί καταβολής ευτελεστάτου τιμήματος. Επανελθών εις το μαθητικόν δωμάτιόν μου, διήλθον ολοκλήρους ώρας εν εκστάσει προ των πατριωτικών μονολόγων και των ερωτικών δυωδιών του Οδοιπόρου και της Ραλλούς. Και αφού εκορέσθην εξ αυτών, έτεινα την χείρα προς το δεύτερον βιβλίον αγνώστου εις εμέ ποιητού. Το ήνοιξα μηχανικώς και εις την σελίδα εφ΄ ής τυχαίως προσηλώθηκαν τα όμματά μου, ανέγνων, άλλοτε μεν ελκυόμενος, άλλοτε δε εκπληττόμενος τους εξής στίχους, υπό τον τίτλο “Ωκεανός “. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Και αφού απήγγειλε 29 από τις 37 στροφές της Ωδής, συνέχισε: “Τους στίχους τούτους, εν οίς η αρχαιοπρέπεια των εικόνων αμιλλάται προς το μέγεθος αυτών και η υπό των κυμάτων αναδυομένη Διογενής ελευθερία, παρίσταται ως η υψίστη προσωποποίησις των θαλασσίων θριάμβων του Αγώνος, μετά την “ τα κόκκαλα βγαλμένη” Ελευθερίαν του Σολωμού, τους στίχους τούτους, πρωτοτύπως ωραίους, έγραψεν ο Ανδρέας Κάλβος ο Ζακύνθιος. Σήμερον διάφορον έχομεν αντίληψιν του εν τη ποιήσει καλού... Ο “Οδοιπόρος” του Σούτσου, παρά τον σεβασμόν, όν τρέφω προς τον ποιητήν, με κινεί σχεδόν εις μειδίαμα. Αλλά θαυμάζω τας Ωδάς του Κάλβου και τον λόγον του φαινομένου επιχειρώ να εξηγήσω σήμερον προς υμάς εν πάση ειλικρινεία ”</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ***</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από τότε που ο Παλαμάς επέβαλε, μπορούμε να πούμε, τον Κάλβο στα Ελληνικά γράμματα, θεωρώντας τον άξιον της αθανασίας, το έργο του δεν έπαυσε να μελετάται και να θαυμάζεται. Με αποτέλεσμα να εδραιωθεί η μεγάλη δόξα του νέου μας Πινδάρου, να μελετηθεί εμπεριστατωμένα από εκπροσώπους της γενιάς του και να καταλάβει μία από τις πρώτες θέσεις στον Νεοελληνικό Παρνασσό. Και τούτο χάρη στο γεγονός ότι η ποίησή του, μολονότι μονότροπη, άνιση, ιδιόρρυθμη και αρχαιόπρεπη, συνιστά μια ρωμαλέα δημιουργία, χαρακτηρίζεται από υψηλούς, αυστηρούς τόνους και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αλλά αξιομνημόνευτο είναι και το εγκώμιο που αφιέρωσε στον Κάλβο ο μεγαλόστομος ποιητής του “ Αλαφροΐσκιωτου “ ο Άγγελος Σικελιανός. Να μερικοί στίχοι: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ω, του Πινδάρου σύνθρονος ψυχή,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">συνέστιε των Θεών, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανδρέα Κάλβε, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από τη σφαίρα της καρτερίας Σου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όθε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν αετός αιώνα ολόκληρο εποπτεύεις </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα Ελληνικά τα βάραθρα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> κατέβα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κατέβα χαμηλότερα σ εμάς ωσότου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">των φτερούγων σου των Πηγάσειων καν ακούσουμε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> τον ρόμβον</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ή όσο μόλις </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της χρησμοδότισσας φωνής Σου ν΄ αντηχήσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η θεία κλαγγή </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα βάθη των ψυχών μας!.. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αλλά ισχυρόν είταν το νάμα, είταν ο τόπος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ψηλός πολύ, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και λίγοι, α λίγοι, της πηγής Σου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τον άγιο κέλαδο ενωτίστηκαν…</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ......................................................... </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι εκεί, στ΄ ακραία του Λόγου σύνορα στημένος, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αιώνα ολόκληρο τα βάραθρα εποπτεύεις </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα Ελληνικά, κι απ΄ την απάτητη σκοπιά Σου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φρουρείς ακοίμητος, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φρουρείς και περιμένεις!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ***</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το έργο βέβαια του Κάλβου δεν περιλαμβάνει μόνο τις Ωδές. Περιλαμβάνει και πολλά άλλα πρωτότυπα ή μεταφράσεις και συντελέστηκε, κατά τον καθηγητή Γ. Ζώρα, μέσα σε πέντε περιόδους: </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">α) Η ιταλική περίοδος ή περίοδος της πνευματικής προπαρασκευής (1811-1816). Περιλαμβάνει τα έργα: ”Ύμνος στο Ναπολέοντα”, τις τραγωδίες “Θηραμένης” και “Δαναΐδες “ *(υπάρχει κι ένα σχέδιο τραγωδίας, ο” Ιππίας“), “Ωδή εις Ιονίους”, “Σχέδιον των αρχών των γραμμάτων, εφαρμοζομένων και εις τας καλάς τέχνας “ και το δοκίμιο “Η απολογία της αυτοκτονίας “</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">β) Η πρώτη αγγλική περίοδος ή ( η περίοδος των διδακτικών κειμένων και των θρησκευτικών μεταφράσεων (1816-1820), ) κατά την οποίαν ο Κάλβος έγραψε: “ Ιταλική χρηστομάθεια , “ Ελληνοαγγλικό λεξικό “ , καθώς και διάφορα άρθρα. Αναφέρομε επίσης τις διαλέξεις που έκανε και τις μεταφράσεις. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γ) Η ελβετογαλλική περίοδος ή η περίοδος της ποιητικής ακμής (1821-1826) όπου συνέθεσε τις είκοσι Ωδές του. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δ) Η κερκυραϊκή περίοδος ή η περίοδος των φιλοσοφικών και πολιτικών μελετών του (1826-1852). Κατ΄ αυτήν έχομε επιστημονικά συγγράμματα, δημοσιογραφικά άρθρα, θεολογική επίκριση, μελέτη για το Φώσκολο στη δημοσίευση αποσπασμάτων από το έργο του Φώσκολου , “Χάριτες “.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ε) Η δεύτερη αγγλική περίοδος ή η περίοδος των νέων θρησκευτικών μεταφράσεων (1852-1869). </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα έργα αυτά του Κάλβου, αν εξαιρέσουμε φυσικά τις Ωδές του, χαρακτηρίστηκαν ” ελάσσονα ”, γράφτηκαν στην ελληνική, ιταλική, αγγλική και γαλλική γλώσσα και είναι μικρότερης φιλολογικής αξίας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Κάλβος για να συνθέσει το καθ΄ αυτό ποιητικό του έργο χρησιμοποιεί, σαν κλασσικοθρεμμένος λόγιος που ήταν, αποκομμένος από τη δημοτική παράδοση, μια και έζησε πολλά χρόνια έξω από την Ελλάδα, ένα ιδιάζον γλωσσικό συνονθύλευμα-κράμα αρχαϊζουσας και απλής νεοελληνικής. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η κλασσική του μόρφωση ( καλύτερα αυτομόρφωση) καθώς διαποτίζεται από την αρχαία σκέψη, προσδίδει στην ποίησή του “ αρχαϊκό “ ύφος και στη γλώσσα του τον τόνο της καθαρεύουσας. Μιας καθαρεύουσας ωστόσο με λεξιθηρικά θησαυρίσματα από την αρχαία γλώσσα και ανάμεικτης με τύπους της κοινής, πράγμα το οποίο της αφαιρεί την ψυχρότητα και την αξιοποιεί σε βαθμό που να μπορέσει να εκφράσει τη μεγάλη πράξη του ΄21 υψώνοντάς την στο χώρο της ποιήσεως. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από την άποψη αυτή το “ αρχαϊκό “ ύφος του Κάλβου είναι επιφανειακό. Μολονότι δηλαδή δανείζεται λέξεις από τους αρχαίους, αρέσκεται εις τους ασυναίρετους τύπους, χρησιμοποιεί περιφράσεις, αναμιγνύει φραστικούς τύπους της λογίας και της κοινής, επηρεάζεται στην εικονοπλασία του από τον Πίνδαρο ιδίως και από τον Όμηρο, πλουτίζει τις Ωδές του με σύμβολα από την αρχαία λογοτεχνία, αφήνεται στα μυθολογικά κλισέ, εν τούτοις στο βάθος της ποιήσεώς του, διακρίνομε ζωντανό το ρεύμα της δημοτικής και κάποτε τον σπασμένο, τον εξαρχαϊσμένο δεκαπεντασύλλαβο, το βασικότερο γνώρισμα της νεοελληνικής ποιητικής παραδόσεως. Να ένα παράδειγμα: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φαίνεται εις τον ορίζοντα / ωσάν χαράς ιδέα. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και καθώς οι Ωδές του είναι επηρεασμένες από την αρχαία παράδοση, εντάσσονται στην τεχνοτροπία του νεοκλασικισμού και χαρακτηρίζονται από αρχιτεκτονικότητα στο πλάσιμό τους και από μια γενική λογική ή ηθική ιδέα, που μετασχηματίζεται στα καθέκαστα της σε ποιητικές εποπτείες, γεμάτες λυρική έξαρση και πάθος. Να μερικοί από την Ωδή εις Δόξαν:</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έσφαλεν ο την δόξαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ονομάσας ματαίαν, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και τον άνδρα μαινόμενον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τον προ τοιαύτης καίοντα Θεάς </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την σμύρναν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Δίδει αυτή τα πτερά΄</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και εις τον τραχύν, τον δύσκολον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της Αρετής τον δρόμον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του ανθρώπου τα γόνατα ι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δού πετάουν. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θερμότατον τον πόθον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εφυτεύσας της δόξης </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εις την καρδίαν των τέκνων σου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ώ Ελλάς, και καλείσαι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μήτηρ ηρώων. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">…… Τρέξατε, δεύτε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">οι των Ελλήνων παίδες </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ήλθ΄ ο καιρός της δόξης΄ </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τους ευκλεείς προγόνους μας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ας μιμηθώμεν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από το άλλο μέρος όμως συναντούμε και τη ρομαντική διάθεση, μια και ο ποιητής έζησε μέσα στο κλίμα του ρομαντισμού, που επηρέασε όχι μόνο το έργο του αλλά και τη ζωή του. (Μια ζωή περίεργη, ιδιάζουσα, όπως ιδιάζον είναι και το έργο του). Βέβαια ο ρομαντισμός - δηλαδή η “υπερτροφία του συναισθήματος και της φαντασίας - βρίσκεται σε αντιστοιχία με τον εσωτερικό κόσμο του ποιητή, τον υπερευαίσθητο, τον απελπισμένο, που δίνει ένα δραματικό χαρακτήρα στις ωδές του και δημιουργεί μια τολμηρή ποιητική έξαρση, φτάνοντας κάποτε ως τη ρητορικότητα, την οποία μάταια προσπαθεί το αυστηρό κλασσικό ντύμα να δαμάσει. Έτσι ο ποιητής ξεκινώντας από την τυπική κλασσικιστική παιδεία της εποχής του και μπολιάζοντας στο έργο του τα ρομαντικά στοιχεία (όπως εκφράζονται π.χ. στο έργο του OSSIAN, του VOUNG, του BYRON κλπ.), προσπαθεί να συνθέσει τις ωδές του, χωρίς ωστόσο και να μπορέσει τα ετερόκλητα αυτά στοιχεία να τα συνταιριάσει απόλυτα επιτυγχάνοντας την κλασσική ισορροπία και συμμετρία. Και τούτο διότι, παρά την κλασσικότροπη καλλιτεχνική του βούληση, η ποιητική του φύση κι έκφραση παραμένουν ρομαντικές και συχνά στις ωδές του, τις κατάφορτες από αρχαίες μνήμες, σύμβολα, μύθους, την κλασσική κυριαρχία του λογικού διαδέχονται τα βίαια ρομαντικά ξεσπάσματα και οι επικές, οι τρικυμισμένες εικόνες, που υπακούουν στο παιγνίδι των αντιθέσεων, ένα από τα γνωρίσματα του ρομαντισμού. Να μερικές στροφές από την Ωδή εις Θάνατον: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όλην την οικουμένην </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σκεπάζουν σκοτεινά </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ήσυχα,παγωμένα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα μεγάλα πτερά </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της βαθείας νύκτας. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από τον ουρανόν, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όπου τα μελανόπτερα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σύννεφα αρμενίζουν, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το ψυχρόν της αργύριον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ρίπτει η σελήνη. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μια και μόνη είναι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η οδός, και εις τον τάφον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φέρνει... </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Υιέ μου, πνέουσαν μ΄ είδες’ </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο ήλιος κυκλοδίωκτος, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ως αράχνη μ΄ εδίπλωνε και με φως και με θάνατον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ακαταπαύστως. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πνεύμα οπού μ΄ εμψύχωνε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του Θεού ήταν φύσημα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και εις τον Θεόν ανέβη΄ </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γη το κορμί μου, κ΄ έπεσεν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εδώ εις τον λάκκον.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ................................. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ώ φωνή, ώ μητέρα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ώ των πρώτων μου χρόνων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σταθερά παρηγόρησις΄</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όμματ΄ οπού μ΄ εβρέχατε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με γλυκά δάκρυα. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρατηρούμε δηλαδή ότι άλλες ωδές βρίσκονται πλησιέστερα στο κλασσικό ιδανικό του - φυσικά όχι μόνο από εξωτερικής απόψεως, όπου η διάρθρωση γίνεται με κλασσική ισορροπία και ορθολογιστικό σχέδιο, (όπως π.χ. ο Φιλόπατρις, εις Δόξαν, εις τον Ιερόν Λόχον, εις Πάργαν κλπ.) - και άλλες χαρακτηρίζονται από τα ρομαντικά στοιχεία (όπως οι ωδές εις Θάνατον, εις Σούλι, το Φάσμα κλπ.). Κινείται λοιπόν ο Κάλβος, εδώ κι εκεί και στο προκλασσικό επίπεδο, αλλά συχνά μας δίνει, παρά τα ”ποιητικά κενά” στο έργο του την εντύπωση ή την ψευδαίσθηση του κλασσικού, καθώς παρατηρεί ευστοχώτατα ο Άριστος Καμπάνης στην ιστορία του της Νέας Ελληνικής Λογοτεχνίας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Αλλά όπως και να χει το πράγμα, ο Κάλβος και για το ύψος των ιδεών του, το προσωπικό όραμα του κόσμου και για την μορφή των ωδών του, την πρωτόφαντη ποιητική του τροπική, την ανώτερη συνείδηση της τέχνης και τον "”άπεφθο λυρισμό” του, παρά το λιγοστό και περιορισμένο έργο του, είναι μεγάλος ποιητής. Μέσα από την ιδιόρρυθμη, την αυστηρή ποίησή του αναβλύζει συχνά ο καθάριος λυρισμός . Η δύναμη και ο πλούτος εμπνεύσεως μαζί με τη λιτή έκφραση δημιουργούν νέο κόσμο αρμονίας απ΄ όπου αναδίνονται τρυφεροί τόνοι: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι΄ όταν το εσπέριον άστρον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο ουρανός ανάπτη, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και πλέωσι γέμοντα έρωτος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και φωνών μουσικών </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> θαλάσσια ξύλα΄ </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φιλεί το ίδιον κύμα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">οι αυτοί χαϊδεύουν Ζέφυροι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το σώμα και το στήθος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">των λαμπρών Ζακυνθίων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">άνθος παρθένων, </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μοσχοβολάει το κλίμα σου, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ώ φιλτάτη πατρίς μου, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και πλουτίζει το πέλαγος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από την μυρωδίαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> των χρυσών κήτρων. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ( Ο Φιλόπατρις) </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να και μια στροφή από τον Ωκεανό: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα μυρισμένα χείλη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της ημέρας φιλούσι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το αναπαυμένον μέτωπον </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της οικουμένης... </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην Ωδή εις Σάμον γράφει ότι με τα χρυσά έπη του Ομήρου: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">... τα νέφη εσχίσθησαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και των άστρων εφάνηκε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η αρμονία. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> *** </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αλλά δεν γίνεται να μιλήσουμε για τον Κάλβο χωρίς να τον τοποθετήσουμε μέσα στη φλογερή ατμόσφαιρα του ΄21 , που τον εξέθρεψε. Στα είκοσι εννιά του χρόνια ξεσπάει η Επανάσταση. Και καθώς ψυχολογικά ήταν προετοιμασμένος από μικρός, από το φιλελεύθερο πνεύμα του καιρού του, αφήνεται να καταυγασθεί από το άστραμμα του θείου φωτός της. Ζει ο Κάλβος στην καρδιά του ’21 , δονείται μόνο απ΄ αυτό, ξεχνά τον εαυτό του, καταπνίγει οτιδήποτε άλλο υπάρχει μέσα του και τραγουδά την πατρίδα που ανασταίνεται. Από τον Αγώνα είναι εμπνευσμένες οι δυο ποιητικές συλλογές του, από 10 ωδές η κάθε μια - βγαλμένη η πρώτη με τον τίτλο “ Η Λύρα “, Γενεύη 1824, η δεύτερη με τον τίτλο “ Λυρικά “, Παρίσιοι 1826, που κυκλοφόρησαν και σε γαλλική μετάφραση για ενίσχυση του φιλελληνικού ρεύματος, και τον αγώνα αυτόν αντικατοπτρίζει με τις Ωδές του, αγγίζοντας την υψηλότερη έκφραση ζωής του Νέου Ελληνισμού. Σαν τον Σολωμό βρίσκεται στο ύψος του καιρού του και προσπαθεί να δώσει σάρκα ποιητική στο όραμά του της αρχαίας Ελλάδος, που ξαναγεννιέται, χρησιμοποιώντας τα γεγονότα της εποχής του ΄21. Συντελείται μέσα του η υπέρβαση του εγώ, αδιαφορεί για οποιοδήποτε άλλο αγαθό υπάρχει στη ζωή: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">΄’ Στους λυδικούς αυλούς άλλοι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ας υμνήσουν την καλή τους! Εκείνος μόνο την Ελλάδα τραγουδά”. Ένα αγαθό υπάρχει γι΄ αυτόν: Η πατρίδα. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και το πατριωτικό συναίσθημα κυριαρχεί στην τέχνη του. Μια τέχνη πατριωτική, με τα υψηλά της νοήματα, όπου συναιρούνται, ταυτίζονται και αποθεώνονται οι έννοιες Πατρίδα, Ελευθερία, Αρετή κι εξασφαλίζεται ο φρονηματισμός και η ηθική ανύψωση του ανθρώπου. Είναι λοιπόν ο Κάλβος κατ΄ εξοχήν Εθνικός ποιητής. Και νιώθοντας πως η ψυχή του κελάηδησε μέσα στη μεγαλύτερη άψα του ΄21, τον πιο υψηλό της σκοπό, προτίμησε να “σωπάσει” στα 34 χρόνια του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Συχνά μέσα από τη δωρική, την αρρενωπή ποίηση του Κάλβου φυσάει ένας αέρας ηρωισμού, ξεπροβάλλει “ η ηθικοϊδεολογική του υπόσταση ” , η οποία θέτει ιδανικά στη ζωή και διαγράφεται το ύφος και το ήθος μιας αυστηρής και περήφανης προσωπικότητας, δημιουργώντας το αδιάφθορο πρόσωπο της αρετής. Όταν ο Κάλβος υμνεί την αρετή, η λύρα του βγάζει “ σχεδόν θρησκευτικούς τόνους “ : </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">...μόνη, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αμάργαρος, ολόγυμνος, αυτάγγελτος, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το καθαρόν του ουρανού αναβαίνει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η Αρετή... </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από την άποψη αυτή δικαιωματικά κατέχει το τίτλο του ποιητή της αρετής. Για τον Κάλβο το ΄21 δεν είναι παρά η έκρηξη, το φανέρωμα της αρετής της φυλής κι ελεύθερος δεν λογαριάζεται παρά μόνον ο ενάρετος:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όσοι το χάλκεον χέρι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βαρύ του φόβου αισθάνονται, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ζυγόν δουλείας ας έχωσι΄ </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πατριωτικό του πάθος, το κυριαρχικώτερο στη ζωή του, εκδηλώνεται και υποστασιάζεται με τον αγώνα για την αρετή, την υψηλότερη και ευγενέστερη μορφή της ανθρώπινης ενέργειας: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ως απ΄ ένα βουνόν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο αετός εις άλλο </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πετάει, κι εγώ τα δύσκολα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κρημνά της αρετής </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ούτω επιβαίνω. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είναι εκείνη η αρετή, που εκφράζεται με το αδούλωτο και αδιάλλακτο πνεύμα, ακτινοβολεί το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής και προβάλλει αποφασιστικά το αίτημα της Ελευθερίας σαν δικαίωση ζωής και περιφρόνηση ρου θανάτου.</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν με θαμβώνει πάθος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κανένα΄ εγώ την λύραν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κτυπάω και ολόρθος στέκομαι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σιμά εις του μνήματός μου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τ΄ ανοικτόν στόμα. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ποίηση του Κάλβου ηχεί σαν μεγαλοπρεπής παιάνας και με την αυστηρή, την ηθική της έξαρση δημιουργεί το αίσθημα της υψηλής αξιοπρέπειας του ανθρώπου. Άλλωστε η ύψωση της αρετής στον πανάγιο χώρο της αγωνιζόμενης ελευθερίας και η ταύτισή της με την ιερή έννοια της πατρίδας συνιστούν μια ωραία παιδαγωγία και δίδουν στην ποίησή του το χαρακτήρα μιας πολύ σοβαρής πνευματικής λειτουργίας.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Ένιωσε πολύ καλά ο Κάλβος ότι σε καιρούς επαναστατικούς η ποίηση θητεύει στην ελευθερία της πατρίδας. Από την άποψη αυτή δε γίνεται να μην έχει διδακτικό χαρακτήρα η ποίησή του και να μην αναδίνει παραινετικούς τόνους: </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Της θαλάσσης καλύτερα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φουσκωμένα τα κύματα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να πνίξουν την πατρίδα μου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ωσάν απελπισμένην, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">έρημον βάρκαν’ </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στην στεριάν, στα νησιά </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">καλύτεραν μιαν φλόγα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να ιδώ παντού χυμένην, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τρώγουσαν πόλεις, δάση, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">λαούς κι ελπίδας “</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καλύτερα, καλύτερα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">διασκορπισμένοι οι Έλληνες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να τρέχωσι τον κόσμον, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με εξαπλωμένην χείρα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ψωμοζητούντες, </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">παρά προστάτες νάχωμεν. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με ποτέ δεν εθάμβωσαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πλούτη ή μεγάλα ονόματα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με ποτέ δεν εθάμβωσαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σκήπτρων ακτίνες. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> (Αι ευχαί).</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> ***</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Αλλά, ανεξάρτητα από αυτά, η ποίηση του Κάλβου, από την οποία αναβλύζει ο λυρισμός, ο συγκρατημένος έστω, δεν θα παύσει να συγκινεί, διότι έχει αξία καθ΄ εαυτήν, με την έννοια ότι εκφράζει ποιητικά , “ κάτι από την ουσία του δράματος του ανθρώπου “</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> *********************************************************************************</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ.”ΑΥΓΗ 23-4-2000.”</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-68525398995356771192016-04-12T21:41:00.000+03:002016-04-12T21:41:17.495+03:00Γιάννης Περγιαλίτης (1866-1945) Ένας αλησμόνητος ποιητής <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="p2">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Του Παύλου Παρασκευαΐδη</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έκδοση Πολιτιστικού Συλλόγου Σπετσών 2015, σελ. 320</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Δεν είναι μονάχα έργο πολιτισμού, αλλά είναι πρωτίστως αγώνισμα εθνικής παλιγγενεσίας το κατόρθωμα του φιλολόγου Παύλου Παρα-σκευαΐδη: να στήσει έναν λαμπερό ανδριάντα στο τέμενος της εθνικής μνήμης και του συλλογικού ασυνειδήτου του λαού μας. Ο Παύλος Πα-ρασκευαΐδης συγκέντρωσε με συγκινητικό ζήλο όλα τα άνθη ευλαβείας, που πρόσφερε προς το έθνος και την κοινωνία του ο Σπετσιώτης δημοδιδάσκαλος Ιωάννης Γιαννούκος και συνάμα ποιητής με το γνω-στό λογοτεχνικό ψευδώνυμο «Γιάννης Περγιαλίτης», καθώς και όλες τις μελίσπονδες χοές, που τού πρόσφεραν κατά καιρούς με την ευ-γνωμοσύνη τους πολλοί σπουδαίοι πνευματικοί παράγοντες του τό-που.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ο τόμος περιέχει περίπου 560 κείμενα του Γιάννη Περγιαλίτη. Απ’ αυτά στις πρώτες εκατό σελίδες του τόμου περιέχονται ως ποιητικές συλλογές: «Τα πρώτα μου ποιήματα», «Τα τραγούδια της ακρογιαλιάς», «Θαλασσινές νότες του μεγάλου μας Πάλλη», «Τρελά τραγούδια», «Νυχτολούλουδα», «Επιγράμματα της ζωής και του ονείρου». Οι ακόλουθες 120 (112-208) σελίδες αναγράφουν έμμετρες διασκευές των παιδαγωγικών μύθων του Αισώπου, του Κρυλώφ και άλλων ξένων μυθογράφων, καθώς και πρωτότυπους μύθους, άλλα ποιήματα (209-264), λίγα λόγια για το μεταφραστικό έργο του (265-270) και κάποια θαλασσινά διηγήματα (271-300).</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Αλλά δεν είναι λίγα τα ποιήματα του Γιάννη Περγιαλίτη, που διδάσκονταν και αποστηθίζονταν από τους μικρούς μαθητές στο Δημοτικό και στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου. Ίσως να θυμούνται κάποιοι παπούδες και γιαγιάδες τα όμορφα ποιηματάκια για τη «Βαρκούλα», για το «Λελέκι και πουλάκι», την ιστορία για τον «Κούτσαβλο» κ.ά. Αλλά και οι νοσταλγοί της έμμετρης ποίησης βρίσκουν ακόμα σήμερα ποιήματα του Γιάννη Περγιαλίτη στις σπουδαιότερες ποιητικές συλλογές. Φαίνεται πως ο δάσκαλος-ποιητής γράφοντας το κάθε κείμενό του ένιωθε σαν να το απαγγέλλουν στην αίθουσα διδασκαλίας ή στις σχολικές γιορτές οι μικροί του μαθητές, για να το ακούσουν και να μάθουν όλα τα Ελληνόπουλα.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Από όλα αυτά τα αξιόλογα κείμενα του Γιάννη Περγιαλίτη εκείνα, που καθηλώνουν ιδιαιτέρως την προσοχή του αναγνώστη, είναι τα μετα-ποιήματα των μύθων.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Το πόσο δίκιο έχουν όσοι ισχυρίζονται ότι η ποίηση δεν μεταφράζεται, γιατί στο βάθος της είναι ρυθμός και μουσική, αυτό φαίνεται και στις μετα-ποιήσεις των μύθων, που κατόρθωσε ο Γιάννης Περγιαλίτης. Ιδού ένα παράδειγμα.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Πρώτα το αρχαίο κείμενο:</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">«Μεθύων λύχνος ἐλαίῳ καὶ φέγγων ἐκαυχᾶτο ὡς ὑπὲρ ἥλιον πλέον λάμπει. Ἀνέμου δὲ πνοῆς συρισάσης, εὐθὺς ἐσβέσθη. Ἐκ δευτέρου δὲ ἅπτων τις εἶπεν αὐτῷ: Φαῖνε, λύχνε, καὶ σίγα˙ τῶν ἀστέρων τὸ φέγγος οὔποτε ἐκλείπει.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ὅτι οὐ δεῖ τινα ἐν ταῖς δόξαις καὶ τοῖς λαμπροῖς τοῦ βίου τυφοῦσθαι ὅσα γὰρ ἂν κτήσηταί τις, ξένα τυγχάνει.»</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Και τώρα η «μετα-ποίηση» του Περγιαλίτη:</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">«Ο λύχνος στο λαδάκι του μια νύχτα είχε μεθύσει</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κι έλεε αναμμένος: ‘Λάμπω εγώ σ’ ανατολή και δύση’.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Και τ’ άστρα τ’ αργυρόφωτα κοιτάζοντας γελάει</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κι έτσι τους λέει περήφανα: ‘Ποιο σαν εμέ φωτάει;</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ολόρθο εδώ αν μ’ αφήσουνε, να φέγγω ως την αυγή,</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">θα ιδούν τον Ήλιο ... ανώφελο στα ουράνια και στη γη!’</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Το λόγο δεν απόσωσε, σιγό αεράκι πιάνει,</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κι ο λύχνος ο λαμπρόφωτος τις λάμψες του όλες χάνει,</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">δυο στεναγμούς αφήνει</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και ... σαν το λύχνο σβύνει» (117).</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ο Παύλος Παρασκευαΐδης στον πρόλογό του (11) σημειώνει: «Μεταφράσεις κλασσικών έργων αρχαίων Ελλήνων ή ξένων συγγραφέων και αρκετοί παιδαγωγικοί του μύθοι δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση, γιατί θέλησα να αποφύγω τη δημιουργία ενός υπερβολικά ογκώδους και δύσχρηστου για τους αναγνώστες βιβλίου». Και παρακάτω: «Φρόντισα να μη συμπεριλάβω (...) κάποια από τα ποιήματά του, που παρουσίαζαν νοηματική ασάφεια, και όσα δεν κατάφερε ο ποιητής να ολοκληρώσει ή ο χρόνος να διατηρήσει ακέραια. Καλό είναι όμως να εκδοθούν και τα υπόλοιπα έργα του ποιητή σε ένα τομίδιο, που θα είναι συμπλήρωμα αυτού του βιβλίου, για να διασωθεί όλο το έργο του άξιου παιδαγωγού-τραγουδιστή της πατρίδας μας».</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Από τη γνωριμία του αναγνώστη με όλο αυτό το τόσο αρμονικά διαρ-θρωμένο από τον Π. Παρασκευαΐδη δημιουργικό έργο του Γιάννη Περγιαλίτη προκύπτει η κοινή αλήθεια ότι: οι άνθρωποι, που αγαπούν την πατρίδα τους, τη στενότερη και την ευρύτερη, πατρίδα σαν τη δική μας, τυραννιούνται κατάβαθα από μια αμφίστομη αιχμή: της υπερηφάνειας και της οδύνης. Υπερηφάνειας για την καταγλαϊσμένη χώρα τους και οδύνης για τον αναξιοπαθή λαό της. Και ένας ποιητής, και μάλιστα παιδαγωγός, ριζωμένος βαθιά στο γενέθλιο τόπο του και παραμένοντας πάντα παιδί του, ακούει τη βαθυστένακτη φωνή του τόπου του και μεταπλάθοντάς την σε ιδέες μυρωμένες από τη θαλασσινή άλμη προσφέρει σ’ αυτές ως αντίχαρη χάρη το τραγούδι του: «... κ’ εγώ από του Νησιού μου /τις δάφνες παίρνω ανέγγιχτα τα πιο όμορφα λουλούδια /και με της σμιλεμένης μου κιθάρας τα τραγούδια /σας τα προσφέρω αμάραντα, σαν τη εθύμησή μου». Ένας τέτοιος αξιολάτρευτος ποιητής-παιδαγωγός τις ιδέες του για τα άχραντα μυστήρια της χαράς και του πόνου τις μοιράζεται με τους συντοπίτες του και ανεβάζει με την κλίμακα των μουσικών αλγηδόνων της ψυχής του τους λυρικούς του τόνους όσο μπορεί ψηλότερα στον ουρανό της πατρίδας του. Ο πόνος για μια πονεμένη πατρίδα κατά το Βαλαωρίτη «δεν είναι νεκροθάλασσα, βοή χωρίς σεισμό, νιώθω για σε, πατρίδα μου, στα σπλάχνα χαλασμό».</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Το έργο του Παύλου Παρασκευαΐδη «Γιάννης Περγιαλίτης» - τούτο με όλες τις αξιομίμητες αρετές του-- έρχεται να προστεθεί στην πολύτομη «Ελληνική Βιβλιοθήκη» του λογοτέχνη Γιώργου Βαλέτα (1907-1989), επίσης Μυτιληνιού (γιατί Μυτιληνιοί είναι τόσο ο Παύλος Πα-ρασκευαΐδης όσο και ο πρόεδρος «Πολιτιστικού Συλλόγου Σπετσών» καθηγητής Γιώργος Μυτιληναίος). Αλλά βέβαια τούτο το έργο ξεπρο-βοδίζεται στο καλό του ταξίδι με τη βαρύτιμη αξιοπρέπεια και σεμνό-τητά του. Γιατί αποτελεί υπόδειγμα εργώδους και τίμιου άθλου.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Δημοσθένης Γ. Γεωργοβασίλης</span></span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-12567249568227341242016-04-08T21:08:00.000+03:002016-04-08T21:08:13.072+03:00Η Στέρνα (ποίημα του Γιώργου Σεφέρη)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Η Στέρνα (ποίημα του Γιώργου Σεφέρη)</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">{« Στον Γιώργο Αποστολίδη</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Βρέθηκα στην ανάγκη να βάλω το νοσοκομείο του Δον Χουάν Ταβέρα με τη μορφή μοντέλου, γιατί όχι μόνο ερχότανε να σκεπάσει την πύλη του Βισάγκρα, αλλά και ο θόλος του ανέβαινε με τρόπο που ξεπερνούσε την πόλη· κι έτσι μια που το 'βαλα σα μοντέλο και το μετακίνησα από τον τόπο του, μου φαίνεται προτιμότερο να δείξω την πρόσοψή του παρά τις άλλες του μεριές. Όσο για τη θέση του μέσα στην πόλη, φαίνεται στο χάρτη.</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ΔΟΜΗΝΙΚΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΠΟΥΛΟΣ»}</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">...............................................</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Εδώ, στο χώμα ρίζωσε μια στέρνα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μονιά κρυφού νερού που θησαυρίζει.</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Σκεπή της βήματα ηχερά. Τ' αστέρια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">δε σμίγουν την καρδιά της. Κάθε μέρα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πληθαίνει, ανοιγοκλεί, δεν την αγγίζει.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ανοίγει ο πάνω κόσμος σα ριπίδι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και παίζει με το φύσημα του ανέμου,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μ' ένα ρυθμό που ξεψυχάει στο δείλι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">φτεροκοπάει ανέλπιδα και σφύζει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στο σφύριγμα του πόνου του γραμμένου.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Στο πύργωμα του θόλου ανέλεης νύχτας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πατούνε οι έννοιες κι οι χαρές διαβαίνουν,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">με το γοργό κροτάλισμα της μοίρας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πρόσωπα ανάβουν λάμπουν μια στιγμή</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και σβήνουνται σ' ένα σκοτάδι εβένου.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μορφές που φεύγουν! Ορμαθοί τα μάτια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κυλούν βαλμένα σ' ένα αυλάκι πίκρα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και της μεγάλης μέρας τα σημάδια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τις παίρνουν και τις φέρνουν πιο σιμά</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στη μαύρη γης που δε γυρεύει λύτρα.</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Στο χώμα γέρνει το κορμί του ανθρώπου</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">για ν' απομείνει η διψασμένη αγάπη·</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μαρμαρωμένο στ' άγγιγμα του χρόνου</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">το άγαλμα πέφτει γυμνό στον αδρό</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κόρφο που το γλυκαίνει αγάλι-αγάλι.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Δάκρυα γυρεύει η δίψα της αγάπης</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τα τριαντάφυλλα σκύβουν - η ψυχή μας -</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στα φύλλα ακούγεται ο παλμός της πλάσης</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">το απόβραδο σιμώνει σα διαβάτης</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ύστερα η νύχτα κι ύστερα το μνήμα ...</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μα εδώ στο χώμα ρίζωσε μια στέρνα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κρυφή μονιά, ζεστή, που θησαυρίζει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κάθε κορμιού το βόγκο στον αγέρα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τη μάχη με τη νύχτα με τη μέρα,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πληθαίνει ο κόσμος, πάει, δεν την αγγίζει.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Περνούνε οι ώρες, ήλιοι και φεγγάρια,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μα το νερό έχει δέσει σαν καθρέφτης·</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">η απαντοχή με τα ορθάνοιχτα μάτια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">όταν βυθίσουν όλα τα πανιά</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στην άκρη του πελάγου που τη θρέφει.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μόνη, και στην καρδιά της τόσο πλήθος</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μόνη, και στην καρδιά της τόσος μόχθος</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και τόσος πόνος, στάλα-στάλα μόνος</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τα δίχτυα ρίχνοντας μακριά στον κόσμο</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που ζει μ' ένα κυμάτισμα πικρό.</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Σαν άνοιξε το κύμα απ' την αγκάλη</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να 'τανε στην αγκάλη να τελειώσει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να 'τανε την αγάπη στ' ακρογιάλι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πριν σπάσει τη γραμμή του να μας δώσει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">το κύμα ως έμεινε στην άμμο αφρός.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μια ζεστασιά απλωμένη σαν προβιά,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ήμερη σαν το κοιμισμένο αγρίμι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που ξέφυγε ήσυχο το καρδιοχτύπι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">και χτύπησε στον ύπνο να ζητήσει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">το περιβόλι όπου σταλάζει ασήμι.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Κι ένα κορμί κρυφό, βαθιά κραυγή</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">βγαλμένη από το σπήλαιο του θανάτου,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">σαν το νερό ζωηρό μέσα στ' αυλάκι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">σαν το νερό που λάμπει στο χορτάρι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μονάχο και μιλεί στις μαύρες ρίζες ...</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ω! πιο κοντά στη ρίζα της ζωής μας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">από τη σκέψη μας κι από την έννοια!</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ω πιο κοντά από το σκληρό αδερφό μας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που μας κοιτάει με βλέφαρα κλεισμένα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κι από τη λόγχη ακόμα στο πλευρό μας!</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Ω! ν' απαλύνει ξάφνω στην αφή μας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">το δέρμα της σιωπής που μας στενεύει,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να λησμονήσουμε, θεοί, το κρίμα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που όλο πληθαίνει κι όλο μας βαραίνει,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να βγούμε από τη γνώση κι απ' την πείνα!</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μαζεύοντας τον πόνο της πληγής μας</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να βγούμε από τον πόνο της πληγής μας,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μαζεύοντας την πίκρα του κορμιού μας</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">να βγούμε από την πίκρα του κορμιού μας,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ρόδα ν' ανθίσουν στο αίμα της πληγής μας.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Όλα να γίνουνε ξανά σαν πρώτα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στα δάχτυλα στα μάτια και στα χείλια,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ν' αφήσουμε τη γερασμένη αρρώστια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πουκάμισο που αφήσανε τα φίδια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κίτρινο μες στα πράσινα τριφύλλια.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μεγάλη αγάπη κι άχραντη, γαλήνη!</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μέσα στη ζωντανή θέρμη ένα βράδυ</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">λύγισες ταπεινά, γυμνή καμπύλη,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">λευκή φτερούγα πάνω απ' το κοπάδι</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">σαν απαλή στον κρόταφο παλάμη.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Το πέλαγο που σ' έφερε σε πήρε</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πέρα στις λεμονιές τις ανθισμένες</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τώρα που γλυκοξύπνησαν οι μοίρες</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">χίλιες μορφές με τρεις απλές ρυτίδες</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στον επιτάφιο συνοδεία βαλμένες.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Σέρνουνε μοιρολόγια οι μυροφόρες</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ν' ακολουθήσει η ελπίδα των ανθρώπων</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">στα μάτια σφηνωμένη με τις φλόγες</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">φωτίζοντας το χώμα το τυφλό</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που ιδρώνει από της άνοιξης τον κόπο.</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Φλόγες του πέρα κόσμου, πυροφάνια</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πάνω στην άνοιξη που σήμερα αναβλύζει,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ίσκιοι θλιμμένοι στα νεκρά στεφάνια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">βήματα ... βήματα ... η αργή καμπάνα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μια σκοτεινή αλυσίδα ξετυλίγει -</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">"Πεθαίνουμε! Πεθαίνουν οι θεοί μας!.."</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Τα μάρμαρα το ξέρουν που κοιτάζουν</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">σαν άσπρη χαραυγή πάνω στο θύμα</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ξένα, γεμάτα βλέφαρα, συντρίμμια,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">καθώς περνούν τα πλήθη του θανάτου.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">.................................</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">.................................</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">.................................</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">.................................</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">.................................</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Περάσανε μακριά, με τον καημό τους</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">ζεστό κοντά στα χαμηλά αγιοκέρια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">που γράφανε στο σκυφτό μέτωπό τους</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">τη ζωή πασίχαρη στα μεσημέρια</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">όταν σβηστούν τα μάγια και τ' αστέρια.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Μα η νύχτα δεν πιστεύει στην αυγή</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">κι η αγάπη ζει το θάνατο να υφαίνει</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">έτσι, σαν την ελεύθερη ψυχή,</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μια στέρνα που διδάσκει τη σιγή</span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">μέσα στην πολιτεία τη φλογισμένη.</span></span></div>
<div class="p2">
<span style="font-size: large;"><span class="s1"></span><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">Πηγή : <a href="http://www.greek-langage.gr/"><span class="s2">www.greek-langage.gr</span></a></span></span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1"><span style="font-size: large;">πύλη για την Ελληνική γλώσσα </span></span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-86061071714243667702016-03-29T22:12:00.001+03:002016-03-29T22:12:43.235+03:00Η ΖΩΗ και το έργο του ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Η ΖΩΗ του ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">XPONOΛOΓIO Από το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ( ΙΜΚ )</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Peter Bien, Kazantzakis. Politics of the spirit. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 1989, σσ. xvii-xxiv.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">XPONOΛOΓIO*</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1883. O Kαζαντζάκης γεννιέται στις 18 Φεβρουαρίου / 3 Μαρτίου** στο Hράκλειο της Kρήτης, η οποία αποτελούσε ακόμη μέρος της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας. O πατέρας του Mιχάλης ήταν έμπορος γεωργικών προϊόντων και κρασιού και καταγόταν από τους Bαρβάρους, όπου βρίσκεται σήμερα το Mουσείο Kαζαντζάκη. Πολύ αργότερα ο Mιχάλης έμελλε να γίνει ένα από τα πρότυπα για τον Kαπετάν Mιχάλη στο ομώνυμο μυθιστόρημα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1889. Kρήτες επαναστάτες αποτυγχάνουν στην προσπάθειά τους να απελευθερώσουν το νησί από τους Tούρκους. H οικογένεια Kαζαντζάκη καταφεύγει στην Eλλάδα για έξι μήνες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1897-1898. Άλλη μια Kρητική επανάσταση, η οποία στέφεται με επιτυχία αυτή τη φορά. O Nίκος στέλνεται στη Nάξο για προληπτικούς λόγους, όπου εγγράφεται σε σχολείο Γάλλων μοναχών. Έτσι ριζώνει μέσα του η αγάπη για τη γαλλική γλώσσα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1902. Έχοντας ολοκληρώσει τις Γυμνασιακές του σπουδές στο Hράκλειο, ο Kαζαντζάκης πηγαίνει στην Aθήνα για να σπουδάσει Nομικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1906. Πριν ακόμη πάρει το πτυχίο του, ο Kαζαντζάκης δημοσιεύει το δοκίμιο "H Aρρώστια του Αιώνος", και το μυθιστόρημα "Όφις και Kρίνο"• γράφει επίσης το δράμα "Ξημερώνει".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1907. Tο "Ξημερώνει" βραβεύεται και παίζεται στην Aθήνα, όπου προκαλεί ζωηρές συζητήσεις. O νέος Kαζαντζάκης γίνεται διάσημος εν μια νυκτί. Ξεκινά τη δημοσιογραφική του καριέρα και μυείται στον Tεκτονισμό. Tον Oκτώβριο αρχίζει μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι , όπου εξακολουθεί να δημοσιογραφεί και να γράφει λογοτεχνία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1908. Στο Παρίσι παρακολουθεί τις διαλέξεις του Aνρί Mπεργκσόν, διαβάζει Nίτσε και ολοκληρώνει το μυθιστόρημα "Σπασμένες Ψυχές".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1909. Tελειώνει τη διατριβή του για το Nίτσε και γράφει το δράμα "O Πρωτομάστορας" . Eπιστρέφοντας στην Kρήτη μέσω Iταλίας, δημοσιεύει τη διατριβή του, τη μονόπρακτη τραγωδία "Kωμωδία" και το μελέτημα "H επιστήμη εχρεωκόπησε;" Ως πρόεδρος της Eταιρείας Διονυσίου Σολωμού - Hρακλείου, ομάδα που συνηγορούσε υπέρ της υιοθέτησης της δημοτικής στα σχολεία και της εγκατάλειψης της καθαρεύουσας, ο Kαζαντζάκης γράφει ένα εκτενές μανιφέστο για τη γλωσσική μεταρρύθμιση που δημοσιεύεται σε αθηναϊκό περιοδικό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1910. Tο δοκίμιό του με τίτλο "Για τους νέους μας" χαιρετίζει τον Ίωνα Δραγούμη, έναν ακόμη δημοτικιστή, ως τον προφήτη που θα οδηγήσει την Eλλλάδα σε νέες δόξες, καθώς επιμένει ότι η χώρα πρέπει να ξεπεράσει την υποταγή της στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. O Kαζαντζάκης συζεί στην Aθήνα με τη Γαλάτεια Aλεξίου , Hρακλειώτισσα διανοούμενη, δίχως να παντρευτούν. Kερδίζει το ψωμί του μεταφράζοντας από τα Γαλλικά, τα Γερμανικά, τα Aγγλικά και τα Aρχαία Eλληνικά. Γίνεται ιδρυτικό μέλος του Eκπαιδευτικού Oμίλου, της σημαντικότερης ομάδας πίεσης υπέρ της δημοτικής.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1911. Παντρεύεται τη Γαλάτεια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1912. Γνωρίζει τη φιλοσοφία του Mπεργκσόν στους Έλληνες διανοούμενους με μια διάλεξη που δίδεται προς τα μέλη του Eκπαιδευτικού Oμίλου και δημοσιεύεται αργότερα στο Δελτίο του. Mε το ξέσπασμα του πρώτου Bαλκανικού Πολέμου κατατάσσεται στο στρατό ως εθελοντής και διορίζεται στο ιδιαίτερο γραφείο του Πρωθυπουργού Ελευθερίου Bενιζέλου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1914. Tαξιδεύει μαζί με τον Άγγελο Σικελιανό στο Άγιον Όρος, όπου διαμένουν επί σαράντα ημέρες σε διάφορα μοναστήρια. Eκεί διαβάζει Δάντη, Bούδα και τα Eυαγγέλια• μαζί με το Σικελιανό ονειρεύονται τη δημουργία μιας νέας θρησκείας. Για να εξασφαλίσει τα προς το ζην συγγράφει παιδικά βιβλία σε συνεργασία με τη Γαλάτεια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1915. Παρέα πάλι με το Σικελιανό περιηγείται την Eλλάδα. Στο ημερολόγιό του γράφει "Oι τρεις μεγάλοι μου δάσκαλοι: Όμηρος - Dante - Bergson". Αποσύρεται σε ένα ησυχαστήριο και ολοκληρώνει ένα βιβλίο - το οποίο δεν σώζεται - πιθανόν για το Άγιον Όρος. Στο ημερολόγιό του σημειώνει: "Όλο μου το έργο devise και σκοπό θα 'χει: Come l' uom s' etterna" (πως σώζει ο άνθρωπος τον εαυτό του, από το "Inferno" του Δάντη, XV.85). Kατά πάσα πιθανότητα κάνει την πρώτη γραφή των θεατρικών έργων "Xριστός", "Oδυσσέας" και "Nικηφόρος Φωκάς" . Tον Oκτώβριο ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη για να υπογράψει ένα συμβόλαιο για την αποκομιδή ξυλείας από το 'γιον Όρος. Eκεί παρακολουθεί την αποβίβαση των Αγγλικών και Γαλλικών στρατευμάτων που πρόκειται να πολεμήσουν στο μέτωπο της Θεσσαλονίκης στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Tον ίδιο μήνα ενώ διαβάζει Tολστόι αποφασίζει ότι η θρησκεία έχει περισσότερη σημασία από τη λογοτεχνία και ορκίζεται να αρχίσει "απ' όπου ο Tολστόι κατέληξε".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1917. Eξ' αιτίας της ανάγκης για κάρβουνο ακόμη και χαμηλής ποιότητας κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Kαζαντζάκης προσλαμβάνει έναν εργάτη ονόματι Γιώργη Zορμπά και επιχειρεί να εκμεταλλευθεί ένα λιγνιτωρυχείο στην Πελοπόννησο. H εμπειρία αυτή, μαζί με το σχέδιο του 1915 για την αποκομιδή ξυλείας θα μεταμορφωθεί πολύ αργότερα στο μυθιστόρημα "Bίος και Πολιτεία του Aλέξη Zορμπά". Tον Σεπτέμβριο πηγαίνει στην Eλβετία, όπου φιλοξενείται από το Γιάννη Σταυριδάκη, πρόξενο της Eλλάδας στη Zυρίχη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1918. Περιηγείται την Eλβετία κάνοντας "προσκύνημα στα λημέρια του Nίτσε". Aποκτά έναν αισθηματικό δεσμό με μια Eλληνίδα διανοούμενη, την Έλλη Λαμπρίδη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1919. O Πρωθυπουργός Bενιζέλος διορίζει τον Kαζαντζάκη Γενικό Διευθυντή του Yπουργείου Περιθάλψεως, με συγκεκριμένη αποστολή τον επαναπατρισμό 150.000 Eλλήνων που υφίστανται διωγμό από τους Mπολσεβίκους στον Kαύκασο. Tον Iούλιο αναχωρεί με την ομάδα του, στην οποία συμμετέχουν ο Σταυριδάκης και ο Zορμπάς. Tον Aύγουστο μεταβαίνει στις Bερσαλλίες για να δώσει αναφορά στο Bενιζέλο, που παρευρίσκεται στις διαπραγματεύσεις για τη Συνθήκη Eιρήνης. Στη συνέχεια ο Kαζαντζάκης πηγαίνει στη Mακεδονία και στη Θράκη για να επιβλέψει την εγκατάσταση των προσφύγων εκεί. Oι εμπειρίες αυτές αξιοποιούνται πολύ αργότερα στο μυθιστόρημα "O Xριστός Ξανασταυρώνεται".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1920. O Kαζαντζάκης καταπτοείται από την δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη στις 31 Iουλίου (παλαιό ημερολόγιο). Mετά την ήττα του Κόμματος των Φιλελευθέρων του Bενιζέλου στις εκλογές του Nοεμβρίου, αποχωρεί από το Yπουργείο Περιθάλψεως και φεύγει για το Παρίσι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1921. Περιηγείται τη Γερμανία, επιστρέφοντας στην Eλλάδα το Φεβρουάριο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1922. H προκαταβολή ενός συμβολαίου με έναν αθηναίο εκδότη για μια σειρά σχολικών βιβλίων του επιτρέπει να ξαναφύγει από την Eλλάδα. Διαμένει στη Bιέννη από τις 19 Mαΐου μέχρι τα τέλη Aυγούστου. Eκεί προσβάλλεται στο πρόσωπο από έκζεμα που ο γιατρός Bίλχελμ Στέκελ "αποστάτης" της Φροϋδικής σχολής ονομάζει "νόσο των αγίων". Mέσα στην παρακμή της μεσοπολεμικής Bιέννης, μελετά βουδιστικές γραφές και αρχίζει να γράφει ένα θεατρικό έργο για τη ζωή του Bούδα. Mελετά επίσης τον Φρόυντ και σχεδιάζει την "Aσκητική". Tο Σεπτέμβριο βρίσκεται στο Bερολίνο, όπου μαθαίνει για την ήττα των Eλλήνων από τους Tούρκους στη Mικρά Aσία. Eγκαταλείποντας τις παλιές του εθνικιστικές πεποιθήσεις, προσκολλάται στους κομμουνιστές επαναστάτες. Eπηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τη Pαχήλ Λίπσταϊν-Μινκ , και τον δικό της κύκλο ριζοσπαστών γυναικών. Σκίζει το ημιτελές έργο "Bούδας" και το ξαναρχίζει σε νέα μορφή. Eπίσης αρχίζει να γράφει την Aσκητική , που αποτελεί την προσπάθεια του να συμβιβάσει τον ακτιβισμό των κομμουνιστών με την εγκαρτέρηση του Bουδισμού. Oνειρεύεται την εγκατάστασή του στη Pωσία και παρακολουθεί μαθήματα Pωσικών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1923. H περίοδος της Bιέννης και του Bερολίνου είναι καλά τεκμηριωμένη, χάρη στα πολυάριθμα γράμματα του Kαζαντζάκη στη Γαλάτεια , η οποία εξακολουθεί να διαμένει στην Aθήνα. O Kαζαντζάκης ολοκληρώνει την Aσκητική του τον Aπρίλιο και ξαναπιάνει το "Bούδα". Tον Iούνιο πηγαίνει προσκύνημα στο Nάουμμπεργκ, γενέτειρα του Nίτσε.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1924. Περνάει τρεις μήνες στην Iταλία• επισκέπτεται την Πομπηία, η οποία σαν σύμβολο του γίνεται έμμονη ιδέα. Στη συνέχεια εγκαθίσταται στην Aσσίζη, ολοκληρώνει το "Bούδα" και ασπάζεται τη διδασκαλία του Aγίου Φραγκίσκου, στην οποία θα μείνει πιστός εφ' όρου ζωής. Λίγο μετά την επιστροφή του στην Aθήνα γνωρίζει την Eλένη Σαμίου. Στο Hράκλειο αναλαμβάνει την πνευματική ηγεσία μιας κομμουνιστικής ομάδας δυσαρεστημένων προσφύγων και παλαιμάχων από τη Mικρασιατική εκστρατεία. Aρχίζει το σχεδιασμό της "Oδύσσειας" και πιθανώς συγγράφει το "Συμπόσιο".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1925. H πολιτική του δραστηριότητα οδηγεί στη σύλληψή του, αλλά κρατείται μόνο εικοσιτέσσερις ώρες. Γράφει τις Pαψωδίες A-Z της "Oδύσσειας". H σχέση του με την Eλένη Σαμίου γίνεται βαθύτερη. Tον Oκτώβριο αναχωρεί για τη Pωσία ως ανταποκριτής της αθηναϊκής εφημερίδας "Ελεύθερος Λόγος", η οποία δημοσιεύει τις εντυπώσεις του σε μια σειρά μακροσκελών άρθρων.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1926. Παίρνει διαζύγιο από τη Γαλάτεια, η οποία συνεχίζει τη καριέρα της με το επώνυμο Kαζαντζάκη και μετά το νέο της γάμο. O Kαζαντζάκης ταξιδεύει στην Παλαιστίνη και στην Kύπρο ως ανταποκριτής. Tον Aύγουστο πηγαίνει στην Iσπανία για να πάρει συνέντευξη από τον Iσπανό δικτάτορα Πρίμο ντε Pιβέρα• τον Oκτώβριο βρίσκεται στη Pώμη για συνέντευξη με το Mουσολίνι. Tο Nοέμβριο γνωρίζει τον Παντελή Πρεβελάκη, το μελλοντικό του μαθητή, εκδοτικό του σύμβουλο, εξομολογητή και βιογράφο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1927. Eπισκέπτεται την Aίγυπτο και το Σινά, πάλι ως ανταποκριτής εφημερίδας. Tο Mάιο απομονώνεται στην Aίγινα για να ολοκληρώσει την "Oδύσσεια". Aμέσως μετά συντάσσει βιαστικά δεκάδες κείμενα εγκυκλοπαίδειας για να κερδίσει τα προς το ζην. Έπειτα ανθολογεί τα ταξιδιωτικά του άρθρα για τον πρώτο τόμο του "Tαξιδεύοντας". Tο περιοδικό "Aναγέννηση" του Δημήτρη Γληνού δημοσιεύει την "Aσκητική". Tέλη Oκτωβρίου ο Kαζαντζάκης ξαναταξιδεύει στη Pωσία, αυτή τη φορά ως προσκεκλημένος της Σοβιετικής Κυβέρνησης, έπ' ευκαιρία της δεκάτης επετείου της Eπανάστασης. Συναντά τον Henri Barbusse. Δίνει μια μαχητική ομιλία σε ένα Συμπόσιο Eιρήνης. Tο Nοέμβριο γνωρίζει τον Παναΐτ Iστράτι, ελληνορουμάνο συγγραφέα με μεγάλη δημοτικότητα στη Γαλλία εκείνη την εποχή. Mαζί με τον Iστράτι και άλλους περιηγείται τον Kαύκασο. Oι δύο φίλοι αλληλοϋπόσχονται να συμπράξουν σε μια ζωή πολιτικής και πνευματικής δράσης στη Σοβιετική Ένωση. Tο Δεκέμβριο ο Kαζαντζάκης φέρνει τον Iστράτι στην Aθήνα και τον γνωρίζει στο ελληνικό κοινό μέσα από ένα άρθρο στην "Πρωία".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1928. Στις 11 Iανουαρίου ο Kαζαντζάκης και ο Π. Iστράτι μιλούν σε μια μεγάλη συγκέντρωση στο Θέατρο Aλάμπρα, όπου εξυμνούν το Σοβιετικό πείραμα. Oι ομιλίες καταλήγουν σε μια διαδήλωση στους δρόμους. O Kαζαντζάκης και ο Γληνός, διοργανωτές της εκδήλωσης, απειλούνται με μήνυση, ο δε Iστράτι με απέλαση. Tον Aπρίλιο ο Kαζαντζάκης και ο Iστράτι ξαναβρίσκονται στη Pωσία , στο Kίεβο, όπου ο Kαζαντζάκης γράφει ένα κινηματογραφικό σενάριο για τη Pωσική Eπανάσταση. Tον Iούνιο στη Mόσχα ο Kαζαντζάκης και ο Iστράτι γνωρίζονται με τον Γκόρκι. O Kαζαντζάκης αλλάζει το τέλος της "Aσκητικής", προσθέτοντας το κεφάλαιο "Σιγή". Γράφει άρθρα στην "Πράβντα" για τις κοινωνικές συνθήκες στην Eλλάδα, και έπειτα άλλο ένα σενάριο, αυτή τη φορά για τη ζωή του Λένιν. Tαξιδεύοντας με τον Iστράτι προς το Mουρμάνσκ, περνάει από το Λένινγκραντ και γνωρίζει τον Victor Serge. Tον Iούλιο το περιοδικό "Monde" του Barbusse δημοσιεύει ένα πορτραίτο του Kαζαντζάκη από τον Iστράτι• είναι η πρώτη παρουσίασή του στο αναγνωστικό κοινό της Eυρώπης. Tέλη Aυγούστου ο Kαζαντζάκης και ο Iστράτι, μαζί με την Eλένη Σαμίου και τη Bilili Baud-Bovy, συντρόφισσα του Iστράτι, κάνουν ένα μεγάλο ταξίδι στη νότια Pωσία με σκοπό τη συγγραφή μιας σειράς άρθρων με τίτλο "Aκολουθώντας το κόκκινο αστέρι". Aλλά οι δυο φίλοι αποξενώνονται ολοένα και περισσότερο. Oι μεταξύ τους διαφορές κορυφώνονται το Δεκέμβριο με την "Yπόθεση Pουσακώφ", δηλαδή το διωγμό του Victor Serge και του πεθερού του Pουσακώφ ως Tροτσκιστών. Στην Aθήνα τα ταξιδιωτικά άρθρα του Kαζαντζάκη για τη Pωσία εκδίδονται σε δύο τόμους.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1929. Mόνος πια, ο Kαζαντζάκης συνεχίζει τα ταξίδια του κατά μήκος και πλάτος της Pωσίας. Tον Aπρίλιο αναχωρεί για το Bερολίνο, όπου δίνει διαλέξεις για τη Σοβιετική Ένωση και επιχειρεί να δημοσιεύσει άρθρα. Tο Mάιο εγκαθίσταται σε ένα απομακρυσμένο αγρόκτημα της Tσεχοσλοβακίας για να γράψει, στα γαλλικά, το μυθιστόρημα με αρχικό τίτλο "Moscou a crie", που το μετονόμασε στη συνέχεια σε "Toda-Raba". Eπίσης ολοκληρώνει ένα μυθιστόρημα στα γαλλικά με τίτλο "Kapetan Elia", έναν από τους πολλούς προάγγελους του "Kαπετάν Mιχάλη". Aυτές είναι οι πρώτες του προσπάθειες να σταδιοδρομήσει στη Δυτική Eυρώπη. Tαυτόχρονα αναθεωρεί την "Oδύσσεια" ώστε να αντανακλά την αναθεωρημένη άποψή του για τη Σοβιετική Ένωση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1930. Για βιοποριστικούς λόγους γράφει μια δίτομη "Iστορία της Pωσικής Λογοτεχνίας" που εκδίδεται στην Aθήνα. Oι ελληνικές αρχές απειλούν να τον δικάσουν ως άθεο εξ αιτίας της "Aσκητικής". O Kαζαντζάκης παραμένει στο εξωτερικό, πρώτα στο Παρίσι και έπειτα στη Nίκαια, όπου μεταφράζει από τα γαλλικά παιδικά βιβλία για λογαριασμό αθηναίων εκδοτών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1931. Έχοντας επιστρέψει στην Eλλάδα, εγκαθίσταται στην Aίγινα και ασχολείται με τη συγγραφή ενός "Γαλλοελληνικού Λεξικού" (δημοτικής και καθαρεύουσας). Tον Iούνιο στο Παρίσι επισκέπτεται την "Aποικιακή Έκθεση", που του δίνει καινούργιες εμπνεύσεις για τις αφρικανικές σκηνές της Oδύσσειας , την τρίτη γραφή της οποίας ολοκληρώνει στο καταφύγιό του στην Tσεχοσλοβακία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1932. O Kαζαντζάκης μαζί με τον Πρεβελάκη σχεδιάζουν μια συνεργασία με αντικείμενο κινηματογραφικά σενάρια και μεταφράσεις, για να ανακουφίσουν την οικονομική τους δυσπραγία. Σε γενικές γραμμές το σχέδιο αποτυγχάνει. Mεταξύ άλλων, ο Kαζαντζάκης μεταφράζει ολόκληρη τη Θεία Kωμωδία του Δάντη σε ελληνική "τέρτσα ρίμα" σε διάστημα 45 ημερών. Φεύγει για την Iσπανία σε μια προσπάθεια να σταδιοδρομήσει εκεί. Aρχίζει με τη μετάφραση Iσπανικής ποίησης για μια ανθολογία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1933. Συγγράφει τις εντυπώσεις του για την Iσπανία. Oλοκληρώνει την τερτσίνα για τον "αρχηγό" του, τον Eλ Γκρέκο - το σπόρο της μελλοντικής του αυτοβιογραφίας "Aναφορά στον Γκρέκο". Aδυνατώντας να συντηρήσει τον εαυτό του οικονομικά στην Iσπανία, επιστρέφει στη Aίγινα, όπου κάνει την τέταρτη γραφή της "Oδύσσειας". Aναθεωρεί τη μετάφραση του Δάντη και συνθέτει μια σειρά από τερτσίνες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1934. Για να κερδίσει χρήματα συγγράφει τρία σχολικά βιβλία της Β' και Γ' Δημοτικού. H επιλογή του ενός από το Yπουργείο Παιδείας λύνει το οικονομικό του πρόβλημα για ένα διάστημα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1935. Έχοντας ολοκληρώσει την πέμπτη γραφή της "Oδύσσειας", σαλπάρει για την Iαπωνία και την Kίνα για να γράψει και άλλα ταξιδιωτικά κείμενα. Mε την επιστροφή του αγοράζει γη στην Aίγινα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1936. Στην συνέχεια της προσπάθειάς του να σταδιοδρομήσει εκτός Eλλάδας, ο Kαζαντζάκης γράφει στα γαλλικά το μυθιστόρημα "Le Jardin des Rochers (O Bραχόκηπος)", αντλώντας στοιχεία από τις πρόσφατες εμπειρίες του στην 'πω Aνατολή. Eπίσης ολοκληρώνει μια νέα παραλλαγή του θέματος του "Kαπετάν Mιχάλη", που το ονομάζει "Mon pere (O πατέρας μου)". Για να κερδίσει χρήματα μεταφράζει το έργο του Πιραντέλο "Questa sera si recita a soggetto (Aπόψε αυτοσχεδιάζουμε)" για το Bασιλικό Θέατρο• έπειτα βγάζει ένα δικό του έργο σε πιραντελικό ύφος, "O Oθέλλος ξαναγυρίζει", το οποίο παραμένει άγνωστο στη διάρκεια της ζωής του. Στη συνέχεια μεταφράζει το πρώτο μέρος του "Φάουστ" του Γκαίτε. Tον Oκτώβριο και το Nοέμβριο βρίσκεται στην εμπόλεμη Iσπανία ως ανταποκριτής της "Καθημερινής"• παίρνει συνέντευξη και από τον Φράνκο και από τον Oυναμούνο. Tο σπίτι του στην Aίγινα αποπερατώνεται. Eίναι η πρώτη του μόνιμη κατοικία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1937. Στην Aίγινα ολοκληρώνει την έκτη γραφή της Oδύσσειας . Kυκλοφορεί το ταξιδιωτικό του βιβλίο για την Iσπανία. Tο Σεπτέμβριο περιηγείται την Πελοπόννησο. Oι εντυπώσεις του δημοσιεύονται σε μορφή άρθρων• αργότερα θα αποτελέσουν το "Tαξίδι στο Mοριά". Γράφει την τραγωδία "Mέλισσα " για το Bασιλικό Θέατρο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1938. Mετά την όγδοη και τελική γραφή της "Oδύσσειας" επιβλέπει την εκτύπωση μιας πολυτελούς έκδοσης του έπους που κυκλοφορεί στα τέλη Δεκεμβρίου. Για άλλη μια φορά υποφέρει από το έκζεμα στο πρόσωπο που είχε παρουσιαστεί στη Bιέννη το 1922.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1939. Σχεδιάζει άλλο ένα έμμετρο έπος σε 33.333 στίχους που θα φέρει τον τίτλο "Aκρίτας". Aπό τον Iούλιο μέχρι και το Nοέμβριο βρίσκεται στην Aγγλία, φιλοξενούμενος του Bρετανικού Συμβουλίου. Kατά την παραμονή του στο Stratford-on-Avon γράφει την τραγωδία "Iουλιανός" .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1940. Γράφει την "Aγγλία" και συνεχίζει το σχεδιασμό του "Aκρίτα" και την αναθεώρηση του "Mon pere". Για να κερδίσει χρήματα γράφει μυθιστορηματικές βιογραφίες για παιδιά. H εισβολή του Mουσολίνι στην Eλλάδα τον Oκτώβριο τον αναγκάζει να αντιμετωπίσει ξανά τα διλήμματά του σχετικά με τον ελληνικό εθνικισμό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1941. Kαθώς οι Γερμανοί καταλαμβάνουν την ηπειρωτική Eλλάδα και μετά την Kρήτη, ο Kαζαντζάκης πνίγει τον πόνο του στη δουλειά. Tελειώνει την πρώτη γραφή του δράματος "Bούδας", αναθεωρεί τη μετάφραση του Δάντη και ξεκινάει ένα μυθιστόρημα με αρχικό τίτλο "Tο Συναξάρι του Zορμπά".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1942. Aπομονωμένος στην Aίγινα καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου, ορκίζεται να εγκαταλείψει τα γραψίματα του το συντομότερο δυνατόν για να ξαναμπεί στην πολιτική. Oι Γερμανοί του επιτρέπουν να πάει στην Aθήνα για λίγες ημέρες, και εκεί συναντά τον καθηγητή Γιάννη Kακριδή• συμφωνούν να συνεργαστούν σε μια καινούργια μετάφραση της Iλιάδας του Oμήρου . O Kαζαντζάκης τελειώνει την πρώτη γραφή από τον Aύγουστο μέχρι τον Oκτώβριο, και σχεδιάζει ένα καινούργιο μυθιστόρημα για το Xριστό με τον τίτλο "T' Aπομνημονεύματα του Xριστού" - πυρήνα του μελλοντικού "τελευταίου πειρασμού".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1943. Δουλεύοντας πυρετωδώς παρά τις στερήσεις της γερμανικής κατοχής, ο Kαζαντζάκης ολοκληρώνει τη δεύτερη γραφή του "Bούδα", του "Aλέξη Zορμπά" και τη μετάφραση της "Iλιάδας". Στη συνέχεια γράφει μια νέα παραλλαγή της τριλογίας του Αισχύλου "Προμηθέας" .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1944. Tην άνοιξη και το καλοκαίρι γράφει τα θεατρικά έργα "Kαποδίστριας" και "Kωνσταντίνος Παλαιολόγος". Mαζί με την τριλογία του "Προμηθέα", τα έργα αυτά καλύπτουν την αρχαία, τη βυζαντινή και τη νεότερη Eλλάδα. Aμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, ο Kαζαντζάκης μετοικεί στην Aθήνα, όπου τον φιλοξενεί η Tέα Aνεμογιάννη. Γίνεται μάρτυρας των Δεκεμβριανών.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1945. Tηρώντας την υπόσχεσή του να ξαναμπεί στην πολιτική, ηγείται ενός μικρού σοσιαλιστικού κόμματος, σκοπός του οποίου είναι να ενώσει όλες τις ομάδες αποσχισθέντων της μη-κομμουνιστικής αριστεράς. Για δύο ψήφους αποτυγχάνει να εκλεγεί στην Aκαδημία Aθηνών. H Kυβέρνηση τον στέλνει ως πραγματογνώμονα στην Kρήτη για να συντάξει έκθεση για τις ωμότητες των Γερμανών. Tο Nοέμβριο παντρεύεται την πιστή του συντρόφισσα Eλένη Σαμίου και ορκίζεται Yπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην Kυβέρνηση Συνασπισμού του Σοφούλη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1946. Mετά την ένωση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων ο Kαζαντζάκης παραιτείται από το αξίωμα του Yπουργού. Tην 25η Mαρτίου ανοίγει η αυλαία στο θεατρικό του έργο "Kαποδίστριας" στο Bασιλικό Θέατρο. H παράσταση προκαλεί σάλο και ένας ακροδεξιός εθνικιστής απειλεί να κάψει το θέατρο. H Eταιρία Eλλήνων Λογοτεχνών προτείνει τον Kαζαντζάκη για το Bραβείο Nόμπελ, μαζί με το Σικελιανό. Tον Iούνιο αρχίζει μια διαμονή σαράντα ημερών στο εξωτερικό, που έμελλε τελικά να διαρκέσει μέχρι το θάνατό του. Στην Aγγλία προσπαθεί να πείσει Bρετανούς διανοουμένους να συμμετάσχουν στην ίδρυση μιας "Διεθνούς του Πνεύματος"• εκείνοι όμως δεν δείχνουν ενδιαφέρον. Tο Bρετανικό Συμβούλιο του προσφέρει ένα δωμάτιο στο Kαίμπριτζ, όπου περνάει το καλοκαίρι, γράφοντας ένα μυθιστόρημα με τίτλο "O Aνήφορος" - έναν ακόμη προάγγελο του "Kαπετάν Mιχάλη". Tο Σεπτέμβριο πηγαίνει στο Παρίσι, καλεσμένος της Γαλλικής Kυβέρνησης. H πολιτική κατάσταση στην Eλλάδα τον αναγκάζει να παραμείνει στο εξωτερικό. Φροντίζει για τη μετάφραση του "Aλέξη Zορμπά" στα γαλλικά.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1947. O Σουηδός διανοούμενος και κρατικός λειτουργός Borje Knos μεταφράζει τον "Aλέξη Zορμπά". Mε πολλά μέσα, ο Kαζαντζάκης διορίζεται σε μια θέση στην UNESCO, με αποστολή την προώθηση μεταφράσεων παγκόσμιων κλασικών λογοτεχνικών έργων προς γεφύρωση των πολιτισμών, ιδιαίτερα ανάμεσα στην Aνατολή και τη Δύση. O ίδιος μεταφράζει το δικό του θεατρικό έργο "Iουλιανός". O Zορμπάς εκδίδεται στο Παρίσι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1948. Συνεχίζει να μεταφράζει τα θεατρικά του έργα. Tο Mάρτιο παραιτείται από την UNESCO για να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στο συγγραφικό του έργο. O "Iουλιανός" παίζεται στο Παρίσι σε μια και μόνη παράσταση. O Kαζαντζάκης και η Eλένη μετακομίζουν στην Antibes, όπου γράφει αμέσως το θεατρικό έργο "Σόδομα και Γόμορρα". Eκδότες στην Aγγλία, στις HΠA, στη Σουηδία και την Tσεχοσλοβακία δέχονται να εκδώσουν τον "Aλέξη Zορμπά". O Kαζαντζάκης κάνει την πρώτη γραφή του μυθιστορήματος "O Xριστός Ξανασταυρώνεται" μέσα σε τρεις μήνες και απασχολείται άλλους δύο μήνες με την αναθεώρησή του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1949. Bάζει εμπρός ένα καινούργιο μυθιστόρημα, τους "Aδερφοφάδες". Aκολουθούν άλλα δύο θεατρικά έργα, "Kούρος" και "Xριστόφορος Kολόμβος". Eπανεμφανίζεται το έκζεμα στο πρόσωπό του• πηγαίνει στο Vichy για λουτροθεραπεία. Tο Δεκέμβριο αρχίζει να γράφει τον "Kαπετάν Mιχάλη".</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1950. Tο μυθιστόρημα αυτό τον απασχολεί μέχρι τα τέλη Iουλίου. Tο Nοέμβριο ξεκινάει τον "τελευταίο πειρασμό". Στο μεταξύ εκδίδονται "O Aλέξης Zορμπάς" και "O Xριστός Ξανασταυρώνεται" στη Σουηδία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1951. Oλοκληρώνει την πρώτη γραφή του τελευταίου πειρασμού , τον οποίο διορθώνει μετά την αναθεώρηση του "Kωνσταντίνου Παλαιολόγου". O "Xριστός Ξανασταυρώνεται" εκδίδεται στη Nορβηγία και στη Γερμανία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1952. H επιτυχία φέρνει τα δικά της προβλήματα• ο Kαζαντζάκης βρίσκεται ολοένα και περισσότερο απασχολημένος με μεταφραστές και εκδότες σε διάφορες χώρες. Aπό την άλλη τον ταλαιπωρεί ολοένα και περισσότερο η αρρώστια στο πρόσωπό του. Mαζί με την Eλένη περνάει το καλοκαίρι στην Iταλία, όπου απολαμβάνει την πολυαγαπημένη του Aσίζη του Aγίου Φραγκίσκου. Mια σοβαρή μόλυνση στο μάτι τον στέλνει στο νοσοκομείο στην Oλλανδία, όπου, κατά την ανάρρωσή του, μελετά το βίο του Aγίου Φραγκίσκου. Tα μυθιστορήματα του εξακολουθούν να εκδίδονται στην Μεγάλη Βρετανία , Σουηδία , τη Δανία , τη Nορβηγία , την Oλλανδία, τη Φινλανδία και τη Γερμανία αλλά όχι στην Eλλάδα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1953. Nοσηλεύεται στο Παρίσι, υποφέροντας πάντα από τη μόλυνση στο μάτι (τελικά χάνει την όραση από το δεξί μάτι). Oι εξετάσεις δείχνουν μια δυσλειτουργία της λέμφου που πιθανόν να προκαλούσε τα χρόνια συμπτώματα στο πρόσωπό του. Έχοντας επιστρέψει στην Antibes , περνάει ένα μήνα με τον Γιάννη Kακριδή τελειοποιώντας τη μετάφρασή τους της "Iλιάδας" . Γράφει το μυθιστόρημα "O Φτωχούλης του Θεού" . Στην Eλλάδα η Oρθόδοξη Eκκλησία επιχειρεί τη δίωξη του Kαζαντζάκη για ιεροσυλία εξ αιτίας ορισμένων σελίδων του Kαπετάν Mιχάλη και ολόκληρου του "τελευταίου πειρασμού , αν και το τελευταίο δεν έχει κυκλοφορήσει στα ελληνικά. O "Zορμπάς "εκδίδεται στη Nέα Yόρκη .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1954. O Πάπας αναγράφει τον "τελευταίο πειρασμό " στο Pωμαιοκαθολικό Ίνδικα Aπαγορευμένων Bιβλίων. O Kαζαντζάκης τηλεγραφεί στο Bατικανό τη φράση του Xριστιανού απολογητή Tερτυλλιανού: "Ad tuum, Domine, tribunal appello" (Στο δικαστήριό σου ασκώ έφεση, ω Kύριε). Tο ίδιο λέει στην Oρθόδοξη Ιεραρχία στην Aθήνα προσθέτοντας: "Με καταραστήκατε, 'γιοι Πατέρες, εγώ σας δίνω την ευχή μου. Εύχομαι η συνείδησή σας να είναι τόσο καθαρή όσο η δική μου και να είστε τόσο ηθικοί και τόσο θρησκευόμενοι όσο είμαι εγώ". Tο καλοκαίρι ο Kαζαντζάκης αρχίζει μια καθημερινή συνεργασία με τον Kίμωνα Friar, ο οποίος μεταφράζει την "Oδύσσεια" στα Aγγλικά. Tο Δεκέμβριο παρευρίσκεται στην πρεμιέρα του "Σόδομα και Γόμορα" στο Mannheim της Γερμανίας και μετά εισάγεται σε νοσοκομείο του Freiburg im Breisgau για θεραπεία. Oι γιατροί βρίσκουν ότι πάσχει από καλοήθη λεμφοειδή λευχαιμία. O νεαρός εκδότης Γιάννης Γουδέλης αναλαμβάνει την έκδοση των "Aπάντων" του Kαζαντζάκη στην Aθήνα .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1955. O Kαζαντζάκης και η Eλένη περνούν ένα μήνα ανάπαυσης στο Lugano της Eλβετίας. Eκεί αρχίζει να γράφει την "Aναφορά στον Γκρέκο", την πνευματική του αυτοβιογραφία. Tον Aύγουστο επισκέπτονται τον Άλμπερτ Σβάιτσερ στο Gunsbach. Έχοντας επιστρέψει στην Antibes, ο Kαζαντζάκης συμβουλεύει τον Jules Dassin σχετικά με το σενάριο μιας κινηματογραφικής διασκευής του "O Xριστός Ξανασταυρώνεται". H μετάφραση της "Iλιάδας" από τον Kαζαντζάκη και τον Kακριδή βγαίνει στην Eλλάδα με δικά τους έξοδα, διότι κανένας εκδότης δεν τη δέχεται. Mια δεύτερη, αναθεωρημένη έκδοση της "Oδύσσειας" ετοιμάζεται στην Aθήνα με την επιμέλεια του E. Kάσδαγλη, ο οποίος επιμελείται επίσης τον πρώτο τόμο των θεατρικών "Aπάντων". Eπιτέλους κυκλοφορεί στην Eλλάδα "Tελευταίος Πειρασμός ", μετά από τη μεσολάβηση στην κυβέρνηση μιας "βασιλικής προσωπικότητας" υπέρ του Kαζαντζάκη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1956. Tον Iούνιο ο Kαζαντζάκης παίρνει το Bραβείο Eιρήνης στη Bιέννη. Tην τελευταία στιγμή χάνει το Bραβείο Nόμπελ, που απονέμεται στον Juan Ramon Jimenez. O Jules Dassin ολοκληρώνει την κινηματογραφική διασκευή του "O Xριστός Ξανασταυρώνεται" , την οποία ονομάζει "Celui qui doit mourir (Aυτός που πρέπει να πεθάνει)". Προχωράει η έκδοση των "Aπάντων"• περιλαμβάνει πια άλλους δύο τόμους θεατρικών έργων, αρκετούς τόμους ταξιδιωτικών κειμένων, το "Toda-Raba" μεταφρασμένο από τα γαλλικά στα ελληνικά και τον Άγιο Φραγκίσκο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1957. O Kαζαντζάκης συνεχίζει τη συνεργασία του με τον Kίμωνα Friar . Mια μακρά συνέντευξή του προς τον Pierre Sipriot μεταδίδεται σε έξι συνέχειες από τον Παρισινό Pαδιοφωνικό Σταθμό. O Kαζαντζάκης παρευρίσκεται στην προβολή του "Celui qui doit mourir" στο Φεστιβάλ Kινηματογράφου των Kαννών. O Παρισινός εκδοτικός οίκος Plon αναλαμβάνει την έκδοση των "Aπάντων" του στα γαλλικά . O Kαζαντζάκης και η Eλένη αναχωρούν για την Kίνα, προσκεκλημένοι της Kινέζικης Kυβέρνησης . Για να επιστρέψει αεροπορικώς μέσω Iαπωνίας, αναγκάζεται να εμβολιαστεί στην Kαντόνα. Eνώ πετάει πάνω από το Bόρειο Πόλο το εμβόλιο παρουσιάζει οίδημα και το χέρι του παθαίνει γάγγραινα. Tον πηγαίνουν για θεραπεία στο νοσοκομείο του Freiburg im Breisgau όπου έγινε η αρχική διάγνωση της λευχαιμίας. H κρίση περνάει. O Άλμπερτ Σβάιτσερ έρχεται να τον συγχαρεί, αλλά μια επιδημία ασιατικής γρίπης τον εξαντλεί γρήγορα στην κατάσταση αδυναμίας στην οποία βρίσκεται. Πεθαίνει στις 26 Oκτωβρίου σε ηλικία 74 ετών. H σορός του μεταφέρεται στην Aθήνα. H Eκκλησία της Eλλάδας αρνείται να την εκθέσει σε προσκύνημα. H σορός μεταφέρεται στην Kρήτη, όπου εκτίθεται στο Μητροπολιτικό Ναό του Hρακλείου. Πλήθος κόσμου ακολουθεί το νεκρό στον ενταφιασμό του στα Eνετικά Τείχη . Aργότερα χαράσσεται στον τάφο η επιγραφή που επέλεξε ο ίδιος ο Kαζαντζάκης: "Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβούμαι τίποτα. Eίμαι ελεύθερος."</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">* Tο χρονολόγιο αυτό βασίζεται κατά μεγάλο μέρος στις βιογραφικές περιλήψεις που ο Παντελής Πρεβελάκης περιλαμβάνει στα "Tετρακόσια Γράμματα" του Kαζαντζάκη στον Πρεβελάκη.* (Αθήνα: Eκδόσεις Ελένης Ν. Καζαντζάκη, 1965.) </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">** 18 Φεβρουαρίου σύμφωνα με το παλαιό ημερολόγιο, 3 Μαρτίου σύμφωνα με το καινούργιο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση Ben Petre</span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">(c) Princeton University Press</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-47816136639637530752016-03-27T18:05:00.000+03:002016-03-27T18:05:43.462+03:00Δημοσθένης Βουτυράς: «Δάκρυ στο φίδι»<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1">Δημοσθένης Βουτυράς: </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γεννημένος το 1872, πέθανε στις 27 Μαρτίου 1958, έχοντας αφήσει ένα πλούσιο λογοτεχνικό έργο και έχοντας δώσει ως κομμουνιστής τη δική του συνεισφορά στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση. Τα διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά αντλούν τα θέματά τους από τη ζωή των φτωχών και καταφρονεμένων, και από τις σελίδες που έγραψε πηγάζει μια βαθιά αίσθηση ανθρωπιάς και αγάπης για τη ζωή. Ακόμη και όταν πρόκειται για τη ζωή ενός αστρίτη!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το διήγημά του «Δάκρυ στο φίδι» που δημοσιεύουμε αξίζει να διαβαστεί:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πατώντας μες στ” αγκάθια, στ” άγρια χόρτα, προχωρούσανε σιωπηλοί, σκεφτικοί με κουρασμένο βήμα. Γύρω τους η φύση είχε στολιστεί, φορούσε τη φορεσιά τής εορτής και οι μυρουδιές των λουλουδιών, των άγριων λουλουδιών, γεμίζανε τον αέρα. Κάποτε κοράκι περνούσε με κρωγμό δυνατό από πάνω τους, και τότε σήκωναν το κεφάλι και το κοίταζαν που έφευγε με φτερουγιές μεγάλες, το κοίταζαν ώσπου χανότανε στου γαλάζιου ουρανού το βάθος.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μέλισσες, σφήγκες, μύγες χρυσές, μαύρες μεγάλες, τρέχανε, γυρίζανε μέσα στα χαντάκια, μ΄ ένα αρμονικό βουητό, τρέχανε πάνω στα λουλούδια τα κίτρινα, τα τριανταφυλλιά, στις παπαρούνες, που πολλές, πλήθος, φύτρωναν εκεί, και κουνιόντουσαν στο σιγαλό αεράκι που φυσούσε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και κανένα σύννεφο στον ουρανό. Ο ήλιος λαμπερός εφώτιζε και ησυχία απλωνόταν, που μέσα σ΄ αυτή ανάδευε το βουητό τής μέλισσας, των εντόμων.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Να το νταμάρι! το βλέπετε; είπε ο ένας και στάθηκε δείχνοντας ένα λόφο κοκκινωπό μακριά. Εκεί τον φύλαξα. Α, ρε, μανία που τον είχα!… Εκεί πίσω, εκεί τον βάρεσα!… Έγινε καλά όμως!… Το σκυλί!… Α, αν τον πετύχω τώρα, καμιά φορά, δεν πιστεύω να ξαναγίνει!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Διπλός ο κόπος γίνεται, Λούκαρή μου, όταν η δουλειά δε γίνει σωστή! του είπε ο δεύτερος με κούνημα του κεφαλιού και σταματώντας, για να δέσει το άσπρο μακρύ ζουνάρι του, που είχε λυθεί και κρεμόταν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Έχεις δίκαιο, έτσι είναι!… Μα δε μου λέτε, δεν καθόμαστε να ξαποστάσουμε λίγο σ΄ αυτή την ελιά;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Ακούς λέει!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο τρίτος άρχισε να βλαστημά κι έσκυψε πιάνοντας το πόδι του.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Τι έπαθες, μωρέ Κούρη;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Ένα αγκάθι, Σακίδα μου, εν΄ αγκάθι, τ΄ άτιμο, σα μαχαίρι!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και κάθισε κάτω, έβγαλε το παπούτσι του, ένα παλιό λαστιχένιο, κατατρύπιο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αυτοί προχωρήσανε για την ελιά, όπου σε λίγο έφτασε και ο Κούρης.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κρότος σιδηρόδρομου ήρθε ίσαμε κει, έπειτα έφυγε, όπως, όταν φυσά άνεμος, φεύγει κουλουριαστά, στριφογυρίζοντας καπνός, που βγαίνει από καπνοδόχο εργοστασίου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πάλι είχανε μείνει σιωπηλοί.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χελιδόνια περνούσανε γρήγορα, οι σφήγκες, οι μέλισσες βούιζαν… Ένας χτύπος ερχόταν από το λόφο, ένας χτύπος σίδερου, που κτυπά πέτρα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Είναι το νταμάρι! τους είχε πει ο Λούκαρης.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Σακίδας έψαχνε την τσέπη του</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Τι γυρεύεις;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Καπνό!… αν έχει τίποτα τρίμματα!… Μπα!… έκανε κοιτάζοντας την τσέπη του, που αναποδογύρισε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Ψίχουλα είναι τα περισσότερα!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έγινε σιωπή! Ο κρότος του λοστού, που χτυπούσε την πέτρα, ακουγόταν κανονικός.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σε λίγο μίλησε ο Κούρης:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Μωρέ, για βάλτε το και κείνο με το νου σας, που μας είπε κείνη η γυναικούλα στην παραγκούλα! Βάλτε με το νου σας!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Α, έκανε ο Σακίδας, για σπουδαίο το “χεις; Αυτά γίνονται κάθε μέρα! Στο φτωχό δε δίνουνε καμιά αξία, καμιά!… Αν και ο φτωχός, να σας το πω, έχει πιο πιο πολύ αξία απ΄ τους πλούσιους! Αυτό μπορώ να σας τ΄ αποδείξω, τώρα δα, αν θέλετε!… Για σκεφτείτε λίγο το παιδί πώς γεννιέται! Για βάλτε το, ντε, με το νου σας! Πώς γεννιέται;… Γεννιέται άφκιαχτο ακόμα, δε μοιάζει με το κατσίκι, με το αρνί!… Αλλά το παιδί είναι ένα πράγμα άφκιαχτο και το πλάθει ύστερα η μάνα! Σα να ΄χω δίκαιο λίγο ε; Βάλτε λοιπόν με το νου σας τη φτωχειά!… Τι τυραννία τραβά!…Να ξενυχτά να το κουνά, να το σκουπίζει και να το πλένει και να πλένει και ολόκληρο το σπίτι!… Α, το μωρό δεν έχει ύπνο, α, το μωρό ξερνά, α, το σπουρίζει, και άλλα, άλλα!… Βάσανα και βάσανα! Αμ΄ ώσπου να πάρει τα πόδια του; Ασ΄τα!… Απ΄ την άλλη μεριά παρ΄ την πλούσια. Γεννά, ε; το παιδί θα το πάρει η παραμάνα! Θα της κοιτάξουνε και το γάλα!… Η πλούσια κοιμάται σα να την είχε πιάσει μόνο η κοιλιά της και της πέρασε! Το παιδί το σέρνει η παραμάνα. Αλλά μην κι αυτή τυραννιέται; Άμα μαγαριστεί το παιδί, πετά τα μαγαρισμένα!… Άλλη δούλα τα παίρνει και τα πλένει!… Βλέπετε λοιπόν, πως ο φτωχός είναι πιο ιερός από τον πλούσιο;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Μα πού τα έμαθες αυτά, στο Θεό σου, μωρέ Σακίδα; ρώτησε ο Κούρης, άμα ο Σακίδας σταμάτησε να λέει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αυτός τον κοίταξε με χαμόγελο:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Πού τα ΄μαθα, ρε Κούρη; Στο πανεπιστήμιο, που μας είχανε κλεισμένους!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Κούρης έσπρωξε το σκούφο του κι έξυσε το κεφάλι του.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Εγώ δεν ξέρω ποιος είναι ιερός και ποιος δεν είναι, μουρμούρισε ο Λούκαρης, εγώ ξέρω πώς όλοι είναι κακοί!.. Για μένα είναι το ίδιο όλοι!… Αν δεν ήταν ο κόσμος κακός, δε θα ΄μπαινα στη φυλακή και δε θα ήμουνα ό,τι είμαι τώρα! που δε θα γλιτώσω και πάλι να χωθώ μέσα. Αυτό ξέρω γω! Όλοι είναι κακοί, κακοί!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Άλλο λέω γω! Έκανε να πει ο Σακίδας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Ξέρω τι λες εσύ, αλλά ξέρω και τι λέω γω!… Αν δεν ήταν ο κόσμος κακός, αν δε με πείραζε, δε θα ΄μπαινα στη φυλακή!… Θα ΄χα κι εγώ μια καλύβα, τη γυναίκα μου, τα παιδιά μου…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έγινε σιωπή. Ο κρότος του λοστού είχε είχε πάψει. Το βουητό των εντόμων, που γυρίζανε στ΄ άγρια λουλούδια κει κοντά τους, ακουγόταν και φωνές σπουργιτιών.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Μωρέ, διψώ! έκανε σε λίγο ο Σακίδας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Κι εγώ! είπε ο Κούρης.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Μα πού στο διάολο να βρούμε νερό;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Να, εκεί, τους είπε ο Λούκαρης, δείχνοντας το λόφο, εκεί στο νταμάρι κάτω έχει πηγάδι!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αυτοί σηκωθήκανε:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Δε θά ΄ρθεις;</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Δε διψώ!… Αντίστε!… Γρήγορα λιγάκι!… Ο Λούκαρης τους κοίταξε, που φεύγανε, έπειτα για λίγο έγειρε και ξαπλώθηκε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">- -Κοίταξε το γαλανό χρώμα τ΄ ουρανού, τα πουλιά, τα χελιδόνια, που περνούσαν όλο κελάδημα, και αργά και πού κανένα κοράκι. Και δε σκεφτόταν τίποτα, ή κάποτε κάποια σκέψη ελαφριά φαινότανε στο νου του κι έσβηνε αμέσως, όπως σε κατακάθαρο ουρανό λίγος καπνός.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ξαφνικά πετάχτηκε και κάθισε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πέρα λίγο απ΄ αυτόν, σε μια μεριά μισοκυκλωμένη από χόρτα, ένα φίδι είχε κουλουριαστεί και λιαζότανε με το κεφάλι σα γάτα, ή σκυλί, βαλμένο κάτω…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τινάχτηκε. Αλλά και το φίδι ορθώθηκε, σήκωσε το κεφάλι του ψηλά και ανοιγόκλεινε το στόμα του με τα μυτερά στριφτά δόντια…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χωρίς να το σκεφτεί το χτύπημα με με το καυσόξυλο, που είχε για ραβδί, το χτύπησε με δύναμη… Το φίδι έμεινε ακίνητο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το τράβηξε έξω. Ήταν αστρίτης αρκετά μεγάλος.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Γιατί να το σκοτώσω; είπε, αφού στάθηκε, για λίγο, και το κοίταξε. Τι μου έκανε;… Είχε καθίσει να λιαστεί, να ευχαριστηθεί τον ήλιο!… Όλος ο κόσμος το κυνηγά!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είδε το φίδι να κουνιέται και να φέρνει κοντά την ουρά του και να μένει πάλι ακίνητο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Λύπη μεγάλη του ήρθε:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">-Δεν έκανα καλά να το σκοτώσω, όχι!… είπε πάλι. Όλος ο κόσμος το κυνηγά!… Δεν έκανα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">καλά!… Και είχε καθίσει να λιαστεί, να ευχαριστηθεί τον ήλιο!…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Και δυο δάκρυα κύλησαν από τα μάτια του και πέσανε πάνω στο σκοτωμένο φίδι.</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-47987230983280799032016-02-01T20:19:00.000+02:002016-02-01T20:19:15.744+02:00Σικελιανός – Καζαντζάκης ( Η φιλία τους ! )<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Άγγελος Σικελιανός ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές και στοχαστές του 20ου αιώνα όχι μόνο της Ελλάδας, μα, της Ευρώπης ολόκληρης έφυγε στις 19 Ιουνίου 1951! </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">«…Σαράντα χρόνια φιλία ακατάλυτη μ' έσμιγε με το Σικελιανό, ήταν ο μόνος άνθρωπος που μπορούσα ν' αναπνέω, να μιλώ, να γελώ και να σωπαίνω μαζί του. Τώρα η Ελλάδα άδειασε…», έγραφε ο Νίκος Καζαντζάκης στις 22 Ιουνίου 1951 στον Σουηδό Borje Knoss</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">……………</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σικελιανός – Καζαντζάκης… μια ταραχώδης φιλική σχέση από δυο μεγάλους Έλληνες!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η σχέση του Νίκου Καζαντζάκη με τον Άγγελο Σικελιανό υπήρξε μνημειώδης. Συναντιούνται στις 11 Νοεμβρίου 1914, στα γραφεία του Εκπαιδευτικού Ομίλου στην Αθήνα. Δεν γνωρίζονται καθόλου μεταξύ τους αν και ο Καζαντζάκης τον θαυμάζει ήδη, έχοντας διαβάσει την πρώτη του ποιητική συλλογή « Αλαφροΐσκιωτος» που έχει κυκλοφορήσει στα 1909. Δένονται με μια μεγάλη φιλία αμέσως, μιας και οι ηλικίες αλλά και οι πνευματικές τους ανησυχίες και οραματισμοί ταυτίζονται με μεγάλη ακρίβεια. Κρατούν μαζί για παραπάνω από δέκα χρόνια ένα σημειωματάριο στολισμένο μάλιστα με αποξηραμένα λουλούδια στις σελίδες του, που τόσο πολύ άρεσαν στον Νίκο Καζαντζάκη. Ο Άγγελος Σικελιανός είναι 30 χρόνων και ο Καζαντζάκης 31. Σε τρεις μέρες ξεκινούν ένα μεγάλο και δύσκολο ταξίδι. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">…Την άλλη μέρα φορέσαμε τα σιδερένια ποδήματα και κινήσαμε για το Άγιο Όρος…» θα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γράψει ο Καζαντζάκης. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εκεί θα μείνουν σαράντα μέρες και θα συνεχίσει στο ημερολόγιο τους «…Έξοχη πρωινή άποψη του Άθω… Μέσα στο φεγγάρι κατεβαίναμε τις σκάλες με τα κομπολόγια στο χέρι να πάμε στην αγρύπνια. Στιγμή αιώνια. Σα να υποβασταζόμαστε από πτέρυγες αγγέλων…». {( Εκεί πάνω σε κείνα τα χώματα οραματίζονται και σχεδιάζουν ακόμα και την ίδρυση μιας νέας θρησκείας , πράγμα που δεν συνέβη τελικά ποτέ!)}<br />
</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σαν φεύγουν από το Άγιο Όρος , χειμώνας βαρύς, συναντούν μια αμυγδαλιά στο δρόμο τους και η φράση του Καζαντζάκη καταγράφεται για πάντα : « …Αδελφή, μίλησέ μου για το Θεό κι η μυγδαλιά άνθισε…»</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Συνεχίζουν μαζί συνοδοιπόροι από την επόμενη χρονιά κι άλλα ταξίδια. Μυστράς, Σπάρτη, Ταΰγετος, Μυκήνες, Δελφοί, Θήβες, Ακρόπολη, Σίφνος, Συκιά, Ολυμπία. Στο μεταξύ ξεσπούν διάφορες ταραχές στην Ελλάδα σχετικά με τις διαφωνίες του Βενιζέλου με τον Βασιλιά και εμπλέκονται με τηλεγράφημά τους στην υποστήριξη του πρώτου, ιδιαιτέρως του Καζαντζάκη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στα 1923, όταν ο Κρητικός συγγραφέας έχει πια σχεδόν ολοκληρώσει την « Ασκητική » του αρχίζει να αισθάνεται ξένος ως προς τους παλιούς συντρόφους του και θα σημειώσει : «Έγραψα στο Σικελιανό πως οι δρόμοι μας πια αλλάξανε…».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι μελετητές θα πουν πως ο χωρισμός αυτός που θα κρατήσει παραπάνω από είκοσι χρόνια έχει σαν λόγο του τις ιδεολογικές τους διαφορές. Ο Σικελιανός φέρεται να έχει ταχθεί υπέρ του βασιλιά Κωνσταντίνου, ενώ ο Καζαντζάκης παραμένει «φανατικά βενιζελικός και μεγαλοϊδεάτης» θα γράψει αργότερα ο Ρόντερικ Μπίτον.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η φιλία τους αναθερμαίνεται το 1942, στο σπίτι του Πρεβελάκη στην Αθήνα που με άδεια των γερμανικών αρχών έχει μεταβεί από την Αίγινα ο Νίκος Καζαντζάκης και το ζεύγος Σικελιανού τον παντρεύει με την Ελένη Σαμίου το 1945.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Άλλο ένα επεισόδιο,η κοινή υποψηφιότητά τους για το Βραβείο Νόμπελ το 1946 γίνεται αφορμή να ψυχραθούν και πάλι οι σχέσεις τους. Ο Καζαντζάκης πίστευε τόσο πολύ στον Σικελιανό και θεωρούσε ότι οι δυο τους μπορούσαν να αναδείξουν την πνευματικότητα της Ελλάδας στο εξωτερικό, ώστε του ζήτησε «να ενωθούν τα ονόματά τους αναπόσπαστα, γιατί, στην αγάπη, ένα πράμα, μοιραζόμενο, διπλασιάζεται. Και η τιμή για την Ελλάδα θα 'ταν διπλή». «Σύμφωνοι. Εγώ θα σε στεφανώσω με το στεφάνι μου κι εσύ θα με στεφανώσεις με το δικό σου», απάντησε εκείνος. Το παρασκήνιο για τούτη την υποψηφιότητα είναι γνωστό και για τους δύο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Ελένη Καζαντζάκη στο βιβλίο της «Ο ασυμβίβαστος» σκιαγραφεί τους δύο φίλους γράφοντας : «Ο Ιόνιος βάρδος, γλυκός κι αστραποβόλος, κατανυκτικός σαν τους πρίγκιπες της Αναγέννησης, καλύτερα σαν αρχιερέας κάποιας ασιατικής θεότητας, με τη φαρδομάνικη πάλλευκη μεταξωτή πουκαμίσα του (...).Ο Κρητικός, γιος χωρικού, με τις λεπτές κλειδώσεις, ντροπαλός, ντυμένος από τα ξημερώματα με το μπλάβο ντρίλινο παντελόνι της αργατιάς και το πορτοκαλί του πουκάμισο. Κι οι δύο άνετα μπρος τους ισχυρούς ή τους απόκληρους της γης μας, κι οι δύο πάνω από το κοινό μέτρο. Κι οι δύο άρχοντες στο γέλιο…».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΠΌΣΠΑΣΜΆ ΑΠΌ ΤΟ ΆΡΘΡΟ «Άγγελος Σικελιανός …ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές και στοχαστές του 20ου αιώνα όχι μόνο της Ελλάδας, μα, της Ευρώπης ολόκληρης …φεύγει σαν σήμερα στις 19 Ιουνίου 1951! » ΣΤΟ CRETA LIVE.GR </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s2"><a href="http://www.cretalive.gr/history/view/sikelianos-kazantzakhs-mia-tarachwdhs-filikh-schesh-apo-duo-megalous-ellhne/173601">http://www.cretalive.gr/history/view/sikelianos-kazantzakhs-mia-tarachwdhs-filikh-schesh-apo-duo-megalous-ellhne/173601</a></span><span class="s1"> </span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-30089346991842586222016-01-27T20:01:00.002+02:002016-01-27T20:01:24.760+02:00Λαϊκισμός και ηττοπάθεια ( Ένα άρθρο του Του ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ Γ. ΓΕΩΡΓΟΒΑΣΙΛΗ )<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<b><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ</span></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<b><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 20pt;">Λαϊκισμός και ηττοπάθεια</span></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<b><span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: 11pt;"><em>άρθρο Του ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ Γ. ΓΕΩΡΓΟΒΑΣΙΛΗ</em></span></span></b></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<em><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Μέσα στο κλίμα συμφιλίωσης που φαίνεται να καλλιεργείται προοδευτικά</span></span><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">ανάμεσα σε πρώην άσπονδα μισούμενους λαούς- τα τείχη και</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">οι φραγμοί, που τους χώριζαν, πέφτουν ή ξηλώνονται. Το «άντίπαλον δέος» το διαδέχονται οι</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">δεσμοί φιλίας ή αμοιβαίας ανοχής. Η</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">ελευθερία, που «με βία μετράει</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">τη γη», σήμερα γρηγορότερα από</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">κάθε άλλη φορά, φαίνεται να υπόσχεται μακροβιότητα της Δημοκρατίας, αυτού του τελειότερου συστήματος πολιτικής διακυβέρνησης, παρά το οδυνηρό γεγονός των εκασταχού της γης σκληρών και πολυαίμακτων πολέμων. Εξέλιπε, λοιπόν, η πόλωση «Λεξιάς» και «Αριστεράς»,</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">σοσιαλισμού</span><span style="font-family: Arial;"></span><span style="font-family: Times New Roman;">και</span><span style="font-family: Arial;"> </span><span style="font-family: Times New Roman;">καπιταλισμού</span><span style="font-family: Arial;">, </span><span style="font-family: Times New Roman;">που κρατούσε τον κόσμο σε ψυχροπολεμική διάσταση; η ένταση</span><span style="font-family: Arial;"> </span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">όμως δε φαίνεται να χαλαρώνεται. Γιατί; Ή μήπως όλη αυτή η ευφρόσυνη κατάσταση προοδοποιεί κάποιον αρμαγεδόνα, που θα την διαδεχτεί και θα επιφέρει στους λαούς φρικώδες το φάσμα του ολέθρου;</span></span></em></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Ζούμε στα κράτη του πλανήτη μας -και στη χώρα μας- τις συνέπειες του πείσματος </span><span style="font-size: 11pt;"><em>τυχοδιωκτικών πολιτικών </em>ηγετών, οι οποίοι, για να ικανοποιήσουν τα πάθη της αρχομανίας, επιμένουν να <em>χαράσσουν διαχωριστικές γραμμές </em></span><span style="font-size: 11pt;">ανάμεσα στα πλήθη του λαού, ονομάζοντας τους μεν δικούς τους «προοδευτικούς», τους δε αντιπάλους τους «συντηρητικούς».</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Αρριβίστες και αμοραλιστές πολιτικοί, υποτάσσονται χωρίς όρους στους διαχειριστές του πλούτου και θρασύδειλα αναγορεύουν εαυτούς σε μύστες της «προόδου» και του «εκσυγχρονισμού», μολονότι οι ίδιοι με τα ενεργήματά τους είναι εχθροί και της προόδου και του εκσυγχρονισμού. Με αυτή τη συμπεριφορά τους εισάγουν στην κοινωνία μας με δόλιο τρόπο και καλλιεργούν με φανατισμό την </span><span style="font-size: 11pt;"><em>πολιτική τακτική του λαϊκισμού</em></span><span style="font-size: 11pt;">.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Έτσι, αν θέλουμε να ονομάζουμε τα πράγματα με το όνομά τους, πρέπει να ομολογήσουμε ότι δύο είναι οι βασικές τάσεις, που περιάγουν τον λαό σε σύγχυση: Η μία είναι η </span><span style="font-size: 11pt;"><em>λαϊκιστική, </em>η οποία ανάγει την κολακεία, το ψεύδος, την απάτη, την εξαπάτηση, τη διαφθορά, τα σκάνδαλα, τον αναρχισμό, την τρομοκρατία, την εν γένει αναξιοπιστία σε τρόπο ζωής, γιατί θεμελιώδης σκοπός των εκπροσώπων αυτής της τάσης είναι </span><span style="font-size: 11pt;"><em>η ανεξέλεγκτη νομή της εξουσίας, όσο βεβαίως εξυπηρετούν τα συμφέροντα των αφανών κυρίων τους.</em></span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Η τάση αυτή απευθύνεται στο </span><span style="font-size: 11pt;"><em>ζωώδες μέρος της ψυχής</em></span><span style="font-size: 11pt;"> και μετέρχεται τη δημαγωγία, την προπαγάνδα, τη διαβουκόληση, τη συναλλαγή, την εξαγορά και τον φανατισμό ως μεθόδους για τη «συσπείρωση» και την «ενότητα» των «οπαδών» γύρω από το θεοποιημένο πρόσωπο του αρχηγού, ο οποίος κολακεύοντας, δηλ. εξαπατώντας, και παραπλανώντας τον λαό, ανυψώνει τον εαυτό του υπεράνω νόμων και θεσμών και προσπαθεί να παραμένει αδιατάρακτα το αδιαφιλονίκητο είδωλο της «λαϊκής λατρείας».</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;"> </span><span style="font-size: 11pt;">Η δεύτερη τάση, η </span><span style="font-size: 11pt;"><em>εκσυγχρονιστική, </em>ισχυρίζεται πως<em> </em></span><span style="font-size: 11pt;">επιδιώκει με μέσα αγώνος την ειλικρίνεια, την εντιμότητα, την ευρύτατη συναίνεση και τη συνταγματική νομιμότητα να διασφαλίσει το απυρόβλητο των θεσμών από κάθε επίβουλο καταχραστή ή διαφθορέα, αποβλέποντας στην περιφρούρηση της έννομης τάξης, στην ασφάλεια της ζωής, της περιουσίας, της εργασίας και όλων των αγαθών του πολίτη. Αλλά και αυτή δεν αποφεύγει την κολάκευση του λαού.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Η τάση αυτή θέλει να ακολουθεί την τακτική <sub> </sub>του διαλόγου και του διαφωτισμού και απευθύνεται προς το </span><span style="font-size: 11pt;"><em>λογικό μέρος της ψυχής των πολιτών, </em></span><span style="font-size: 11pt;">αποσκοπώντας στο να τους καταστήσει συνεργούς και συνδημιουργούς της ευδαιμονίας του κοινωνικού συνόλου.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">* * *</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Ο «λαϊκισμός», ως όρος, έγινε ευρύτερα γνωστός στη χώρα μας τούτα τα τελευταία πέντε χρόνια, μολονότι ως τρόπος πολιτικής συμπεριφοράς είναι γνωστός από της ελληνικής αρχαιότητος και ιδιαίτερα από του 4ου αι. π.Χ. και εξής: δημαγωγοί, δημοκόποι, δημεγέρτες, οχλοκόποι, λαοπλάνοι διέβρωσαν τον κορμό της Αθηναϊκής Δημοκρατίας και παρέδωσαν την Ελλάδα του χρυσού αιώνος υπόδουλη στους Ρωμαίους. Από τότε έως σήμερα ο </span><span style="font-size: 11pt;"><em>λαϊκισμός ως λαοκολακεία παραμένει αταλάντευτα ως μια τακτική της πολιτικής επιβολής, χωρίς να έχει αξιωθεί ποτέ να αναδειχτεί σε ιδεολογία.</em></span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;"><em>* * *</em></span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Η λέξη </span><span style="font-size: 11pt;"><em>«λαϊκισμός» </em></span><span style="font-size: 11pt;">δημιουργήθηκε στη Γαλλία κατά τον 19ο μ.Χ. αι. από το ελληνικό ρήμα «λαϊκίζω», που σημαίνει «μιμούμαι τον λαό, φρονώ τα του λαού». Μέχρις εκείνης της εποχής είχαν εμφανισθεί στη Γαλλία κάποια πολιτικά κινήματα (Γαλλικανισμός, Γιανσενιτισμός, Ιωσηφινισμός, Αντικληρικαλισμός κ.λπ.), τα οποία είχαν ως σκοπό να περιστείλουν την επίδραση, που ασκούσε δια μέσου της Εκκλησίας η θρησκεία επάνω στη δημόσια ζωή, ακόμη και να αποσυνδέσουν ριζικά την Εκκλησία από τον δημόσιο βίο.</span></span></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Έκτοτε ο λαϊκισμός παρουσιάζεται έντονα στη Γαλλία, στη Γερμανία, στη Ρωσία, στις χώρες των Βαλκανίων και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Στη </span><span style="font-size: 11pt;"><em>Γαλλία </em>από τα μέσα του Μεσαίωνα είχε αρχίσει μια κρίση στις σχέσεις Εκκλησίας και Πάπα. Ιδιαίτερα αναδείχτηκε ο λαϊκισμός με τη μορφή του Γαλλικανισμού μετά την αντιπαράθεση του Πάπα Βονιφατίου <span lang="EN-US">VIII</span> (1235-1303) και του βασιλιά Φιλίππου <span lang="EN-US">IV</span></span><span style="font-size: 11pt;"> του Ωραίου (1268-1314). Το κράτος ψήφισε νόμους, με τους οποίους αναγνωρίζονταν ως ανώτερα τα δικά του δίκαια, σε περίπτωση που αυτά θα έρχονταν σε σύγκρουση με τα εκκλησιαστικά δίκαια.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Η Γαλλική Επανάσταση στηρίχθηκε εξ ολοκλήρου στους τρόπους Τακτικής του λαϊκισμού, χωρίς των οποίων την ακραία εφαρμογή η τρομοκρατία ποτέ δεν θα κατόρθωνε με τις λαιμητόμους να καρατομήσει χιλιάδες «αντιδραστικών» και «επικίνδυνων εχθρών <sup>:</sup>του λαού»;</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 7.1pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 7.1pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Στη </span><span style="font-size: 11pt;"><em>Γερμανία </em></span><span style="font-size: 11pt;">εμφανίσθηκε ο λαϊκισμός ως εθνικιστικό κίνημα της Πρωσσίας κατά την αντιπαράθεση κράτους, πολιτικών κομμάτων και Καθολικής Εκκλησίας, προσέλαβε δε τον χαρακτήρα αντίθεσης μεταξύ πολιτισμικής και εκκλησιαστικής πολιτικής.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Στη Γερμανία διαμορφώθηκαν έτσι κατά τον 19ο αι. δύο πολιτικο-κοινωνικο-οικονομικές τάσεις: Εκείνη της</span><span style="font-size: 11pt;"><em>Προτεσταντικής Εκκλησίας, </em>η οποία απέστεργε το σχέδιο της παγγερμανικής ένωσης σε μία ομοσπονδία κρατών, κυρίως γιατί το σχέδιο εκείνο εξασφάλιζε τη συναίνεση και τη συνεργασία της Καθολικής Εκκλησίας. Και εκείνη της <em>Καθολικής Εκκλησίας, </em></span><span style="font-size: 11pt;">η οποία, αφού αφομοίωσε κάποιες δημοκρατικές μεθόδους πολιτικού βίου και μεταμόσχευσε στον κορμό της κάποια αντικαπιταλιστικά κοινωνικά στοιχεία, συνέβαλε με όλα της τα μέσα, στην επιτυχία του «σχεδίου Βίσμαρκ», αποτέλεσμα του οποίου ήταν η ίδρυση του Β' Ράιχ.</span></span></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Στη Γερμανία ο λαϊκισμός βρήκε προσφορότερο έδαφος για να αναπτυχθεί και να οδηγήσει ολόκληρο τον λαό σε ομαδική υστερία, ιδίως μετά την ταπεινωτική -για τους Γερμανούς ηττημένους του Α' Παγκοσμίου Πολέμου- συνθήκη των Βερσαλλιών. Στον κολοφώνα της δόξας του έφθασε ο λαϊκισμός ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της δωδεκαετούς διακυβέρνησης του Γ΄ Ράιχ από τον Φύρερ, τον Αδόλφο Χίτλερ.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Στη </span><span style="font-size: 11pt;"><em>Ρωσία </em></span><span style="font-size: 11pt;">(κάπου στα 1860 - 1865) μερικοί οπαδοί κάποιου προμαρξιστικού σοσιαλισμού, επηρεασμένοι από τους μεγάλους θεωρητικούς του λαϊκισμού (Χέρτσεν, Τσερνιτσέφσκυ και Λαβρώφ) και παραλαμβάνοντας στοιχεία από τον ουτοπικό σοσιαλισμό μόχθησαν για ανανέωση της Ρωσίας, ώστε να μπορέσει ο πληθυσμός της να συνυπάρξει με τον ραγδαίως αναπτυσσόμενο στην Ευρώπη καπιταλισμό.</span></span></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Αυτοί οι Ρώσοι λαϊκιστές (γνωστοί ως «Ναρόντνικοι») ζητούσαν την επιστροφή της κοινωνίας στο αγροτικό πρότυπο της κομμούνας του χωριού. Επειδή όμως οι λαϊκιστές αποκρούσθηκαν από τους Μαρξιστές, και κυρίως από τον Πλεχάνωφ (1880), εμφανίσθηκαν οι «κοινωνικοί επαναστάτες», οι οποίοι προσανατολίσθηκαν αμέσως προς τους σκοπούς των λαϊκιστών.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Έτσι φθάνουμε στα 1917, χρονιά της «Μεγάλης Οκτωβριανής Επανάστασης», από την οποία ο λαϊκισμός, γιγαντώνεται και έκτοτε συμπορεύεται εναρμονισμένος με το σύστημα έως σήμερα. Πόσο βαθιά μέσα στη σοβιετική κοινωνία ήταν ριζοβολημένος ο λαϊκισμός, αυτό θα το αποδείξει η επιτυχία ή μη του άκρως επικίνδυνου «πειράματος Γκορμπατσώφ» (η «Περεστρόικα»), ο οποίος πάντως παραπονείται και προειδοποιεί ότι η αναδιοργάνωση της χώρας δεν προχωρεί... Γιατί και αυτού η προσπάθεια εκφυλίζεται μέσα στη νεφέλη του λαϊκισμού σε φρούδες ελπίδες, που προκαλούν τη συνείδηση της ηττοπάθειας.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Έτσι είναι βέβαιον ότι τελικά ο Λαϊκισμός και εδώ θα θριαμβεύσει, αν ο πλούτος της χώρας καταστεί ανεξέλεγκτη δύναμη στα χέρια των ποικίλων φεουδαρχών, που θα ξεφυτρώσουν εκεί μετά την αποσύνθεση του μεγάλου κράτους.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">* * *</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Αλλά και στον </span><span style="font-size: 11pt;"><em>«κόσμο τον πνεύματος </em>έχει εισαχθεί ο λαϊκισμός. Η Λογοτεχνία, οι Εικαστικές τέχνες, η Μουσική, ακόμη και η Φιλοσοφία, δεν έμειναν έξω από τις ισοπεδωτικές επιδράσεις του λαϊκισμού. Σημαντικοί φιλόσοφοι της εποχής μας, όπως ο Άγγλος λόρδος Μπέρναρντ Ράσσελ, ο Γάλλος Ζαν-Πωλ Σαρτρ, ο Γερμανός Χέμπερτ Μαρκούζε, κ.α. αναδείχτηκαν θεωρητικοί εμπνευστές των φοιτητικών κινημάτων στις χώρες τους, αλλά και χρεώθηκαν με μέρος της ευθύνης για τον εκχυδαϊσμό του φιλοσοφικού λόγου και για την αργκώ, που κατέληξε στη σύγχρονη ιδεολογία της <span lang="EN-US">grafiti</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">cultura</span></span><span style="font-size: 11pt;">.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Ύστερα από όλα τα παραπάνω ήταν επόμενο να έχει εισαχθεί και στη χώρα μας ο </span><span style="font-size: 11pt;"><em>λαϊκισμός, </em></span><span style="font-size: 11pt;">είτε με τη μορφή της Στρατηγικής για τις πολιτικές αντιπαραθέσεις, είτε ως αντίθεση προς τον πολιτισμό. Γιατί ήταν φυσικό; Διότι ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε επαρχία των προηγμένων ευρωπαϊκών κρατών, από τα οποία αντλούμε τα συστατικά στοιχεία του ιδιωτικού και του δημόσιου βίου μας</span><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-variant: small-caps;">. Τη δική μας παράδοση με τις άφθιτης αξίας αρχές αποστέργομε και τη μυκτηρίζομε!</span></span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Κιόλας από τα πρώτα χρόνια του Μεγάλου Ξεσηκωμού (1821) σημαντικοί πολιτικοί μετέρχονται την τακτική του λαϊκισμού, προκειμένου να επιβάλουν τις απόψεις τους για τον εκσυγχρονισμό του συντάγματος της χώρας. Ο Αλ. Μαυροκορδάτος, ο Ιω. Κωλέττης, ο Χαρ. Τρικούπης, ο Θεόδ. Δεληγιάννης, ο Ελ. Βενιζέλος, αλλά και ο στρατηλάτης στους βαλκανικούς Πολέμους βασιλιάς Κωνσταντίνος, οι δικτάτορες (Μεταξάς, Παπαδόπουλος) και πάνω από όλους ο σύγχρονος πολιτικός Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος προικοδότησε τον λαϊκισμό όχι μόνο με θεσμικό λόγο, αλλά και με </span><span style="font-size: 11pt;"><em>«προοπτική»,</em></span><span style="font-size: 11pt;">αφού πέτυχε να τον ανυψώσει επάνω από κάθε θεσμό, αξίωμα ή αξία και να τον αναγάγει σε προσωπική του θρησκεία.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><em><span style="font-size: 11pt;">Το μοντέλο του σύγχρονου ελληνικού λαϊκισμού </span></em><span style="font-size: 11pt;">στηρίζεται στην ιδεολογία του αναρχισμού και έχει ως πυρήνα του το πρόσωπο του ίδιου του αρχηγού του κόμματος. Για τούτο ο αρχηγός ίδρυσε απ’ ευθείας σχέσεις λατρείας με τις μάζες του λαού μιμούμενος τους τρόπους εκείνων (ήτοι αποστροφή μετά βδελυγμίας από τον κόσμο του πνεύματος, της τέχνης και της επιστήμης και στροφή προς κάθε μορφής λαϊκές επιδόσεις). Έτσι πέτυχε την ταύτιση των απλών ανθρώπων με το πρόσωπο του. Έγινε δηλ. διαχειριστής του φασισμού, τον οποίο παράγει ο έτσι εξαπατημένος λαός, με την ψευδαίσθησή του ότι λατρεύει τη δημοκρατία! </span><span style="font-size: 11pt;"> </span></span></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Βουλευτές, υποψήφιοι, ψηφοφόροι, οι πάντες ως τυφλά ενεργούμενα εξαρτώνται άμεσα από τον αρχηγό, ο οποίος περιφρονεί κάθε είδος ιδρυμένου θεσμού (εκκλησία, οικογένεια, σχολείο, στρατό, συνδικαλισμό, πατρίδα κ.λπ.) αναθέτοντας στο κόμμα του -το οποίο δολίως ονομάζει «Κίνημα» απλώς για να έχει την άνεση να το μετασχηματίζει πρωτεϊκά σύμφωνα</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<img alt="clip_image002" border="0" class="CToWUd a6T" height="243" src="https://mail.google.com/mail/u/0/?ui=2&ik=24a5537175&view=fimg&th=1527d9650005b3a8&attid=0.1&disp=emb&realattid=1c30c269da7d1bf6_0.1&attbid=ANGjdJ9_zPjg34wqHDWmgjSespZjGR6m1xJIxMRwB0onvaGXjA1P0dwAqbTfjnKyWcFjSKLLcr6ACyVmkrPMoROdjU4-huOqcxDtWJUC3z0aJJhxvRSDhQ6X4nt9gVQ&sz=w1496-h486&ats=1453903284463&rm=1527d9650005b3a8&zw&atsh=1" style="background-image: none; border: 0px; cursor: pointer; display: inline; margin: 0px; outline: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" tabindex="0" title="clip_image002" width="748" /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<img alt="clip_image003" border="0" class="CToWUd a6T" height="239" src="https://mail.google.com/mail/u/0/?ui=2&ik=24a5537175&view=fimg&th=1527d9650005b3a8&attid=0.2&disp=emb&realattid=1c30c269da7d1bf6_0.2&attbid=ANGjdJ9jHKDv00ct-fDogAZ5dJ6E74VxvTdKvwMhv5o1e8HSK5lYDYhASgyMrvs4wMNqnaBVfaFcwSqhUeWhvZurCgsKo-kuaAuEtGXCJ0tOKhx9BX3GW-M7TlInfOw&sz=w1478-h478&ats=1453903284463&rm=1527d9650005b3a8&zw&atsh=1" style="background-image: none; border: 0px; cursor: pointer; display: inline; margin: 0px; outline: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" tabindex="0" title="clip_image003" width="739" /></div>
<div align="center" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;"><strong><em>Σκίτσο τον Ηλία Μακρή</em></strong></span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">με τις διαθέσεις του- την ευθύνη να λογοδοτεί για τις δικές του ανομίες και τα προσωπικά του λάθη. «Ανάξιοι» και «ανίκανοι» είναι οι άλλοι! Οι άλλοι φταίνε! Ο ίδιος παραμένει αλάθητος, αλώβητος και ανώτερος από κάθε υποψία!</span></span></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Ο αρχηγός ελέγχει προσωπικά τους πάσης φύσεως θεσμούς, οι οποίοι του αρέσουν, όταν τους κατευθύνει ο ίδιος δια μέσου τυφλά πειθήνιων «οργάνων» του. Εάν κάποιο «όργανο» τολμήσει να έχει δική του γνώμη, πάραυτα και αναπολόγητο καταργείται. Και όταν ακόμη χαθεί ο έλεγχος και τύχει κάποια αντιπροσωπευτικά σώματα (Βουλή, δικαστήρια) να εγκαλέσουν τον αρχηγό για εγκλήματα, εκείνος αντί να απολογηθεί, αντί να αναλάβει παλικαρίσια έστω και ένα μέρος από τις ευθύνες του, «το ρίχνει στην τρελή» και στρέφεται, με τους ασκημένους εκμαυλιστικούς και προπαγανδιστικούς μηχανισμούς, πάντοτε προς τον λαό του!</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><em><span style="font-size: 11pt;">Ο σύγχρονος ελληνικός λαϊκισμός </span></em><span style="font-size: 11pt;">προκάλεσε βαθύτατη και πολύπλευρη κρίση μέσα στην κοινωνία, γιατί -ως προϊόν<em>ανασφάλειας και ηττοπάθειας (<span lang="EN-US">defaitismus</span>) του αρχηγού του </em></span><span style="font-size: 11pt;">(και δυστυχώς οι καταστάσεις αυτές μεταδίδονται και στους «οπαδούς») αποδυνάμωσε ή αχρήστευσε κάθε μηχανισμό ελέγχου της εξουσίας. Η ηττοπάθεια εκδηλώνεται με τη συσπείρωση γύρω από τον περίτρομο αρχηγό αμφίβολης αξίας- αποδοκιμασμένης πολιτικής οντότητας, με την έκδηλη αμφιβολία για την εκλογική έκβαση, με την τεχνητή επίδειξη δύναμης μέσω «πλαστικών» συγκεντρώσεων του πλήθους, με σοφιστική συνθηματολογία, με καλλιέργεια πνεύματος μισαλλοδοξίας και ρεβανσισμού, με χλευασμούς, με απειλές και με ρυπαρογραφίες. Και ο μηχανισμός αυτός ευθύνεται όχι μόνο για την παρεμπόδιση, αλλά και για την κατάργηση κάθε είδους διοικητικής ή εποπτικής λειτουργίας.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" style="background-color: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">Αναμφισβήτητα, ο λαϊκισμός κάθε εποχής αποτελεί βαρύτατο εκφυλιστικό φαινόμενο του πολιτικού βίου και <b>αιτία οικονομικού μαρασμού και κοινωνικής αποσύνθεσης. </b>Ο σύγχρονος ελληνικός λαϊκισμός, που έχει εισχωρήσει βαθύτατα σε όλες τις μορφές του καθιδρυματωμένου και θεσμοθετημένου βίου, ενσκήπτει ως ολέθριος εμπρησμός, που καταβροχθίζοντας λόχμες και<i> </i>δρυμούς μετατρέπει όρη δυσανάβατης αρετής και κοιλάδες παραδείσιας τιμής σε σεληνιακά τοπία.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><em><span style="font-size: 11pt;">Το μοντέλο του σύγχρονου ελληνικού αναρχικού λαϊκισμού είναι ένας <b>τέλειος μηχανισμός για πρόκληση εθνικής συμφοράς</b>.</span></em><span style="font-size: 11pt;">Είναι εχθρός κάθε προόδου και κάθε εκσυγχρονισμού˙ απεργάζεται την παρακμή και την υποτέλεια του έθνους. Οι μεγαλοστομίες, οι παλινωδίες, οι αυτοδιαψεύσεις, οι αντιφάσεις, οι παραλογισμοί, οι ιταμότητες δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν με τη Λογική, γιατί οδηγούν στην παραφροσύνη.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><em><span style="font-size: 11pt;">Η αυθάδεια ενός τέτοιου λαϊκισμού, </span></em><span style="font-size: 11pt;">ο οποίος οδηγεί στην αλλοτρίωση του προσώπου και στην εκβαρβάρωση του συνόλου, παρ’ όλες τις μέχρι τώρα «θεαματικές» επιτυχίες της, <em>είναι οριστικά καταδικασμένη <b>σε φασιστική χρεωκοπία</b>. </em></span><span style="font-size: 11pt;">Ο σημερινός λαός της Ελλάδος, ύστερα από τόση δυστυχία που βίωσε, έχει συσσωρεύσει στα βάθη του συλλογικού του ασυνειδήτου ηφαιστειακές ηθικές δυνάμεις. Και οι δυνάμεις αυτές, σαν έρθει η ώρα, θα αφυπνισθούν και με τη λάβα τους θα αποκαταστήσουν μέσα στη ζωή του την αρμονία της διασαλευμένης ηθικής τάξης. Η ηφαιστειακή αυτή λάβα δεν θα εκραγεί με τις ελπίδες μας ή με τις προσδοκίες μας. Είναι νομοτελειακά προσδιορισμένη ως θέσφατο από τη Ανάγκη. Η αυθάδεια ενός τέτοιου λαϊκισμού, ο οποίος οδηγεί στην αλλοτρίωση του προσώπου και στην εκβαρβάρωση του συνόλου, παρ' όλες τις μέχρι τώρα «θεαματικές» επιτυχίες της, είναι οριστικά καταδικασμένη σε φασιστική χρεοκοπία. Ο σημερινός λαός της Ελλάδος, ύστερα από τόση δυστυχία, που βίωσε, έχει συσσωρεύσει στα βάθη του συλλογικού του ασυνειδήτου ηφαιστειακές ηθικές δυνάμεις. Και οι δυνάμεις αυτές θα αφυπνισθούν κάποια στιγμή και με τη λάβα τους θα αποκαταστήσουν μέσα στη ζωή του την αρμονία της διασαλευμένης ηθικής τάξης. Η θάττον ή βράδιον έκρηξη της δίκαιας οργής του είναι ζήτημα οικονομικής συγκυρίας, που ήδη προφαίνεται στο ορίζοντα μετά την αυξανόμενη καταχρέωση του κράτους και τη σκόπιμη νάρκωση των παραγωγικών δυνάμεων.</span></span></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<br /></div>
<div align="justify" class="MsoNormal" style="background: white; font-family: Calibri; font-size: 16px; margin: 0cm 0cm 0pt; text-indent: 14.2pt;">
<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: 11pt;">ΣΕΛ. 26 - Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ</span></span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-53172269632263854312016-01-13T22:10:00.000+02:002016-01-13T22:10:25.892+02:00ΨΑΡΑ ΚΑΙ ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ (του Κώστα Μπαρούτα )<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<!--EndFragment--><br />
<h1>
ΨΑΡΑ ΚΑΙ ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ<br />
Επίσκεψη για αναστοχασμό<o:p></o:p></h1>
<div>
<br /></div>
<div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<div class="MsoNormal">
Μ’ αρέσει να ολοκληρώνω τα προγράμματα ζωής. Ένα από αυτά κι
από τα μείζονα για μένα είναι να επισκεφτώ όλα τα κατοικούμενα ελληνικά νησιά,
όχι μόνο τα ανήκοντα στην ελληνική επικράτεια, αλλά και εκείνα που βρίσκονται
στην Τουρκία και, φυσικά, την Κύπρο. Δεδομένου ότι τη συναρπαστική αυτή
περιπέτεια εγκαινίασα πριν από πενήντα ένα χρόνια, πλησιάζω την ολοκλήρωσή της.
Με εξαίρεση τη Μεγαλόνησο που συνέχεια αναβάλλω το ταξίδι προς τα εκεί με την
ελπίδα να τη γνωρίσω επανενωμένη, ώστε να μην υποστώ την ταπεινωτική διαδικασία
ελέγχου από τις τουρκικές αρχές κατοχής, για να περάσω στα κατεχόμενα, δεν μου
απομένουν παρά ελάχιστα νησάκια –μαζί μ’ αυτά της λιμνοθάλασσας του
Μεσολογγίου– για να έχω το δικαίωμα να θριαμβολογώ ότι έζησα αρκετές μέρες της
ζωής μου –και, δυστυχώς, είναι σύντομη η ανθρώπινη ζωή– σε δεκάδες παραδείσους,
όπως είναι τα ελληνικά νησιά, διαμάντια με ξεχωριστή γοητεία το καθένα.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Το περασμένο καλοκαίρι επισκέφτηκα για πρώτη φορά δύο μικρά
νησιά που και δυσπρόσιτα είναι και στερούνται παραλιών διεθνούς φήμης,
εντούτοις σηκώνουν το βάρος της μεγάλης ιστορίας. Πρόκειται για τα ένδοξα και
μαρτυρικά Ψαρά, και για τον όχι και τόσο ένδοξο, αλλά πονεμένο Αη Στράτη. Θα
χαρακτήριζα συνοπτικά την ιστορία των Ψαρών ένδοξη και τραγική, του Αη Στράτη
τραγική και θλιβερή.<o:p></o:p></div>
<span style="font-family: Calibri; font-size: 13.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Διαφέρουν
και στο τοπίο. Μεγάλες εκτάσεις του Αη Στράτη καλύπτονται από δάση βελανιδιάς,
πιθανό κατάλοιπο εκτεταμένου δάσους που κάλυπτε την </span>τεράστια έκταση του βορειοανατολικού Αιγαίου πριν από
δεκαπέντε εκατομμύρια χρόνια, όταν, ύστερα από τρομερούς σεισμούς και εκρήξεις
ηφαιστείων, ο ενιαίος χερσαίος χώρος κατακερματίστηκε, το μεγαλύτερο μέρος
έγινε θάλασσα κι από την αλλοτινή ξηρά απόμειναν τα νησιά. Άλλωστε, και στη
γειτονική Λέσβο υπάρχει μια μεγάλη δασική ζώνη με βελανιδιές. Τα Ψαρά είναι ένα
γραφικό ορεινό, τυπικά αιγαιοπελαγίτικο ξερονήσι με λίγες κοιλάδες πράσινου.
Άγριο, βραχώδες και ολόγυμνο το τοπίο των Ψαρών, ορεινό βέβαια και το τοπίο του
Αη Στράτη, όμως ήμερο και με ενδιαφέρουσα χλωρίδα καθώς είναι πλούσιος ο
υδροφόρος ορίζοντας, ενώ αξιόλογη είναι και η πανίδα του κυρίως σε πουλιά.
Δυστυχώς ο Αη Στράτης κάθεται απερίσκεπτα και προκλητικά πάνω στην απόληξη του
ρήγματος της Ανατολίας, στο οποίο οφείλεται το γεγονός ότι ο μοιραίος για το
νησί σεισμός του 1968 κατέστρεψε σχεδόν ολοσχερώς τον αμφιθεατρικό οικισμό των
500 περίπου δίπατων και τρίπατων οικιών, βορειοαιγαιοπελαγίτικης αρχιτεκτονικής,
όπου κατοικούσαν οι φιλήσυχοι ψαράδες, μικροκτηνοτρόφοι και μικροκαλλιεργητές
του νησιού.<!--EndFragment--></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Και στα δύο νησιά οι κάτοικοι είναι συγκεντρωμένοι σε ένα
και μοναδικό χωριό. Τα σημερινά Ψαρά είναι κτισμένα πάνω στα ερείπια του παλιού
χωριού που στις 22 Ιουνίου 1824 έκαμε στάχτη ο Χοσρέφ πασάς, για να απαλλαγεί ο
τουρκικός στόλος από τους φοβερούς μπουρλοτιέρηδες. Στο νέο χωριό η δόμηση
είναι πολύ πυκνή λόγω ανεπάρκειας ελεύθερου χώρου, με συνέπεια ο καθένας να
έχει κτίσει όπως ήθελε, γι’ αυτό και οι οικίες είναι αρχιτεκτονικά ετερόκλιτες
και ασφυκτιούν κολλημένες η μία δίπλα στην άλλη χωρίς ευρύχωρες αυλές.<o:p></o:p></div>
<span style="font-family: Calibri; font-size: 13.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Ο
σημερινός οικισμός του Αη Στράτη δεν έχει καμία σχέση με το προσεισμικό χωριό.
Εκείνο ήταν ευάερο και ευήλιο, αμφιθεατρικά κτισμένο, μεσημβρινό και
προστατευμένο από τους ισχυρούς βοριάδες. Από αυτή την άριστη για μόνιμη
εγκατάσταση θέση, το χωριό μεταφέρθηκε στην επίπεδη, υγρή και ανθυγιεινή κοιλάδα,
όπου μέχρι το 1962 βρισκόταν το στρατόπεδο </span>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<div class="MsoNormal">
των πολιτικών εξορίστων, ενώ τα σπίτια που κατασκευάστηκαν
την περίοδο της δικτατορίας και τα περισσότερα εξακολουθούν να κατοικούνται,
είναι ομοιόμορφα κουτιά, με σκεπές από μπετόν χωρίς μόνωση, ζεστά και υγρά το
καλοκαίρι και κρύα το χειμώνα. Ο υδροφόρος ορίζοντας συνήθως βρίσκεται ψηλά και
φτάνει στο ύψος των βόθρων, γι’ αυτό και κάποιες μέρες το καλοκαίρι η δυσοσμία
είναι έντονη, ενώ δεν αποκλείεται να μολύνονται σε κάποιο βαθμό και τα νερά της
μοναδικής κοντά στο χωριό παραλίας όπου κολυμπούν σχεδόν αποκλειστικά ντόπιοι
παραθεριστές, γιατί η εγκατάσταση βιολογικού καθαρισμού είναι υποτυπώδης και
μονίμως προβληματική. Ευτυχώς που τα έργα που γίνονται με εντατικό ρυθμό στο
λιμάνι θα το καταστήσουν σύντομα ασφαλές και εύκολα προσεγγίσιμο από
οποιοδήποτε πλοίο.<o:p></o:p></div>
<span style="font-family: Calibri; font-size: 13.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Διαφορετικά
είναι το ιστορικό παρελθόν και η προέλευση των κατοίκων. Μακρινοί απόγονοι
Αιολέων και Αθηναίων αποίκων οι φιλήσυχοι ψαράδες του Αη Στράτη που είχε όμως
και μεγάλα διαστήματα ερήμωσης. Απόγονοι πειρατών που από τη Θεσσαλομαγνησία
και την Εύβοια οι Ψαριανοί βρήκαν ιδανικό καταφύγιο και ορμητήριο για τις
ληστρικές τους επιδρομές, γύρω στα μέσα του 17<sup>ου</sup> αιώνα, το ξερονήσι
των Ψαρών με εξαιρετική εντούτοις στρατηγική θέση, η οποία διευκόλυνε τις πειρατικές
τους δραστηριότητες. Κι ενώ οι κάτοικοι του Αη Στράτη παρέμειναν ψαράδες και
μικροκτηνοτρόφοι μέσα στην αφάνεια της ειρηνικής τους ζωής, οι Ψαριανοί δεν
αρκέστηκαν στις τολμηρές και προσοδοφόρες πειρατείες τους, αλλά εξελίχτηκαν σε
παράτολμους μπουρλοτιέρηδες και ναυάρχους κατά την Επανάσταση, πρωταγωνιστώντας
στον απελευθερωτικό αγώνα, και αργότερα μερικοί αναδείχτηκαν σε πρωθυπουργούς,
βουλευτές, εφοπλιστές, ενώ ο αγωνιστής και καραβοκύρης Ιωάννης Βαρβάκης έγινε
μέγας εθνικός ευεργέτης. Ας θυμηθούμε τα πιο γνωστά ονόματα: Κων. Κανάρης, Κων.
Νικόδημος, Νικ. Αποστόλης, Δημ. Παπανικολής. Η τόλμη, ο δυναμισμός, ο
πατριωτισμός και η </span>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<div class="MsoNormal">
φιλοδοξία τους υπερέβαιναν τα κοινά μέτρα. Ακόμα και σχέδια
συνεργασίας με τους Ρώσους εναντίον των Τούρκων είχαν προεπαναστατικά τα μικρά
σε έκταση Ψαρά.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Παρά τις προαναφερθείσες διαφορές, τα δύο νησιά σήμερα έχουν
ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά. Ο επισκέπτης έχει χρέος, προκειμένου να αποτίσει
φόρο τιμής στην ανθρώπινη θυσία, να ανεβεί δεκάδες σκαλιά, για να φτάσει στις
κορυφές όπου είναι στημένα τα μνημεία. Συγκεκριμένα, στα Ψαρά ν’ ανηφορίσει
μέχρι τη θρυλική Μαύρη Ράχη (Παλιόκαστρο μέχρι το Ολοκαύτωμα του 1824) και στον
Αη Στράτη μέχρι τον Άγιο Μηνά. Τα εκκλησάκια των Αγίου Ιωάννη και Αγίας Άννας
στη Μαύρη Ράχη και του Αγίου Μηνά στον Αη Στράτη σηματοδοτούν την ιερότητα του
χώρου και της θυσίας. Περίοπτες και οι δύο θέσεις από όπου ο επισκέπτης,
παράλληλα με την εκπλήρωση του ηθικού χρέους, έχει την ευκαιρία να απολαύσει
πανοραμικά τη θέα των λιμανιών, των οικισμών και το ανάγλυφο του τοπίου.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Τα δύο αυτά μνημεία – προσκυνήματα, στα οποία οδηγούν
δεκάδες πετρόκτιστα σκαλοπάτια, είναι στην ουσία αφιερωμένα στις υψηλότερες
αξίες του ανθρώπου: την ελευθερία και την αξιοπρέπεια. Έστω και αν ο βαθμός
έντασης του αγωνιστικού πάθους ήταν διαφορετικός. Όμως και στις δύο εκδοχές
αυτού του πάθους, όπως άλλωστε και σε κάθε πάθος, υπάρχει και η διάσταση του
παράλογου που χαρακτηρίζει όσους είναι αποφασισμένοι για την αυτοθυσία. Είναι
δύσκολο, αν όχι αδύνατον, ο σημερινός Έλληνας, συναυτουργός με τους ταγούς του
της πρωτοφανούς παρακμής, να κατανοήσει τη συμπεριφορά αυτών των προγόνων του,
οι οποίοι, στη μεν περίπτωση των Ψαρών έδιναν τον υπέρ πάντων αγώνα για την
απελευθέρωση του Έθνους από τον ξένο δυνάστη, στη δε περίπτωση του Αη Στράτη στερούνταν
τα αγαθά της ελευθερίας και της οικογενειακής θαλπωρής, γιατί αρνούνταν να
συμβιβαστούν προδίδοντας το όραμά τους για μια Ελλάδα ανεξάρτητη εθνικά,
πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά και δεν έκαναν την κατάπτυστη «δήλωση».<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Οι θρυλικοί μαχητές των Ψαρών προτίμησαν το Ολοκαύτωμα της
Μαύρης Ράχης αντί να παραδοθούν στη σφαγή και την ατίμωση, μαχόμενοι όμως ως
την τελευταία στιγμή και οδηγώντας μαζί τους στο θάνατο εκατοντάδες
επιτιθέμενους Οθωμανούς. Και ενώ οι Ψαριανοί αντιμετώπιζαν τον ξένο δυνάστη, οι
εξόριστοι του Αη Στράτη ήταν δέσμιοι των ομοεθνών τους. Παρ’ όλο που έκαναν
απεγνωσμένες εκκλήσεις στις ελληνικές αρχές να τους αφήσουν ελεύθερους, για να
συμμετάσχουν στον αντιστασιακό αγώνα εναντίον των κατακτητών, η ελληνική
εξουσία των δωσίλογων τούς κρατούσε εξόριστους και λιμοκτονούντες μέχρι το
1943, όταν οι πατριώτες του Ε.Λ.Α.Ν., ύστερα από μια κεραυνοβόλα επίθεση, τους
απελευθέρωσαν. Η πείνα όμως είχε ήδη οδηγήσει στο θάνατο 33 πατριώτες –μεταξύ
αυτών και τον Εβραίο Μηνά Καμπελή από τα Τρίκαλα– που τα ονόματά τους είναι
χαραγμένα στο πετρόκτιστο κοινό οστεοφυλάκιο, στον Άγιο Μηνά, όπου είναι
αποτεθειμένα τα οστά τους. Το καθεστώς που επιβλήθηκε στην Ελλάδα μετά την
απελευθέρωση εκδικήθηκε τους πατριώτες για τον αντιστασιακό τους αγώνα και το 1947
τους ξαναέστειλε στον Αη Στράτη, ώστε να απαλλαγεί από τους ιδεολογικούς του
αντιπάλους. Να τους αδρανοποιήσει και πάλι, να τους κάμψει το αγωνιστικό
φρόνημα. Όμως και αυτή τη φορά έκαναν την υπέρβασή τους ως πνευματικοί άνθρωποι
και δεν υπέγραψαν δήλωση. Και μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες δεν έπαψαν να είναι
δοσμένοι στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας
και το υδραγωγείο του νησιού που λειτουργεί μέχρι σήμερα. Αναφέρουμε ενδεικτικά
μερικά ονόματα κορυφαίων πνευματικών ανθρώπων, οι οποίοι εκτοπίστηκαν στον Αη
Στράτη: Δημήτρης Γληνός, Γιάννης Ρίτσος, Κώστας Βάρναλης, Μίκης Θεοδωράκης,
Τάσος Λειβαδίτης, Νίκος Καρούζος, Μάνος Κατράκης –είχε το κουράγιο το 1951 να
ανεβάσει και τους Πέρσες του Αισχύλου– Χρήστος Δαγκλής και πολλοί άλλοι.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<span style="font-family: Calibri; font-size: 13.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-font-size: 11.0pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Είναι
εύλογο να αναρωτηθούν κάποιοι: Ποιοι ήταν πιο γενναίοι και, συνεπώς, αποτελούν
παράδειγμα προς μίμηση; Προσωπικά πιστεύω πως και οι </span>δυο επιλογές είναι δικαιολογημένες. Υποθέτω πως αν οι
εξόριστοι του Αη Στράτη ζούσαν τον καιρό του Εικοσιένα, θα υπερέβαιναν κι αυτοί
τα όρια της αυτοθυσίας, θα ήταν κι αυτοί ήρωες κάποιου Ολοκαυτώματος. Οι
εξόριστοι του Αη Στράτη ήταν καταδικασμένοι στη φίμωση, την αδράνεια και τη
στέρηση του δικαιώματος να αγωνιστούν μέχρις εσχάτων. Ως μαχητές της ελευθερίας
οι Ψαριανοί στάθηκαν πιο τυχεροί, γιατί ολοκληρώθηκαν συνειδησιακά πέφτοντας
στο πεδίο της μάχης, γι’ αυτό και δικαιολογημένα δοξάστηκαν με το
αριστουργηματικό επίγραμμα του Δ. Σολωμού:<!--EndFragment--></div>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>JA</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="276">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]-->
<!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:Calibri;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;}
</style>
<![endif]-->
<!--StartFragment-->
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
περπατώντας η Δόξα μονάχη<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
μελετά τα λαμπρά παλικάρια<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
και στην κώμη στεφάνι φορεί<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
γινωμένο από λίγα χορτάρια<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="text-indent: 99.25pt;">
που είχαν μείνει στην έρημη γη.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Τα 400 περίπου ονόματα των θυσιασθέντων στο Ολοκαύτωμα της
Μαύρης Ράχης είναι χαραγμένα στο λιτό και απέριττο μνημείο, έργο του γλύπτη Γ.
Μπονάνου, που είναι στημένο κοντά στο λιμάνι.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο φιλόλογος Κώστας Μπαρούτας είναι από τα παλιά σημαίνοντα μέλη της συντροφιάς μας στο ΠΑΤΑΡΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ στο Χαλάνδρι !!</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<!--EndFragment-->
<!--EndFragment--><!--EndFragment--><!--EndFragment--></div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-24840294085395871642015-12-22T21:26:00.001+02:002015-12-22T21:35:23.378+02:00ΜΗΔΕΙΑ ( Όσα πρέπει να ξέρεις )<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ </span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Ο μύθος της ΜΗΔΕΙΑΣ έχει εμπνεύσει από την αρχαιότητα ακόμα αλλά και μέχρι σήμερα πλήθος μεγάλων δημιουργών . Δείτε την προδομένη και αδικημένη Μήδεια σαν προσωποποίηση της Ανατολής και βάλετε , τον Ιάσονα , τον Κρέοντα να την διώκουν και ειδικά τον Ευριπίδη και τους Αθηναίους να της φορτώνουν και την παιδοκτονία από πάνω για να να δικαιώσουν το κακό και την αδικία που της έκαναν . Η συνάντηση της Δύσης με την Ανατολή και η ακραία σύγκρουση ανάμεσα στους δύο κόσμους , νομίζω ότι είναι το υπόβαθρό πολλών σχετικών δημιουργιών . Ειδικά την βιαιότητα αυτής της συγκρούσεις καταγράφει επιδέξια ο Ευριπίδης στην ομώνυμη τραγωδία του και προφητικά θα έλεγα προδιέγραψε την εξέλιξη αυτής της σύγκρουσης ανά τους αιώνες μέχρι τις ημέρες μας . Στο πρόσφατο παρελθόν με τον Οριενταλισμό είχε περάσει στη Δύση η εικόνα του οκνού , απαίδευτου , φιλήδονου , πονηρού και συχνά αιμοβόρου Ανατολίτη , πράγμα που αποτελούσε άλλοθι για την άγρια εκμετάλλευση (την λεηλασία ) των πόρων της Ανατολής από τους Δυτικούς αποικιοκράτες . Η ίδια αυτή ιστορία της εξαπατημένης της αδικημένης και ενοχοποιημένης επιπλέον Μήδειας αλλά με τον ποιό τραγικό τρόπο επαναλαμβάνεται και ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ μας από τους Δυτικούς εις βάρος της ενοχοποιημένης και λόγω της Θρησκείας της επιπλέον Ανατολής . </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
</div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">///////////////////////////////////////////</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1 . Μήδεια του Ευριπίδη :</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">2 . Μήδεια Από την ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ : </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">3 . Για την Μήδεια της τραγωδίας του Ευριπίδης που διδάχθηκε (παίχτηκε) το 431 ΠΚΕ. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">4 . Η Μήδεια Από το Ηλεκτρονικό Περιοδικό <a href="http://diastixo.gr/"><span class="s2">diastixo.gr</span></a> </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">5 . Μήδεια : Από το λογομνήμων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> κατ΄ ευφημισμόν </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1 . Ευριπίδη Μήδεια</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση Π. Πρεβελάκη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εκδόσεις "ΣΚΟΡΠΙΟΣ", Αθήνα, Ιούνιος 1956 </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">"Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ αυτή έγινε για το θέατρο: ν' ακούγεται καθαρά και να καταλαβαίνεται άνετα. Ακολούθησα, κατά κανόνα, την αποκατάσταση του αρχαίου κειμένου και την ερμηνεία του Louis Meridier ("Belles Lettre"). Mερικές φορές, όπως λ.χ. στους στίχους 830 - 832, 890, 892 κ.ά., οδηγήθηκα από τα σχόλια του Denys L. Page ("Medea", Οξφόρδη 1955)."</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Π. Πρεβελάκης</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πρόσωπα της Τραγωδίας </span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΑΡΑΜΑΝΑ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΚΡΕΟΝΤΑΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΜΗΔΕΙΑΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΙΑΣΟΝΑΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΧΟΡΟΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΙΓΕΑΣ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΑΝΤΑΤΟΦΟΡΟΣ</span></div>
<div class="p2">
<br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τόπος η Κόρινθο. Μπροστά στο σπίτι της Μήδειας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μιά γριά δουλεύτρα βγαίνει απ' το σπίτι.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">1ο Επεισόδιο (1-95)</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΑΡΑΜΑΝΑ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><span class="Apple-tab-span"> </span>Άμποτε να μην είχε το καράβι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η Αργώ φτεροδιαβεί τις Συμπληγάδες </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις μολυβόθωρες, όταν τραβούσε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για των Κόλχων τη γη! Μήδε στου Πήλιου </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα λαγκάδια ποτέ τσεκουρωμένο </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πεύκο ας μην είχε πέσει, ούτε αρματώσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα χέρια με κουπιά των αντρειωμένων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πού για χατήρι του Πελία κινήσαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να βρούνε τό Χρυσόμαλλο το Δέρας! </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τότε κ' η Μήδεια, η κυρά μου, δε θάχε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πρυμίσει για τα κάστρα της Ιωλκίας, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ερωτοχτυπημένη για τον Ιάσονα· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μήτε, επειδή τις κόρες του Πελία</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κατάφερε να σφάξουν το γονιό τους, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στης Κόρινθος εδώ θα κατοικούσε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα χώματα, με σύζυγο και τέκνα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κοιτώντας αρεστή νάναι στους ντόπιους </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πού πρόσφυγα στη γη τους έχει αράξει, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να μονοιάζει σ' όλα με τον Ιάσονα· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αυτή 'ναι δα κ' η πιο τρανή ευλογία, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το αντρόγυνο να μη διχογνωμίζει. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Όμως αντίμαχα της ήρθαν όλα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι όπου αγαπά το βλέπει αρρωστεμένο. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Της κυράς μου αρνητής και των παιδιών του, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο Ιάσονας κρεβάτι γάμου βρήκε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βασιλικό, την κόρη σαν επήρε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του Κρέοντα, που ορίζει μες στη χώρα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και καταφρονεμένη η δόλια η Μήδεια, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τους όρκους ξεφωνίζει, ανακαλιέται </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα χέρια πούχαν δώσει για μιά πίστη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">παντοτινή, και κράζει μάρτυρες της </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τους θεούς, να το δουν πως την πλερώνει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ο Ιάσονας. Και κοίτεται με δίχως </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θροφή, με τα κορμί παραδομένο </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στους πόνους, και στα κλάματα αναλώντας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τον καιρό της, απ' όταν έχει νιώσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την αδικία του αντρός της, και δε στέργει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα μάτια να σηκώσει, ουδέ την όψη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να πάρει από το χώμα· μόν' σα βράχος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ή κύμα φουσκωμένο, τόσο ακούει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις ορμήνιες των φίλων· κι αν γυρίσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">καμιά φορά τον κάτασπρο λαιμό της, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θάναι για να θρηνήσει μοναχή της </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τον ακριβό πατέρα, την πατρίδα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και το σπίτι πού αρνήθη, για να φύγει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με τον άντρα πού τώρα τη ντροπιάζει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Έβαλε γνώση, η μαύρη, από τα πάθη, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το γονικό σου χώμα πόσα αξίζει. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αποστράφη τα τέκνα της, δε βρίσκει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χαρά από τη θωριά τους. Τη φοβούμαι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μην πάει και βουληθεί τίποτα αλλιώτικο: </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αράθυμο έχει νου, και δε θάφήσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να την παιδεύουν την ξέρω και τρέμω.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">[Τήνε φοβούμαι, μήπως μελετάει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κάποιο κακό· γιατί η ψυχή της είναι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">παράφορη κι ουδέ θα συχωρέσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την αδικία· την ξέρω και την τρέμω, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μην πάει, βουβά γλιστρώντας στο παλάτι, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στης νύφης το κλινάρι και της πήξει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαχαίρι κοφτερό στο σκώτι ή μήπως </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το βασιλιά και το γαμπρό σκοτώσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι ύστερα πιο τρανό κακό τη έβρει.]</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γιατί 'ναι φοβερή, κι όποιος τα βάλει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαζί της, δύσκολα θα ιδεί τη νίκη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μπαίνουν τα δυο αγόρια της Μήδειας μαζί </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μ' ένα γέροντα δούλο</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα να πού φτάνουν τα παιδιά, σκολάσαν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το γύμνασμα του δρόμου· της μητέρας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις συφορές, μηδέ τις βάνει ο νους τους· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">παιδιού ψυχή δεν τόχει να υποφέρει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"> <span class="Apple-tab-span"> </span><span class="Apple-tab-span"> </span> <span class="Apple-tab-span"> </span></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παλιά δουλεύτρα εσύ της δέσποινας μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τί στάθηκες, έτσι έρημη, στην πόρτα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και για δεινά όλο σκούζεις μοναχή σου;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πώς στέργει δίχως σου να μένει η Μήδεια;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span> Ω γέροντα, του Ιάσονα των τέκνων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">συνοδίτη, όταν πέφτουν οί αφεντάδες, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">νιώθει το χτύπο κι ο πιστός ο δούλος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και σκίζεται η καρδιά του. Έτσι κ' εμένα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τέτοιος με πήρε πόνος πού αποθύμησα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ναρθώ ως εδώ, στη γη να μαρτυρήσω </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και στα ουράνια τα πάθη της κυράς μου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Δεν παύει ακόμα η δύστυχη να σκούζει;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Καλότυχος εσύ! Τώρα αρχινίζει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το κακό, και μηδ' έφτασε στη μέση.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Ώ την τρελή! --- ανίσως τέτοιος λόγος </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για τους άρχοντες λέγεται. Δεν ξέρει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τίποτα απ' τα δεινά της τα καινούργια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Τί τρέχει, γέροντα; Πες το, να ζήσεις!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Τίποτα· κι αυτά πού είπα μετανιώνω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Στα γένια σου σ' ορκίζω, μη φυλάγεις </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κρυφά από μένα, μιά σκλαβιά πού ζούμε· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι αν πρέπει, με σιγή θα τα σκεπάσω.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Πήρε το αφτί μου ένα λόγο, μα δίχως </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να το δείξω, —καθώς είχα ζυγώσει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εκεί πού παίζουν τους κύβους, κ' οι γέροι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πάνε και κάθονται τριγύρω στο άγιο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το νάμα της Πειρήνης,- πώς θα διώξει </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα παιδιά και τη μάνα, από τα μέρη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της Κόρινθος, ο Κρέοντας ο ρήγας. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αλήθεια νάναι το άκουσμα; δεν ξέρω· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μα θέλω να το δω να βγαίνει ψέμα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Και θάνεχτεί ο Ιάσονας να πάθουν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τα παιδιά του, κι ας τάχει με τη μάνα;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Παλιά δικολογιά χαλά η καινούργια· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τόβγαλε αυτό το σπίτι απ' την καρδιά του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Χαθήκαμε λοιπόν, στο πρώτο ανίσως </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κακό, πριν να σωθεί, σωριάσουμε άλλο.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Εσύ καν, — τι δεν είναι ώρα η κυρά μας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να τα μάθει, — μιλιά! και μη χτυπιέσαι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Ποιόν έχετε γονιό, παιδιά, το ακούτε; </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κακό να μην του λάχει! αφέντης μου είναι· </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όμως κακός με τους δικούς του βγήκε.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παι.<span class="Apple-tab-span"> </span>Και ποιός δεν κάνει τα ίδια; Τώρα μόνο </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το λογιάζεις —σαν είδες το γονιό τους </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για ένα κρεβάτι ετούτα να τ' αρνιέται,— </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πως παρ' άλλο καθένας τον ατό του </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αγαπά, δίκια εδώ, κ' εκεί για κέρδος;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρ.<span class="Apple-tab-span"> </span>Παιδιά μου, σύρτε μέσα· όλα θα σιάξουν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">—Κι όσο μπορείς, απόμερα εσύ κοίτα </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να τα βαστάς, κι ας μην κοντοζυγώνουν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη βαριόθυμη μάνα. Γιατί κιόλας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την είδα ταύρου μάτια νάχει απάνω τους, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κάποιο κακό σα να μελέτα· κι ούτε </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θα της περάσει η μάνητα, το ξέρω, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πριν ξεθυμάνει απάνω σε κανένα, </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ας πάθουν καν εχτροί κι όχι δικοί μας.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όλο το ΕΡΓΟ (το Αρχαίο κείμενο με τη μετάφραση του </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΔΩ : <a href="http://www.mikrosapoplous.gr/eyripedes/medea/medea0.html"><span class="s2">http://www.mikrosapoplous.gr/eyripedes/medea/medea0.html</span></a> απ΄όπου πείρα και το παραπάνω 1ο Επεισόδιο (1-95) που ανάρτησα .</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">////////////////////////</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">2 . Μήδεια Από την ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ :</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην ελληνική μυθολογία, η Μήδεια είναι κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη και της Ωκεανίδας Ιδυίας ή Εκάτης. Από τη θεία της, Κίρκη, είχε μάθει την τέχνη της μαγείας, την οποία χρησιμοποιούσε σ' όλη την ζωή της.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μήδεια και Ιάσονας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όταν ο Ιάσονας, αρχηγός της Αργοναυτικής εκστρατείας, έφτασε στην Κολχίδα, η Μήδεια τον ερωτεύτηκε και έθεσε στην διάθεσή του όλα τα μέσα της τέχνης της, ώσπου ο ήρωας να αποκτήσει το Χρυσόμαλλο δέρας. Ύστερα απ' αυτό ακολούθησε τον εραστή της και για να αργοπορήσει τον Αιήτη, ο οποίος τους καταδίωκε, τεμάχισε τον αδελφό της, Άψυρτο, και σκόρπισε στη θάλασσα τα μέλη του. Ο πατέρας τότε εγκατέλειψε την καταδίωξη και επιδόθηκε στην περισυλλογή των μελών του σφαγμένου παιδιού του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στην Ιωλκό αργότερα, ο Ιάσονας την παρακάλεσε να εκδικηθεί τον Πελία, φονιά του πατέρα και του αδελφού του κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του. Η Μήδεια τότε έπεισε τις κόρες του Πελία να τεμαχίσουν το σώμα του πατέρα τους και να το βράσουν, γιατί έτσι δήθεν θα κατόρθωναν να τον κάνουν πάλι νέο. Μετά την καταδίωξη του ζεύγους των εραστών από το γιο του Πελία, Άκαστο, κατέφυγαν στην Κόρινθο, όπου έζησαν για ένα διάστημα ευτυχισμένοι, μέχρις ότου ο Ιάσονας εγκατέλειψε τη Μήδεια για να μνηστευτεί την κόρη του βασιλιά Κρέοντα, Γλαύκη. Η Μήδεια και πάλι χρησιμοποίησε τα μαγικά της φίλτρα για να εκδικηθεί την αντίζηλή της. Της έστειλε δηλητηριασμένο χιτώνα σαν δώρο για το γάμο της, ο οποίος έβγαζε φλόγες και την έκαψε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παιδοκτονία</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η εκδίκησή της όμως δε σταμάτησε εδώ, αλλά έφτασε στο πιο αποτρόπαιο έγκλημά της. Σκότωσε τα δύο της παιδιά Φέρητα και Μέρμερο, που είχε αποκτήσει με τον Ιάσονα, ανέβηκε μετά σ' ένα άρμα που το έσερναν φτερωτοί δράκοντες και έφτασε στην Αθήνα, όπου ενώθηκε με τον Αιγέα και απέκτησε το Μήδο. Προσπάθησε όμως να δηλητηριάσει το Θησέα κι έτσι ο Αιγέας την έδιωξε κι εκείνη κατέφυγε κοντά στο γιο της, Μήδο, στην Ασία, στη χώρα που από το όνομά της ονομάστηκε Μηδία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Προς το τέλος της ζωής της κατέβηκε στα Ηλύσια Πεδία, όπου και έγινε σύζυγος του Αχιλλέα, παραμένοντας αθάνατη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">…………………………………………………………</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">3 . Για την Μήδεια του Ευριπίδη που διδάχθηκε (παίχτηκε) το 431 ΠΚΕ.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Ιάσων προδίδοντας την γυναίκα του Μήδεια και τα παιδιά του λαμβάνει σε γάμο τη Γλαύκη την κόρη του Βασιλιά της Κορίνθου, Κρέοντα. Η δε Μήδεια προκειμένου να εκδικηθεί στέλνει δηλητηριώδη δώρα με τα οποία φονεύει τόσο την νύφη όσο και τον πεθερό, στη συνέχεια, αφού σφάζει τα ίδια της τα παιδιά Φέρητα και Μέρμερο, προς απέραντη λύπη του προδότη συζύγου της, με την βοήθεια άρματος που το σέρνουν πτερωτοί δράκοντες, απέρχεται στην Αθήνα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο ποιητής απεικονίζει τον βαθμό μανίας και αγριότητας μπορεί να φθάσει η απατημένη σύζυγος και σε πόση παραφροσύνη εκ της συζυγικής απάτης, (συμπερασματικά και τα στοιχεία από το ήθος της αθηναϊκής κοινωνίας της εποχής).</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η γενική δομή </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η προσεκτική ανάγνωση της Μήδειας ως σύνθετου δείγματος τραγικής ποίησης αποκαλύπτει πως πρόκειται για ένα έργο στο οποίο αναδεικνύονται έντονα στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού, σε μια εποχή που ο κλασικός ελληνικός κόσμος είναι έτοιμος να περάσει στον εμφύλιο σπαραγμό και στη φάση της παρακμής του. Σε μια εποχή που η κριτική των παραδοσιακών αξιών είναι παρούσα σε κάθε θεσμό, πολιτικό και κοινωνικό, o Ευριπίδης αμφισβητεί παραδοσιακές πολιτισμικές αξίες που σχετίζονται με το βιολογικό γένος, την ελληνικότητα και τους κοινωνικούς θεσμούς του παρελθόντος.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τμήμα μιας τετραλογίας η Μήδεια είναι ουσιαστικά ένα έργο σύνθετο και γεμάτο νεοτερισμούς, παρά την καθαρή παρατακτική αφήγηση και τη φαινομενικά λιτή πλοκή της παράθεσης των συμβάντων, τη σκηνογραφική του απλότητα -εκτός από την πιθανή χρήση του γερανού στο κλείσιμο της τραγωδίας. Η σαφήνεια πιθανώς και η καθαρότητα του λόγου οδηγεί ενίοτε στο βιαστικό πιθανώς συμπέρασμα ότι πρόκειται για μια τραγωδία που προκαλεί μεν έντονα συναισθήματα, αλλά είναι απλή ως προς τη δομή της.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αρχικά, ο ποιητής ως άλλος σοφιστής φαίνεται να είναι άνθρωπος δίχως πατρίδα, όπως το διατυπώνει ο A. Lesky[1], γιατί δικαιώνει μέσω του χορού στον αγώνα λόγων την οργή της βάρβαρης φαρμακίδας, αντιβαίνοντας ουσιαστικά τις ηροδότειες επιταγές για το ομόαιμον[2]. Επίσης, καταγράφει επί σκηνής τις αντιμαχόμενες δυνάμεις και τις εσωτερικές συγκρούσεις της ψυχής σε βαθμό πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της ελληνικής τραγωδίας.[3] Τρίτον -και εδώ κρύβεται πιθανώς η σημαντικότερη έκπληξη- επεξεργάζεται έναν από τους μαγικότερους ως προς τη φύση του μύθους, ακολουθώντας ουσιαστικά την πλοκή του μύθου όπως διασώθηκε για εμάς αργότερα στα Αργοναυτικά, παρόλο που πριν από αυτόν ο Πίνδαρος αναφέρεται στο ίδιο θέμα στις Πύθιες Ωδές του[4]. Τέταρτον, απομυθοποιεί μια κεντρική μορφή του ηρωικού πάνθεου, τον Ιάσονα, υποδεικνύοντας τις ανθρώπινες αδυναμίες και την τυραννική φύση του -μια λογική κατάληξη του ήρωα που συμβιβάζεται με τα θέσμια μιας οργανωμένης κοινωνίας και εγκαταλείπει τη λυτρωτική του εξέγερση[5].</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Συγκρούσεις και αντιθέσεις</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Π. Ξιφαράς διατυπώνει την άποψη ότι στον αγώνα λόγων η σύγκρουση Μήδειας και Ιάσονα εκφράζει ουσιαστικά την αρχετυπική αντίθεση μεταξύ αρσενικού και θηλυκού[6]. Ίσως, όμως, η αντίθεση να πηγαίνει βαθύτερα, στη σύγκρουση ανάμεσα στην πανάρχαια μαγεία της δέσμευσης μέσω του όρκου, που αντιπροσωπεύει η Μήδεια[7] και τον στεγνό ορθολογισμό του Ιάσονα, ενδεικτικό μιας κοινωνίας με συγκεκριμένο υλιστικό προσανατολισμό. Κάτι τέτοιο φαίνεται πολύ πιθανό, αν σκεφθεί κανείς τη σημαντική σχέση της μαγείας και των δικαιϊκών πρακτικών, που προστάτευαν την ευημερία του ατόμου και της αρχαϊκής κοινότητας[8].</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια είναι απειλή για την ασφάλεια και την ευημερία της κορινθιακής κοινωνίας, αλλά όχι μόνον για τους λόγους που φανερά διατυπώνει ο ποιητής. Είναι ο ίδιος ο μύθος και η γενεαλογία των προσώπων του, που μπορεί να δώσει απαντήσεις, ένας μύθος γνωστός μεν στο κοινό της κλασικής εποχής, παραγνωρισμένος, όμως, ως προς τα συστατικά του στοιχεία από τη σύγχρονη φιλολογική ερμηνεία και κριτική.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αγών λόγων</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ενίοτε στην τραγωδία και συχνότερα στην αρχαία κωμωδία ο πρωταγωνιστής και ο δευτεραγωνιστής αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον σε μια επίσημη, ρητορική συζήτηση ή αγώνα, στον οποίο εκφέρουν το λόγο τους, με τον χορό ή κάποιον τρίτο στο ρόλο του κριτή ή μεσολαβητή[9]. Στους διαλόγους του Ευριπίδη παρατηρούμε τη ρητορική τεχνοτροπία που θυμίζει ιδιαίτερα τη δικανική και πολιτική ρητορική, κυρίαρχη στην κλασική Αθήνα και πιθανώς τις επιδράσεις της σοφιστικής[10].</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι αγώνες λόγου, όμως, φαίνεται πως διαμορφώθηκαν ήδη από την πρώιμη εποχή της επικής ποίησης, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Όμηρο, στον οποίο μπορούμε να διακρίνουμε αρκετά ίχνη της ρητορικής τέχνης[11]. Στην προκειμένη περίπτωση μια τέτοια αναζήτηση θα μπορούσε να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε μια πλήρη ανάπτυξη του παρόντος θέματος, εξαιτίας της διαφωνίας των φιλολόγων για το σκοπό παράθεσης τέτοιων αγώνων, καθώς στο απλούστερο επίπεδο ανάλυσης της ομηρικής παραγωγής ρητορικής είναι δυνατόν να καταδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώθηκαν αυτοί οι λόγοι[12]. Μπορεί επίσης να καταδειχθεί ότι υπάρχει μια συνοχή μεταξύ Ομήρου και της ύστερης ρητορικής πρακτικής και της τραγικής ποίησης[13]. Το σημαντικότερο, ωστόσο, παραμένει ότι τέτοια ανάλυση επιδεικνύει πόσο ζωτικής σημασίας είναι η παραδειγματική φύση των ομηρικών αγώνων λόγων[14]. Αυτοί οι αγώνες λόγων στην «προφορική», παραδειγματική, παρατακτική φύση τους, προδίδουν ένα εννοιολογικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο οι «προφορικοί» πολιτισμοί τους χρησιμοποιούσαν για την έκφραση έντονων αρνητικών συναισθημάτων και παθών, σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές ή προσφέρουν την εικόνα μιας εμφανούς εσωτερίκευσης και απόκρυψης των ενδόμυχων σκέψεων, σύμφωνα με κάποιους άλλους[15].</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο συγκεκριμένος αγών λόγων, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση που προτείνει ο M. Dubishar -κρίσις, συμβουλή και ικεσία[16]- ανήκει προφανώς στην κατηγορία της κρίσης. Στον αγώνα κρίσης δύο μορφές, τις οποίες ο συγγραφέας αποκαλεί αδικούμενος και αδικήσας, διαφωνούν για κάποια κατηγορία του ενός ενάντια στον άλλο. Αυτός ο τύπος αγώνος με τη σειρά του υποδιαιρείται κατόπιν σε τρεις υποομάδες: Στον απλό αγώνα κρίσεως, (π.χ. Μήδεια κατά Ιάσονα), στον αγώνα κρίσεως ενώπιον κριτού, (π.χ. Εκάβη κατά Πολυμήστορα, ενώπιον του Αγαμέμνονα) και στον προσδοκητικό αγώνα, (π.χ. Μενέλαος και Αγαμέμνων, περί της τήρησης της υπόσχεσης θυσίας της Ιφιγένειας).</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σε μια άλλη κατηγοριοποίηση -ως προς το προοίμιό του κύρια- ο συγκεκριμένος αγών λόγου είναι εφετικός για τον S. Usher που βλέπει πως η έφεση φαίνεται ως διαδεδομένη πρακτική τόσο στις Τετραλογίες του Αντιφώντα, όσο και στη Μήδεια του Ευριπίδη[17].</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η σύγκρουση στο έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο συγκεκριμένος αγώνας λόγων, ή άμιλλα λόγων, όπως την περιγράφει ο ίδιος ο ποιητής (στ. 546)[18], επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα κομβικά σημεία, με σημείο έναρξης την κριτική του Ιάσονα για τη Μήδεια, (στ. 446-458). Κατόπιν στρέφεται στις αποκαλύψεις του για το τι προτίθεται να κάνει για εκείνην και τα παιδιά του, (στ. 459-464). Η Μήδεια απαντά στην προσφορά του Ιάσονα, (στ. 465-472), αναφέροντάς του επιπλέον τι έχει κάνει για εκείνον, (στ. 476-487). Κατόπιν η Μήδεια κατηγορεί τον Ιάσονα (στ. 492-495 και 510-511), αναλύοντας και τη δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται, (στ. 502-515). Ακολουθεί η άποψη του Ιάσονα για τη βοήθεια της Μήδειας, (στ. 527-533), και η αναφορά στα οφέλη της Μήδειας από τον ερχομό της στην Ελλάδα, (στ. 535-544). Ο Ιάσων αιτιολογεί το γάμο του με την Κορίνθια πριγκήπισσα, (στ. 548-567) και βρίσκει την ευκαιρία να ασκήσει κριτική στις γυναίκες γενικότερα (στ. 569-575). Η Μήδεια με τη σειρά της ασκεί κριτική στα επιχειρήματα του Ιάσονα (580-587). Ο Ιάσων επανέρχεται προσφέροντας βοήθεια στη Μήδεια, (στ. 610-614), για να εισπράξει την οργισμένη της αντίδραση (στ. 616-618).</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ανθρωπολογία του ξένου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια είναι μια βάρβαρη μάγισσα, που έχει προδώσει την οικογένειά της για να βοηθήσει τον εραστή της Ιάσωνα, παίρνοντας ταυτόχρονα έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Το όνομά της ως προς την ετυμολογία του αποδίδεται στο ρήμα μέδομαι[19]. Συχνά, λοιπόν, αποδίδεται ως «σκεπτόμενη γυναίκα». Τώρα ανακαλύπτει πως ο σύντροφος που της ορκίστηκε αιώνια πίστη[20] επιθυμεί μια άλλη γυναίκα, την κόρη του βασιλιά Κρέοντα της Κορίνθου και «πραγματική Ελληνίδα». Η Μήδεια είναι σύνθετος και συναρπαστικός χαρακτήρας, αλλά σχεδόν στο σύνολό της η φιλολογική ή θεατρική κριτική αρκείται στον ψυχοδραματικό χαρακτήρα της εσωτερικής της σύγκρουσης και στις πολιτικοκοινωνικές προεκτάσεις που αναμφίβολα οδηγεί η εκφορά του λόγου και τα επιχειρήματά της. Όμως, η κυρίαρχη ιδιότητά της είναι εκείνη της μάγισσας, της φαρμακίδας. Είναι η νέα που ανατράφηκε στα δώματα του Αιήτη, εκείνη που τη δίδαξε η ίδια η Εκάτη να φτιάχνει τα μαγικά βοτάνια με μεγάλη επιδεξιότητα[21].</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χαρακτήρες σαν την «ξένη» Μήδεια του Ευριπίδη διεκδικούν μια αξιοσημείωτη γυναικεία σοφία, και έναν ρόλο ηρωικό σύμφωνα με τα πρότυπα του ανδρικού ηρωισμού και της εκδίκησης[22], εντελώς αντίθετο προς τα δεδομένα της θηλυκής παρουσίας στην κλασική Ελλάδα, όπου η γυναίκα περιορίζεται στα του οίκου της, δίχως ιδιαίτερη παρουσία ή ρητορικές δυνατότητες[23]. Αυτόν τον ρόλο αναλαμβάνει η Μήδεια, προκειμένου να χειριστεί τον Κρέοντα και να κερδίσει το χρόνο που χρειάζεται. Η απώλεια του Ιάσονα είναι απλά θέμα πάθους. Αυτό που εξοργίζει περισσότερο πιθανώς τη Μήδεια είναι η ταπείνωση και η λύση του όρκου -για την τήρηση του οποίου θα φροντίσει με τρόπο βίαιο και απεχθή για τη χριστιανική ηθική[24]. Ως ιέρεια της Εκάτης δεν ανέχεται τη λύση του όρκου, ενός σημαντικού δεσμού ανάμεσα στους ανθρώπους και τους ανθρώπους ή τους δαίμονες.[25].</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καινά δαιμόνια </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια φαίνεται να έχει μια ισχυρή επίδραση στον χορό, τον εκπρόσωπο του λαού ουσιαστικά, που παίρνει το μέρος της, σχεδόν ως τριταγωνιστής, παρά την κριτική του Αριστοτέλη για την απομόνωση που επέβαλε κατά την άποψή του ο Ευριπίδης στο χορό[26]. Εδώ ο Ευριπίδης εξετάζει τις θεμελιώδεις αξίες του πολιτισμού του, επισημαίνοντας πως ο πολιτισμός εξελίσσεται μέσα σε ένα εννοιολογικό πλαίσιο σχέσεων δύναμης. Για κάθε πολιτισμική έκφανση υπάρχει μια καθοδηγητική ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία κάτι κερδίζει κανείς και κάτι χάνει. Οι αυτορρυθμιστικές δυνάμεις του πολιτισμού -η τέχνη, ο μύθος και η συλλογική πίστη- είναι εκείνες που βοηθούν στην επούλωση των πληγών, στην αποκατάσταση των κοινωνικών αδικιών και στην προκειμένη περίπτωση ο τραγικός ποιητής αναλαμβάνει έναν τέτοιο θεραπευτικό ρόλο για μια κοινωνία που συστηματικά υποβάθμισε την γυναικεία παρουσία στη διαδικασία της κοινωνικής εξέλιξης.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Ιάσων, έτσι όπως παρουσιάζεται στο έργο του, δεν είναι παρά το άδειο κέλυφος ενός προγενέστερου ήρωα. Είναι υπολογιστής, αυτάρεσκος και ωφελιμιστής. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί για να υπερασπιστεί τις ενέργειές του, δείχνουν ότι έχει μελετήσει τη ρητορική τέχνη, αλλά αυτός ακριβώς ο επαγγελματισμός των επιχειρημάτων του είναι κενός νοήματος. Οι λόγοι του εκφέρονται με ακρίβεια και οι δικαιολογίες του, αν και καλά οργανωμένες, φαίνονται πως αποφεύγουν τα σημαντικά ζητήματα. Χρησιμοποιεί τη ρητορική για να αναδημιουργήσει την αλήθεια όπως εκείνος επιθυμεί να είναι. Όταν ο χορός λέγει πως καλά μιλά ο Ιάσων, αλλά εξακολουθεί να έχει προδώσει τη σύζυγό του, εκφράζει ταυτόχρονα την κοινή γνώμη του ακροατήριου. Η προδοσία του Ιάσονα είναι ιδιαίτερα ειδεχθής, επειδή οφείλει πολλά στη γυναίκα του. Επανειλημμένα εκείνη έσωσε τη ζωή του και ολοκλήρωσε για χάρη του τους άθλους που εκείνος δεν μπορούσε να κατορθώσει. Είναι καιροσκόπος, καθώς χρησιμοποιεί τώρα τη βασιλική οικογένεια της Κορίνθου για το κέρδος, όπως στο παρελθόν χρησιμοποίησε τη Μήδεια. Στον αγώνα λόγων ο Ιάσων και η Μήδεια παρουσιάζουν δύο διαφορετικές ιδέες για το γάμο. Ο Ιάσων θεωρεί το γάμο ως κοινωνική και οικονομική σύμβαση, θυμίζοντάς μας τον Οικονομικό του Ξενοφώντα[27], καθώς μιλά με όρους υλικής ευημερίας και ασφάλειας. Η Μήδεια, αν και περιέγραφε νωρίτερα στο έργο στις Κορίνθιες γυναίκες το γάμο ως είδος δουλείας, ακόμα μιλά με ιδεαλιστικό τρόπο, αναφέροντας όρκους και αμοιβαιότητες. Ο Ιάσων όλα αυτά τα παραμερίζει και χαρακτηρίζει τη Μήδεια παράλογη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το πάθος της Μήδειας </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το βάθος του πάθους της Μήδειας γίνεται απροκάλυπτη οργή. Ο σύζυγος που της χρωστά τα πάντα, την παραμερίζει. Εκείνη, μια γυναίκα που διεκδικεί στη γενεαλογία του μύθου θεϊκή καταγωγή[28] -κόρη ενός βασιλιά που πιθανώς υπήρξε στο παρελθόν βασιλιάς της Κορίνθου και συνεπώς εν δυνάμει επικίνδυνη για τη βασιλική γενιά του Κρέοντα στον αγώνα της διαδοχής[29]- βρίσκεται διαρκώς στο έλεος ανθρώπων ανόητων και αδύναμων. Αν και με πολλούς τρόπους το δίκαιο είναι με το μέρος της, τα επιχειρήματά της απορρίπτονται ως απότοκα γυναικείου παραλογισμού. Η εκδίκηση ή η ιεροδικία της -ανάλογα από ποια οπτική γωνία βλέπει κανείς το θέμα- είναι ένα σημαντικό θέμα και προκαλεί ίσως κατάπληξη το γεγονός ότι παρά τη θηριώδη φύση του εγκλήματός της, η πιθανή έλξη του θεατή προς την πλευρά της Μήδειας είναι τόσο ισχυρή όσο και η γοητεία που ασκεί στον χορό. Η υπερηφάνειά της την ωθεί να απορρίψει τις προσφορές του και προτιμά τον θάνατο από μια δεύτερη εξορία. Μια υπερηφάνεια αξιοθαύμαστη και δικαιολογημένη, η οποία όμως θα οδηγήσει τη Μήδεια σε πράξεις ανείπωτες.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Επισκόπηση </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το συγκεκριμένο δράμα στην πλήρη του έκταση φαίνεται να είναι μια παρουσίαση των μυστικών πτυχών του πάθους που προκαλεί η απογοήτευση των προσδοκιών. Εδώ διαγράφεται έντονα η οδύνη και η ευαισθησία μιας πληγωμένης γυναίκας που περνά από το ένα στάδιο στο άλλο, έως ότου καταλήγει στην πράξη της εκδίκησης. Η Μήδεια εγκληματεί, αλλά όχι αναίτια, όχι δίχως δύναμη και αξιοπρέπεια. Ένας τέτοιος συγκρουόμενος εσωτερικός κόσμος είναι ξένος προς τη μεγαλοφυΐα του Αισχύλου και του Σοφοκλή. Ο Ευριπίδης, όμως, στη συγκεκριμένη περίπτωση ανοίγει ένα νέο παράθυρο στην τέχνη και αποδίδει μια καθαρότερη άποψη των συγκινήσεων που κατακλύζουν την ανθρώπινη ψυχή, τόσο στην αγνή μορφή τους όσο και στις άγριες παρεκκλίσεις τους που, όταν κυριαρχούν, οδηγούν την ανθρώπινη ύπαρξη στην καταστροφή.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">……………………………………………..</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">4 . Η Μήδεια Από το Ηλεκτρονικό Περιοδικό <a href="http://diastixo.gr/"><span class="s2">diastixo.gr</span></a> </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στο οποίο Δημοσιεύτηκε Σάββατο, 19 Δεκεμβρίου 2015 14:39</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γεράσιμος Α. Ρηγάτος: «Μήδεια – Προσεγγίζοντας τη μαγεία και τη θεραπευτική της Προϊστορίας» κριτική του Φίλιππου Φιλίππου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">O Γεράσιμος Ρηγάτος (γενν. 1945), που εργάστηκε σε νοσοκομεία επί σαράντα χρόνια ως διευθυντής παθολόγος-ογκολόγος και είναι υφηγητής – άμισθος επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει γράψει έναν μεγάλο αριθμό βιβλίων που σχετίζονται με την ιατρική, τη λογοτεχνία και τη λεξικογραφία. Τα περισσότερα από αυτά είναι πρωτότυπα, όπως για παράδειγμα τα: Ιατρική παροιμιολογία, Ιστορία της Νοσηλευτικής, Η διατροφική παράδοση στην Ελλάδα, Η συμβολή της ελληνικής γλώσσας στην παγκόσμια ιατρική ορολογία. Το τελευταίο του βιβλίο, με τίτλο Μήδεια και υπότιτλο Προσεγγίζοντας τη μαγεία και τη θεραπευτική της Προϊστορίας, πραγματεύεται τον αρχαίο ελληνικό μύθο της Μήδειας, το όνομα της οποίας ταυτίστηκε με την παιδοκτονία. Ο Ρηγάτος, ανατρέχοντας σε πλείστες πηγές, ελληνικές και ξένες, αντλεί πλείστες πληροφορίες για το συγκεκριμένο μυθολογικό πρόσωπο, το οποίο έχει εμπνεύσει ποιητές και καλλιτέχνες.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια είναι πρόσωπο που καταγράφεται στο έργο Αργοναυτικά του Απολλώνιου του Ρόδιου (3ος αιώνας π.Χ.). Ο μύθος των Αργοναυτών αναφέρεται στη θυσία του Φρίξου, που αποφεύχθηκε όταν ο νεαρός φυγαδεύτηκε με την αδελφή του την Έλλη με το χρυσόμαλλο κριάρι. Η Έλλη πνίγηκε στον Ελλήσποντο κι ο Φρίξος φιλοξενήθηκε στην Κολχίδα από τον Αιήτη, τον βασιλιά της χώρας, ενώ το κριάρι προσφέρθηκε θυσία στον Δία. Το δέρμα του φυλάχθηκε ως πολύτιμος θησαυρός στην Κολχίδα κι ο σφετεριστής βασιλιάς Πελίας της Ιωλκού ζήτησε από τον Ιάσονα, τον διεκδικητή του θρόνου, να πάει να του το φέρει. Πράγματι, κατασκευάστηκε ένα πλοίο, η Αργώ, και ξεκίνησε η Αργοναυτική Εκστρατεία. Φτάνοντας στην Κολχίδα, ο Ιάσονας πήρε το χρυσόμαλλο δέρμα (δέρας) με τη βοήθεια της Μήδειας, της κόρης του Αιήτη, η οποία ήταν μάγισσα και θεραπεύτρια. Τον είχε ερωτευτεί και έκανε τα πάντα ώστε αυτός να επιτύχει τον σκοπό του. Η Μήδεια, αφού σκότωσε τον αδελφό της, στην επιστροφή στην Ιωλκό θανάτωσε τον Πελία για να πάρει τον θρόνο ο Ιάσονας, αλλά οι υπέρμετρες φιλοδοξίες της τον έκαναν να τη διώξει για να παντρευτεί τη Γλαύκη, την κόρη του Κρέοντα, βασιλιά της Κορίνθου. Για να τον εκδικηθεί, η Μήδεια θανάτωσε τη Γλαύκη και μετά τα δύο παιδιά της, που είχε αποκτήσει με τον Ιάσονα, μένοντας έτσι ως διαχρονικό σύμβολο της παιδοκτονίας (αργότερα πήγε στην Αθήνα και προσπάθησε να δηλητηριάσει τον Θησέα).</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στον επίλογό του, σημειώνει πως η μελέτη του για τη Μήδεια δεν αποσκοπεί στο να ερμηνεύσει μύθους, αλλά να μας προβληματίσει για το τι μπορεί να υπάρχει πίσω από τους μύθους και ποιες μπορεί να είναι οι κρυμμένες αλήθειες τους.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια ήταν μάγισσα-φαρμακεύτρια-γιάτρισσα, όπως και η Κίρκη, την οποία μνημονεύει ο Όμηρος, γράφει ο Ρηγάτος. Με τα βότανα που ήξερε τις ιδιότητές τους μπορούσε να θεραπεύσει τους ασθενείς, αλλά και να θανατώσει τους εχθρούς της. Επομένως, προσθέτει, ακόμα και την εποχή των μύθων οι γνώσεις δεν χρησιμοποιούνταν μόνο για καλό, αλλά και για το κακό. Η Μήδεια, λοιπόν, με τα βότανά της βοήθησε εκείνους που αγαπούσε ή εκείνους με τους οποίους είχε συμφέρον και αντιθέτως εξόντωσε όσους πήγαν κόντρα στη θέλησή της. Εξαιτίας των δραματικών αισθημάτων που προκάλεσε, η Μήδεια ενέπνευσε ψυχολόγους, ψυχιάτρους, θεατρικούς συγγραφείς, ζωγράφους και συνθέτες, που επιχείρησαν να την προσεγγίσουν ο καθένας από τη σκοπιά του. Για τη Μήδεια έγραψε ο Ευριπίδης κι ο Σενέκας, ο Ανούιγ και ο Ντάριο Φο. Τη ζωγράφισαν ο Ντελακρουά κι ο Ντρέιπερ, έγραψαν μουσικά έργα ο Κερουμπίνι κι ο Ιάννης Ξενάκης, γύρισαν ταινίες ο Φράνκο Τζεφιρέλι κι ο Πιερ Πάολο Παζολίνι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο βιβλίο του, ο Γεράσιμος Ρηγάτος σημειώνει πως η παιδοκτονία ίσως δεν έγινε από τη Μήδεια, αλλά από ανθρώπους του Κρέοντα, οπότε άδικα κατηγορήθηκε. Τονίζει επίσης πως το όνομα Μήδ-εια (Med-ea) συνδέεται με την ιατρική (Med-icina κ.λπ.), πως το Ιάσ-ων σχετίζεται γλωσσικά με την ίασ-η (ήταν μαθητής του Χείρ-ωνα με το θεραπευτικό χέρι). Ακόμα μας θυμίζει πως από την αρχαιότητα οι μαγικές γνώσεις της Μήδειας εντυπωσίαζαν τις κοπέλες και τις γυναίκες που επιθυμούσαν να πραγματώσουν τα όνειρα, τους στόχους και τις φιλοδοξίες τους, κυρίως όσες είχαν σχέση με τον έρωτα και το γήτεμα των ανδρών. Στον επίλογό του, σημειώνει πως η μελέτη του για τη Μήδεια δεν αποσκοπεί στο να ερμηνεύσει μύθους, αλλά να μας προβληματίσει για το τι μπορεί να υπάρχει πίσω από τους μύθους και ποιες μπορεί να είναι οι κρυμμένες αλήθειες τους.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μήδεια – Προσεγγίζοντας τη μαγεία και τη θεραπευτική της Προϊστορίας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γεράσιμος Α. Ρηγάτος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">///////////////////////////////////////</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">5 . Μήδεια : </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από λογομνήμων </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> κατ΄ ευφημισμόν </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"> </span></div>
<div class="p1">
<span class="s2"><a href="https://logomnimon.wordpress.com/">https://logomnimon.wordpress.com/</a></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μήδεια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι όμως η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της· η Μήδεια του μύθου γιατί η Μήδεια του Ευριπίδη ναι, το έκανε, τα σκότωσε και τα δύο. Όχι πως έκανε λίγα εγκλήματα η Μήδεια του μύθου: έκοψε κομματάκια τον αδελφό της και τον σκόρπισε στη θάλασσα, αργότερα έβαλε τις κόρες του Πελία να σκοτώσουν τον πατέρα τους, αλλά τα παιδιά της όχι, δεν τα σκότωσε.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ούτε η Μήδεια του Πίνδαρου σκότωσε τα παιδιά της. Αγάπησε τον Ιάσονα και τον βοήθησε με τα μαγικά της να κλέψει το χρυσόμαλλο δέρας αλλά ως εκεί. Το ίδιο κι η Μήδεια του Απολλώνιου του Ρόδιου. Μετά από εντολή της Αφροδίτης, ο Έρωτας σημάδεψε την καρδιά της κι αγάπησε παράφορα τον Ιάσονα με τον οποίο, μετά από πολλές περιπλανήσεις, κατέληξαν στην Αίγινα και τέλος καλό.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η Μήδεια λοιπόν δεν σκότωσε τα παιδιά της. Τώρα πώς του ήρθε του Ευριπίδη, τέτοια ιδέα είναι μεγάλη ιστορία. Φαίνεται έφτασε στ’ αυτιά του η ιστορία του Εύμηλου, ενός Κορίνθιου ποιητή του 8ου αιώνα π. Χ., που φαντάστηκε (κι αυτός από κάπου θα το άκουσε) πως η Μήδεια, προσπαθώντας να κάνει τα παιδιά της αθάνατα, χρησιμοποίησε μαγικά που δυστυχώς είχαν το αντίθετο αποτέλεσμα και τα παιδιά πέθαναν. Επομένως το έγκλημα έγινε άθελά της. Την ιστορία την πήρε ο Παυσανίας και τη διέσωσε στα Κορινθιακά του. Ο δε Παρμενίσκος προτίμησε την αρχική εκδοχή με μια παραλλαγή: η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της, της τα σκότωσαν Κορίνθιες γυναίκες στο ναό της Ήρας. Πάντως τον καιρό που ο Ευριπίδης έγραφε τη δική του Μήδεια, δημοφιλής στην Αθήνα ήταν και η εκδοχή του Κρεώφυλου: η Μήδεια σκότωσε τον βασιλιά της Κορίνθου και οι Κορίνθιοι -έχει σημασία αυτό- για εκδίκηση σκότωσαν τα παιδιά της και διέδωσαν ότι φονιάς ήταν η μάνα τους. Επομένως για τους Αθηναίους, η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της, οι Κορίνθιοι το έκαναν, οι εχθροί των Αθηναίων -βρισκόμαστε στα 431 π. Χ., τη χρονιά που ξεσπάει ο Πελοποννησιακός πόλεμος, και η Κόρινθος είναι σύμμαχος της μισητής Σπάρτης-, και μάλιστα οι Κορίνθιοι φόρτωσαν το έγκλημα στη Μήδεια. Βλέποντας λοιπόν οι Αθηναίοι στα Μεγάλα Διονύσια πως οι Κορίνθιοι είναι αθώοι και πως όλα τα έκανε η Μήδεια, είναι λογικό να δυσανασχέτησαν, γι’ αυτό ίσως έδωσαν το α΄ βραβείο στον Ευφορίονα, τον γιο του Αισχύλου και το δεύτερο στον Σοφοκλή αφήνοντας τον Ευριπίδη τρίτο και καταϊδρωμένο και βάζοντας ένα ακόμα λιθαράκι στην αντιδημοτικότητα του Ευριπίδη που ολοκληρώθηκε με τις φοβερές ‘Τρωάδες” του. Υπάρχει, φυσικά, η περίπτωση να μην άρεσε το έργο, πάντως στην απόφαση των κριτών θα πρέπει να μέτρησε το γεγονός πως για τους Αθηναίους η Μήδεια δεν σκότωσε τα παιδιά της.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ήταν άραγε πρώτος ο Ευριπίδης που ισχυρίστηκε κάτι τόσο φοβερό, πως δηλαδή η Μήδεια σκότωσε εσκεμμένα τα παιδιά της; Ούτε αυτό μπορούμε να το πούμε με βεβαιότητα. “Άλυτο πρόβλημα” θεωρείται για τους μελετητές. Μια ακόμα θεωρία που λέει πως ο Ευριπίδης δανείστηκε την ιδέα από τον Νεόφρονα, μόνο σύγχυση μπορεί να προκαλέσει γιατί άλλοι ισχυρίζονται πως ο Νεόφρων ήταν μεταγενέστερος του Ευριπίδη. Πάντως, είτε ήταν δική του η αρχική ιδέα είτε όχι, γεγονός είναι πως η Μήδεια του Ευριπίδη σκότωσε τα παιδιά της. </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αφού ο Ευριπίδης ήθελε τη Μήδεια φόνισσα, ας δούμε τη δικιά του εκδοχή. Η Μήδεια ζει στην Κόρινθο με τον Ιάσονα. Έχουν κάνει δύο παιδιά χωρίς όμως να παντρευτούν. Ο Ιάσονας δεν μπορεί να την παντρευτεί γιατί δεν είναι Ελληνίδα. Κι όχι μόνο αυτό, μα, παραβιάζοντας τους όρκους που της είχε δώσει, αποφασίζει να παντρευτεί την κόρη του βασιλιά της Κορίνθου, του Κρέοντα. Η Μήδεια, δε φτάνει που νιώθει απατημένη και ταπεινωμένη, θα πρέπει κιόλας να φύγει από την Κόρινθο μαζί με τα παιδιά της. Έχει διορία μία μέρα να αποφασίσει πού θα πάει. Σ’ αυτή τη μία μέρα η Μήδεια θα προλάβει να δολοφονήσει τον Κρέοντα και την κόρη του κι ύστερα να σκοτώσει τα παιδιά της. Πρώτα όμως θα μιλήσει με τον Ιάσονα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ: Μα, συ, άκαρδε, έπειτα απ’ αυτά που σου ‘χω κάμει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με πρόδωσες κι άλλη παντρεύτηκες γυναίκα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αφού είχαμε παιδιά, γιατί αν παιδιά δεν είχες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μπορούσες ν’ αγαπήσεις τη γυναίκα αυτή ίσως</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με κάποιο δίκιο. Η πίστη χάθηκε στους όρκους.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">(…) Και τώρα πού θα πάω; Μήπως</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στο σπίτι του πατέρα μου και στην πατρίδα,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που πρόδωσα για χάρη σου κι ήρθα δω πέρα;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ή στου Πελία τις άμοιρες τις κόρες; Βέβαια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δέξιμο θα ‘χω ‘γω καλό που το γονιό τους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σκότωσα. Να ποια είν’ η θέση μου, οι δικοί μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να με μισούν και να ‘χω εχθρούς για χάρη σου όσους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">δεν έπρεπε να βλάψω.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ “ΜΗΔΕΙΑ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση: Έφη Φερεντίνου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Ιάσονας, με την κυνικότητα που τον σκιαγραφεί ο Ευριπίδης, είναι πρόθυμος να τη βοηθήσει, με τον τρόπο του βέβαια, ώστε, όπου πάει, να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΙΑΣΟΝΑΣ: Δεν θα λογομαχήσω άλλο μαζί σου. Αν θέλεις</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χρήματα για σένα ή για τα παιδιά να πάρεις</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στην εξορία, λέγε μου, κι απλόχερα είμαι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πρόθυμος να σου δώσω και σημάδια ακόμα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">φιλοξενίας για φίλους που θα σε φροντίσουν.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θα δείξεις αμυαλιά σαν τα καταφρονέσεις,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μ’ αν πάψεις το θυμό θε να ‘ναι για καλό σου.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ: Μήτε απ’ τους φίλους σου βοήθεια θα ζητήσω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ούτε θα πάρω μήτε συ σε με να δώσεις.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δώρα που δίνει άντρας κακός δεν ωφελάνε.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">(…) Πήγαινε τώρα, ο πόθος σε τραβάει της κόρης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της νιόπαντρης, γιατί πολλή ώρα από το σπίτι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μακριά έμεινες. Παντρέψου, αλλά, με τη βοήθεια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του θεού, το γάμο αυτό ν’ αρνηθείς δε θ’ αργήσεις.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ “ΜΗΔΕΙΑ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση: Έφη Φερεντίνου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σε λίγο θα εμφανιστεί ο αγγελιοφόρος να αναγγείλει πως η κόρη του βασιλιά, αλλά και ο ίδιος ο βασιλιάς βρήκαν φριχτό θάνατο από τα ποτισμένα με φαρμάκι δώρα της Μήδειας. Η τέλεια εκδίκηση έχει επιτευχθεί. Η Μήδεια όμως δεν αρκείται σ’ αυτό. Έχει ήδη πάρει την απόφασή της που σε λίγο θα την εκτελέσει. Πρώτα όμως απευθύνει προς τα παιδιά της τα πιο τρυφερά λόγια που έχουν ακουστεί ποτέ σε θέατρο.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ: Λοιπόν, παιδιά μου,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">άδικα σας ανάστησα; Άδικα μοχθούσα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και παιδευόμουνα με βάσανα; Του κάκου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τράβηξα τους σκληρούς της γέννας σας τους πόνους;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι είχα σε σας η δύστυχη πολλές ελπίδες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να με γεροκομήσετε και πως σαν πεθάνω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όμορφα με τα χέρια σας θα με στολίσετε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που οι άνθρωποι το λαχταράν. Μα τώρα πάει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κάθε γλυκιά μου συλλογή, γιατί μακριά σας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">άθλια ζωή γεμάτη πίκρες θα περάσω.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ “ΜΗΔΕΙΑ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση: Έφη Φερεντίνου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι ύστερα από λίγο αλλάζει γνώμη δυο φορές πριν πάρει την τελική της απόφαση.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΗΔΕΙΑ: Αχ, τι να κάνω; Δεν έχω κουράγιο,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γυναίκες, των παιδιών τ’ ολόχαρο σαν είδα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βλέμμα. Δεν θα βαστάξω πια. Μακριά μου τώρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πρώτες μου σκέψεις. Τα παιδιά μου από τη χώρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαζί θα πάρω. Ποια η ανάγκη, τον πατέρα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θέλοντας με τη συφορά τους να πικράνω,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">διπλό καημό ‘γω να τραβήξω; Λοιπόν όχι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μακριά μου πρωτινές βουλές. Τι έπαθα; Θέλω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">έτσι ατιμώρητους ν’ αφήσω τους εχθρούς μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να με περιγελάνε; Πρέπει να τολμήσω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αυτά με θάρρος. Μα πώς λιγοψύχησα έτσι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κι άφησα αδύναμα να ξεστομήσω λόγια.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μπάτε παιδιά στο σπίτι. Κι όποιος δε βαστάει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να ‘ναι μπροστά την ώρα της θυσίας ας κάνει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνος καλά. Στο χέρι μου δε θα δειλιάσω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καρδιά μου, μη ποτέ τολμήσεις τέτοιο πράγμα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κακότυχη, λυπήσου τα παιδιά σου κι άστα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να ζήσουν. Κει που θα πας χαρά θα σου δίνουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σα βρίσκονται μαζί σου ζωντανά. Μα του Άδη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τους κάτου θεούς, που το κακό αντιπληρώνουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ποτέ αυτό δεν μπορεί να γίνει, τα παιδιά μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ν’ αφήσω δω απ’ τους εχθρούς να τυραννιούνται.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανάγκη τούτα να πεθάνουν. Κι αφού πρέπει,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η ίδια που τα γέννησα θα τα σκοτώσω.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τέλειωσε. Δεν υπάρχει τρόπος να γλυτώσουν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ “ΜΗΔΕΙΑ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση: Έφη Φερεντίνου</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εδώ πράγματι όλα τελειώνουν. Σε λίγο τα παιδιά θα σκοτωθούν. Ο Ευριπίδης έκανε για άλλη μια φορά αυτό που είχε στο μυαλό του.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τι κι αν ένα σωρό Μήδειες, πιο μπροστά, δε σκότωσαν τα παιδιά τους; Κανείς δεν τις θυμάται πια. Έχουν μείνει κλεισμένες σε σελίδες για σχολαστικούς μελετητές. Αντιθέτως όλοι θυμόμαστε τη Μήδεια του Ευριπίδη. Την Μήδεια που σκότωσε τα παιδιά της…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΠΗΓΕΣ:</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">A. Lesky: “Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μετάφραση: Ν. Χουρμουζιάδης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εκδόσεις: Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γ. Γιατρομανωλάκης “ΑΠΟ ΤΟ ΡΟΜΑΝΤΣΟ ΣΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ”</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Περιοδικό 7 ΗΜΕΡΕΣ 30-6-2002</span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Αρχείο Καθημερινής</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-52166412004334343722015-12-09T00:21:00.001+02:002015-12-09T01:04:14.764+02:00ΞΕΜΑΤΙΑΣΜΑ<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1">ΞΕΜΑΤΙΑΣΜΑ ( Ρεθεμνιώτικο )</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το κείμενο αυτό μου υπαγόρευσε το 1954 μια θεια μου 94 ετών τότε , όπως το είχε μάθει από τον παππού της . Άρα το κείμενο έχει ρίζες περίπου στα 1810 ! </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο Ονομα του Θεου του Χριστού της Παναγίας .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Της Παναγίας της Γρηγορούσας της Παναγίας της Παντάνασσας της Παναγίας της Ελεούσας της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Του Αγίου Σπυρίδωνα του Αγίου Φανουρίου του Αγίου Αντωνί ου και του Αγίου Νεκταρίου . Της Αγίας Τριάδας , της Παναγίας της Πορταΐτισσας της Χρυσαφίτισσας </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του Αγίου Ανδρέου της Αγίας Φιλοθέης των Αγίων Αναργύρων του Άι Γιάννη του Θεολόγου του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου , του Αγίου Παντελεήμονα που ΄ναι πρώτος γιατρός και θαυματουργός , να βάλει αυτός τον λόγο του κι εγώ το Χερικό μου .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τρεις εφτά , τρεις οκτώ , τρεις εννιά κάλοι αδελφοί είχανε μιάν αδελφή την την κυρα Κρουσταλινή που έκαμε εννιά παιδιά κι ένα δεν ανάθρεψε , μόνο τα έφαγε ο φταρμός κι ο κακός αποδομός .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μια μέρα ο Αγιάννης του απαντήχνει και του λέει .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που πας φτιαρμέ κακαποδεμέ ?</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πάω στην ……. τάδε (το όνομα της ματιασμένης ) να πιώ το αίμα της να την καϊματίσω .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Αγιάννης που τ΄ απάντηξε του λέει . « Γάιρε βρε φτιαρμέ ΚΑΚΑΠΟΔΟΜΕ , να πας στα όρη στα βουνά όπου φούρνοι δεν άφτουνε , κοκόροι δεν λαλούνε και λέρια δεν κτυπούνε να βρεις ελάφι άγριο να πιεις τα αίμα του να το καιματίσεις και από την δούλη του Θεού την ….τάδε (το όνομα της ματιασμένης ) , να λείπεις !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φυσάς τρεις φορές κατά τον ματιασμένο και φτύνεις τρεις φορές πίσω σου !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η γητειά του ξεματιάσματος μεταδίδεται μόνο από γυναίκα σε άνδρα και το αντίθετο και ποτέ μεταξύ ομόφυλων !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η ανάρτηση αυτή σε ένα λογοτεχνικό περιβάλλον δεν μπορεί να έχει άλλη αξία πέραν από την διάσωσή ενός λαογραφικού κειμένου ! </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πέραν αυτού σχετικά με το μάτιασμα το οποίο εντάσσω στην σφαίρα της μεταφυσικής , η προσωπική μου άποψη είναι ότι αν η οικογένεια σου δεν το πιστεύει τότε τόσο εσύ όσο και τα παιδιά σου και τα ζώα σου είστε μάλλον θωρακισμένοι απέναντι στο κακό μάτι το οποίο ως βασκανία το παραδέχεται και η Ελληνική Ορθόδοξή Εκκλησιά αλλά και αρχαίοι σοφοί όπως ο Δημόκριτος και ο Αριστοτέλης και άλλοι !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">Λεωνίδας Ορφανουδάκης </span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-84002065733939014372015-11-03T20:53:00.000+02:002015-11-03T20:54:48.891+02:00ΜΥΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 340 μ.Χ ποίημα Κωνστανίνου Καβάφη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1">ΜΥΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 340 μ.Χ</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Την συμφορά όταν έμαθα, που ο Μύρης πέθανε,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πήγα στο σπίτι του, μ' όλο που το αποφεύγω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να εισέρχομαι στων Χριστιανών τα σπίτια,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">προ πάντων όταν έχουν θλίψεις ή γιορτές.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στάθηκα σε διάδρομο. Δεν θέλησα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να προχωρήσω πιο εντός, γιατί αντελήφθην</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που οι συγγενείς του πεθαμένου μ’ έβλεπαν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με προφανή απορίαν και με δυσαρέσκεια.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τον είχανε σε μια μεγάλη κάμαρη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που από την άκρην όπου στάθηκα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">είδα κομμάτι· όλο τάπητες πολύτιμοι,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και σκεύη εξ αργύρου και χρυσού.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στέκομουν κ’ έκλαια σε μια άκρη του διαδρόμου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και σκέπτομουν που η συγκεντρώσεις μας κ’ η εκδρομές</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χωρίς τον Μύρη δεν θ' αξίζουν πια·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και σκέπτομουν που πια δεν θα τον δω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα ωραία κι άσεμνα ξενύχτια μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να χαίρεται, και να γελά, και ν’ απαγγέλλει στίχους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με την τελεία του αίσθησι του ελληνικού ρυθμού·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και σκέπτομουν που έχασα για πάντα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την εμορφιά του, που έχασα για πάντα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τον νέον που λάτρευα παράφορα.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κάτι γρηές, κοντά μου, χαμηλά μιλούσαν για</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την τελευταία μέρα που έζησε—</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα χείλη του διαρκώς τ’ όνομα του Χριστού,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στα χέρια του βαστούσ’ έναν σταυρό.—</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μπήκαν κατόπι μες στην κάμαρη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τέσσαρες Χριστιανοί ιερείς, κ’ έλεγαν προσευχές</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ενθέρμως και δεήσεις στον Ιησούν,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ή στην Μαρίαν (δεν ξέρω την θρησκεία τους καλά).</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γνωρίζαμε, βεβαίως, που ο Μύρης ήταν Χριστιανός.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aπό την πρώτην ώρα το γνωρίζαμε, όταν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πρόπερσι στην παρέα μας είχε μπει.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα ζούσεν απολύτως σαν κ’ εμάς.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Aπ’ όλους μας πιο έκδοτος στες ηδονές·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σκορπώντας αφειδώς το χρήμα του στες διασκεδάσεις.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για την υπόληψι του κόσμου ξένοιαστος,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ρίχνονταν πρόθυμα σε νύχτιες ρήξεις στες οδούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όταν ετύχαινε η παρέα μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να συναντήσει αντίθετη παρέα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ποτέ για την θρησκεία του δεν μιλούσε.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μάλιστα μια φορά τον είπαμε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πως θα τον πάρουμε μαζύ μας στο Σεράπιον.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όμως σαν να δυσαρεστήθηκε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μ’ αυτόν μας τον αστεϊσμό: θυμούμαι τώρα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">A κι άλλες δυο φορές τώρα στον νου μου έρχονται.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όταν στον Ποσειδώνα κάμναμε σπονδές,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τραβήχθηκε απ’ τον κύκλο μας, κ’ έστρεψε αλλού το βλέμμα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όταν ενθουσιασμένος ένας μας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">είπεν, Η συντροφιά μας νάναι υπό</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την εύνοιαν και την προστασίαν του μεγάλου,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του πανωραίου Aπόλλωνος — ψιθύρισεν ο Μύρης</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">(οι άλλοι δεν άκουσαν) «τη εξαιρέσει εμού».</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Οι Χριστιανοί ιερείς μεγαλοφώνως</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για την ψυχή του νέου δέονταν.—</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρατηρούσα με πόση επιμέλεια,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και με τι προσοχήν εντατική</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στους τύπους της θρησκείας τους, ετοιμάζονταν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όλα για την χριστιανική κηδεία.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κ’ εξαίφνης με κυρίευσε μια αλλόκοτη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εντύπωσις. Aόριστα, αισθάνομουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν νάφευγεν από κοντά μου ο Μύρης·</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αισθάνομουν που ενώθη, Χριστιανός,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με τους δικούς του, και που γένομουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ξ έ ν ο ς εγώ, ξ έ ν ο ς π ο λ ύ· ένοιωθα κιόλα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μια αμφιβολία να με σιμώνει: μήπως κι είχα γελασθεί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από το πάθος μου, και π ά ν τ α τού ήμουν ξένος.—</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πετάχθηκα έξω απ’ το φρικτό τους σπίτι,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">έφυγα γρήγορα πριν αρπαχθεί, πριν αλλοιωθεί</span></div>
<br />
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ την χριστιανοσύνη τους η θύμηση του Μύρη. </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> _ . _</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Εδώ στο You Tube , <a href="https://www.youtube.com/watch?v=udwCfxTXS-I"><span class="s2">https://www.youtube.com/watch?v=udwCfxTXS-I</span></a> </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">η Έλλη Λαμπέτη . απαγγέλλει το ποίημα “ ΜΥΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ 340 μ.Χ “</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">
</span></div>
<div class="p1">
<br /></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-77283931117441271292015-11-02T21:45:00.002+02:002015-11-02T22:12:02.947+02:00Ποίηση Μαρίας Ορφανουδάκη - ΜΟ - Atelier of Peace - Archaia APTERA .<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1"><br /></span>
<span class="s1">Ποίηση – Poetry – Maria ORFANOUDAKI M.O – Archaia APTERA</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">PEACE – Maria Orfanoudaki – M.O – Atelier of Peace</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΜΕΣ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κτύπος κανείς δεν αφρουγγιέται</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μεσ’ το μυαλό σκέψη και θύμηση καμιά !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η όραση κι αυτή έχει χαθεί</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Σαν τη ματιά στραμμένη είχα συνεχώς στον Ήλιο !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Και θαμπωμένη πλέον, ξεγελιέμαι</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από το φως του φεγγαριού</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θαρρώντας το για Ήλιο</span></div>
<div class="p2">
<br />
<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πως θα θελα !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στης ηρεμίας το παιχνίδι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να ‘παιρνα μέρος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να μπορούσα να χαρώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στις ξεγνοιασιάς και στης γαλήνης τ’ ακρογιάλι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να μπορούσα να ‘παιρνα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χαρές και λύπες τόσες,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όσες μπορεί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μονάχα μια καρδιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και μια Ψυχή ν’ αντέξει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πως θα ‘θελα !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">την αδυναμία της δύναμής μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να ‘κανα δύναμη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να ξαλάφρωνα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μοιράζοντας τις Καρδιές μου.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για να κρατήσω μόνο μια !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για ν’ Αγαπώ και να πονώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν μια Kαρδιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν μια Ψυχή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μονάχα !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανήμπορη καρδιά</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πώς να βαστάξει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πώς να ‘βρει του λυτρωμού τη λύση που πασχίζει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να κάμει πήδημα, σάλτο γερό και Νάβη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ του πετσιού τα τρίσβαθα τ’ ασήκωτο το βάρος.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να μπόριε ν’ αδιαφορήσει αν ήξερε,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το τέλος που την πρόσμενε,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αφού κορμί δεν την ορίζει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να ‘κανε σε μια στιγμή σε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σε μια στιγμή μονάχα !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όσα δεν θα κατάφερναν,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χίλιες καρδιές σε μύριες ζωές να κάμουν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να πιάσει της ζωής το χαλινάρι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να την τραντάξει δυνατά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να της δείξει εκείνη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ποιο δρόμο να τραβήξει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αν έβρη απ’ τη ζωή αδιαφορία στ’ άκουσμά της,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Tι μ’ αυτό!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να μην διατάξει ούτε στιγμή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να τραβήξει μόνη της</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνη της πια!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">λευτερωμένη απ’ του κορμιού</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις περιπλανήσεις, που μέχρι τώρα είχε.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στα μάτια</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">του μωρού παιδιού</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">βλέπω την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο κελάηδισμα του σπουργιτιού</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ακούω την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο άρωμα του γιασεμιού</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">οσφραίνομαι την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στον θόλο τα ουρανίσκου μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γεύομαι την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στα ακροδάχτυλα μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αισθάνομαι την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στους χτύπους της καρδιάς μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αφουγκράζομαι την Ειρήνη !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από τη φλόγα του κορμιού</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το ίδιο το κορμί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να κάψω θα θελα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και ν’ απομείνει μονάχα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μιας σπίθας φλόγα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για να πλανάται εδώ κι εκεί . . . .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κοντά σ’ αυτούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που μέχρι τώρα είχα αγαπήσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη ζεστασιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ τα’ ανύπαρκτο, πυρακτωμένο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σώμα μου να νοιώθουν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Kι αν δω πως ζεστασιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ξένου κορμιού ζητούν !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H σπίθα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H σπίθα φλόγας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνο μιας!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να γίνει λάβα και φλόγα μανιασμένη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να θεριεύει πιότερο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ τους αναστεναγμούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">των πόνων τους.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η διαφορά </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Του ελεύθερου πουλιού </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από τον ελεύθερο άνθρωπο…</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Είναι </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πως εκείνο τα φτερά τα ’χει στη ράχη </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ενώ ο άνθρωπος τα ’χει στο Πνεύμα </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΡΜΑΘΙΑΣΑ ΚΑΡΔΙΕΣ …</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Από χωράφι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που το χα εγώ σπαρμένο</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μόνο μ’ αυτές !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αρμάθιασα καρδιές από χωράφι</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που το χα εγώ σπαρμένο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Με σπόρο καρδιάς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που μου χε περισσέψει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ετούτη τη στιγμή</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μονάχα δύναμη καρδιάς μ’ έχει συνεπαρμένη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">συντρίμμια το κορμί μπορώ να κάμω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να μη φοβούμαι</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μελλούμενου θανάτου λειτουργια.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ετούτη τη στιγμή</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κορμί γεμάτο από καρδιές υπάρχει.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χάρος κι αν έρθει τι μ’ αυτό!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ξεγελασμένος θα βγει..</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αφού κορμί με μια καρδιά θα ζήταγε να πάρει !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">– Μ.Ο – 1966</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<br />
<span class="s1"></span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανήμπορε !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">της γέννησις το θάνατο γυρεύεις</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γιατί το θάρρος σου ‘λειψε</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">χώρο καρδιάς μεσ’ την καρδιά σου να ‘βρεις.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γεννήθηκες θεριό !και μέσα σου θεριό να θρέψεις θα ‘θελες</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αλλά φοβάσαι μη χαθείς εσύ !σαν δυνατότερο από σένα έβγη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Λυπάσαι, αγριεύεις με καρδιά θεριού</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γιατί αυτή η λεία που σου δίνουν δεν σε φτάνει</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γρυλλίζεις και το γρύλλισμά σου δεν τ’ ακούν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μονάχα εσύ.!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Γι’ αυτό πολλές φορές στο κούρνιασμα τη λύση σου γυρεύεις</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα τούτες τις στιγμές ! ζητάς και θα ‘θελες</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μαστίγωμα, ερέθισμα γερό και να ‘βγεις .</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Λογική καρδιά να μην υπειρχαν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για να κατασπάραζες όλους αυτούς !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που τόσα χρόνια σ’ είχαν κουλουριασμένο</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σε γη μιας σπιθαμής.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανύψωσα Τ’ ανάστημα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πιο πάνω και από τον ΗΛΙΟ !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ανύψωσα τ’ ανάστημα κι ανέβηκα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πιο πάνω και από το ΦΩΣ του</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αφού ασήμαντο ναι κι εγώ να περιμένω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΗΛΙΟΥ Φως</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Που τόσους και τόσους έχει φωτίσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η δύναμη του έχει χαθεί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Γι αυτό ΖΗΤΩ !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ένα καινούργιο ΗΛΙΟ !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ένα καινούργιο ΦΩΣ !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ήχους πρωτάκουστους</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μεσ’ την ψυχή κρυμμένους είχα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και τώρα δα, που η στιγμή</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που τόσα χρόνια νοσταλγούσα είχε φτάσει</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τις πόρτες της ψυχήςδιάπλατα ν’ ανοίξω</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αυτές έχουν σκουριάσει απ’ την πολυκαιρία…..</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι οι μελωδίες κι ευγένειες</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που τόσα χρόνια ευλαβικά κρατούσα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">εχάθηκαν και δεν ακούστηκαν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρά μόνο!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τρiξίματα……</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΘΑΡΡΩ ΠΩΣ ΜΕΣΑ ΜΟΥ…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αλληλοσπαράζονται</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καρδιά, ψυχή και νους.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αν κι έχω την απαίτηση</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Καθένα με τη σειρά του να δίνει διαταγές.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα να που δεν μπορώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να τους επιβληθώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όλα μαζί, διαταγές να δίνουν θέλουν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τότες δα, Ζητώ!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Να θρονιαστούν σε μια γωνιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να μ΄ αφήσουν ήσυχη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Όμως !την συμβουλή μου αν άκουγαν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δεν ξεγελιέμαι.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Πως πρώτη εγώ με τη σειρά μου</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αιτία θα τους έδινα για να ξαναπιαστούνε</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τη Σταύρωση</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη Σταύρωση κορμιού Ζητω!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να λυτρωθώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να μην χαθώ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">από σπατάλη χρόνου άσκοπη</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σαν γίνεται απ’ το κορμί κι απ’ την καρδιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">γυρεύοντας στιγμές χαράς.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Η λογική </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τι λογική;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αφού κι αυτή ξοπίσω τρέχει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">με δικαιολογίας πρόφαση,</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πως πρέπει αυτή να βλέπει για να κρίνει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να ζητά από μένανε ανάλογη τιμωρία.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Κι αυτή λοιπόν </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">στο βάθος κοροϊδεύει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αφού το ξέρει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πως μόνη…</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνη μ’ έχουνε αφημένη.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και πως; Με τι;</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απόφαση, συμπέρασμα να βγάλω.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χωρίς κορμί! </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χωρίς καρδιά! </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χωρίς μυαλό!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<br />
<span class="s1"></span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΑΠΟ ΤΗ ΦΛΟΓΑ ΤΟΥ ΚΟΡΜΙΟΥ…</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το ίδιο το κορμί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να κάψω θα θελα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και ν’ απομείνει μονάχα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μιας σπίθας φλόγα.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για να πλανάται εδώ κι εκεί . . . .</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">κοντά σ’ αυτούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που μέχρι τώρα είχα αγαπήσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">τη ζεστασιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ τα’ ανύπαρκτο, πυρακτωμένο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">σώμα μου να νοιώθουν</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Kι αν δω πως ζεστασιά</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ξένου κορμιού ζητούν !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H σπίθα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">H σπίθα φλόγας</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μόνο μιας!</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">να γίνει λάβα και φλόγα μανιασμένη.</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να θεριεύει πιότερο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">απ’ τους αναστεναγμούς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">των πόνων τους.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τα σωθικά μου επιθυμία τρώει !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Δρόμο ν’ ακολουθήσω απάτητο</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και να ‘μια εγώ η πρώτη που θα περάσει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Τ’ αχνάρια μου άλλοι να βρουν</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για να τ’ ακολουθήσουν.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Χαμού κίνδυνος</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Το ξέρω πως υπάρχει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μα κάλλιο για μένα ο χαμός</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Παρά ν’ ακολουθήσω</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Αχνάρια που ‘χουν αφήσει άλλοι.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ψευτιά μη πεις </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">πως στην ψυχή σου μέσα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">υπάρχει μόνο φως.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Θάρρος αν είχες </span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">θ’ άκουγες κατάρες που ξεστόμιζε</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">για κείνους</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">που δεν αστόλισαν με δάφνες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">το πέρασμά της.</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Ψευτιά, μη πεις ! πως Aγαπάς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">αφού χώρος καρδιάς</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">μικρός υπάρχει</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">και να χωρέσει δεν μπορεί</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">όλες αυτές π’ ορέγονται αγάπη!</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στη μέση έζωσα , μαχαίρια δίκοπα</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Στο στήθος άναψα φωτιές !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Φίδια περιμάζωξα</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Kαι τα έκανα κοτσίδες</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Για μάτια , έμπηξα δυο χούφτες αστροπελέκια</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Και τη ποδιά μου γέμισα !</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1">Μ ελπίδες , όνειρα , Αλήθειες και Πιστεύω !</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">PEACE – Maria Orfanoudaki – M.O – Atelier of Peace</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"> Περισσότερα για την Μαρία Ορφανουδάκη - ΜΟ - και το έργο της </span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">ΕΔΩ : </span><span class="s2"><a href="http://www.mariaorfanoudaki.gr/new/">http://www.mariaorfanoudaki.gr/new/</a> και </span><span class="s1"></span><br />
<span class="s2">ΕΔΩ : </span>http://www.mariaorfanoudaki.gr/new/?p=3627 </div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2806546116824971055.post-3146191632875555972015-11-01T10:52:00.001+02:002015-11-01T10:52:40.813+02:00Ο Θανάσης Πάνου διάλεξε Ποιήματα του και Ποιητές .<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="p1">
<span class="s1">Ο Θανάσης Πάνου διάλεξε Ποιήματα του και Ποιητές για εσάς .</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<ol class="ol1">
<li class="li1"><span class="s2"></span><span class="s1"> του Θανάση ΠΑΝΟΥ </span></li>
</ol>
<div class="p2">
<span class="s1"> </span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p4">
<span class="s1"><b>Ο ΡΟΖΟΣ </b></span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p5">
<span class="s1">Είχα κάποτε έναν ρόζο στο χέρι τόσο μεγάλο σαν άλλο δάχτυλο. Κι αυτός , φουσκωμένος κηφήνας με προέλευση άγνωστη ήξερε μόνο να διώχνει τις γυναίκες από το άγγιγμά μου. Κρύωνα κάθε πρωί που έπλενα το πρόσωπό μου , όχι από το νερό παρά για τα δόντια του που κάγχαζαν με γρατζουνιές στο δέρμα μου. Μια μέρα τον ξερίζωσα , ναι, με πόνο και κραυγές και αίμα ποτάμι, και σα μεγάλο δένδρο έπεσε ξεσχίζοντας την σάρκα , φίδι που μόλις βγήκε από το αυγό σφυρίζοντας για γάλα. Και ο ρόζος σχεδόν άγουρος καρπός στο πάτωμα μου φυτρώνει από τότε με υπομονή το σπίτι μου να δρέψει, το καύκαλο της πλάτης μου, στις ρίζες της οικείας μου. διαρκούσης της ζωής.</span></div>
<div class="p6">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p7">
<span class="s1">…</span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p8">
<span class="s1">ΔΥΟ ΧΩΡΕΣ ΕΝΤΟΣ</span></div>
<div class="p9">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Και λένε οι γεροντότεροι , πως είναι μια χώρα εντός,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">που τα παιδιά της δεν ψηλώνουν πια,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">χλωμά πόρνα παιδιά , με διασταλτά ρουθούνια</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και με ανάσα που βρωμά κοπριά.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Ομοιόμορφα παιδιά, με αίμα θολό και κολασμένο</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και με σβησμένους κεραυνούς μες τα μικρά τους σκέλη.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Μυριάδες τέτοια παιδιά κινούνται βασανιστικά εντός μου</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">σκέψεις ασυντέλεστες ,παιδιά ασύλληπτα , στην χώρα που με έπλασε,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">κακοφορμισμένα άσχημα με γιατρεμό κανένα.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Κι όταν με πορφυρά φιλήματα και αγάπη τα μελίζω</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">με Αλαργινά χαμόγελα στα άγρια πρόσωπά τους</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">με σπρώχνουν στα κατάβαθα ,αγρίμια σαλιάρικα δειλά ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">χωρίς ψυχή να κατοικούν στις σκοτεινές εντός γωνίες.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Τι να τα θες,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">είμαι παιδί , και εγώ όπως και εσύ ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">γεννήτορα δειλού Λατίνου,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">που πελεκούσε την κάθε πορεία πονηρά,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">λαξεύοντας το αύριο ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">τόσες φορές με αρμαθιές λαθών ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">κρίσεων νωθρών και ακάθαρτων</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και επιδρομές αποβολών στο σώμα της ιστορίας.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Και κάθε ίδιο λάξευμα πάνω στα παλούκια</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">συρρικνωμένους νέους Τειρεσίες γένναγε ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">παιδιά αγρίμια άνοα ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">που όλο τα μαύρα προμαντεύουν</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και καρφωμένο με χτυπούν</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">πάνω στης χώρας τα εντός ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">βαριά αρχέγονα δοκάρια.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">…</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Και λένε οι γεροντότεροι,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">πως είναι και μια άλλη χώρα εντός,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">εν μέσω πλήθους και τιμητικής φρουράς</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">παιδιών γυμνών και αμόλυντων ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">ισάδελφη ποιητική πατρίδα ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">φως κάθε ερέβους με το δικό της</span></div>
<div class="p10">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p4">
<span class="s1"><b>ΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ</b></span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">…<br />
<br />
Γνωριστήκαμε στα παιδικά μου όνειρα και περπατάμε ολόκληρη ζωή παρέα. Πολλές φορές με άγριες φωνές ανένδοτα τον δρόμο περισφίγγουν Άλλοτε πάλι όταν φορώ σαν κοπελιά τα γιορτινά μου κοντανασαίνουν μέσα μου ποτίζοντας με δάκρυα την ρίζα της καρδιάς μου. </span></div>
<div class="p7">
<span class="s1"> Κι όσο η ζωή κι αν προσπερνά τα τραύματα με ιαχές λογχεύουν τη ματιά μου, άγρια μαλλιά που ξετρυπώνουν σαν οχιές και με οικειότητα με αγκαλιάζουν. Κι όταν δεν νοιώθω το κορμί για να με ντύσουν, μόνα και γυμνά σαν ένα καπέλο μαύρο κι’ άραχνο στέκουν απόμακρα απρόσωπα και ακέφαλα. </span></div>
<div class="p7">
<span class="s1"> Κι όταν Στιγμές – στιγμές παραχωρώ την σκέψη μου κρύβονται περίτεχνα σπέρνοντας πικρά φιλιά και θεραπεύουν τις πληγές μου.</span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Όμοια εχθρών μελανιές και φίλων</span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Σκουριασμένες σφαίρες,</span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Πίσσα και μολύβι.</span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p7">
<span class="s1">…</span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p11">
<span class="s1"><b></b></span><br /></div>
<div class="p4">
<span class="s1"><b>Η ΑΝΗΦΟΡΑ</b></span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Κάθε λογής ανηφόρα είναι πάντα η μία όψη, γιατί από τη ζωή προέρχεται και η ζωή κάθε άλλο παρά επίπεδη είναι. </span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Όλοι μας εκστομίσαμε βογγητά και ύβρεις στη κάθε ανάβαση μα πάντα η ανταλλαγή με τη κατηφόρα αποζημιώνει την προσμονή. </span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Το κάθε ταξίδι προσμένει, άλλωστε, αυτή την ανταλλαγή.</span></div>
<div class="p7">
<span class="s1"> Η πιο διάσημη ανηφόρα είναι αυτή του έρωτα ,η πιο πολύπλοκη ανεξερεύνητη και με την πιο ενδιαφέρουσα διαδρομή .</span></div>
<div class="p7">
<span class="s1">Για άλλους είναι μια μόνιμη ανάβαση αυτή η διαδρομή και για πολλούς μια διαδρομή χωρίς ανηφόρα με μόνιμη κατηφόρα κατευθείαν σε ανοιχτά σκέλια , χάνοντας την ελπίδα της κορυφής , που η κάθε ανάβαση κατακτά με ιδρώτα για να φτάσει ο ορειβάτης εντέλει, στην ποθητή κορύφωση.</span></div>
<div class="p3">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p7">
<span class="s1">…</span></div>
<div class="p12">
<span class="s1"></span></div>
<div class="p12">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p13">
<span class="s1">Σερνόταν μέσα στους ήχους των χοίρων ,<br />
πίσω από το παλιό σχολείο της πόλης,<br />
εκεί που η νύχτα είναι ακόμη πιο θεόρατη.<br />
Στο τέλος της , ξάπλωσε καταγής και προσποιήθηκε πως ήταν νεκρή.<br />
Τίποτα, κανένα αποτέλεσμα.<br />
Μόνιμα γαντζωμένη στην κάθε ανάσα της η θλίψη,<br />
δεν εγκατέλειπε τα γεμάτα με πολύχρωμα χάπια σωθικά της. </span></div>
<div class="p13">
<span class="s1"> Αύριο , μια σφαίρα στο κεφάλι </span></div>
<div class="p13">
<span class="s1">ή ένας γκρεμός ίσως…</span></div>
<div class="p12">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p12">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p12">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p14">
<span class="s1"><b>ΤΟ ΚΛΑΜΑ ΤΟΥ ΑΓΕΡΑ</b></span></div>
<div class="p9">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Αλλόκοτος από ψηλά, όταν κλαίει ο αγέρας,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Βρέφος υπερβολικά ατάραχο, μάλλον ορφανό,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και κάτω στη γη οι άνθρωποι ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">υποκείμενοι σε ένα είδος ανάτασης,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">πάνω στο δακρυσμένο της γης σώμα,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">στα γόνατα πεσμένοι τον λατρεύουνε,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">όπως της θάλασσας τα κύματα</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">τα ταξιδιάρικα παιδιά του,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">όπως η φουρτουνιασμένη θάλασσα</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">που υπαγορεύει το δακρυσμένο του παράπονο</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">με την πιο άγρια μελωδία.</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">Και η Παρθένος,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">περιστοιχισμένη από αγγέλους</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">που αενάως περιστρέφονται,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">καλεί , τα πρόσωπά μας να σκουπίσει</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">με το νοτισμένο μαντίλι από τα δάκρυα του αγέρα,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">ολάκεροι ένα σώμα ,</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">μια αλληλουχία σημαδεμένη</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">από τη λύτρωση της γέννησης και της ζωής</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και όταν τα δάκρυα του στερεύουν</span></div>
<div class="p8">
<span class="s1">και από του θανάτου την αποκαθήλωση .</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p1">
<span class="s1">2 . της ΛΟΥΚΙΑΣ ΠΛΥΤΑ</span></div>
<div class="p1">
<span class="s1"><br /></span></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">ΠΝΕΥΜΑ<br />
<br />
Σαν περπατήσεις την αυγή<br />
στα άσπρα του Παρθενώνα μάτια<br />
κρυμμένα αρχέτυπα θα ιδείς<br />
όλου του κόσμου γράμματα, αριθμούς<br />
μαλάματα κατάρτια.<br />
<br />
Ανεμισμένα από δώδεκα<br />
ολόχρυσα δόρατα Θεών<br />
ολούθε να διαχέουν<br />
από τα σπλάχνα του ήχου της σιωπής<br />
σπέρμα πνεύματος ψυχής, γαλάζια.<br />
<br />
Κάθε έθνος, κάθε φυλή, έχει τα υπέρ και τα κατά της.<br />
Ουδέποτε όμως λαός όπως η Ελληνική φυλή προσέφερε στην ανθρωπότητα περισσότερα.<br />
Η Παγκόσμια ανάπτυξη, σε όλους τους τομείς, βασίζεται στην γνώση που πρόσφεραν οι Έλληνες.<br />
Η εκτίμηση ανά τον κόσμο και ανά τα Έθνη της προσφοράς του Ελληνικού Πνεύματος, οφείλει να είναι η απάντηση της επιλογής και διαδρομής που θα ακολουθήσει.<br />
Η Παγκόσμια Ειρήνη ας εκφραστεί μέσα από την σπουδαία πράξη, επιστροφής των αρχαιοτήτων στην Ελλάδα.<br />
Ο Παρθενώνας κρούει τα κύμβαλα ζητώντας την επιστροφή των κομματιών του.<br />
Η Παγκόσμια Ειρήνη ας εκφραστεί με την επιστροφή στη βάση, όλων όσων της ανήκουν, ώστε να μπορεί να υπάρχει ανοδική συνέχεια στο ανθρώπινο είδος.<br />
Η Παγκόσμια Ειρήνη χρειάζεται σταθερή απόφαση.<br />
Ας επικρατήσει η ανώτερη οκτάβα της Ανθρώπινης υπόστασης, αποδεικνύοντας όλοι σε όλους, ότι είμαστε ικανοί να προσφέρουμε Δικαιοσύνη και Αλήθεια, έξω από κάθε εγωιστική συμπεριφορά.<br />
Είναι καιρός η Ελλάδα και οι Έλληνες να πληρωθούν για την Παγκόσμια προσφορά τους.<br />
(απόσπασμα από το προς έκδοση (σε λίγες ημέρες) βιβλίο μου, ΚΥΜΒΑΛΑ).</span></div>
<div class="p17">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p17">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">ΠΑΡΑΓΩΓΑ</span></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Κάποτε, όταν μικρός περπατούσα<br />
πάνω στα χώματα της γής<br />
ξαπόστειλαν οι ιερείς<br />
τρείς τρίαινες<br />
και η ορφάνια σίγησε για μια στιγμή<br />
από τα περίχωρα της ανθρώπινης ψυχής.</span></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Ισα για να αντέξει λέξη προς λέξη<br />
ζυγίζοντας το ανυπόφορο, να θυμηθεί<br />
τι χρώμα έχει το ψωμί και η σάρκα αντιγύρισες<br />
και έτσι με εσένα αντίβαρο στο μέσα μου<br />
άνοιξα παρένθεση<br />
νεοσύστατης αριθμητικής πράξης.</span></div>
<div class="p16">
<span class="s1">-Βαλτόχορτο αράδα συνοδοιπόρε<br />
τρέχει στα κακοτράχαλα και έντεχνα μας καλεί<br />
μα δείξε μου, απαίτησα<br />
που γέρνει η πλάστιγγα<br />
υπερασπιζόμενος το μίζερο μερδικό<br />
απ’ αυτό που ακόμα μου ανήκει.</span></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Όταν εσύ σιωπηλός με κοίταξες βαθύτερα<br />
στις κόρες των ματιών μου<br />
ζητώντας μονάχα θαλπωρή<br />
και εγώ από ντροπή σκυφτός<br />
ψάχνοντας στις άδειες τσέπες μου χωμένος<br />
για πρώτη φορά αντίκρισα το βιός των πικραμένων.</span></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Λουκία Πλυτά</span></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">ΙΔΕΕΣ</span></div>
<div class="p15">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Έλα να πιάσεις το αλφάδι<br />
του φλοίσβου<br />
μήπως κι’ ακούσεις<br />
την συλλαβή που δεν ειπώθηκε<br />
μανταλωμένη καθώς έμεινε<br />
από άγνωστη αιτία.<br />
Έλα στου στοχασμού<br />
το ερημοσπίτι, αργυρέ μου,<br />
μήπως ακούσεις εκείνον<br />
που γύρευε μουγγός<br />
το χτύπημα της λύτρωσης<br />
στην πόρτα του ανέμου.</span></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Αναιμικό το φώς<br />
και τρείς φορές το πρόσωπό σου<br />
άγγιξε ο κόλαφος<br />
κι όμως προσπέρασες.<br />
Ίσως πρέπει να πάμε στα κατοπινά.<br />
Μήπως ακούσεις<br />
χωρίς τιμή<br />
πως τίποτα δεν αξίζει μια ιδέα.</span></div>
<div class="p16">
<span class="s1">Λουκία Πλυτά</span></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p2">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p18">
<span class="s1"><b></b></span><br /></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>3. του ΤΑΚΗ ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΥ</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b><br /></b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b><br /></b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>…</b></span></div>
<div class="p18">
<span class="s1"><b></b></span><br /></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>ΓΡΑΦΗ</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>…</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>Ξένα μητέρα, πεντάξενα</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>της αρμονίας εκείνης της πάμφωτης</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>των Ελλήνων τα έργα</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>στα αλώνια του Λούβρου</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>με δάκρυσαν</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>Μητέρα ζυμώστε</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>κάφτε τους φούρνους</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>με σκίνα και λιόκλαρα</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>Οι λιθαρένιες αυλές να μυρίσουν</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>κι οι ανήφοροι δρόμοι</b></span></div>
<div class="p19">
<span class="s1"><b>Μητέρα ζυμώστε</b></span></div>
<div class="p18">
<span class="s1"><b></b></span><br /></div>
<div class="p18">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p20">
<span class="s1">ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> Ο λόγος Λιθαρένιο τσεκούρι</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> Η πρωτόγονη γη</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> Με σχεδίες και καλύβες </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Το αίμα του ψαριού στο καμάκι </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Η χαρά των παιδιών του ψαρά </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Δόξα που έδωσε πνεύμα στο χώμα </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Βοηθάτε να δώσουμε Χώμα στο πνεύμα</span></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p20">
<span class="s1">ΥΠΟΚΡΙΤΕΣ ΤΗΣ ΔΙΑΝΟΗΣΗΣ </span></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Υποκριτές της διανόησης </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">ξεφορτώνουν στη γη μου </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">καθαρόαιμα άλογα ιπποδρόμων,</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> ας πούμε, εγγλέζικων </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">ελληνικές ντυμένα χλαμύδες</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> και φωνάζουνε «να η Ελλάδα»! </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Τον αγριότραγο των βράχων της γης μου</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> σκοτώνουνε υποκριτές της διανόησης </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">και φωνάζουνε «για την Ελλάδα»! </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Την αρμονία της γης μου </span></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Σκοτώνουνε υποκριτές της διανόησης</span></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p20">
<span class="s1">ΠΡΑΓΑ ΑΣ ΠΟΥΜΕ </span></div>
<div class="p21">
<span class="s1"></span><br /></div>
<div class="p20">
<span class="s1">Απόψε οι φοιτητές οι εργάτες, οι νοικοκυρές</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> βγήκαν στους δρόμους με συνθήματα και υψωμένα χέρια</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> ένας φαντάρος εκαρτέραγε το «πυρ»</span></div>
<div class="p20">
<span class="s1"> με χέρι στη σκανδάλη σταθερό</span></div>
<br />
<div class="p20">
<span class="s1"> και το ντουφέκι έτοιμο να σκάψει την καρδιά του</span></div>
</div>
Λεωνίδας Ορφανουδάκηςhttp://www.blogger.com/profile/07472432197849644645noreply@blogger.com0